ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ
Η προέλευση του ποδοσφαίρου χάνεται κυριολεκτικά στα βάθη του παρελθόντος. Υπάρχουν ιστορικά αρχεία που μαρτυρούν την ύπαρξη προγενέστερων τύπων ποδοσφαίρου στην Κίνα, στην αρχαία Ελλάδα και Ρώμη. Παίζονταν πολλά παιχνίδια με αντικείμενα που ομοίαζαν με μπάλα. Δεν μπορούμε όμως να πούμε με βεβαιότητα, ότι το ποδόσφαιρο αποτελεί την απευθείας εξέλιξη κάποιου από αυτά τα παιχνίδια της αρχαιότητας. Υπάρχουν ακόμα πολλές πληροφορίες, για κάποια παιχνίδια που παίζονταν κατά καιρούς και παρουσίαζαν μερικά κοινά χαρακτηριστικά με το σύγχρονο ποδόσφαιρο. Προέρχονται από διάφορες χώρες και αντιστοιχούν σε διάφορες εποχές. Αυτό αποδεικνύει ότι τα παιχνίδια με τη μπάλα ήταν ευρέως διαδεδομένα σε όλες τις εποχές. Μερικά από αυτά μάλιστα, παίζονταν από ομάδες αντιμέτωπες, που έσπρωχναν την μπάλα ακόμα και με τα πόδια, προκειμένου να επιτύχουν να περάσει σε μια καθορισμένη ζώνη και με αυτόν τον τρόπο να αποκτήσουν ένα προβάδισμα απέναντι στον αντίπαλου...
Δεν μπορούμε να πούμε ότι σε κάποιο από αυτά τα παιχνίδια βρίσκουμε τον πρόγονο του ποδοσφαίρου, έστω και αν σε μερικά όπως, το ράγκμπι, το μπάσκετ, το αυστραλιανό ποδόσφαιρο, υπάρχουν κάποια τεχνικά στοιχεία, όμοια με αυτά που συναντούμε και σήμερα. Ένα είδος ποδοσφαίρου, σύμφωνα με ορισμένες μαρτυρίες παιζόταν στην Κίνα τον 11ο π.Χ. αιώνα. Ήταν πολύ διαδεδομένο το ''τσου-κου'' (μπάλα από δέρμα που σπρωχνόταν με το πόδι). Η δερμάτινη μπάλα με την οποία παιζόταν, ήταν γεμισμένη με γυναικεία μαλλιά. Την μπάλα την κλωτσούσαν προς ένα «τέρμα» από μπαμπού 3 - 4 μέτρων, πίσω από το οποίο ήταν τεντωμένο ένα δίχτυ από μετάξι. Κατά τον 5ο π.Χ. αιώνα το ''τσου-κου'' αποτελούσε μέρος της στρατιωτικής εκπαίδευσης των Κινέζων.
Στο Εθνολογικό Μουσείο του Μονάχου διατηρείται ένα χειρόγραφο του Λι-Γου, χρονολογημένο στον 5ο π.Χ. αιώνα που μιλάει για την εισαγωγή του ''τσού-κου'' στην Ιαπωνία. Επίσης αναφέρει και τη διοργάνωση αγώνων μεταξύ των ομάδων Κίνας και Ιαπωνίας. Αν ανατρέξουμε στα Ομηρικά έπη θα βρούμε τις πρώτες πληροφορίες για παιχνίδι με μπάλα στη λεκάνη της Μεσογείου. Μια παρόμοια αναφορά γίνεται και στον Θεαίτητο του Πλάτωνα. Την μεγαλύτερη επιτυχία όμως στην αρχαία Ελλάδα γνώρισε το παιχνίδι «Επίσκυρος» που είχε πάρει το όνομά του από τη γραμμή με σκύρα, που χώριζε το γήπεδο. Το παιχνίδι «επίσκυρος» κάποτε οι Ρωμαίοι το έφεραν και στη Ρώμη, το ονόμασαν «harapastum» και το έπαιζαν κυρίως στρατιώτες.
Ο Μαρτιάλιος σε ένα του επίγραμμα, περιγράφει τους τύπους της μπάλας που χρησιμοποιούσαν οι Ρωμαίοι. Την «pilapaganica» που χρησιμοποιούσαν κυρίως οι χωρικοί που ήταν φτιαγμένη από δέρμα και γεμισμένη με πούπουλα και τη follies που ήταν από δέρμα αλλά γεμισμένη με μια φούσκα γεμάτη αέρα. Ανάγλυφο του 4ου π.Χ. αιώνα που βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο των Αθηνών απεικονίζει έναν έφηβο να παίζει τη σφαίρα με το πόδι χωρίς όμως ωστόσο να σχετίζεται με ποδόσφαιρο όμοιο με το σύγχρονο.
Από ανασκαφές που έκαναν στη Σαμοθράκη οι Αμερικανοί με επικεφαλής την Ελίζαμπεθ Ντούζμπερι και τον Έλληνα αρχαιολόγο Ανδρέα Βαβρίτσα, προήλθε ένα ακόμη σημαντικό εύρημα, μια μπάλα ποδοσφαίρου. Σ' έναν τάφο του 3ου π.Χ. αιώνα, βρέθηκε μεταξύ άλλων κι ένα πήλινο συμπαγές ομοίωμα μπάλας, που μοιάζει με τις μπάλες που χρησιμοποιούνται στο σύγχρονο ποδόσφαιρο.
Δεν μπορούμε να πούμε ότι σε κάποιο από αυτά τα παιχνίδια βρίσκουμε τον πρόγονο του ποδοσφαίρου, έστω και αν σε μερικά όπως, το ράγκμπι, το μπάσκετ, το αυστραλιανό ποδόσφαιρο, υπάρχουν κάποια τεχνικά στοιχεία, όμοια με αυτά που συναντούμε και σήμερα. Ένα είδος ποδοσφαίρου, σύμφωνα με ορισμένες μαρτυρίες παιζόταν στην Κίνα τον 11ο π.Χ. αιώνα. Ήταν πολύ διαδεδομένο το ''τσου-κου'' (μπάλα από δέρμα που σπρωχνόταν με το πόδι). Η δερμάτινη μπάλα με την οποία παιζόταν, ήταν γεμισμένη με γυναικεία μαλλιά. Την μπάλα την κλωτσούσαν προς ένα «τέρμα» από μπαμπού 3 - 4 μέτρων, πίσω από το οποίο ήταν τεντωμένο ένα δίχτυ από μετάξι. Κατά τον 5ο π.Χ. αιώνα το ''τσου-κου'' αποτελούσε μέρος της στρατιωτικής εκπαίδευσης των Κινέζων.
Στο Εθνολογικό Μουσείο του Μονάχου διατηρείται ένα χειρόγραφο του Λι-Γου, χρονολογημένο στον 5ο π.Χ. αιώνα που μιλάει για την εισαγωγή του ''τσού-κου'' στην Ιαπωνία. Επίσης αναφέρει και τη διοργάνωση αγώνων μεταξύ των ομάδων Κίνας και Ιαπωνίας. Αν ανατρέξουμε στα Ομηρικά έπη θα βρούμε τις πρώτες πληροφορίες για παιχνίδι με μπάλα στη λεκάνη της Μεσογείου. Μια παρόμοια αναφορά γίνεται και στον Θεαίτητο του Πλάτωνα. Την μεγαλύτερη επιτυχία όμως στην αρχαία Ελλάδα γνώρισε το παιχνίδι «Επίσκυρος» που είχε πάρει το όνομά του από τη γραμμή με σκύρα, που χώριζε το γήπεδο. Το παιχνίδι «επίσκυρος» κάποτε οι Ρωμαίοι το έφεραν και στη Ρώμη, το ονόμασαν «harapastum» και το έπαιζαν κυρίως στρατιώτες.
Ο Μαρτιάλιος σε ένα του επίγραμμα, περιγράφει τους τύπους της μπάλας που χρησιμοποιούσαν οι Ρωμαίοι. Την «pilapaganica» που χρησιμοποιούσαν κυρίως οι χωρικοί που ήταν φτιαγμένη από δέρμα και γεμισμένη με πούπουλα και τη follies που ήταν από δέρμα αλλά γεμισμένη με μια φούσκα γεμάτη αέρα. Ανάγλυφο του 4ου π.Χ. αιώνα που βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο των Αθηνών απεικονίζει έναν έφηβο να παίζει τη σφαίρα με το πόδι χωρίς όμως ωστόσο να σχετίζεται με ποδόσφαιρο όμοιο με το σύγχρονο.
Από ανασκαφές που έκαναν στη Σαμοθράκη οι Αμερικανοί με επικεφαλής την Ελίζαμπεθ Ντούζμπερι και τον Έλληνα αρχαιολόγο Ανδρέα Βαβρίτσα, προήλθε ένα ακόμη σημαντικό εύρημα, μια μπάλα ποδοσφαίρου. Σ' έναν τάφο του 3ου π.Χ. αιώνα, βρέθηκε μεταξύ άλλων κι ένα πήλινο συμπαγές ομοίωμα μπάλας, που μοιάζει με τις μπάλες που χρησιμοποιούνται στο σύγχρονο ποδόσφαιρο.
ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΟΥΣ ΝΕΟΤΕΡΟΥΣ ΧΡΟΝΟΥΣ (Μέχρι το 1863)
Κατά τον Μεσαίωνα το παιχνίδι της μπάλας εξέφραζε τον ανταγωνισμό ανάμεσα σε γειτονικά χωριά ή μεταξύ φατριών του ιδίου χωριού. Παιζόταν με διαφορετικούς κανονισμούς από τόπο σε τόπο και ήταν εντελώς διαφορετικοί από εκείνους της αρχαιότητας. Η επιδίωξη της νίκης γινόταν με ιδιαίτερο φανατισμό και αυτό άρχισε να προβληματίζει τους φορείς της εξουσίας. Μάλιστα ο Ερρίκος ο Β' της Αγγλίας έφθασε στο σημείο να απαγορεύσει το παιχνίδι, γιατί ο μεγάλος ενθουσιασμός που έδειχναν οι υπήκοοι του, οδηγούσε πολλές φορές σε υπερβολές και ακρότητες. Όπως προκύπτει από ένα χρονικό του Λονδίνου του 1175, οι κάτοικοι άρχισαν να διαμαρτύρονται για τον επικίνδυνο και βίαιο τρόπο με τον οποίο παιζόταν το ποδόσφαιρο κατά τη διάρκεια του καρναβαλιού.
Το παιχνίδι με τη μπάλα ξεκίνησε στους αγρούς και τους δρόμους ανάμεσα σε αγροτόπαιδα και μαθητευόμενους. Ήταν ένα λαϊκό παιχνίδι με ραγδαία ανάπτυξη που άνηκε στο λαό. Στα μάτια των αρχών και της υψηλής κοινωνίας όμως, δεν ήταν τίποτε περισσότερο από ένα χυδαίο, θορυβώδες χόμπι, που από το 14ο αιώνα και μετά, ο αξιοσέβαστος και ο ευσεβής κύκλος το παρατηρούσε με αποστροφή και κατέβαλλε συνεχείς προσπάθειες για να εμποδιστεί η ανάπτυξη του. Κρατούσε τους ανθρώπους μακριά από την άσκηση των Χριστιανικών καθηκόντων τους και από τα επαγγέλματα τους, και επομένως από τα συμφέροντα των εργοδοτών τους.
Σπαταλούσε χρόνο που θα μπορούσε να είχε χρησιμοποιηθεί επικερδώς στην πρακτική της τοξοβολίας και άλλων στρατιωτικών δεξιοτήτων. Αλλά παρόλο που οι νομοταγείς δήμαρχοι, σερίφηδες και οι κληρικοί προσπάθησαν να το πατάξουν, η επίδραση τους ήταν ελάχιστη έως μηδαμινή και ο κόσμος απλά συνέχιζε να παίζει. Όμως αυτό που παιζόταν, δεν ήταν ακόμα ποδόσφαιρο, αλλά πράγματι είναι αλήθεια ότι ήταν θορυβώδες και επικίνδυνο. Τα παιχνίδια στους δρόμους κατέληξαν να ονομάζονται «ποδόσφαιρο όχλου», που δεν ήταν τίποτα περισσότερο από μικρές και βίαιες οδομαχίες.
Ο τομέας ποδοσφαίρου, είχε το μήκος μιας πόλης, οι δε παίκτες έφταναν μέχρι και τους πεντακόσιους, ενώ η σύγκρουση συνεχιζόταν καθ’ όλη την διάρκεια της ημέρας. Μεγάλος αριθμός ποδιών έσπαζαν, ενώ καταγράφηκαν και μερικοί θάνατοι. Με το όνομα Savate έπαιζαν και στη Γαλλία κατά το Μεσαίωνα ένα αντίστοιχο παιχνίδι με μπάλα, στο οποίο χρησιμοποιούσαν αποκλειστικά τα πόδια με τρόπο βίαιο. Στις διάφορες μορφές του, το ποδόσφαιρο, καθ΄ όλη την πορεία της εξέλιξής του, οδήγησε σε απίθανες εκρήξεις πάθους μεταξύ των θεατών και σκληρότητας μεταξύ των παικτών. Μάλιστα ο Άγγλος Τζον Λαντζένιους, το 1200, περιγράφει με μελανά γράμματα την βιαιότητα που χαρακτήριζε τις ποδοσφαιρικές συναντήσεις.
Το 1300 το συμβούλιο των Γερόντων της Πίζας, απείλησε με αυστηρές ποινές όσους συνέχιζαν να παίζουν ποδόσφαιρο στη πλατεία της Μητρόπολης και του νεκροταφείου. Η Φλωρεντία είναι η πόλη στην οποία το ποδόσφαιρο βρήκε τη μεγαλύτερη διάδοση κατά την εποχή των Μεδίκων. Τον 17ο αιώνα εκδόθηκε στη Βενετία το λεξικό της Ακαδημίας της Κρούσκα. Σ’ αυτό συναντούμε τα παρακάτω στοιχεία: «Ποδόσφαιρο είναι ένα παιχνίδι που παίζεται στη Φλωρεντία, με δύο ομάδες, όπως σε παράταξη μάχης, με μια μπάλα φουσκωμένη με αέρα. Μοιάζει με τη σφαιρομαχία που πέρασε από τους Έλληνες στους Λατίνους και από τους Λατίνους σ’ εμάς».
Το ποδόσφαιρο στη Φλωρεντία παιζόταν τις ημέρες των μεγάλων γιορτών και ήταν τόσο διαδεδομένο, ώστε συχνά και οι πιο λαμπροί άρχοντες και οι πιο διάσημοι καλλιτέχνες δεν δίσταζαν να συμμετάσχουν στον αγώνα. Αξίζει να σημειωθεί ότι ανάμεσα στις προσωπικότητες που ασχολήθηκαν με φανατισμό με το άθλημα, την εποχή αυτή, είναι τρεις άνθρωποι που μετέπειτα κατέλαβαν τον Παπικό θρόνο, ο Κλήμεντας ο Γ', ο Λέοντας ο Ι' και ο Ουρβανός ο Ζ'. Στη Φλωρεντία οι ποδοσφαιρικές συναντήσεις γίνονταν στην Πλατεία της Σάντα Κρότσε. Οι ομάδες ονομάζονταν Partiti και ήταν δύο, οι «Πράσινοι» της αριστερής όχθης του Άρνου και οι «Λευκοί» της δεξιάς όχθης.
Όταν μια ομάδα κέρδιζε τον αγώνα έπαιρνε ως έπαθλο τα λάβαρα της αντίπαλης ομάδας. Σύμφωνα με το έθιμο που επικρατούσε, μετά από μια επίσημη δοξολογία που γινόταν στην Εκκλησία του Ευαγγελισμού, τα λάβαρα παραδίδονταν στον αρχηγό της ομάδας που νικούσε. Αυτός, σύμφωνα με τα ιπποτικά έθιμα μπορούσε να τα προσφέρει σε μια όμορφη γυναίκα της γειτονιάς του. Ο Ιάκωβος ο Α' ο Στιούαρτ, εξέδωσε στην Αγγλία το 1617 την «Decleration of Sports». Η απόφαση αυτή δημιούργησε καινούργια δεδομένα και νέα προοπτικές για το ποδόσφαιρο. Κατάργησε όλες τις απαγορεύσεις και τους περιορισμούς που υπήρχαν σχετικά με το ποδόσφαιρο και ευνόησε τη γρήγορη διάδοση του ποδοσφαίρου στα κολέγια.
Υπάρχει μια παράδοση ότι ο αριθμός των παικτών μιας ποδοσφαιρικής ομάδας καθιερώθηκε από τον αριθμό των σπουδαστών κάθε θαλάμου κολεγίου που ήταν δέκα συν ένα παιδαγωγό, οι οποίοι αποτελούσαν και την ομάδα. Μέχρι και το 1820 παρότι το ποδόσφαιρο δεν είχε πάρει ακόμα το όνομα football, χρησιμοποιείτο ο όρος οφσάιντ και είχε κανονισμούς παραπλήσιους με τους σημερινούς. Το 1849 έγιναν στο Κέμπριτζ αγώνες ποδοσφαίρου σύμφωνα με κανονισμούς που πήραν το όνομα της πόλης. Οι κανονισμοί αυτοί διατηρήθηκαν πολύ λίγο, συνέβαλαν όμως σημαντικά στην ενοποίηση και κωδικοποίηση του πρώτου τεχνικού κανονισμού.
Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ (1863)
Η 26η Οκτωβρίου 1863 θεωρείται η επίσημη ημερομηνία γέννησης του σύγχρονου ποδοσφαίρου. Στη πρώτη συνάντηση, στη ταβέρνα των Freemason's, παραβρέθηκαν αντιπρόσωποι των σωματίων Forest (αργότερα έγιναν οι Wanderers, πρώτοι νικητές του FA Cup), NN Kilburn (NN για No Names αλλά το σωματείο ήταν γνωστό με τα αρχικά του - WBA), Barnes, War Office, Crusaders, Perceval House, Blackheath, Crystal Palace, Blackheath, Kensington School, Surbiton, Blackheath School. Επιπρόσθετα το Charterhouse School έστειλε ένα παρατηρητή ενώ έδωσαν το παρόν και ορισμένοι αδέσμευτοι ποδοσφαιριστές.
Συμφωνήθηκε ότι τα σωματεία που παραβρέθηκαν στην συνάντηση θα απάρτιζαν τον σύλλογο που θα ονομαζόταν ο ''Σύλλογος Ποδοσφαίρου'' (Football Association) και κατέληξαν σ΄ ένα γενικό κανονισμό πειθαρχίας του παιχνιδιού που καθόριζε μεταξύ άλλων, ότι η μπάλα πρέπει να παίζεται μόνο με τα πόδια. Αυτή ήταν λοιπόν η σειρά των γεγονότων που οδήγησαν στη δημιουργία του Ποδοσφαιρικού Συλλόγου (FA), ενός σημείου καμπής στην ιστορία του ποδοσφαίρου. Το βάρος της υιοθέτησης κοινών κανόνων δεν μπορούσαν όμως να το επωμισθούν άμεσα διότι μια μειονότητα σωματείων οδηγούμενη από το Blackheath, ήταν υπέρ της ενσωμάτωσης των κανόνων της σχολής του Rugby (τον προγονό του σημερινού Rugby Union).
Σε μια μετέπειτα συνάντηση στη 1η Δεκεμβρίου, οι οπαδοί του Rugby ηττήθηκαν με 13 ψήφους έναντι 4 και αποτάχτηκαν από τον σύνδεσμο. Στης 8 Δεκεμβρίου οι προτεινόμενοι κανόνες έγιναν και επίσημα δεκτοί. Για την ιστορία αυτοί οι αρχικοί κανόνες ήταν:
1. Το μέγιστο μήκος του γηπέδου θα είναι 200 γιάρδες και το μέγιστο πλάτος θα είναι 100. Τόσο το μήκος όσο και το πλάτος θα σημαδεύονται με σημαίες. Το τέρμα θα είναι μεταξύ δυο όρθιων δοκών απόστασης 8 γιαρδών, χωρίς καμιά ταινία η δοκό να τα διασταυρώνει.
2. Με το στρίψιμο του νομίσματος, οι αντίπαλες ομάδες θα επιλέγουν εστίες και ο αγώνας θα ξεκινάει με ένα λάκτισμα από το κέντρο του γηπέδου, από την ομάδα που έχασε στο στρίψιμο. Η αντίπαλη ομάδα θα πρέπει να βρίσκεται σε απόσταση 10 γιαρδών από την μπάλα, μέχρι να γίνει η σέντρα.
3. Μόλις επιτευχθεί ένα τέρμα, η ομάδα που το δέχτηκε υποχρεούται να κάνει σέντρα. Αμέσως μετά την επίτευξη κάθε τέρματος, οι δύο αντίπαλες ομάδες θα πρέπει να αλλάζουν εστίες.
ΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ (1863 - 1904)
Οι κανονισμοί του Συνδέσμου του Ποδοσφαίρου του 1863 μπορεί να εφαρμόζονταν στο Λονδίνο και στην ευρύτερη περιοχή του, όμως στην επαρχία τα τοπικά αθλητικά σωματεία συνέχιζαν, για αρκετό διάστημα, να ακολουθούν τους δικούς τους κανόνες. Οι πιο σημαντικοί από αυτούς τους τοπικούς κανονισμούς, ίσχυαν στην περιοχή του Σέφιλντ. Ήταν το 1877, όταν η συγκεκριμένη περιοχή αποφάσισε να υιοθετήσει τους κανονισμούς του Συνδέσμου του Ποδοσφαίρου, οι οποίοι εντωμεταξύ είχαν απορροφήσει κάποιους συγκεκριμένους κανόνες του Ποδοσφαιρικού κώδικα του Σέφιλντ.
Υπάρχουν κάποιες ομοιότητες στη δομή του σωματείου του Σέφιλντ, του παλαιότερου ποδοσφαιρικού σωματείου στον κόσμο, και του Νοτς Κάουντι του παλαιότερου ποδοσφαιρικού σωματείου λίγκας. Και τα δυο αυτά σωματεία ξεκίνησαν την πορεία τους στο ποδοσφαιρικό στερέωμα κάπως άναρχα. Παρέες νεαρών της τάξης των εμπόρων και επιχειρηματιών, συγκεντρώνονταν και έδιναν αγώνες μεταξύ τους, ώσπου τελικά να πάρουν τη μορφή των ποδοσφαιρικών σωματείων. Η Σέφιλντ δημιουργήθηκε στις 24 Οκτωβρίου του 1857, και η Νοτς Κάουντι στις 7 Δεκεμβρίου του 1864.
Οι δύο αυτές ομάδες ''συγκρούστηκαν'' για πρώτη φορά τη περίοδο 1864 - 1865, στο πρώτο σημαντικό καταγεγραμμένο ματς μεταξύ ομάδων της νεοσύστατης Ποδοσφαιρικής Λίγκας. Το παιχνίδι πραγματοποιήθηκε στις 2 Ιανουαρίου στο «Μέντους Κρίκετ Γκράουντ» στο Νότιγχαμ και βρήκε νικήτρια την ομάδα του Σέφιλντ με 1-0. Το γκολ σημείωσε ο Τζέιμς Γουάιλντ στο 40'. Η εφημερίδα του Νότιγχαμ στο φύλλο της 6ης Ιανουαρίου του 1865 αναφέρει χαρακτηριστικά: «Το ματς προσέλκυσε το ενδιαφέρον πολλών θεατών. Η Νοτς Κάουντι, αν και ιδρύθηκε σχετικά πρόσφατα, στάθηκε αρκετά καλά απέναντι στην έμπειρη ομάδα της Σέφιλντ».
Το σωματείο της Νότιγχαμ Φόρεστ, ιδρύθηκε αυτή την περίοδο και έδωσε πολλούς αγώνες με την Νοτς Κάουντι, τόσο εντός όσο και εκτός έδρας, δημιουργώντας την παλαιότερη σειρά συνεχών αγώνων μεταξύ δυο ομάδων στην Ποδοσφαιρική Λίγκα. Αυτή την περίοδο η Σέφιλντ, έδωσε έναν μόνο αγώνα ενάντια σε ομάδα του Λονδίνου, εξαιτίας της διαφοροποίησης των ποδοσφαιρικών κανονισμών από περιοχή σε περιοχή, με αποτέλεσμα να μην επαναληφθούν ξανά παιχνίδια μεταξύ τους μέχρι το 1871. Ο Ποδοσφαιρικός Σύνδεσμος του Σέφιλντ ιδρύθηκε το 1867, ενώ την ίδια εποχή στη Γλασκόβη (στις 9 Ιουλίου) έπαιρνε σάρκα και οστά το σωματείο της Κουίνς Παρκ, η πρώτη ομάδα της Σκωτίας.
Το Κύπελλο Αγγλίας (ο παλαιότερος θεσμός στην ιστορία του σύγχρονου ποδοσφαίρου) διεξήχθη για πρώτη φορά το 1871 με αντίπαλες στον τελικό τις ομάδες «Γουόντερερς» και «Ρόιγιαλ Ιντζηνίαρς» με νικήτρια την πρώτη με 1-0. Εκείνη την εποχή μάλιστα, ορίσθηκε ότι ο τερματοφύλακας μπορεί να πιάνει τη μπάλα με τα χέρια. Στη Γλασκόβη, το 1872, έγινε ο πρώτος διεθνής αγώνας μεταξύ των εθνικών ομάδων Σκωτίας - Αγγλίας που έληξε 0-0. Το ποδόσφαιρο πολύ σύντομα διαδόθηκε και στην ηπειρωτική Ευρώπη με το πρώτο μη Βρετανικό σωματείο να είναι η «Αβρ Α.Κ.» της Χάβρης (1872). Η διάδοση του ποδοσφαίρου δημιούργησε την ανάγκη κωδικοποίησης των Κανονισμών.
Έτσι το 1882 οι τέσσερις Βρετανικές ομοσπονδίες ίδρυσαν το Διεθνές Συμβούλιο «International Board», που κωδικοποίησε τους Κανονισμούς και που μέχρι σήμερα εξακολουθεί να τους ελέγχει και να τους τροποποιεί. Τονίζεται ότι οι κατά καιρούς τροποποιήσεις που έχουν γίνει από το 1882, δεν άλλαξαν ουσιαστικά τη μορφή του ποδοσφαίρου. Η πιο σημαντική αλλαγή ήταν η καθιέρωση της ποινής του πέναλτι το 1891, ύστερα από πρόταση της Ιρλανδικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας. Το 1895 εφαρμόστηκε ο κανονισμός επαναφοράς της μπάλας από πλάγιο άουτ με τα δυο χέρια. Η διάδοση του ποδοσφαίρου και η ανάγκη για ομαλή διεξαγωγή των αγώνων έκανε επιτακτική την χρήση διαιτητών.
Το 1893 ιδρύθηκε η Ομοσπονδία Διαιτητών της Αγγλίας. Στο μεταξύ το ποδόσφαιρο διαδόθηκε με μεγάλη ταχύτητα στη Λατινική Αμερική κυρίως από Άγγλους ναυτικούς και υπαλλήλους εμπορικών εταιρειών. Το 1893 ιδρύθηκε η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της Αργεντινής. Ακολουθούν οι χρονολογίες ίδρυσης μερικών ακόμα Ποδοσφαιρικών Ομοσπονδιών με τεράστια δραστηριότητα και μεγάλες διεθνείς διακρίσεις: Ιταλική (1898), Γερμανική (1900), Ουρουγουάης (1900), Βελγίου (1895), Δανίας (1879), Ελβετίας (1895), Ισπανίας (1905), Νέας Ζηλανδίας (1891), Νότιας Αφρικής (1892), Ουγγαρίας (1901), Σουηδίας (1906).
Το 1904, με πρωτοβουλία του Γάλλου Ζιλ Ριμέ, ιδρύθηκε η FΙFΑ (Federation Internationale de Football Association), ένας διεθνής οργανισμός για τον προγραμματισμό και τον έλεγχο των διεθνών ποδοσφαιρικών αγώνων και την ενιαία εφαρμογή των Κανονισμών. Στην αρχή, στη δύναμη της FΙFΑ. ανήκαν 7 μόνο χώρες. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Αγγλία, που ήθελε να μονοπωλήσει την διεθνή οργάνωση του ποδοσφαίρου, εγκατέλειψε την FΙFΑ. το 1928 με αφορμή την απόφαση να επιτρέπεται η πληρωμή ημεραργιών στους Ερασιτέχνες ποδοσφαιριστές και επανήλθε ύστερα από 18 χρόνια (1946).
ΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Το ποδόσφαιρο άρχισε να εμφανίζεται στην Ελλάδα λίγο πριν από τις αρχές του 20ου αιώνα όταν στα λιμάνια του Πειραιά της Πάτρας της Θεσσαλονίκης αλλά και της Κωνσταντινούπολης και της Σμύρνης ναυλοχούσαν Αγγλικά πολεμικά πλοία και έπαιζαν οι ναύτες μεταξύ τους ποδόσφαιρο. Παράλληλα πολλοί Έλληνες φοιτητές σε Αγγλικά πανεπιστήμια αλλά και μετανάστες σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες επέστρεφαν στην Ελλάδα φέρνοντας μαζί τους και το ποδόσφαιρο, όπως ο Παναγιώτης Βρυώνης από την Ελβετία όπου έπαιζε ποδόσφαιρο στην Σερβέτ και ο Ανδριανόπουλος ο μετέπειτα ιδρυτής και ποδοσφαιριστής του Ολυμπιακού. Στη Θεσσαλονίκη, συγκροτήθηκε η πρώτη ομάδα, η Ουνιόν Σπορτίβ, από ξένους που βρίσκονταν εκεί.
Επίσημα το άθλημα εμφανίζεται το 1899 όταν η Διοίκηση του ΣΕΓΑΣ, στο οποίο υπαγόταν τότε το ποδόσφαιρο, αποφάσισε στις 12 / 1 / 1899 να προκηρύξει ποδοσφαιρικούς αγώνες. Την πρώτη επίσημη μετάφραση των κανονισμών του ποδοσφαίρου έκανε το 1898 ο Ιωάννης Χρυσάφης. Οι πρώτες ομάδες που εμφανίζονται είναι ο «Εθνικός Γυμναστικός Σύλλογος» και ο «Πανελλήνιος» στην Αθήνα, ο «Πειραϊκός Σύνδεσμος» στον Πειραιά, ο «Πανιώνιος» και ο «Απόλλωνας» στη Σμύρνη και η «Πέρα Κλουμ» στη Κωνσταντινούπολη. Ο ΣΕΓΑΣ προκηρύσσει το πρώτο πανελλήνιο πρωτάθλημα, το 1906, με νικητή τον Εθνικό Γ.Σ, ενώ στην Σμύρνη το πρώτο πρωτάθλημα είχε διοργανωθεί πολύ νωρίτερα το 1898 με νικητή τον Απόλλωνα.
Το 1906 συγκροτήθηκε και η πρώτη εθνική ομάδα. Από το 1907 εισάγεται στα σχολεία και αρχίζουν να γίνονται αγώνες ανάμεσα σε μαθητές γυμνασίων και μεταξύ φοιτητών. Το 1908 ιδρύεται ο «Ποδοσφαιρικός Αθλητικός Όμιλος Αθηνών» ο οποίος το 1923 μετονομάσθηκε σε «Παναθηναϊκό Αθλητικό Όμιλο» Το ποδόσφαιρο παραμένει στον ΣΕΓΑΣ μέχρι το 1923 όταν οι σύλλογοι ιδρύουν την Ε.Π.Σ.Ε. Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι και μετέπειτα ο Α' Παγκόσμιος, διέκοψαν κάθε κίνηση στη δεκαετία 1910 - 1920. Οι ομάδες της Σμύρνης και της Κωνσταντινούπολης επανιδρύονται μετά το 1922 στην Αθήνα. Το 1925 ιδρύεται ο «Ολυμπιακός Σύνδεσμος Φιλάθλων Πειραιώς».
Το 1926 οι ποδοσφαιρικές ενώσεις Αθήνας, Πειραιά και Θεσσαλονίκης ιδρύουν την ΕΠΟ (Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία) στην οποία υπάγονται και σήμερα όλες οι ποδοσφαιρικές ενώσεις της χώρας.
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΚΥΠΕΛΟΥ
F.I.F.A (Fédération Internationale de Football Association)
Η Διεθνής Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία, είναι ο οργανισμός που διοικεί παγκόσμια το ποδόσφαιρο και αποτελεί τον μεγαλύτερο αθλητικό οργανισμό στον κόσμο. Η έδρα της είναι στη Ζυρίχη της Ελβετίας και ο πρόεδρός της είναι ο Ζεπ Μπλάτερ. Η FIFA έχει την ευθύνη για τη διεξαγωγή των κυριοτέρων διεθνών ποδοσφαιρικών διοργανώσεων, από τις οποίες το πιο γνωστό είναι το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου που διεξάγεται από το 1930. Η ανάγκη για τη δημιουργία ενός οργανισμού που θα οργάνωνε το ποδόσφαιρο σε παγκόσμια βάση έγινε εμφανής στις αρχές του 20ού αιώνα, όταν οι διεθνείς ποδοσφαιρικές συναντήσεις άρχισαν να γίνονται πολύ δημοφιλείς.
Η Αγγλική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία προσπάθησε να συντονίσει τη συζήτηση για δημιουργία ενός διεθνούς οργανισμού, αλλά δεν επιτεύχθηκε ουσιαστική πρόοδος. Ήταν επτά άλλες Ευρωπαϊκές χώρες που τελικά σχημάτισαν την ομοσπονδία αυτή. Η FIFA ιδρύθηκε στο Παρίσι στις 21 Μαΐου 1904, και το Γαλλικό όνομα και ακρωνύμιο επικρατούν μέχρι και σήμερα, ακόμη και στις μη γαλλόφωνες χώρες. Ο πρώτος πρόεδρός της ήταν ο Ρομπέρ Γκεράν. Η FIFA ανέλαβε την πρώτη της διεθνή διοργάνωση το 1906, αλλά χωρίς πολλή επιτυχία ή συναίνεση.
Αυτό, σε συνδυασμό με οικονομικούς παράγοντες, οδήγησε στη γρήγορη αντικατάσταση του Γκεράν από τον Ντάνιελ Μπέρλεϊ Γούλφολ από την Αγγλία, η οποία εν τω μεταξύ είχε γίνει μέλος του συνδέσμου. Η επόμενη διοργάνωση που έγινε κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1908 στο Λονδίνο είχε περισσότερη επιτυχία, παρά την παρουσία επαγγελματιών ποδοσφαιριστών, κάτι που ήταν αντίθετο με τις ιδρυτικές αρχές της FIFA. Πέρασε τα σύνορα της Ευρώπης με την αίτηση της Νότιας Αφρικής το 1909, της Αργεντινής και της Χιλής το 1912 και των Ηνωμένων Πολιτειών το 1913.
Μεγάλο πλήγμα στη FIFA και στο διεθνές ποδόσφαιρο έφερε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, όταν πολλοί ποδοσφαιριστές στάλθηκαν να πολεμήσουν και η δυνατότητα για ταξίδια για σκοπούς διεθνών συναντήσεων περιορίστηκε πάρα πολύ. Μετά τον πόλεμο, και μετά τον θάνατο του Γούλφολ, η ομοσπονδία έπεσε στα χέρια του Ολλανδού Καρλ Χίρσμαν και διασώθηκε από διάλυση μεν, αλλά με τα τέσσερα μέλη του Ηνωμένου Βασιλείου -την Αγγλία, τη Σκωτία, την Ουαλία και τη Βόρεια Ιρλανδία- να αποσύρονται λόγω του ότι δεν ήθελαν να συμμετέχουν σε διεθνείς διοργανώσεις με τους πρόσφατους εχθρούς τους στον Παγκόσμιο Πόλεμο. Η συλλογή της FIFA βρίσκεται στο Εθνικό Μουσείο Ποδοσφαίρου.
Η Δομή της FIFA
Η FIFA είναι ένας σύνδεσμος που εγκαθιδρύθηκε βάσει της Ελβετικής νομοθεσίας. Η έδρα της είναι στη Ζυρίχη. Το ανώτατο σώμα της FIFA είναι η Συνέλευση (Congress), η οποία απαρτίζεται από έναν εκπρόσωπο από κάθε κρατική ομοσπονδία που είναι μέλος της συνομοσπονδίας. Η Συνέλευση συνέρχεται σε τακτικές συνεδρίες μία φορά τον χρόνο, ενώ από το 1998 γίνεται και μία έκτακτη συνεδρία κάθε χρόνο, καθώς και όταν ζητηθεί. Μόνο η Συνέλευση μπορεί να εγκρίνει τροποποιήσεις εσωτερικών κανονισμών της FIFA. Η Συνέλευση εκλέγει τον Πρόεδρο της FIFA, τον Γενικό Γραμματέα και τα άλλα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής.
Ο Πρόεδρος και ο Γενικός Γραμματέας είναι οι κύριοι αξιωματούχοι της FIFA και έχουν την ευθύνη για την καθημερινή διοίκηση, την οποία επιτελεί η Γενική Γραμματεία, με προσωπικό 207 άτομα. Η Εκτελεστική Επιτροπή της FIFA, της οποίας προεδρεύει ο Πρόεδρος, είναι το σώμα που παίρνει αποφάσεις εκ μέρους του οργανισμού στο διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ των Συνελεύσεων. Η διεθνής οργανωτική δομή της FIFA περιλαμβάνει επίσης διάφορα άλλα σώματα, τα οποία είναι υπό τη δικαιοδοσία της Εκτελεστικής Επιτροπής ή δημιουργούνται από τη Συνέλευση ως νομοπαρασκευαστικές επιτροπές. Μεταξύ αυτών είναι η Οικονομική Επιτροπή, η Πειθαρχική Επιτροπή και η Επιτροπή Διαιτησίας.
Συνομοσπονδίες
Εκτός από τους παγκόσμιους θεσμούς της (προεδρία, Εκτελεστικό Συμβούλιο, Συνέλευση, κλπ), η FIFA έχει δημιουργήσει συνομοσπονδίες οι οποίες διοικούν το ποδόσφαιρο σε περιφερειακό επίπεδο. Είναι οι κρατικές ομοσπονδίες και όχι οι περιφερειακές συνομοσπονδίες που είναι μέλη της FIFA. Για τις περιφερειακές συνομοσπονδίες προνοούν οι διατάξεις της FIFA. Οι κρατικές ομοσπονδίες οφείλουν να κάνουν αίτηση τόσο στη FIFA όσο και στην περιφερειακή συνομοσπονδία της γεωγραφικής τους περιοχής για να μπορούν να συμμετέχουν στις διοργανώσεις της FIFA (με λίγες γεωγραφικές εξαιρέσεις οι οποίες αναφέρονται πιο κάτω):
- AFC – Asian Football Confederation. Η Αυστραλία είναι μέλος της AFC από το 2006.
- CAF – Confederation of African Football.
- CONCACAF – Confederation of North, Central American and Caribbean Association Football. Γαλλική Γουϊάνα, Γουϊάνα και Σουρινάμ είναι μέλη της CONCACAF αν και βρίσκονται στη Νότια Αμερική. Η Γαλλική Γουιάνα είναι μέλος της CONCACAF, αλλά όχι της FIFA.
- CONMEBOL – Confederación Sudamericana de Fútbol.
- OFC – Oceania Football Confederation.
- UEFA – Union of European Football Associations.
Ομάδες που εκπροσωπούν διηπειρωτικά έθνη, η Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν, η Γεωργία, το Καζακστάν, η Ρωσία και η Τουρκία είναι μέλη της UEFA, αν και το μεγαλύτερο μέρος του εδάφους τους είναι εκτός της ηπειρωτικής Ευρώπης. Το Ισραήλ είναι επίσης μέλος της UEFA. Το Μονακό και το Βατικανό δεν είναι μέλη της UEFA ή της FIFA, ενώ το Γιβραλτάρ είναι μέλος μόνο της UEFA. Κράτη τα οποία με επικράτεια τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ασία κατά κανόνα έχουν το δικαίωμα επιλογής συνομοσπονδίας. Ως αποτέλεσμα αυτού, πολλές τέτοιες ομοσπονδίες επέλεξαν να ενταχθούν στην UEFA, παρά τη μεγάλη έκτασή τους στην Ασία (η Ρωσία, η Τουρκία, η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν.
Το Ισραήλ, παρόλο που βρίσκεται εξ ολοκλήρου στην Ασία, εντάχθηκε στην UEFA το 1994, μετά από δεκαετίες απομόνωσης από πολλές Μεσανατολικές χώρες. Το Καζακστάν ήταν η τελευταία χώρα που έφυγε από την AFC για να ενταχθεί στην UEFA, το 2002. Η Γουιάνα και το Σουρινάμ ήταν εξ αρχής μέλη του CONCACAF, παρά το ότι είναι χώρες της Νότιας Αμερικής. Η Αυστραλία έφυγε από την OFC και εντάχθηκε στην AFC το 2006. Από την OFC καμιά ομάδα δεν προκρίνεται αυτόματα στην τελική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Στις τελευταίες διοργανώσεις του Παγκοσμίου Κυπέλλου, ο νικητής της OFC έπαιζε αγώνες μπαράζ με κάποιαν ομάδα από την CONMEBOL.
Από το Κύπελλο του 2010, ο νικητής του OFC θα παίρνει αυτόματα θέση στον όμιλο χωρών που προκρίνονται του AFC. Συνολικά, η FIFA αναγνωρίζει 207 κρατικές ομοσπονδίες και τις εθνικές τους ομάδες ανδρών, καθώς και 129 γυναικείες εθνικές ομάδες. H Παγκόσμια Κατάταξη της FIFA ενημερώνεται σε μηνιαία βάση και κατατάσσει κάθε ομάδα βάσει των επιδόσεών της σε διεθνείς διοργανώσεις, προκριματικούς αγώνες, καθώς και φιλικούς αγώνες. Υπάρχει επίσης η Παγκόσμια Κατάταξη της FIFA για το γυναικείο ποδόσφαιρο, η οποία ενημερώνεται τέσσερις φορές τον χρόνο.
Η FIFA δίνει κάθε χρόνο το βραβείο FIFA World Player of the Year (διεθνής ποδοσφαιριστής της χρονιάς) στον καλύτερο ποδοσφαιριστή, ως μέρος της ετήσιας τελετής απονομών κατά την οποία αναγνωρίζονται ποδοσφαιρικά επιτεύγματα. Στα πλαίσια των εορτασμών για τα 100 της χρόνια, η FIFA οργάνωσε το 2004 τον "Αγώνα του Αιώνα" μεταξύ της Γαλλίας και της Βραζιλίας, των πιο πετυχημένων εθνικών ομάδων της περασμένης δεκαετίας. Επιπλέον, ανέθεσε στον Πελέ, τον διασημότερο ποδοσφαιριστή που υπήρξε ποτέ, να δημιουργήσει κατάλογο με τους 100 καλύτερους ποδοσφαιριστές όλων των εποχών.
Αυτή η λίστα, η FIFA 100, περιλάμβανε 50 παίκτες που ήταν ενεργοί κατά την έκδοση της λίστας, περιλαμβανομένης μιας γυναίκας, και 75 βετεράνους ποδοσφαιριστές, περιλαμβανομένου του ίδιου του Πελέ και μιας γυναίκας - αλλά δεν περιλάμβανε παίκτες που δεν βρίσκονταν στη ζωή. Η λίστα αρχικά προοριζόταν να περιλαμβάνει μόνο 100 ονόματα, αλλά ο Πελέ δεν κατάφερε να περιορίσει τον αριθμό, ο οποίος έφτασε τελικά τους 125.
Διοίκηση και Ποδοσφαιρικά Ζητήματα
Η FIFA είναι οργανισμός που συχνά δρα προληπτικά, παίζοντας ενεργό ρόλο στη διαφύλαξη της ομαλής εξέλιξης του αθλήματος σε όλο τον κόσμο. Μία πολιτική της είναι να αναστέλλει τη συμμετοχή ομάδων και χωρών-μελών από διεθνείς διοργανώσεις όταν υπάρχει πολιτική παρέμβαση (όταν μια κυβέρνηση επεμβαίνει στην κρατική ομοσπονδία ποδοσφαίρου) ή όταν η ομοσπονδία δεν λειτουργεί σωστά. Μια πρόσφατη τέτοια προσωρινή αφαίρεση του δικαιώματος συμμετοχής επιβλήθηκε στην Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία για πολιτική παρέμβαση. Άλλη περίπτωση ήταν η ποδοσφαιρική ομοσπονδία της Κένυα λόγω του ότι οι αγώνες στη χώρα δεν διεξάγονταν κανονικά.
Το Ασιατικό σκέλος της FIFA, η AFC, σύντομα θα αναγκάσει τις 22 ομοσπονδίες της Ασίας να βελτιώσουν τη διαφάνεια, τον ανταγωνισμό, και τη δομή του πρωταθλήματος, με υποβιβασμό, προβιβασμό και 2η κατηγορία. Αναστολή δικαιωμάτων θα επιβληθεί σε όποια ομοσπονδία δεν συνεργαστεί για να γίνουν οι σχετικές μεταρρυθμίσεις. Μια θέση της FIFA που αντικατοπτρίζει την αντιμετώπιση των ποδοσφαιρικών ζητημάτων εκ μέρους της, είναι η αμφιλεγόμενη απόφασή της να απαγορεύσει στις εθνικές ομάδες ποδοσφαίρου να συμμετέχουν σε αγώνες που λαμβάνουν χώρα σε υψόμετρο άνω των 2.500 μέτρων για τη διαφύλαξη της υγείας των παικτών και την πιθανή αλλοίωση της ανταγωνιστικότητας.
Οι κανόνες του ποδοσφαίρου δεν αποτελούν αποκλειστική ευθύνη της FIFA. Την ευθύνη για αυτούς έχει το Διεθνές Ποδοσφαιρικό Συμβούλιο (IFAB). Η FIFA έχει στο συμβούλιο αυτό τέσσερις εκπροσώπους, οι οποίοι αποτελούν το 50% του Συμβουλίου, οι άλλοι τέσσερις διορίζονται από τις ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες της Αγγλίας, της Σκωτίας, της Ουαλίας και της Βόρειας Ιρλανδίας, σε αναγνώριση της μοναδικής συνεισφοράς στη δημιουργία και την ιστορία του ποδοσφαίρου των εθνών που αποτελούν το Ηνωμένο Βασίλειο.
Διοργανώσεις της FIFA
Εκτός από το Παγκόσμιο Κύπελλο και τη διαλογή για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, η FIFA διοργανώνει παγκόσμια πρωταθλήματα για παίκτες κάτω των 17 ετών και κάτω των 20 ετών. Επιπλέον, έχει ξεκινήσει το Κύπελλο Συνομοσπονδιών, που γίνεται κάθε τέσσερα χρόνια και στο οποίο συμμετέχουν οι κυπελλούχοι των περιφερειακών συνομοσπονδιών, καθώς και ο κάτοχος και ο διοργανωτής του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Αρχικά διοργανωνόταν από και στην Σαουδική Αραβία κάθε δύο χρόνια ως Κύπελλο Βασιλιά Φαχντ και σήμερα είναι σαν πρελούδιο στο Παγκόσμιο Κύπελλο, με τη διοργανώτρια χώρα να δοκιμάζει τις εγκαταστάσεις της.
Σημερινός κάτοχος του Κυπέλλου Συνομοσπονδιών είναι η Βραζιλία, η οποία νίκησε τις ΗΠΑ με 3-2 στη Νότια Αφρική. Με την εξέλιξη του γυναικείου ποδοσφαίρου, η FIFA ξεκίνησε το 1991 το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου Γυναικών και το 2002 το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου Γυναικών Κάτω των 20 (αρχικά κάτω των 19, από το 2006 κάτω των 20). Το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου Γυναικών Κάτω των 17 θα ξεκινήσει το 2008. Η μοναδική διοργάνωση της FIFA σε σωματειακό επίπεδο είναι το Σωματειακό Παγκόσμιο Κύπελλο. Ήταν η φυσική μετεξέλιξη του Διηπειρωτικού Κυπέλλου Ευρώπης και Νότιας Αμερικής, και σήμερα συμμετέχουν σε αυτό σωματεία από όλες τις συνομοσπονδίες.
Ο θεσμός δεν έτυχε θερμής υποδοχής στο ντεμπούτο της το 2000 και η διοργάνωση του 2002 ακυρώθηκε. Τρία χρόνια αργότερα, το 2005, η διοργάνωση έγινε στην Ιαπωνία, με συμμετοχή μικρού αριθμού ομάδων. Η FIFA έχει επίσης την ευθύνη για τη διεξαγωγή διεθνών διοργανώσεων για αγωνίσματα που σχετίζονται με το ποδόσφαιρο, όπως το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Beach Soccer και το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Φούτσαλ.
ΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ (FIFA World Cup)
Το Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA ή αλλιώς Μουντιάλ (Mundial) είναι μια ποδοσφαιρική διοργάνωση, η οποία πραγματοποιείται κάθε τέσσερα χρόνια υπό την αιγίδα της Διεθνούς Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (FIFA). Σε αυτήν παίρνουν μέρος οι εθνικές ομάδες των χωρών μελών της ομοσπονδίας, οι οποίες κατάφεραν να προκριθούν ύστερα από προκριματικούς αγώνες. Θεωρείται η κορυφαία ποδοσφαιρική διοργάνωση, η οποία καταφέρνει να προσελκύσει πλήθος θεατών, τηλεθεατών και χορηγών. Η επιτυχία των Ολυμπιακών ποδοσφαιρικών τουρνουά του 1924 και του 1928 ώθησε τον τότε Πρόεδρο της FIFA, Ζιλ Ριμέ, να εισηγηθεί τη διοργάνωση ενός Παγκοσμίου Κυπέλλου, ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
Το 1ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ανδρών έγινε πραγματικότητα το 1930 στην Ουρουγουάη, με νικήτρια την ομάδα της φιλοξενούσας χώρας. Με την πάροδο του χρόνου, το Παγκόσμιο Κύπελλο κέρδισε την παγκόσμια αναγνώριση και σήμερα αποτελεί τη δεύτερη δημοφιλέστερη αθλητική διοργάνωση, μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Τηλεοπτικά, το Μουντιάλ τείνει να ξεπεράσει και αυτούς τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Το 2006 τους αγώνες του παγκοσμίου κυπέλλου της Γερμανίας παρακολούθησαν συνολικά 26,9 δισεκατομμύρια τηλεθεατές. Μόνο τον τελικό παρακολούθησαν 715 εκατομμύρια τηλεθεατές, το ένα ένατο του παγκόσμιου πληθυσμού.
Το βαρύτιμο τρόπαιο, που απονέμεται στον νικητή σχεδίασε ο Ιταλός γλύπτης Σίλβιο Γκατσανίγκα. Είναι από χρυσό 18 καρατίων, έχει ύψος 36 εκατοστά και βάρος 6,175 κιλά. Στη βάση του, που αποτελείται από δύο στρώματα ημιπολύτιμου μαλαχίτη, αναγράφονται οι χρονιές και οι νικητές του κυπέλλου από το 1974 και μετά. Η Ελλάδα συμμετείχε για πρώτη φορά σε Μουντιάλ το 1934, όταν έλαβε μέρος στον προκριματικό γύρο της διοργάνωσης. Στην τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου έχει συμμετάσχει τρεις φορές: 1994, 2010, 2014. Πολυνίκης του θεσμού είναι η Βραζιλία με πέντε κατακτήσεις και ακολουθούν η Γερμανία και η Ιταλία με τέσσερα τρόπαια, η Ουρουγουάη και η Αργεντινή με δύο και η Αγγλία, η Γαλλία και η Ισπανία με ένα τρόπαιο.
Αν και η πρώτη ποδοσφαιρική ομάδα στον κόσμο δημιουργήθηκε το 1857 (Sheffield Football Club), μόλις το 1905 έγινε η πρώτη συζήτηση για τη δημιουργία ενός παγκόσμιου ποδοσφαιρικού πρωταθλήματος από τη FIFA (Παγκόσμια Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία). Το ποδόσφαιρο έκανε την πρώτη παγκόσμια εμφάνισή του στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1908 στο Λονδίνο, αγώνες οι οποίοι δεν στέφθηκαν με επιτυχία. Όμως 13 χρόνια αργότερα ο Ζιλ Ριμέ εκλέχθηκε πρόεδρος της FIFΑ και ονειρεύτηκε όλος ο πλανήτης να ενωθεί με μία ποδοσφαιρική μπάλα, επιδιώκοντας να μιλήσουν όλοι τη "γλώσσα του ποδοσφαίρου".
Έτσι το1928, υπό την εποπτεία και προεδρία του Ριμέ, μία 5μελής επιτροπή (Μπονέ, Μέισλ, Ντελονέ, Φερετί και Λίνεμαν) σχεδίασε τη δημιουργία του Πρώτου Παγκοσμίου Κυπέλλου. Οι προτάσεις, που διαδέχονταν η μία μετά την άλλη, εγκρίθηκαν και ο Μπονέ έγινε ο πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Η χώρα στην οποία αποφασίστηκε τελικά να διοργανωθεί το πρώτο παγκόσμιο κύπελλο ήταν η Ουρουγουάη, παρά τις αντιρρήσεις πολλών ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίες απείλησαν με αποχή τους από τη διοργάνωση εάν αυτή διεξαγόταν σε χώρα της Λατινικής Αμερικής.
Τελικώς, στις 7 Ιουλίου 1930 έγινε η πρώτη κλήρωση για τους 4 ομίλους του Παγκοσμίου Κυπέλλου με μόνο 13 ομάδες να συμμετέχουν, ενώ 6 μέρες αργότερα το σφύριγμα του διαιτητή Ντομίνγκο Λομπάρντι ξεκίνησε τον αγώνα μεταξύ Μεξικού και Γαλλίας. Στο 19ο λεπτό ο Γάλλος Λοράν άνοιξε το σκορ και έγινε ο πρώτος παίκτης που σκόραρε σε παγκόσμιο κύπελλο, σε έναν αγώνα όπου οι Γάλλοι επικράτησαν τελικά με 4-1. Η ιστορία αρχίζει να γράφεται
Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΚΥΠΕΛΛΟΥ
Ήταν στις αρχές του 20ου αιώνα όταν ο Γάλλος Ρομπέρ Γκερέν και ο Ολλανδός Κορνέλιους Χίρσμαν είχαν την ιδέα για τη δημιουργία μιας οργάνωσης που θα διοικούσε το παγκόσμιο ποδόσφαιρο. Οι Βρετανοί είχαν ήδη προχωρήσει στην ίδρυση των τεσσάρων ομοσπονδιών (Αγγλίας, Σκοτίας, Ιρλανδίας και Ουαλίας) πολλά χρόνια νωρίτερα αλλά το ποδόσφαιρο είχε πλέον εξαπλωθεί και στην υπόλοιπη υφήλιο. Οι Γκερέν και Χίρσμαν ένιωσαν έτσι την ανάγκη να ενωθούν όλες οι ποδοσφαιρικές δυνάμεις κάτω από κοινή στέγη και για το συμφέρον του ίδιου οράματος.
Παρά τις επίπονες προσπάθειες τους όμως να πείσουν την Αγγλία να αναλάβει, με δεδομένη την εμπειρία της, την ευθύνη για τη δημιουργία της παγκόσμιας ομοσπονδίας, οι υπερόπτες Βρετανοί έκριναν ότι κάτι τέτοιο δεν ήταν απαραίτητο. «Δεν μπορούμε να διακρίνουμε τα πλεονεκτήματα ενός τέτοιου σχεδίου» ήταν μια από τις χαρακτηριστικές απαντήσεις των Άγγλων. Έτσι ο Γκερέν και ο Χίρσμαν πήραν την απόφαση να ιδρύσουν την παγκόσμια ομοσπονδία χωρίς τους «πατέρες». Η ιδέα έγινε πράξη στις 21 Μαΐου 1904 στο Παρίσι και η Federation Internationale de Football Association (FIFA) πήρε «σάρκα και οστά».
Παράλληλα άρχισε να καλλιεργείται η ιδέα για τη δημιουργία μιας διοργάνωσης ,υπό τη σκεπή της FIFA, που θα έφερνε αντιμέτωπες τις καλύτερες ομάδες του κόσμου. Το όνειρο όμως θα χρειαζόταν περίπου 25 χρόνια για να γίνει πραγματικότητα. Ο Α' παγκόσμιος πόλεμος δημιούργησε ακόμα περισσότερα προβλήματα. Οι Άγγλοι και οι σύμμαχοί τους εξακολουθούσαν να αρνούνται να παίξουν με τις χώρες που πολέμησαν και αποφάσισαν την αποχώρησή τους από τη FIFA. Οι Σκανδιναβοί από την πλευρά τους, δεν ήθελαν να στερηθούν του δικαιώματος να αντιμετωπίζουν όποιους αντιπάλους επιθυμούσαν.
Το 1921 ανέλαβε την προεδρία της FIFA ο Ζιλ Ριμέ, ο άνθρωπος που κατάφερε τελικά να επιλύσει τις διαφορές και να επιβάλλει -σε μια πρώτη φάση- την τάξη. Μέχρι τότε το ποδοσφαιρικό τουρνουά των Ολυμπιακών αγώνων ήταν αυτό που αναδείκνυε την καλύτερη ομάδα του κόσμου. Η εισαγωγή του επαγγελματισμού σε αρκετές χώρες (στην Αγγλία από το 19ο αιώνα, στην Τσεχοσλοβακία το 1925 και στις Ουγγαρία και Αυστρία ένα χρόνο αργότερα) και του ημιεπαγγελματισμού στις Νοτιοαμερικάνικες χώρες (Βραζιλία, Ουρουγουάη και Αργεντινή) προκάλεσε μια ερμαφρόδιτη κατάσταση στο καθαρά ερασιτεχνικό και διαφορετικής νοοτροπίας ποδοσφαιρικό τουρνουά των Ολυμπιακών Αγώνων.
Η FIFA και η ΔΟΕ άρχισαν να σφάζονται για το ποια θα έχει την εποπτεία στο Ολυμπιακό τουρνουά. Οι συνθήκες για τη δημιουργία του Παγκοσμίου Κυπέλλου είχαν ωριμάσει. Στις 10 Δεκεμβρίου του 1926, ο Ζιλ Ριμέ έδωσε την εντολή σε μια επιτροπή να μελετήσει τη δημιουργία του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Η επιτροπή αποτελείτο από το Γάλλο Ανρι Ντελονέ (μετέπειτα εμπνευστή του Κυπέλλου Εθνών Ευρώπης), τον Ελβετό Φρανσουά Μπονέ, τον Αυστριακό Ούγκο Μάιζλ, το Γερμανό Ούλριχ Λίνεμαν, τον Ούγγρο Ιστβάν Φίσερ και τον Ιταλό Φερέτι.
Στις 25 Φεβρουαρίου του 1928 (την παραμονή έναρξης του ποδοσφαιρικού τουρνουά των Ολυμπιακών του Άμστερνταμ) η πρόταση πέρασε με ψήφους 25 υπέρ, 5 κατά (Δανία, Σουηδία, Νορβηγία, Φινλανδία, Εσθονία) και μία λευκή (Γερμανία). Ένα χρόνο αργότερα τα πάντα ήταν ακόμα ρευστά. Το μόνο που είχε οριστεί ήταν ότι η πρώτη διοργάνωση θα διεξαγόταν το 1930. Τίποτα άλλο, ούτε η ονομασία της διοργάνωσης δεν είχε αποφασιστεί. «Παγκόσμιο Κύπελλο», «Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου», «Τρόπαιο Ζιλ Ριμέ». Τελικά επικράτησε η τελευταία προς τιμήν του ανθρώπου που έκανε το όνειρο πραγματικότητα.
Η πρόταση του αντιπροέδρου της FIFA Ροντολφ Ζεελντρέιερς, να αναλάβει τα έξοδα η οικοδέσποινα (μεταφορά και διαμονή για τους ανθρώπους της FIFA, τις αποστολές και τους διαιτητές) τρόμαξε τις περισσότερες υποψήφιες. Η Ολλανδία, η Ουγγαρία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Σουηδία και η Ουρουγουάη είχαν υποβάλλει υποψηφιότητα αλλά άρχισαν σιγά-σιγά να αποσύρονται. Τελευταία έμεινε η Ουρουγουάη και η FIFA δεν δίστασε να της απονείμει την τιμή. Η εθνική της ομάδα είχε κατακτήσει το Ολυμπιακό τουρνουά το 1924 και το 1928, ενώ το 1930 η χώρα θα γιόρταζε τα εκατοντάχρονα της ανεξαρτησίας της (εξ’ ου και η ονομασία του γηπέδου «Σεντενάριο»). Η αρχή είχε πλέον γίνει γι’ αυτό που έμελλε να εξελιχθεί στην κορυφαία ποδοσφαιρική διοργάνωση στον κόσμο.
Η ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΚΥΠΕΛΟΥ
Προκριματική Φάση
Από το δεύτερο Μουντιάλ του 1934, θεσπίστηκε η προκριματική φάση για να ορίζονται οι ομάδες που θα μετέχουν στην τελική φάση. Η προκριματική φάση γίνεται σε κάθε ηπειρωτική ζώνη (Αφρική, Ασία, Βόρεια και Κεντρική Αμερική και Καραϊβική, Νότια Αμερική, Ωκεανία, Ευρώπη) που επιτηρούνται από τις αντίστοιχες συνομοσπονδίες τους. Η FIFA ορίζει εκ των προτέρων τον αριθμό των θέσεων για κάθε ζώνη, που οδηγεί στην τελική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Ο αριθμός αυτός προκύπτει τόσο από τη σχετική δυναμική των εθνικών ομάδων που μετέχουν στην εκάστοτε συνομοσπονδία, όσο και από την πίεση που ασκούν οι τελευταίες στην FIFA.
Η διαδικασία των προκριματικών ξεκινά δύο χρόνια πριν την έναρξη της τελικής φάσης. Οι δομές των προκριματικών τουρνουά διαφέρουν ανάμεσα στις ηπειρωτικές ζώνες. Συνήθως, μία ή δύο θέσεις αποδίδονται στους νικητές διηπειρωτικών play off. Για παράδειγμα, ο νικητής της ζώνης της Ωκεανίας παίζει διπλό αγώνα (play off) με τον πέμπτο της ζώνης της Νοτίου Αμερικής, για να προκύψει η ομάδα που θα πάρει το εισιτήριο για τα τελικά. Από το 1938 και ύστερα, οι διοργανώτριες χώρες παίρνουν αυτόματα μια θέση για τα τελικά, χωρίς να αγωνίζονται στην προκριματική φάση.
Αυτό το προνόμιο είχαν κι οι νικήτριες χώρες για να υπερασπιστούν τον τίτλο τους στο επόμενο μουντιάλ, αλλά από το 2006 καταργήθηκε. Πλέον κι οι νικήτριες χώρες αγωνίζονται κανονικά στα προκριματικά της αντίστοιχης ηπειρωτικής τους ζώνης.
Τελική Φάση
Στη σημερινή τελική φάση του Μουντιάλ μετέχουν 32 εθνικές ομάδες που αγωνίζονται για έναν περίπου μήνα στα γήπεδα της διοργανώτριας χώρας (ή χωρών, αν πρόκειται για συνδιοργάνωση). Η τελική φάση, με τη σειρά της, χωρίζεται σε δυο επιμέρους φάσεις, σε αυτή των ομίλων και των νοκ άουτ αγώνων. Στη φάση των ομίλων, οι ομάδες χωρίζονται σε οκτώ ομίλους των τεσσάρων ομάδων. Οι οκτώ καλύτερες ομάδες του μουντιάλ (που προκύπτουν με βάση τη βαθμολογία της FIFA αλλά και την απόδοσή τους στα προηγούμενα Μουντιάλ) μπαίνουν επικεφαλής σε κάθε όμιλο. Οι υπόλοιπες ομάδες κατανέμονται τυχαία.
Από το Μουντιάλ του 1998, έχουν θεσπιστεί περιορισμοί για να διασφαλίσουν ότι κανένας όμιλος δεν θα περιέχει 2 Ευρωπαϊκές ομάδες, ή περισσότερες από μία ομάδα από κάθε άλλη συνομοσπονδία. Έτσι, η κάθε ομάδα δίνει τρεις αγώνες στον όμιλό της, ενώ στον τελευταίο γύρο (τρίτος αγώνας) οι αγώνες του ομίλου γίνονται ταυτόχρονα ώστε να είναι δίκαιο για όλες τις ομάδες. Οι δύο πρώτες ομάδες του κάθε ομίλου προκρίνονται για τη φάση των νοκ άουτ αγώνων. Η βαθμολογία των ομάδων στους ομίλους γίνεται με πόντους. Από το 1994, η νίκη ισούται με τρεις πόντους, η ισοπαλία ισούται με έναν πόντο και η ήττα δεν δίνει πόντο (προηγουμένως η νίκη έδινε δύο πόντους αντί για τρεις).
Αν δυο ή περισσότερες ομάδες ισοβαθμήσουν, χρησιμοποιούνται ως κριτήρια κατάταξης πρώτα η διαφορά τερμάτων, μετά το σύνολο των τερμάτων που πέτυχε κάθε ομάδα, ακολούθως τα αποτελέσματα των μεταξύ των ισοβαθμούντων ομάδων αγώνων και τέλος ο αριθμός των ισοπαλιών. Η φάση των αγώνων νοκ άουτ διεξάγεται με μονούς αγώνες, από τους οποίους προκύπτει ένας νικητής. Αν υπάρξει ισοπαλία, τότε ακολουθεί παράταση του αγώνα και αν χρειαστεί εκτελούνται και πέναλτι. Η φάση των νοκ άουτ ξεκινά από τον "γύρο των 16", στον οποίο ο νικητής του κάθε ομίλου αντιμετωπίζει τον δεύτερο άλλου ομίλου.
Μετά ακολουθούν τα προημιτελικά, τα ημιτελικά και ο μεγάλος τελικός. Οι ομάδες που ηττώνται στα ημιτελικά αγωνίζονται στον μικρό τελικό για την τρίτη θέση.
Επιλογή Διοργανωτών
Η διοργάνωση των πρώτων μουντιάλ δίνονταν στις χώρες κατά τη διάρκεια των συναντήσεων της συνέλευσης της FIFA. Η επιλογή της τοποθεσίας διεξαγωγής των αγώνων υπήρξε τότε πεδίο αντιπαράθεσης, ιδιαίτερα ανάμεσα στις χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Ευρώπης, τα δύο ποδοσφαιρικά κέντρα της εποχής, αλλά και του σήμερα. Κι αυτό γιατί τις δύο ηπείρους χώριζε ταξίδι τριών εβδομάδων με πλοίο. Για παράδειγμα, η επιλογή της Ουρουγουάης ως τη χώρα που θα διοργάνωνε το πρώτο Μουντιάλ, οδήγησε στη συμμετοχή μόνο τεσσάρων Ευρωπαϊκών εθνικών ομάδων στο τουρνουά.
Τα δύο επόμενα Παγκόσμια Κύπελλα διεξήχθησαν στην Ευρώπη και ιδιαίτερα η απόφαση για το δεύτερο συνεχόμενο Μουντιάλ στην Ευρώπη το 1938, αποτέλεσε πεδίο διαμάχης, καθώς οι Αμερικάνικες ομάδες ήθελαν το Μουντιάλ να εναλλάσσεται διαδοχικά ανάμεσα στις δύο ηπείρους. Το αποτέλεσμα ήταν οι εθνικές ομάδες της Αργεντινής και της Ουρουγουάης να μποϊκοτάρουν το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1938, στη Γαλλία. Μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1958, για να αποφευχθούν μελλοντικές αντιπαραθέσεις και μποϊκοτάζ, η FIFA αποφάσισε την εναλλάξ διοργάνωση από χώρες των δύο ηπείρων, μέχρι και το Μουντιάλ της Γαλλίας του 1998.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2002, το οποίο συνδιοργανώθηκε από την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα, ήταν το πρώτο που διεξήχθη στην Ασία (και γενικότερα το πρώτο σε χώρα εκτός Ευρώπης και Αμερικής), ενώ το μουντιάλ του 2010 στη Νότια Αφρική ήταν το πρώτο που διοργανώθηκε από Αφρικάνικο κράτος. Το 2003, προσδιορίστηκε η Νότια Αμερική ως η ήπειρος όπου θα διεξαχθεί το μουντιάλ του 2014 και εκλήθησαν να τοποθετηθούν τα μέλη της Νοτιοαμερικανικής συνομοσπονδίας (CONMEBOL) για την πρόταση της FIFA.
Πολύ σύντομα όλα τα κράτη υποστήριξαν την υποψηφιότητα της Βραζιλίας για να αναλάβει τη διοργάνωση και (έστω και ανεπίσημα) είχε επί της ουσίας καθοριστεί ο διοργανωτής του Παγκόσμιου Κυπέλλου του 2014, με τη Βραζιλία να αναλαμβάνει τελικά και επισήμως τη διοργάνωση. Το σύστημα επιλογής της διοργανώτριας χώρας εξελίχθηκε έτσι ώστε σήμερα η επιλογή γίνεται από μια ειδική επιτροπή της FIFA. Η επίσημη επιλογή γίνεται έξι χρόνια πριν τη διεξαγωγή του τουρνουά.
ΤΟ ΤΡΟΠΑΙΟ ΤΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΚΥΠΕΛΛΟΥ
Το τρόπαιο Jules Rimet ήταν το αρχικό έπαθλο του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Η αυθεντική ονομασία του ήταν «Victory» όμως έμεινε γνωστό απλώς ως το «τρόπαιο του Παγκοσμίου Κυπέλλου». Το 1946 μετονομάστηκε σε «Jules Rimet Trophy» προς τιμήν του προέδρου της FIFA Jules Rimet -ήταν και ο εμπνευστής της ιδέας του Παγκοσμίου Κυπέλλου- ο οποίος απεβίωσε το 1929. Σχεδιασμένο από τον Abel Lafleur και κατασκευασμένο από καθαρό χρυσάφι, το τρόπαιο είχε ύψος 35 εκατοστά και ζύγιζε 3.8 κιλά. Το τρόπαιο απεικονίζει τη Νίκη της Σαμοθράκης, τη Θεά της Ελληνικής μυθολογίας που προσωποποιούσε τη δόξα του Ελληνικού πολιτισμού.
Η χώρα που το κατέκτησε για πρώτη φορά στην Ιστορία του Παγκοσμίου Κυπέλλου είναι η διοργανώτρια του Μουντιάλ του 1930 Ουρουγουάη. Το τρόπαιο μάλιστα είχε φτάσει στη χώρα μέσω του Conte Verde, του πλοίου που μετέφερε στην Ουρουγουάη τη Γαλλία, τη Ρουμανία και το Βέλγιο (τις Ευρωπαϊκές χώρες που συμμετείχαν στο πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο). Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, οι Ιταλοί διατήρησαν στην κατοχή τους το τρόπαιο, μετά την κατάκτησή του στο Μουντιάλ της Γαλλίας το 1938.
Ο Ιταλός αντιπρόεδρος της FIFA Ottorino Barassi μάλιστα πήρε το τρόπαιο από μια τράπεζα της Ρώμης στην οποία βρισκόταν και το έκρυψε σε ένα κουτί παπουτσιών που βρισκόταν κάτω από το κρεβάτι του για να μη το εντοπίσουν οι ναζί και το κλέψουν. Στις 20 Μαρτίου 1966, τέσσερις μήνες πριν τη διεξαγωγή του Μουντιάλ της Αγγλίας το 1966, το τρόπαιο εξαφανίστηκε κατά τη διάρκεια μιας εκδήλωσης στο Westminster Central Hall. Τελικά, βρέθηκε μια εβδομάδα αργότερα χάρις στη βοήθεια ενός σκύλου, του Pickles, τυλιγμένο σε χαρτί εφημερίδας κάτω από ένα φράκτη σε έναν κήπο του Λονδίνου.
Για λόγους ασφαλείας, η Αγγλική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (FA) κατασκεύασε ένα πιστό αντίγραφο του τροπαίου για χρήση σε εκδηλώσεις του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Η συγκεκριμένη ρέπλικα αγοράστηκε από τη FIFA σε δημοπρασία το 1997 έναντι 255.000 δολαρίων. Φήμες ήθελαν την πολύ υψηλή τιμή της δημοπρασίας να οφείλεται στο γεγονός ότι δεν επρόκειτο για το αντίγραφο, αλλά για το ίδιο το τρόπαιο του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Η FIFA στη συνέχεια τοποθέτησε το τρόπαιο στο Εθνικό Ποδοσφαιρικό Μουσείο του Preston. Η Βραζιλία έγινε το 1970 η πρώτη χώρα στην Ιστορία του Παγκοσμίου Κυπέλλου που κατακτά το τρόπαιο για τρίτη φορά, κάτι που έδωσε το δικαίωμα στη χώρα του καφέ να διατηρήσει για πάντα στην κατοχή της το τρόπαιο.
Παρ'όλα αυτά, το Κύπελλο εκλάπη και πάλι, το Δεκέμβριο του 1983, ενώ βρισκόταν στα γραφεία της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της Βραζιλίας στο Ριο. Σε αντίθεση με ό,τι έγινε στο Λονδίνο, το τρόπαιο δεν βρέθηκε ποτέ και φήμες το θέλουν να καταστράφηκε για να γίνει χρυσός. Η Βραζιλιάνικη Ομοσπονδία αναγκάστηκε να κατασκευάσει ένα πιστό αντίγραφο του, το οποίο και παρουσιάστηκε στον Πρόεδρο της Βραζιλίας το 1984. Η FIFA έπρεπε να παρουσιάσει ένα νέο τρόπαιο για το Μουντιάλ του 1974 και αρκετοί γλύπτες από επτά χώρες συμμετείχαν στο διαγωνισμό της Παγκόσμιας Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας.
Τελικά ένας Ιταλός, ο Silvio Gazzaniga ήταν ο νικητής (ανάμεσα σε 53 υποψηφιότητες) και δική του δημιουργία είναι το τρόπαιο που όλοι σήμερα γνωρίζουμε. Κατασκεύασε ένα υπέροχο Κύπελλο ύψους 36.5 εκατοστών, φτιαγμένο από χρυσό 18 καρατίων. Συμβολίζει δυο φιγούρες ανθρώπων να κρατούν τη γη. Στη βάση του αναφέρεται ευδιάκριτα η ονομασία «FIFA World Cup» ενώ κάτω από τη βάση του είναι χαραγμένα τα ονόματα των χωρών που το κατέκτησαν μέχρι σήμερα (εννιά νικητές, μέχρι και το Μουντιάλ του 2006). Βέβαια, εδώ υπάρχει ένα ζήτημα σχετικά με το αν η FIFA θα αποσύρει το τρόπαιο όταν η βάση του γεμίσει με ονόματα νικητών. Όμως, αυτό δε γίνεται να συμβεί πριν το 2038.
Οι κανονισμοί της FIFA πλέον ορίζουν πως -ανεξάρτητα με ότι συνέβη με τον προκάτοχό του (Jules Rimet Trophy) καμία χώρα δε μπορεί να το κρατήσει για πάντα στην κατοχή της, ανεξάρτητα με το πόσες φορές θα το κατακτήσει. Οι νικητές των Παγκοσμίων Κυπέλλων λαμβάνουν απλώς ένα αντίγραφο του Κυπέλλου και το αυθεντικό παραμένει στην κατοχή της FIFA.
ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΚΥΠΕΛΛΟΥ
1o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΟΥΡΟΥΓΟΥΑΗ 1930)
Πέντε κράτη ζήτησαν να φιλοξενήσουν το πρώτο Μουντιάλ. Ιταλία, Σουηδία, Ολλανδία, Ισπανία και Ουρουγουάη. Εξαρχής η υποψηφιότητα της τελευταίας φαινόταν ισχυρότερη - είχε κατακτήσει τα δύο τελευταία Ολυμπιακά τουρνουά, άρα ήταν «ντε φάκτο» παγκόσμια πρωταθλήτρια, αναλάμβανε την κάλυψη των εξόδων για τους συμμετέχοντες, υποσχόταν να ανεγείρει ένα νέο σύγχρονο στάδιο, ενώ επιπλέον το 1930 θα συμπλήρωνε 100 χρόνια από την ανεξαρτησία της. Τελικά οι τέσσερις Ευρωπαίοι υποψήφιοι απέσυραν τις αιτήσεις τους και η διοργάνωση κατέληξε στη Λατινοαμερικανική χώρα.
Η FIFA απέστειλε πρόσκληση σε όλα τα μέλη της να συμμετάσχουν στο κύπελλο. Σύντομα οκτώ Αμερικανικές ομοσπονδίες ανταποκρίθηκαν: Αργεντινή, Βραζιλία, Βολιβία, Χιλή, Μεξικό, Παραγουάη, Περού και Ηνωμένες Πολιτείες. Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού όμως, οι διαθέσεις ήταν αρνητικές. Έως τις 28 Φεβρουαρίου 1930, όταν έληγε η προθεσμία δήλωσης συμμετοχής, καμία Ευρωπαϊκή χώρα δεν επιθυμούσε να στείλει την ομάδα της σε ένα τόσο μακρινό ταξίδι, το οποίο με τα τότε μεταφορικά μέσα διαρκούσε ολόκληρες εβδομάδες. Ακόμα και στη Γαλλία που διέθετε τον πρόεδρο της FIFA, η ομοσπονδία δεν πειθόταν να εγκρίνει τη συμμετοχή.
Στην αδιαφορία προσέκρουσε επίσης μία προσπάθεια της Ουρουγουάης να προσκαλέσει κατ' εξαίρεση τις τέσσερις Βρετανικές ομοσπονδίες, οι οποίες δεν ήταν μέλη της FIFA. Μπροστά στον κίνδυνο να μεταβληθεί η διοργάνωση από παγκόσμια σε Αμερικανική, οι προθεσμίες παρατάθηκαν και ο Ριμέ ξεκίνησε να ασκεί πιέσεις στις Ευρωπαϊκές ομοσπονδίες. Τέσσερα κράτη ενέδωσαν, με χαρακτηριστικότερη την περίπτωση της Ρουμανίας που συμμετείχε με προσωπική παρέμβαση του βασιλιά Καρόλου Β' και αφού εγγυήθηκε ο ίδιος στους ποδοσφαιριστές, ότι δεν θα απολύονταν από τις εργασίες τους λόγω της μακρόχρονης απουσίας τους.
Έτσι στα μέσα Ιουνίου η Εθνική Ρουμανίας απέπλευσε με το ατμόπλοιο Conte Verde από τη Γένοβα - το πλοίο έφθασε στην Ουρουγουάη στις 4 Ιουλίου, αφού πρώτα είχε περάσει από τη νότια Γαλλία, όπου ανέβηκαν η Γαλλική ομάδα μαζί με τον Ριμέ, το τρόπαιο και τρεις διαιτητές, από τη Βαρκελώνη όπου παρέλαβε την Εθνική Βελγίου, και από το Ρίο ντε Τζανέιρο όπου επιβιβάσθηκαν οι Βραζιλιάνοι. Η τέταρτη Ευρωπαϊκή αποστολή, οι Γιουγκοσλάβοι, πήγε σιδηροδρομικώς στη Μασσαλία, όπου επιβιβάσθηκε στο ταχυδρομικό ατμόπλοιο Florida. Έτσι λοιπόν, ύστερα από διαβουλεύσεις που κράτησαν 24 χρόνια, το όνειρο της FIFA έγινε τελικά πραγματικότητα.
Αποφασίσθηκε να διεξαχθεί το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο, με «οικοδέσποινα» την Ουρουγουάη και το τρόπαιο που έπαιρνε ο νικητής λεγόταν (έως και το 1970) Ζιλ Ριμέ, προς τιμήν του Γάλλου παράγοντα, ο οποίος υπήρξε ο κύριος εμπνευστής του κορυφαίου ποδοσφαιρικού ραντεβού παγκοσμίως (έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 83 ετών, στις 16 / 10 / 1956). Τη διοργάνωση διεκδίκησαν πέντε χώρες, όμως τελικά υπερίσχυσε η μικρή (αλλά ποδοσφαιρομάνα) χώρα της Λατινικής Αμερικής, η οποία γιόρταζε και τα 100 χρόνια της ανεξαρτησίας της και επιπλέον συμφώνησε να καλύψει τα έξοδα μετακίνησης.
Η FIFA αποφάσισε η πρεμιέρα του νέου θεσμού να γίνει στην Ουρουγουάη, που ήταν η κάτοχος του Ολυμπιακού χρυσού μεταλλίου και παράλληλα γιόρταζε τα 100 χρόνια από την ανεξαρτησίας της. Ήταν η πρώτη και μοναδική διοργάνωση Παγκοσμίου Κυπέλλου, που έγινε χωρίς προκριματικό γύρο. Η FIFA κάλεσε όλες τις εθνικές ομάδες - μέλη της να συμμετάσχουν, αλλά το ταξίδι στην άλλη άκρη της γης ήταν σχεδόν απαγορευτικό, κυρίως για τις ευρωπαϊκές ομάδες. Οι οικονομικές συνθήκες της εποχής ήταν δύσκολες, εξαιτίας και του Χρηματιστηριακού Κραχ το 1929. Πολλά κράτη, λόγω της δύσκολης οικονομικής κατάστασης αλλά και της μεγάλης απόστασης (το ταξίδι διαρκούσε 30 ημέρες), απέφυγαν να δηλώσουν συμμετοχή.
Το Μάιο του 1930, δύο μήνες πριν από την πρεμιέρα της διοργάνωσης, καμία ομάδα δεν είχε δηλώσει συμμετοχή. Θορυβημένος ο Πρόεδρος της FIFA, Ζιλ Ριμέ, παρενέβη κι έπεισε την κυβέρνηση της Ουρουγουάης να καλύψει τα έξοδα των ομάδων. Παρά τη θετική ανταπόκριση της διοργανώτριας χώρας, μόνο τέσσερις Ευρωπαϊκές ομάδες έκαναν το διαρκείας τριών εβδομάδων θαλάσσιο ταξίδι για το Μοντεβιδέο. Τελικά, 13 ομάδες θα λάβουν μέρος στο 1o Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου και θα γράψουν ιστορία: Βέλγιο, Γαλλία, Ρουμανία και Γιουγκοσλαβία από την Ευρώπη, Ουρουγουάη, Αργεντινή, Χιλή, Μεξικό, Περού, Βραζιλία, Βολιβία, ΗΠΑ και Παραγουάη από την Αμερική.
Οι ομάδες χωρίστηκαν σε 4 ομίλους και ο πρώτος κάθε ομίλου θα περνούσε στα ημιτελικά της διοργάνωσης. Όλοι οι αγώνες έγιναν στην πρωτεύουσα της Ουρουγουάης, Μοντεβιδέο, και στα γήπεδα Σεντενάριο, Ποσίτος και Πάρκε Σεντράλ. Τα έσοδα της διοργάνωσης ανήλθαν στο ποσό των 280.000 δολαρίων. Ο πρώτος αγώνας διεξήχθη στις 13 Ιουλίου 1930 (η διοργάνωση τελείωσε στις 30 Ιουλίου). Όλα τα παιχνίδια έγιναν σε μία πόλη, το Μοντεβιδέο, και τα περισσότερα στο στάδιο «Σεντενάριο» (ολοκληρώθηκε μόλις πέντε ημέρες πριν από την έναρξη των αγώνων). Περίπου 15.000 άνθρωποι δούλευαν από τον Φεβρουάριο του 1930 νυχθημερόν για να τελειώσει το γήπεδο.
Απαιτήθηκαν 14.000 κυβικά μέτρα τσιμέντου και 160.000 κυβικά μέτρα άμμου. Το κόστος κατασκευής έφθασε το 1 εκατ. πέσος. Η διοργάνωση ξεκίνησε στις 3 μετά το μεσημέρι της 13ης Ιουλίου 1930 με δύο αγώνες. Η Γαλλία νίκησε 4-1 το Μεξικό, με τον γάλλο Λισιέν Λοράν να επιτυγχάνει το παρθενικό γκολ σε Παγκόσμιο Κύπελλο, ενώ οι ΗΠΑ επικράτησαν 3-0 του Βελγίου. Τα 5 γκολ που σημειώθηκαν στον αγώνα Γαλλίας - Μεξικού παρέμειναν τα περισσότερα για εναρκτήριο αγώνα Μουντιάλ έως το 2006, οπότε το σχετικό ρεκόρ καταρρίφθηκε στον αγώνα Γερμανίας - Κόστα Ρίκα 4-2.
Στα ημιτελικά συναντήθηκαν η Αργεντινή με τις ΗΠΑ και η Ουρουγουάη με τη Γιουγκοσλαβία. Ουρουγουάη και Αργεντινή προκρίθηκαν στον τελικό με το ίδιο σκορ, το χορταστικό 6-1 επί των αντιπάλων τους. Ο τελικός ήταν μια αποθέωση του επιθετικού ποδοσφαίρου, καθώς μπροστά σε 93.000 φιλάθλους η Ουρουγουάη επικράτησε 4-2 της Αργεντινής, σε ένα παιχνίδι όπου χρησιμοποιήθηκαν δύο διαφορετικές μπάλες. Στο πρώτο ημίχρονο διάλεξαν δική τους οι Αργεντινοί και στο δεύτερο οι γηπεδούχοι. Ο τελικός έγινε στις 30 Ιουλίου στο επιβλητικό Σεντενάριο του Μοντεβιδέο, ενώπιον 93.000 θεατών.
Η επικείμενη αναμέτρηση ξεσήκωσε κύμα φανατισμού και στις δύο πλευρές του Ρίο ντε λα Πλάτα (ο ποταμός που χωρίζει την Αργεντινή από την Ουρουγουάη). Τα δέκα πορθμεία που έκαναν τη διαδρομή Μπουένος Άιρες - Μοντεβιδέο αποδείχθηκαν λίγα για τους Αργεντινούς οπαδούς, οι οποίοι δοκίμαζαν να περάσουν απέναντι με κάθε πιθανό μέσο. Υπολογίζεται ότι περίπου 10.000 - 15.000 το κατάφεραν, αλλά το λιμάνι του Μοντεβιδέο γέμισε με τόσα πλοία, που πολλοί δεν είχαν καν αποβιβασθεί όταν ξεκίνησε ο αγώνας. Εν τω μεταξύ στο στάδιο οι θύρες είχαν ανοίξει απ' τις 8 το πρωί, έξι ώρες πριν την προγραμματισμένη έναρξη, και γινόταν έλεγχος για όπλα στους θεατές.
Πέντε κράτη ζήτησαν να φιλοξενήσουν το πρώτο Μουντιάλ. Ιταλία, Σουηδία, Ολλανδία, Ισπανία και Ουρουγουάη. Εξαρχής η υποψηφιότητα της τελευταίας φαινόταν ισχυρότερη - είχε κατακτήσει τα δύο τελευταία Ολυμπιακά τουρνουά, άρα ήταν «ντε φάκτο» παγκόσμια πρωταθλήτρια, αναλάμβανε την κάλυψη των εξόδων για τους συμμετέχοντες, υποσχόταν να ανεγείρει ένα νέο σύγχρονο στάδιο, ενώ επιπλέον το 1930 θα συμπλήρωνε 100 χρόνια από την ανεξαρτησία της. Τελικά οι τέσσερις Ευρωπαίοι υποψήφιοι απέσυραν τις αιτήσεις τους και η διοργάνωση κατέληξε στη Λατινοαμερικανική χώρα.
Η FIFA απέστειλε πρόσκληση σε όλα τα μέλη της να συμμετάσχουν στο κύπελλο. Σύντομα οκτώ Αμερικανικές ομοσπονδίες ανταποκρίθηκαν: Αργεντινή, Βραζιλία, Βολιβία, Χιλή, Μεξικό, Παραγουάη, Περού και Ηνωμένες Πολιτείες. Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού όμως, οι διαθέσεις ήταν αρνητικές. Έως τις 28 Φεβρουαρίου 1930, όταν έληγε η προθεσμία δήλωσης συμμετοχής, καμία Ευρωπαϊκή χώρα δεν επιθυμούσε να στείλει την ομάδα της σε ένα τόσο μακρινό ταξίδι, το οποίο με τα τότε μεταφορικά μέσα διαρκούσε ολόκληρες εβδομάδες. Ακόμα και στη Γαλλία που διέθετε τον πρόεδρο της FIFA, η ομοσπονδία δεν πειθόταν να εγκρίνει τη συμμετοχή.
Στην αδιαφορία προσέκρουσε επίσης μία προσπάθεια της Ουρουγουάης να προσκαλέσει κατ' εξαίρεση τις τέσσερις Βρετανικές ομοσπονδίες, οι οποίες δεν ήταν μέλη της FIFA. Μπροστά στον κίνδυνο να μεταβληθεί η διοργάνωση από παγκόσμια σε Αμερικανική, οι προθεσμίες παρατάθηκαν και ο Ριμέ ξεκίνησε να ασκεί πιέσεις στις Ευρωπαϊκές ομοσπονδίες. Τέσσερα κράτη ενέδωσαν, με χαρακτηριστικότερη την περίπτωση της Ρουμανίας που συμμετείχε με προσωπική παρέμβαση του βασιλιά Καρόλου Β' και αφού εγγυήθηκε ο ίδιος στους ποδοσφαιριστές, ότι δεν θα απολύονταν από τις εργασίες τους λόγω της μακρόχρονης απουσίας τους.
Έτσι στα μέσα Ιουνίου η Εθνική Ρουμανίας απέπλευσε με το ατμόπλοιο Conte Verde από τη Γένοβα - το πλοίο έφθασε στην Ουρουγουάη στις 4 Ιουλίου, αφού πρώτα είχε περάσει από τη νότια Γαλλία, όπου ανέβηκαν η Γαλλική ομάδα μαζί με τον Ριμέ, το τρόπαιο και τρεις διαιτητές, από τη Βαρκελώνη όπου παρέλαβε την Εθνική Βελγίου, και από το Ρίο ντε Τζανέιρο όπου επιβιβάσθηκαν οι Βραζιλιάνοι. Η τέταρτη Ευρωπαϊκή αποστολή, οι Γιουγκοσλάβοι, πήγε σιδηροδρομικώς στη Μασσαλία, όπου επιβιβάσθηκε στο ταχυδρομικό ατμόπλοιο Florida. Έτσι λοιπόν, ύστερα από διαβουλεύσεις που κράτησαν 24 χρόνια, το όνειρο της FIFA έγινε τελικά πραγματικότητα.
Αποφασίσθηκε να διεξαχθεί το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο, με «οικοδέσποινα» την Ουρουγουάη και το τρόπαιο που έπαιρνε ο νικητής λεγόταν (έως και το 1970) Ζιλ Ριμέ, προς τιμήν του Γάλλου παράγοντα, ο οποίος υπήρξε ο κύριος εμπνευστής του κορυφαίου ποδοσφαιρικού ραντεβού παγκοσμίως (έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 83 ετών, στις 16 / 10 / 1956). Τη διοργάνωση διεκδίκησαν πέντε χώρες, όμως τελικά υπερίσχυσε η μικρή (αλλά ποδοσφαιρομάνα) χώρα της Λατινικής Αμερικής, η οποία γιόρταζε και τα 100 χρόνια της ανεξαρτησίας της και επιπλέον συμφώνησε να καλύψει τα έξοδα μετακίνησης.
Η FIFA αποφάσισε η πρεμιέρα του νέου θεσμού να γίνει στην Ουρουγουάη, που ήταν η κάτοχος του Ολυμπιακού χρυσού μεταλλίου και παράλληλα γιόρταζε τα 100 χρόνια από την ανεξαρτησίας της. Ήταν η πρώτη και μοναδική διοργάνωση Παγκοσμίου Κυπέλλου, που έγινε χωρίς προκριματικό γύρο. Η FIFA κάλεσε όλες τις εθνικές ομάδες - μέλη της να συμμετάσχουν, αλλά το ταξίδι στην άλλη άκρη της γης ήταν σχεδόν απαγορευτικό, κυρίως για τις ευρωπαϊκές ομάδες. Οι οικονομικές συνθήκες της εποχής ήταν δύσκολες, εξαιτίας και του Χρηματιστηριακού Κραχ το 1929. Πολλά κράτη, λόγω της δύσκολης οικονομικής κατάστασης αλλά και της μεγάλης απόστασης (το ταξίδι διαρκούσε 30 ημέρες), απέφυγαν να δηλώσουν συμμετοχή.
Το Μάιο του 1930, δύο μήνες πριν από την πρεμιέρα της διοργάνωσης, καμία ομάδα δεν είχε δηλώσει συμμετοχή. Θορυβημένος ο Πρόεδρος της FIFA, Ζιλ Ριμέ, παρενέβη κι έπεισε την κυβέρνηση της Ουρουγουάης να καλύψει τα έξοδα των ομάδων. Παρά τη θετική ανταπόκριση της διοργανώτριας χώρας, μόνο τέσσερις Ευρωπαϊκές ομάδες έκαναν το διαρκείας τριών εβδομάδων θαλάσσιο ταξίδι για το Μοντεβιδέο. Τελικά, 13 ομάδες θα λάβουν μέρος στο 1o Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου και θα γράψουν ιστορία: Βέλγιο, Γαλλία, Ρουμανία και Γιουγκοσλαβία από την Ευρώπη, Ουρουγουάη, Αργεντινή, Χιλή, Μεξικό, Περού, Βραζιλία, Βολιβία, ΗΠΑ και Παραγουάη από την Αμερική.
Οι ομάδες χωρίστηκαν σε 4 ομίλους και ο πρώτος κάθε ομίλου θα περνούσε στα ημιτελικά της διοργάνωσης. Όλοι οι αγώνες έγιναν στην πρωτεύουσα της Ουρουγουάης, Μοντεβιδέο, και στα γήπεδα Σεντενάριο, Ποσίτος και Πάρκε Σεντράλ. Τα έσοδα της διοργάνωσης ανήλθαν στο ποσό των 280.000 δολαρίων. Ο πρώτος αγώνας διεξήχθη στις 13 Ιουλίου 1930 (η διοργάνωση τελείωσε στις 30 Ιουλίου). Όλα τα παιχνίδια έγιναν σε μία πόλη, το Μοντεβιδέο, και τα περισσότερα στο στάδιο «Σεντενάριο» (ολοκληρώθηκε μόλις πέντε ημέρες πριν από την έναρξη των αγώνων). Περίπου 15.000 άνθρωποι δούλευαν από τον Φεβρουάριο του 1930 νυχθημερόν για να τελειώσει το γήπεδο.
Απαιτήθηκαν 14.000 κυβικά μέτρα τσιμέντου και 160.000 κυβικά μέτρα άμμου. Το κόστος κατασκευής έφθασε το 1 εκατ. πέσος. Η διοργάνωση ξεκίνησε στις 3 μετά το μεσημέρι της 13ης Ιουλίου 1930 με δύο αγώνες. Η Γαλλία νίκησε 4-1 το Μεξικό, με τον γάλλο Λισιέν Λοράν να επιτυγχάνει το παρθενικό γκολ σε Παγκόσμιο Κύπελλο, ενώ οι ΗΠΑ επικράτησαν 3-0 του Βελγίου. Τα 5 γκολ που σημειώθηκαν στον αγώνα Γαλλίας - Μεξικού παρέμειναν τα περισσότερα για εναρκτήριο αγώνα Μουντιάλ έως το 2006, οπότε το σχετικό ρεκόρ καταρρίφθηκε στον αγώνα Γερμανίας - Κόστα Ρίκα 4-2.
Στα ημιτελικά συναντήθηκαν η Αργεντινή με τις ΗΠΑ και η Ουρουγουάη με τη Γιουγκοσλαβία. Ουρουγουάη και Αργεντινή προκρίθηκαν στον τελικό με το ίδιο σκορ, το χορταστικό 6-1 επί των αντιπάλων τους. Ο τελικός ήταν μια αποθέωση του επιθετικού ποδοσφαίρου, καθώς μπροστά σε 93.000 φιλάθλους η Ουρουγουάη επικράτησε 4-2 της Αργεντινής, σε ένα παιχνίδι όπου χρησιμοποιήθηκαν δύο διαφορετικές μπάλες. Στο πρώτο ημίχρονο διάλεξαν δική τους οι Αργεντινοί και στο δεύτερο οι γηπεδούχοι. Ο τελικός έγινε στις 30 Ιουλίου στο επιβλητικό Σεντενάριο του Μοντεβιδέο, ενώπιον 93.000 θεατών.
Η επικείμενη αναμέτρηση ξεσήκωσε κύμα φανατισμού και στις δύο πλευρές του Ρίο ντε λα Πλάτα (ο ποταμός που χωρίζει την Αργεντινή από την Ουρουγουάη). Τα δέκα πορθμεία που έκαναν τη διαδρομή Μπουένος Άιρες - Μοντεβιδέο αποδείχθηκαν λίγα για τους Αργεντινούς οπαδούς, οι οποίοι δοκίμαζαν να περάσουν απέναντι με κάθε πιθανό μέσο. Υπολογίζεται ότι περίπου 10.000 - 15.000 το κατάφεραν, αλλά το λιμάνι του Μοντεβιδέο γέμισε με τόσα πλοία, που πολλοί δεν είχαν καν αποβιβασθεί όταν ξεκίνησε ο αγώνας. Εν τω μεταξύ στο στάδιο οι θύρες είχαν ανοίξει απ' τις 8 το πρωί, έξι ώρες πριν την προγραμματισμένη έναρξη, και γινόταν έλεγχος για όπλα στους θεατές.
Έως το μεσημέρι οι κερκίδες είχαν γεμίσει κυρίως από φανατισμένους Ουρουγουανούς - η επίσημη καταγραφή αναφέρει 93.000 εισιτήρια. Παρόμοια ένταση υπήρχε στο διοικητικό παρασκήνιο. Οι δύο ομάδες διαφωνούσαν ακόμα και για την μπάλα του αγώνα, με τη FIFA να αποφασίζει πως στο πρώτο ημίχρονο θα έπαιζαν με Αργεντίνικη, ενώ στο δεύτερο με Ουρουγουανική. Ως διαιτητής ορίσθηκε ο Βέλγος Τζον Λάνγκενους, ο οποίος όμως αρνείτο πεισματικά έως και λίγες ώρες πριν από την έναρξη, φοβούμενος για τη ζωή του. Μεταπείσθηκε μόνο όταν η FIFA του παρείχε τις απαραίτητες εγγυήσεις, ανάμεσα στις οποίες και ένα πλοίο έτοιμο για άμεση αναχώρηση, στην περίπτωση που θα χρειαζόταν να αποδράσει.
Τελικά ο αγώνας ξεκίνησε στις 15:30 της 30ής Ιουλίου 1930. Η Ουρουγουάη σκόραρε γρήγορα, αλλά η Αργεντινή απάντησε με δύο γκολ και πήγε στα αποδυτήρια προηγούμενη. Στο δεύτερο ημίχρονο η ροή του αγώνα άλλαξε καθώς με τρία αναπάντητα γκολ και τελικό σκορ 4-2, οι Ουρουγουανοί έγιναν οι πρώτοι παγκόσμιοι πρωταθλητές στο ποδόσφαιρο. Η επόμενη ημέρα κηρύχθηκε εθνική εορτή στην Ουρουγουάη, ενώ στην Αργεντινή ένα οργισμένο πλήθος επιτέθηκε με πέτρες στο Ουρουγουανικό προξενείο. Όσον αφορά την τρίτη θέση, οι πληροφορίες είναι συγκεχυμένες.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι έγινε μικρός τελικός και νίκησε η Γιουγκοσλαβία με 3-1, αλλά κάτι τέτοιο δεν έχει καταγραφεί επίσημα. Άλλη φήμη υποστηρίζει πως προτάθηκε να γίνει τέτοιος αγώνας, αλλά οι Γιουγκοσλάβοι δεν συμμετείχαν επειδή ήταν οργισμένοι με τη διαιτησία του ημιτελικού (τους είχε ακυρωθεί γκολ στο 2-1). Πάντως στις στατιστικές της FIFA από το 1986 και μετά, οι Η.Π.Α. εμφανίζονται ως τρίτες και η Γιουγκοσλαβία ως τέταρτη. Η Ουρουγουάη σήκωσε το πρώτο Κύπελλο, νικώντας στον τελικό την Αργεντινή με 4-2, ανατρέποντας το εις βάρος της 2-1 του πρώτου ημιχρόνου.
Τα γκολ σημείωσαν: 12' Δοράδο (Ο), 20' Πεουσέλε (Α), 37' Στάμπιλε (Α), 58' Σέα (Ο), 68' Ιριάρτε (Ο) και 89' Κάστρο (Ο).
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
Πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης αναδείχθηκε ο μεγάλος Αργεντίνος επιθετικός Γκιγιέρμο Στάμπιλε με 8 γκολ. Ο παρτενέρ του στην επίθεση των Αλμπισελέστε Φρανσίσκο Βαράγιο είναι ο μόνος επιζών του τελικού εκείνου. Μεγάλα αστέρια του 1ου Παγκοσμίου Κυπέλλου αναδείχθηκαν οι Ουρουγουανοί Σκαρόνε, Σέα και Κάστρο, οι Αργεντίνοι Στάμπιλε, Μόντι και Φερέιρα και ο Γιουγκοσλάβος Σέκουλιτς. Παρά την απουσία των μεγάλων Ευρωπαϊκών ομάδων, η διοργάνωση πέτυχε εισπρακτικά. Οι εισπράξεις ανήλθαν στα 280.000 δολάρια, ποσό από το οποίο οι Ουρουγουανοί έβγαλαν και κέρδος.
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
2o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΙΤΑΛΙΑ 1934)
Το 2ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου έγινε από τις 27 Μαΐου έως τις 10 Ιουνίου του 1934 στην Ιταλία. Για πρώτη φορά διεξήχθη προκριματικός γύρος με τη συμμετοχή 32 ομάδων, από τις οποίες προκρίθηκαν οι 16 για την τελική φάση. Η άλλη υποψήφια η Σουηδία είχε πάρα πολλά οικονομικά προβλήματα από το Κραχ του 1929. Ο δικτάτορας Μπενίτο Μουσολίνι που κυβερνούσε τη χώρα, έχοντας αντιληφθεί τη λαϊκή απήχηση του ποδοσφαίρου, επιδίωξε να αναλάβει τη διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου, θεωρώντας τη ως μία χρυσή ευκαιρία για την προώθηση του φασιστικού ιδεώδους του.
Δαπάνησε υπέρογκα ποσά για να κατασκευάσει νέα στάδια και να εκσυγχρονίσει τις υποδομές της χώρας, ενώ επιδότησε τη μετάβαση από το εξωτερικό κατά 70%. Τα πράγματα, ωστόσο, ήταν εντελώς διαφορετικά, καθώς ο Ιταλός δικτάτορας, Μπενίτο Μουσολίνι, ονειρευόταν τη δημιουργία μιας σύγχρονης Ιταλικής Αυτοκρατορίας. Γνώριζε φυσικά πως για να το πετύχει έπρεπε να μετατρέψει την -περίπου- γεωργική και κτηνοτροφική χώρα σε σύγχρονη βιομηχανική. Έτσι, έδωσε κίνητρα για να ιδρυθούν μεγάλες βιομηχανικές μονάδες αλλά και επιδόματα στις οικογένειες Ιταλών, ώστε να κάνουν πολλά παιδιά. Χρειαζόταν άλλωστε μια καλή διαφήμιση στο εξωτερικό για να δείξει ότι αλλάζει η χώρα.
Τον έπεισαν μάλιστα ο δικηγόρος, Τζιοβάνι Μάουρο, και ο μηχανικός, Οτορίνο Μπαράσι, οι οποίοι είχαν ισχυρές διασυνδέσεις στην παγκόσμια ομοσπονδία, ότι η διοργάνωση ήταν η ευκαιρία που ζητούσε. Εξαιτίας αυτού υπήρξε ένας γενικός οργασμός έργων. Κατασκευάσθηκαν δρόμοι, κτίσθηκαν μοντέρνες εγκαταστάσεις και γενικά ο στόχος ήταν να κυριαρχήσει και η εθνική ομάδα. Παράλληλα, ο Μουσολίνι με νόμο αποφάσισε να παίρνει την Ιταλική υπηκοότητα κάθε ξένος που είχε γεννηθεί από Ιταλούς γονείς, χωρίς να ζήσει στη χώρα, γεγονός φυσικά που εκμεταλλεύθηκαν ορισμένοι παράγοντες του ποδοσφαίρου.
Φρόντισαν να βρουν σπουδαίους παίκτες και να τους εντάξουν στο πρόγραμμα αυτό ως «οριούντι», δηλαδή επαναπατριζόμενους. Ανάμεσά τους οι Ραϊμούντο Όρσι (αριστερός εξτρέμ, Αργεντινός), Ενρίκο Γκουάιτα (Αργεντινός), Ατίλιο ντι Μαρία (σπουδαίος επιθετικός, Αργεντινός), Λουιζίτο Μόντι (Αργεντινός, μέσος) Ανφιλοτζίνο Γκουαρίζι (Βραζιλιάνος). Η FIFA, μπροστά στην αρτιότητα του φακέλου της ιταλικής υποψηφιότητας και ύστερα από αρκετούς δισταγμούς, ανέθεσε τελικά τη διοργάνωση στη φασιστική Ιταλία στις 9 Οκτωβρίου 1932. Πήραν μέρος 32 ομάδες στα προκριματικά (ανάμεσά τους για πρώτη φορά και η Ελλάδα, η οποία αποκλείσθηκε από την Ιταλία) και προκρίθηκαν στα τελικά 16.
Αυστρία, Γαλλία, Ουγγαρία, Αίγυπτος, Ισπανία, Βραζιλία, Ιταλία, ΗΠΑ, Γερμανία, Βέλγιο, Σουηδία, Αργεντινή, Ολλανδία, Ελβετία, Τσεχοσλοβακία και Ρουμανία. Απούσα η Βρετανία, η οποία αρνείτο πεισματικά να γίνει μέλος της FIFA. Αντί για τους ομίλους επιλέχτηκαν οι νοκ άουτ αγώνες. Σε περίπτωση που το ματς έληγε ισόπαλο, γινόταν την επομένη επαναληπτικός αγώνας. Η Αίγυπτος ήταν η πρώτη χώρα της Αφρικής που πήρε μέρος σε τελική φάση. H Ιταλία έφτασε στον τελικό και επικράτησε 2-1 της Τσεχοσλοβακίας, κατακτώντας το πρώτο της μεγάλο τρόπαιο.
Προκριματική Φάση
Στην προκριματική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1934 συμμετείχαν, όπως προείπαμε, 32 ομάδες, από τις οποίες προκρίθηκαν οι 16 για την τελική φάση. Οι ομάδες της Μεγάλης Βρετανίας (Αγγλία, Σκωτία, Ουαλία, Β. Ιρλανδία) είχαν προβλήματα με τη FIFA και δεν δήλωσαν συμμετοχή, όπως και η παγκόσμια πρωταθλήτρια Ουρουγουάη, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη μη παρουσία πολλών ισχυρών ευρωπαϊκών ομάδων στη δική της διοργάνωση, πριν από τέσσερα χρόνια. Η Εθνική Ελλάδας είχε δυσμενή κλήρωση, με αντίπαλο τη διοργανώτρια Ιταλία, την οποία η FIFA ανάγκασε να δώσει προκριματικά παιγνίδια, σε αντίθεση με τα κρατούντα σήμερα.
Ο πρώτος αγώνας έγινε στο «Σαν Σίρο» του Μιλάνου στις 25 Μαρτίου του 1934 και οι Ιταλοί κέρδισαν εύκολα με 4-0 (40' Γκουαρίζι, 44', 71' Μεάτσα, 69' Φεράρι). Ο προπονητής της εθνικής Απόστολος Νικολαΐδης παρέταξε τους εξής 11: Γραµµατικόπουλος (Ολυμπιακός) - Χρυσαφόπουλος (Ολυμπιακός), Κουράντης (Ολυμπιακός), Ν. Bικελiδης (Άρης Θ.), Δανελιάν (Άρης Θ.), Χέλµης (Εθνικός Π.), Μηγιάκης (Παναθηναϊκός), Aγγελάκης (Άρης Θ.), Βάζος (Ολυμπιακός), Δ. Μπαλτάσης (Παναθηναϊκός) και Λ. Ανδριανόπουλος (Ολυμπιακός). Ο επαναληπτικός αγώνας δεν έγινε ποτέ, καθώς η ΕΠΟ είχε συμφωνήσει έναντι του ποσού των 50.000 λιρετών για τη μη διεξαγωγή του.
Η απόφασή της αυτή θεωρήθηκε σκάνδαλο από τον Τύπο της εποχής («Αθλητικά Χρονικά» της 16ης Μαρτίου 1934).
Τελική Φάση
Οι 16 ομάδες της τελικής φάσης (Ιταλία, ΗΠΑ, Αυστρία, Γαλλία, Ισπανία, Βραζιλία, Ελβετία, Ολλανδία, Σουηδία, Αργεντινή, Τσεχοσλοβακία, Ρουμανία, Γερμανία, Βέλγιο, Ουγγαρία, Αίγυπτος) διαγωνίσθηκαν με το σύστημα τον νοκ άουτ αγώνων μέχρι τον τελικό. Στην προημιτελική φάση σημειώθηκαν τα αποτελέσματα: Γερμανία - Σουηδία 2-1, Αυστρία - Ουγγαρία 2-1, Τσεχοσλοβακία - Ελβετία 3-2 και Ιταλία - Ισπανία 1-1 στην παράταση (1-1 ο κανονικός αγώνας) και σε επαναληπτικό αγώνα την επομένη ημέρα 1-0 υπέρ της Ιταλίας. Στο παιγνίδι αυτό ο ελβετός διαιτητής Ρενέ Μερσέ ευνόησε σκανδαλωδώς τη «σκουάντρα ατζούρα», καθώς ακύρωσε δύο κανονικά γκολ των Ισπανών.
Στα ημιτελικά της διοργάνωσης, η Τσεχοσλοβακία νίκησε άνετα τη Γερμανία με 3-1 και η Ιταλία δύσκολα την Αυστρία με 1-0. Οι Αυστριακοί παραπονέθηκαν μετά το τέλος του αγώνα ότι ο Μουσολίνι είχε στήσει το παιγνίδι και ότι ακόμα και ο διαιτητής έδινε πάσες στους Ιταλούς. Η Αυστρία ήταν μία από τις υπερδυνάμεις της εποχής, γνωστή με το προσωνύμιο «ομάδα θαύμα» («Wunderteam»). Στον μικρό τελικό, που έγινε στη Νάπολη (7 Ιουνίου), η Γερμανία νίκησε την Αυστρία με 3-2 και κατέκτησε την τρίτη θέση.
Στον μεγάλο τελικό της 10ης Ιουνίου 1934 η «δυναμική» Ιταλία αναμετρήθηκε με τη «φινετσάτη» Τσεχοσλοβακία. Ο αγώνας έγινε στη Ρώμη στο «Εθνικό Στάδιο του Εθνικού Φασιστικού Κόμματος» (σημερινό Φλαμίνιο), παρουσία 55.000 θεατών. Οι Τσέχοι προηγήθηκαν με τον Πουτς στο 71ο λεπτό και ισοφάρισαν οι Ιταλοί με τον Όρσι στο 81ο λεπτό. Το ματς πήγε στην παράταση και στο 95ο λεπτό ο Σκιάβιο πέτυχε το 2-1 και χάρισε το πρώτο παγκόσμιο κύπελλο στη «Σκουάντρα Ατζούρα», από τα τέσσερα συνολικά, που έχει κατακτήσει μέχρι σήμερα.
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Ιταλίας σε Αριθμούς
Αξιοσημείωτα Γεγονότα
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
3o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΓΑΛΛΙΑ 1938)
Το 3ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τις 4 έως τις 19 Ιουνίου στη Γαλλία, με νικήτρια την κάτοχο του τίτλου Ιταλία. Η Ελλάδα συμμετείχε στον προκριματικό γύρο, χωρίς να καταφέρει να προκριθεί. Η χώρα που θα διοργάνωνε το 3ο Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου κρίθηκε στις 13 Αυγούστου του 1936 στη συνεδρίαση της εκτελεστικής επιτροπής της FIFA, που συνεδρίασε στο Βερολίνο. Υποψηφιότητα είχαν θέσει η Γαλλία, η Γερμανία (Ναζιστική) και η Αργεντινή. Τελικά, επελέγη η Γαλλία, γεγονός που εξόργισε του Νοτιομερικάνους, που ήθελαν να υπάρχει εναλλαγή ηπείρων στη διοργάνωση.
Ήταν το πρώτο που διοργανώθηκε για δεύτερη συνεχόμενη περίοδο επί Ευρωπαϊκού εδάφους και το τελευταίο πριν από το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Το σκοτάδι και η απειλή του πολέμου (ξέσπασε τρεις μήνες μετά) ήταν εμφανή πλέον στην Ευρώπη. Η διοργάνωση της τελικής φάσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου έπρεπε να δοθεί στη Νότιο Αμερική, αφού τέσσερα χρόνια νωρίτερα είχε διεξαχθεί στη «γηραιά ήπειρο». Υποψηφιότητα είχαν θέσει η Αργεντινή και η Γαλλία. Ωστόσο, ο πρόεδρος της FIFA, Ζιλ Ριμέ, προτίμησε τη σιγουριά της Ευρώπης. Έτσι η επιτυχία ήταν εξασφαλισμένη, αλλά αντέδρασαν οι Λατινοαμερικανοί.
Η Αργεντινή πρώτη είπε «όχι», ακολούθησε η Ουρουγουάη και οι υπόλοιπες χώρες, με εξαίρεση τη Βραζιλία. Η Βρετανία δεν πήρε μέρος γιατί θεωρούσε ότι οι άλλες ομάδες ήταν υποδεέστερες της δικής της. Απουσίασε και η Αυστρία, αλλά για τελείως διαφορετικούς λόγους. Ο Χίτλερ λίγους μήνες νωρίτερα είχε ενσωματώσει τη χώρα που γεννήθηκε στη Γερμανία, με το περίφημο «Anschluss». Τα αστέρια της «Βούντερ τιμ» βρέθηκαν ξαφνικά χωρίς εθνική ομάδα. Κάποιοι κλήθηκαν στην Εθνική Γερμανίας, άλλοι αρνήθηκαν (ανάμεσά τους και ο Ματίας Ζίντελαρ, ο οποίος βρέθηκε νεκρός υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες στο διαμέρισμά του λίγους μήνες αργότερα) και η ποδοσφαιρική ένωση τελικά έβλαψε και τις δύο χώρες.
Αντιθέτως, το ΕΪΡΕ δήλωσε συμμετοχή, αλλά δεν κατάφερε να προκριθεί. Για πρώτη φορά ίσχυσε ο κανονισμός να μετέχουν απευθείας στα τελικά η πρωταθλήτρια της προηγούμενης διοργάνωσης και η «οικοδέσποινα». Εννιά πόλεις και δέκα γήπεδα φιλοξένησαν τους αγώνες. Όλα τα γήπεδα ήταν άρτια. Ειδικά το «Κολόμπ» 60.000 θέσεων και το «Παρκ ντε Πρενς» 40.000 θέσεων ήταν εκπληκτικά για την εποχή. Τη διοργάνωση παρακολούθησαν 380.000 θεατές, με τις εισπράξεις να φτάνουν τα 6.000.000 Γαλλικά φράγκα. Ρεκόρ θεατών σημειώθηκε στον αγώνα Ιταλίας - Ισπανίας, στον οποίο κόπηκαν 58.455 εισιτήρια (οι εισπράξεις έφτασαν τις 580.000 φράγκα).
Σημειώθηκαν 70 γκολ, όπως ακριβώς και στο πρώτο Μουντιάλ, τα οποία πέτυχαν 44 παίκτες. Στον προημιτελικό Βραζιλίας - Τσεχοσλοβακίας μόνο παιχνίδι δεν έγινε. Ο Νέγεντλι έσπασε το πόδι του, ο Πλάνιτσκα το χέρι του, ενώ ο Κόσταλεκ χτύπησε στο στομάχι. Από πλευράς «Σελεσάο» τραυματίσθηκαν σοβαρά οι Περόκιο και Λεονίντας. Αποβλήθηκαν από το διαιτητή, Χέρτσκα, οι Μασάντο, Ζεζέ και Ρίχα. Στον τελικό η Ιταλία επικράτησε 4-2 της Ουγγαρίας.
Προκριματική Φάση
Συνολικά, 37 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1938. Η Αργεντινή και η Ουρουγουάη δεν δήλωσαν συμμετοχή, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη μη διεξαγωγή της τελικής φάσης στη Νότια Αμερική, ενώ η Ισπανία αποκλείστηκε, λόγω του εμφυλίου πολέμου. Η Αγγλία αρνιόταν πεισματικά να γίνει μέλος της FIFA κι έτσι για μία ακόμα φορά δεν έλαβε μέρος στη διοργάνωση. Η χώρα μας συμμετείχε στον 6ο προκριματικό όμιλο της Ευρωπαϊκής ζώνης, με αντιπάλους την υπό Βρετανική εντολή Παλαιστίνη και την Ουγγαρία. Με 2 νίκες επί της Παλαιστίνης και μία συντριπτική ήττα από την Ουγγαρία δεν κατάφερε να προκριθεί στην τελική φάση.
Τελική Φάση
Στην τελική φάση του Μουντιάλ συμμετείχαν 15 εθνικές ομάδες: 12 από την Ευρώπη (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ουγγαρία, Νορβηγία, Βέλγιο, Ολλανδία, Πολωνία, Τσεχοσλοβακία, Σουηδία, Ελβετία, Ρουμανία), 2 από την Αμερική (Βραζιλία, Κούβα) και 1 από την Ασία (Ολλανδικές Ανατολικές Ινδίες σημερινή Ινδονησία). Η Αυστρία, αν και προκρίθηκε, δεν συμμετείχε, επειδή είχε προσαρτηθεί στη ναζιστική Γερμανία («Anschluss»). Οι αγώνες μέχρι τον τελικό έγιναν με το σύστημα νοκ-άουτ. Στους ημιτελικούς της διοργάνωσης, που διεξήχθησαν στις 16 Ιουνίου, η Ιταλία νίκησε 2-1 τη Βραζιλία και η Ουγγαρία συνέτριψε 5-1 τη Σουηδία.
Στον αγώνα για την τρίτη θέση, που έγινε στο Μπορντό στις 19 Ιουνίου, η Βραζιλία επικράτησε της Σουηδίας με 4-2. Την ίδια ημέρα έγινε και ο μεγάλος τελικός στο Ολυμπιακό Στάδιο των Παρισίων, μεταξύ δύο σπουδαίων ομάδων της εποχής εκείνης, της Ιταλίας και της Ουγγαρίας. Η «Σκουάντρα Ατζούρα» νίκησε με 4-2 και υπερασπίστηκε τον τίτλο της. Τα γκολ των Ιταλών σημείωσαν οι Κολάουσι (6', 35') και Πιόλα (16', 82'). Για τους Ούγγρους σκόραραν ο Τίτκος (8') και ο Σάροσι (70').
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Γαλλίας σε Αριθμούς
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
4o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΒΡΑΖΙΛΙΑ 1950)
Το 4ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τη 24 Ιουνίου έως τις 16 Ιουλίου 1950 στη Βραζιλία, με νικήτρια την εθνική ομάδα της Ουρουγουάης, που κατέκτησε το δεύτερο και τελευταίο Μουντιάλ της ιστορίας της. H Βραζιλία κέρδισε άνευ αντιπάλου την πρώτη μεταπολεμική διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου στη συνεδρίαση της εκτελεστικής επιτροπής της FIFA, που έγινε στο Λουξεμβούργο στις 26 Ιουλίου 1946, σε μία εποχή που η Ευρώπη μετρούσε της πληγές της από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Κατατάσσεται στα πιο ιδιαίτερα στην ιστορία του ποδοσφαίρου.
Ήταν το πρώτο μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο (τελευταίο εκείνο του 1938, ενώ δεν διεξήχθησαν οι διοργανώσεις των ετών 1942 και 1946), το μοναδικό -μέχρι φέτος- που διοργανώθηκε στη Βραζιλία και το δεύτερο και τελευταίο που κατέκτησε η θρυλική Ουρουγουάη (ύστερα από εκείνο του 1930). Η ομάδα του Χουάν Λόπες (προπονητής) οδήγησε τη «Σελεσάο» στο περίφημο «Μαρακανάζο», δηλαδή στο ''κάζο'' του «Μαρακανά». Το επί σειρά ετών μεγαλύτερο γήπεδο του κόσμου φιλοξένησε στις 16 Ιουλίου τον άτυπο τελικό της διοργάνωσης, στον οποίο η «Σελέστε» επικράτησε 2-1 των διοργανωτών, με ανατροπή.
Οι τελευταίοι, οι οποίοι βολεύονταν ακόμη και με ισοπαλία, ενώ είχαν προηγηθεί 1-0 με τον Φριάσα (47'), δέχτηκαν γκολ από τους Σκιαφίνο (66') και Γκίτζα (79'). Η ήττα θεωρήθηκε «εθνική ντροπή», την αποκάλεσαν μέχρι και «δική μας Χιροσίμα», ενώ το αποτέλεσμα προκάλεσε εκατοντάδες αυτοκτονίες σε ολόκληρη τη χώρα. Εκείνη την ημέρα, στις εξέδρες βρέθηκαν περισσότεροι από 200.000 «αφιονισμένοι» Βραζιλιάνοι θεατές (επισήμως 173.850) και η συγκεκριμένη αναμέτρηση παραμένει, μέχρι σήμερα, αυτή με τη μεγαλύτερη προσέλευση φιλάθλων στην ιστορία.
Το 1950, εξάλλου, ήταν η μοναδική χρονιά που δεν έγινε κανονικός τελικός, καθώς η FIFA αποφάσισε οι νικητές των τεσσάρων ομίλων της πρώτης φάσης να σχηματίσουν έναν «τελικό όμιλο» και η ομάδα που θα συγκέντρωνε τους περισσότερους βαθμούς θα ήταν η νικήτρια. Τα μεγάλα πολιτικά και οικονομικά προβλήματα μετά τον καταστροφικό πόλεμο δεν θα μπορούσαν να μην αγγίξουν τη διοργάνωση. Αρκετές ομάδες αποσύρθηκαν από τα προκριματικά κιόλας, ενώ οι Γαλλία, Τουρκία και Ινδία έπραξαν το ίδιο, αφού πρώτα είχαν εξασφαλίσει εισιτήριο για τις «16» της τελικής φάσης. Έτσι, η διοργάνωση έγινε με 13 ομάδες, ενώ ίσχυε το βαθμολογικό σύστημα 2-1-0.
Προκριματική Φάση
Συνολικά, 34 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1950 για να διεκδικήσουν τις 15 θέσεις της τελικής φάσης (η 16η ανήκε δικαιωματικά στη διοργανώτρια χώρα). Για πρώτη φορά, στη διοργάνωση συμμετείχαν ομάδες από τα Βρετανικά νησιά, αφού είχαν γίνει μέλη της FIFA μόλις το 1946. Η Παγκόσμια Ομοσπονδία απέκλεισε από τη διοργάνωση τη Γερμανία και την Ιαπωνία, που τις τιμώρησε με αυτό τον τρόπο για το μακελειό του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Η Ελλάδα. που μόλις είχε εξέλθει από έναν αιματηρό και καταστροφικό εμφύλιο πόλεμο, δεν δήλωσε συμμετοχή.
Τελική Φάση
Στην τελική φάση συμμετείχαν τελικά μόνο 13 εθνικές ομάδες: 6 από την Ευρώπη (Ελβετία, Γιουγκοσλαβία, Αγγλία, Ισπανία, Σουηδία, Ιταλία) και 7 από την Αμερική (Βραζιλία, Ουρουγουάη, Μεξικό, ΗΠΑ, Χιλή, Παραγουάη, Βολιβία). Οι 13 ομάδες χωρίστηκαν σε 4 ανισομερείς ομίλους και η πρώτοι τέσσερις των ομίλων συγκρότησαν ένα νέο όμιλο των τεσσάρων ομάδων, από τον οποίο θα προέκυπτε ο νικητής της διοργάνωσης. Από τους αγώνες της πρώτης φάσης ξεχώρισε η ιστορική νίκη των ΗΠΑ επί της Αγγλίας με 1-0 (29 Ιουνίου) και η ευρεία νίκη της Ουρουγουάης επί της Βολιβίας με 8-0 (2 Ιουλίου). Στον τελικό όμιλο προκρίθηκαν οι ομάδες της Βραζιλίας, της Ουρουγουάης, της Ισπανίας και της Σουηδίας.
Οι Βραζιλιάνοι από την αρχή έδειξαν τις διαθέσεις τους, συντρίβοντας με 7-1 τη Σουηδία (9 Ιουλίου) και με 6-1 την Ισπανία (13 Ιουλίου). Αποκλειστικός στόχος τους ήταν η κατάκτηση του πρώτου τροπαίου μέσα στη χώρα τους. Η Ουρουγουάη ήταν η δεύτερη ομάδα που ξεχώρισε. Έφερε 2-2 με την Ισπανία (9 Ιουλίου) και νίκησε 3-2 με τη Σουηδία (13 Ιουλίου). Έτσι, ο αγώνας της 16ης Ιουλίου ανάμεσα στη Βραζιλία και την Ουρουγουάη επείχε θέση τελικού. Η «Σελεσάο» είχε το πλεονέκτημα, καθώς έπαιζε για δύο αποτελέσματα, ενώ η «Μπιανκοσελέστε» ήθελε μόνο τη νίκη για να κατακτήσει το τρόπαιο.
Ο αγώνας έγινε στο κατάμεστο «Μαρακανά», παρουσία 173.850 θεατών (ρεκόρ για ποδοσφαιρικό αγώνα) και η Βραζιλία ήταν το απόλυτο φαβορί. Προηγήθηκε, μάλιστα, στο σκορ με γκολ του Φριάσα στο 47ο λεπτό, αλλά οι Ουρουγουανοί δεν κατέρρευσαν, όπως ήταν αναμενόμενο. Στάθηκαν όρθιοι και με δύο γκολ των Σκιαφίνο (66') και Γκίτζια (79') νίκησαν με 2-1 και σήκωσαν το παγκόσμιο κύπελλο μέσα στο Μαρακανά. Αντίθετα, το χτύπημα ήταν βαρύ για ένα ολόκληρο έθνος, που βυθίστηκε στο πένθος για την απώλεια του κυπέλλου. Η απρόσμενη ήττα της Βραζιλίας έμεινε στην ιστορία ως «Maracanazo» (Το χτύπημα του Μαρακανά).
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Βραζιλίας σε Αριθμούς
Αξιοσημείωτα Γεγονότα
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
5o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΕΛΒΕΤΙΑ 1954)
Το 5ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τη 16 Ιουνίου έως τις 4 Ιουλίου στην Ελβετία, με νικήτρια την εθνική ομάδα της Δυτικής Γερμανίας, που κατέκτησε το πρώτο Μουντιάλ της ιστορίας της. Η Ελλάδα συμμετείχε στον προκριματικό γύρο, χωρίς να καταφέρει να προκριθεί στην τελική φάση. H Ελβετία κέρδισε άνευ αντιπάλου τη διοργάνωση στις 22 Ιουλίου 1946, σε μία εποχή που η η Ευρώπη μετρούσε της πληγές της από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Λόγω της παραδοσιακής ουδετερότητάς της, η χώρα της σοκολάτας, των ρολογιών και των τραπεζών δεν συμμετείχε στον καταστροφικό πόλεμο κι έτσι διατήρησε αλώβητες τις υποδομές της.
Το 1954, το Παγκόσμιο Κύπελλο επέστρεψε στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στην Ελβετία, ενώ οι αγώνες του μεταδόθηκαν πρώτη φορά από την τηλεόραση. Η Δυτική Γερμανία κατέκτησε το τρόπαιο για πρώτη φορά στην ιστορία, κερδίζοντας 3-2 στον τελικό την Ουγγαρία, σπάζοντας το αήττητο σερί των 31 αγώνων της. Το παιχνίδι αυτό ονομάστηκε το «Θαύμα της Βέρνης» και έγινε ταινία. Στην τελική φάση συμμετείχαν 16 ομάδες, οι οποίες χωρίστηκαν σε τέσσερις ομίλους. Ο καθένας από αυτούς είχε δύο ομάδες ως επικεφαλής, οι οποίες δεν θα αγωνίζονταν μεταξύ τους, ενώ σε όσα ματς θα έληγαν ισόπαλα θα ακολουθούσε παράταση. Αν δεν άλλαζε το σκορ, τότε η ισοπαλία θα ήταν το τελικό αποτέλεσμα.
Στον πρώτο γύρο δεν έλειψαν οι εκπλήξεις, αφού η Γαλλία και η Ιταλία αποκλείστηκαν, ενώ στο ντέρμπι του δευτέρου ομίλου η Ουγγαρία διέλυσε 8-3 τη Δυτική Γερμανία, σ’ ένα ματς στο οποίο ο τεχνικός των φιλοξενουμένων, Σεπ Χερμπέργκερ, προτίμησε να ξεκουράσει τους βασικούς ποδοσφαιριστές του. Στα προημιτελικά, το ματς που ξεχώρισε ήταν αυτό ανάμεσα στην Ουγγαρία και τη Βραζιλία. Ο Φέρεντς Πούσκας και οι συμπαίκτες του επικράτησαν 4-2 της «Σελεσάο», σε ένα ματς που στιγματίστηκε από σοβαρά επεισόδια ανάμεσα στους ποδοσφαιριστές των δύο ομάδων και όχι μόνο που έμειναν ως γνωστά η «Μάχη της Βέρνης».
Στα ημιτελικά η Δυτική Γερμανία συνέτριψε 6-1 την Αυστρία, ενώ η Ουγγαρία απέκλεισε στην παράταση την Ουρουγουάη. Έτσι, στον τελικό που έγινε στη Βέρνη στις 4 Ιουλίου 1954 αναμετρήθηκαν οι δύο νικήτριες των ημιτελικών, με τα προγνωστικά να δίνουν ως φαβορί τους Ούγγρους. Οι παίκτες του Γκουστάβ Σέμπες ξεκίνησαν ιδανικά το ματς, πετυχαίνοντας δύο γκολ στα πρώτα οκτώ λεπτά. Τα «πάντσερ» ισοφάρισαν σε 2-2 στο 18'. Στη συνέχεια οι Μαγυάροι έχασαν αρκετές ευκαιρίες για να πετύχουν το τρίτο γκολ που θα τους έδινε τη νίκη, κάτι που όμως πέτυχε τελικά η Δυτική Γερμανία στο 84' με τον Ούβε Ραν.
Προκριματική Φάση
Συνολικά, 45 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1954, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, για να διεκδικήσουν τα 14 υπολειπόμενα εισιτήρια της τελικής φάσης. Η διοργανώτρια χώρα και η παγκόσμια πρωταθλήτρια Ουρουγουάη προκρίθηκαν στην τελική φάση άνευ αγώνων. Η χώρα μας συμμετείχε στον 10ο προκριματικό όμιλο της Ευρωπαϊκής Ζώνης, με αντιπάλους τη Γιουγκοσλαβία και το Ισραήλ. Με 2 νίκες και 2 ήττες τερμάτισε στη δεύτερη θέση του ομίλου της και απέτυχε να προκριθεί στην τελική φάση του Μουντιάλ.
Τελική Φάση
Στην τελική φάση συμμετείχαν 16 εθνικές ομάδες: 12 από την Ευρώπη (Ελβετία, Ουγγαρία, Αυστρία, Αγγλία, Δ. Γερμανία, Γιουγκοσλαβία, Γαλλία, Ιταλία, Τσεχοσλοβακία, Τουρκία, Βέλγιο, Σκωτία), 3 από την Αμερική (Βραζιλία, Ουρουγουάη, Μεξικό) και 1 από την Ασία (Νότια Κορέα). Οι 16 ομάδες χωρίστηκαν σε 4 ομίλους των τεσσάρων ομάδων έκαστος και οι 2 πρώτες κάθε ομίλου προκρίθηκαν στην προημιτελική φάση. Από εκεί με αγώνες νοκ-άουτ προέκυψαν οι δύο φιναλίστ του τελικού της 4ης Ιουλίου. Στη φάση των ομίλων, ο καταιγισμός των γκολ ήταν άνευ προηγουμένου και επομένου.
Μερικά από τα σκορ που σημειώθηκαν: Ουγγαρία - Νότια Κορέα 9-0, Βραζιλία - Μεξικό 5-0, Τουρκία - Νότια Κορέα 7-0, Δ. Γερμανία - Τουρκία 7-2 και Αγγλία - Βέλγιο 4-4. Αναμφισβήτητα ξεχώρισε το 8-3 της σπουδαίας εκείνη την περίοδο Ουγγαρίας επί της Δυτικής Γερμανίας. Οι δύο αυτές ομάδες δεν είχαν πει την τελευταία τους λέξη και θα λύσουν οριστικά τις διαφορές τους στον τελικό της Βέρνης. Στον προημιτελικό γύρο προκρίθηκαν η Βραζιλία, η Γιουγκοσλαβία, η Ουγγαρία, η Γερμανία, η Αυστρία, η Ουρουγουάη, η Αγγλία και η Ελβετία.
Στους ημιτελικούς της 30ης Ιουνίου, η Δ. Γερμανία συνέτριψε την Αυστρία με 6-1, ενώ η Ουγγαρία νίκησε την κάτοχο του τίτλου Ουρουγουάη στην παράταση με 4-2 (2-2 ο κανονικός αγώνας). Στον μικρό τελικό της 3ης Ιουλίου, η Αυστρία νίκησε την κάτοχο του τίτλου Ουρουγουάη με 3-1 και κατέκτησε την 3η θέση. Έτσι, στον τελικό της 4ης Ιουλίου 1954 στο στάδιο «Βάνκντορφ» της Βέρνης βρέθηκαν αντιμέτωπες η Δυτική Γερμανία και η Ουγγαρία, που είχαν ξανασυναντηθεί και στη φάση των ομίλων στις 20 Ιουνίου. Τότε, η Ουγγαρία είχε θριαμβεύσει με 8-3 και όλοι πίστευαν ότι εύκολα ή δύσκολα θα σήκωνε την κούπα, αφού ομολογουμένως ήταν η καλύτερη ομάδα στον κόσμο.
Όμως, όλοι έπεσαν έξω. Τα «πάντσερ» του Ζεπ Χερμπέργκερ έκαναν το θαύμα τους («Θαύμα της Βέρνης» έμεινε στην ιστορία ο τελικός του Μουντιάλ του 1954) και νίκησαν την Ουγγαρία με 3-2, αν και βρέθηκαν να χάνουν με 2-0 (6' Πούσκας, 8' Τσίμπορ). Τα γκολ των Δυτικογερμανών σημείωσαν οι: Μόρλοκ (10'), Ραν (18', 84').
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Ελβετίας σε Αριθμούς
Αξιοσημείωτα Γεγονότα
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
6o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΣΟΥΗΔΙΑ 1958)
Το 1958 οι δεκαέξι ομάδες που ξεχώρισαν από την προκριματική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου βρέθηκαν στα γήπεδα της Σουηδίας για να διεκδικήσουν το τρόπαιο. Ανάμεσά τους δεν ήταν οι δύο που κατέκτησαν τα τέσσερα από τα προηγούμενα πέντε Μουντιάλ, η Ουρουγουάη που αποκλείστηκε από την Παραγουάη και η Ιταλία που έμεινε εκτός από τη Βόρεια Ιρλανδία. Τελικά το τρόπαιο κατέκτησε για πρώτη φορά στην ιστορία της η Βραζιλία, η οποία συνέτριψε 5-2 τη Σουηδία και έγινε η πρώτη ομάδα που το πήρε σε διαφορετική ήπειρο. Στη διοργάνωση έλαμψε το άστρο ενός αγνώστου μέχρι τότε νεαρού παίκτη, του Εντσο Αράντες ντο Νασιμέντο ή αλλιώς Πελέ.
Όπως επίσης και του πρώτου σκόρερ της διοργάνωσης, Γάλλου Ζιστ Φοντέν. Στους ομίλους, η Δυτική Γερμανία και η Βόρεια Ιρλανδία κατάφεραν να προκριθούν από τον αμφίρροπο πρώτο, ενώ η Γαλλία έκανε την έκπληξη από το δεύτερο. Οι διοργανωτές Σουηδοί πήραν το εισιτήριο της πρόκρισης μαζί με την Ουαλία από τον τρίτο όμιλο και η Βραζιλία μαζί με την «πρωτάρα» Σοβιετική Ενωση. Στα προημιτελικά δεν σημειώθηκαν εκπλήξεις, αφού τα φαβορί επικράτησαν των αντιπάλων τους. Στους «4» η Βραζιλία έκανε επίδειξη δύναμης απέναντι στη Γαλλία, την οποία συνέτριψε 5-2, ενώ η Σουηδία επικράτησε 3-1 της παγκόσμιας πρωταθλήτριας, Δυτικής Γερμανίας.
Έτσι στον τελικό η «Σελεσάο» αναμετρήθηκε με τη διοργανώτρια Σουηδία, η οποία έφτασε μέχρι εκεί χάρη στην απόφαση της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας της χώρας να επιτρέψει τη συμμετοχή των επαγγελματιών ποδοσφαιριστών στην εθνική ομάδα. Το εναρκτήριο λάκτισμα του 6ου Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου δόθηκε στις 8 Ιουνίου 1958 και τα φώτα της γιορτής χαμήλωσαν στις 29 Ιουνίου, με τον μεγάλο τελικό και το θρίαμβο της Βραζιλίας. Στο Μουντιάλ της Σουηδίας πήραν μέρος 16 ομάδες από τις 53 που δήλωσαν συμμετοχή στον προκριματικό γύρο.
Η απόφαση για τον οικοδεσπότη του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1958 πάρθηκε στις 23 Ιουνίου 1950 στο Ρίο ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας. Ενδιαφέρον για να αναλάβει την διοργάνωση υπήρξε μόνο από την Σουηδία και για αυτό τον λόγο ανάλαβε την διοργάνωση χωρίς ανθυποψήφιο. Η Ελλάδα συμμετείχε στον 7ο προκριματικό όμιλο, με αντιπάλους τη Γιουγκοσλαβία και τη Ρουμανία. Με μία ισοπαλία, 3 ήττες και τέρματα 2-9, τερμάτισε τελευταία, ενώ την πρόκριση πήρε η Γιουγκοσλαβία. Η Εθνική συγκροτήθηκε σχεδόν αποκλειστικά από παίκτες των τριών μεγάλων του Κέντρου, όπως οι Θεοδωρίδης, Λινοξυλάκης, Νεστορίδης, Υφαντής, Πολυχρονίου, Παπάζογλου και Πετρόπουλος.
Τα γκολ σημείωσαν: 12' Δοράδο (Ο), 20' Πεουσέλε (Α), 37' Στάμπιλε (Α), 58' Σέα (Ο), 68' Ιριάρτε (Ο) και 89' Κάστρο (Ο).
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
- ΟΥΡΟΥΓΟΥΑΗ: Μπαγιεστέρος, Νασάζι, Μασκερόνι, Αντράδε, Φερνάντες, Χεστίδο, Δοράδο, Σκαρόνε Κάστρο, Σέα, Ιριάρτε.
- ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ: Μποτάσο, Ντελατόρε, Πατερνόστερ, Χ. Εβαρίστο, Μόντι, Σονάρες, Πεουσέλε, Βαράγιο, Στάμπιλε, Φερέιρα, Μ. Εβαρίστο.
Πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης αναδείχθηκε ο μεγάλος Αργεντίνος επιθετικός Γκιγιέρμο Στάμπιλε με 8 γκολ. Ο παρτενέρ του στην επίθεση των Αλμπισελέστε Φρανσίσκο Βαράγιο είναι ο μόνος επιζών του τελικού εκείνου. Μεγάλα αστέρια του 1ου Παγκοσμίου Κυπέλλου αναδείχθηκαν οι Ουρουγουανοί Σκαρόνε, Σέα και Κάστρο, οι Αργεντίνοι Στάμπιλε, Μόντι και Φερέιρα και ο Γιουγκοσλάβος Σέκουλιτς. Παρά την απουσία των μεγάλων Ευρωπαϊκών ομάδων, η διοργάνωση πέτυχε εισπρακτικά. Οι εισπράξεις ανήλθαν στα 280.000 δολάρια, ποσό από το οποίο οι Ουρουγουανοί έβγαλαν και κέρδος.
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
- 1. Στάµπιλε (Αργεντινή) 8
- 2. Τσέα (Ουρουγουάη) 5
- 3. Πάντνουντ (ΗΠΑ) 4
- 4. Ανσέλµο (Ουρουγουάη) 3
- 5. Πρεγκίνιο (Βραζιλία) 3
2o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΙΤΑΛΙΑ 1934)
Το 2ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου έγινε από τις 27 Μαΐου έως τις 10 Ιουνίου του 1934 στην Ιταλία. Για πρώτη φορά διεξήχθη προκριματικός γύρος με τη συμμετοχή 32 ομάδων, από τις οποίες προκρίθηκαν οι 16 για την τελική φάση. Η άλλη υποψήφια η Σουηδία είχε πάρα πολλά οικονομικά προβλήματα από το Κραχ του 1929. Ο δικτάτορας Μπενίτο Μουσολίνι που κυβερνούσε τη χώρα, έχοντας αντιληφθεί τη λαϊκή απήχηση του ποδοσφαίρου, επιδίωξε να αναλάβει τη διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου, θεωρώντας τη ως μία χρυσή ευκαιρία για την προώθηση του φασιστικού ιδεώδους του.
Δαπάνησε υπέρογκα ποσά για να κατασκευάσει νέα στάδια και να εκσυγχρονίσει τις υποδομές της χώρας, ενώ επιδότησε τη μετάβαση από το εξωτερικό κατά 70%. Τα πράγματα, ωστόσο, ήταν εντελώς διαφορετικά, καθώς ο Ιταλός δικτάτορας, Μπενίτο Μουσολίνι, ονειρευόταν τη δημιουργία μιας σύγχρονης Ιταλικής Αυτοκρατορίας. Γνώριζε φυσικά πως για να το πετύχει έπρεπε να μετατρέψει την -περίπου- γεωργική και κτηνοτροφική χώρα σε σύγχρονη βιομηχανική. Έτσι, έδωσε κίνητρα για να ιδρυθούν μεγάλες βιομηχανικές μονάδες αλλά και επιδόματα στις οικογένειες Ιταλών, ώστε να κάνουν πολλά παιδιά. Χρειαζόταν άλλωστε μια καλή διαφήμιση στο εξωτερικό για να δείξει ότι αλλάζει η χώρα.
Τον έπεισαν μάλιστα ο δικηγόρος, Τζιοβάνι Μάουρο, και ο μηχανικός, Οτορίνο Μπαράσι, οι οποίοι είχαν ισχυρές διασυνδέσεις στην παγκόσμια ομοσπονδία, ότι η διοργάνωση ήταν η ευκαιρία που ζητούσε. Εξαιτίας αυτού υπήρξε ένας γενικός οργασμός έργων. Κατασκευάσθηκαν δρόμοι, κτίσθηκαν μοντέρνες εγκαταστάσεις και γενικά ο στόχος ήταν να κυριαρχήσει και η εθνική ομάδα. Παράλληλα, ο Μουσολίνι με νόμο αποφάσισε να παίρνει την Ιταλική υπηκοότητα κάθε ξένος που είχε γεννηθεί από Ιταλούς γονείς, χωρίς να ζήσει στη χώρα, γεγονός φυσικά που εκμεταλλεύθηκαν ορισμένοι παράγοντες του ποδοσφαίρου.
Φρόντισαν να βρουν σπουδαίους παίκτες και να τους εντάξουν στο πρόγραμμα αυτό ως «οριούντι», δηλαδή επαναπατριζόμενους. Ανάμεσά τους οι Ραϊμούντο Όρσι (αριστερός εξτρέμ, Αργεντινός), Ενρίκο Γκουάιτα (Αργεντινός), Ατίλιο ντι Μαρία (σπουδαίος επιθετικός, Αργεντινός), Λουιζίτο Μόντι (Αργεντινός, μέσος) Ανφιλοτζίνο Γκουαρίζι (Βραζιλιάνος). Η FIFA, μπροστά στην αρτιότητα του φακέλου της ιταλικής υποψηφιότητας και ύστερα από αρκετούς δισταγμούς, ανέθεσε τελικά τη διοργάνωση στη φασιστική Ιταλία στις 9 Οκτωβρίου 1932. Πήραν μέρος 32 ομάδες στα προκριματικά (ανάμεσά τους για πρώτη φορά και η Ελλάδα, η οποία αποκλείσθηκε από την Ιταλία) και προκρίθηκαν στα τελικά 16.
Αυστρία, Γαλλία, Ουγγαρία, Αίγυπτος, Ισπανία, Βραζιλία, Ιταλία, ΗΠΑ, Γερμανία, Βέλγιο, Σουηδία, Αργεντινή, Ολλανδία, Ελβετία, Τσεχοσλοβακία και Ρουμανία. Απούσα η Βρετανία, η οποία αρνείτο πεισματικά να γίνει μέλος της FIFA. Αντί για τους ομίλους επιλέχτηκαν οι νοκ άουτ αγώνες. Σε περίπτωση που το ματς έληγε ισόπαλο, γινόταν την επομένη επαναληπτικός αγώνας. Η Αίγυπτος ήταν η πρώτη χώρα της Αφρικής που πήρε μέρος σε τελική φάση. H Ιταλία έφτασε στον τελικό και επικράτησε 2-1 της Τσεχοσλοβακίας, κατακτώντας το πρώτο της μεγάλο τρόπαιο.
Προκριματική Φάση
Στην προκριματική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1934 συμμετείχαν, όπως προείπαμε, 32 ομάδες, από τις οποίες προκρίθηκαν οι 16 για την τελική φάση. Οι ομάδες της Μεγάλης Βρετανίας (Αγγλία, Σκωτία, Ουαλία, Β. Ιρλανδία) είχαν προβλήματα με τη FIFA και δεν δήλωσαν συμμετοχή, όπως και η παγκόσμια πρωταθλήτρια Ουρουγουάη, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη μη παρουσία πολλών ισχυρών ευρωπαϊκών ομάδων στη δική της διοργάνωση, πριν από τέσσερα χρόνια. Η Εθνική Ελλάδας είχε δυσμενή κλήρωση, με αντίπαλο τη διοργανώτρια Ιταλία, την οποία η FIFA ανάγκασε να δώσει προκριματικά παιγνίδια, σε αντίθεση με τα κρατούντα σήμερα.
Ο πρώτος αγώνας έγινε στο «Σαν Σίρο» του Μιλάνου στις 25 Μαρτίου του 1934 και οι Ιταλοί κέρδισαν εύκολα με 4-0 (40' Γκουαρίζι, 44', 71' Μεάτσα, 69' Φεράρι). Ο προπονητής της εθνικής Απόστολος Νικολαΐδης παρέταξε τους εξής 11: Γραµµατικόπουλος (Ολυμπιακός) - Χρυσαφόπουλος (Ολυμπιακός), Κουράντης (Ολυμπιακός), Ν. Bικελiδης (Άρης Θ.), Δανελιάν (Άρης Θ.), Χέλµης (Εθνικός Π.), Μηγιάκης (Παναθηναϊκός), Aγγελάκης (Άρης Θ.), Βάζος (Ολυμπιακός), Δ. Μπαλτάσης (Παναθηναϊκός) και Λ. Ανδριανόπουλος (Ολυμπιακός). Ο επαναληπτικός αγώνας δεν έγινε ποτέ, καθώς η ΕΠΟ είχε συμφωνήσει έναντι του ποσού των 50.000 λιρετών για τη μη διεξαγωγή του.
Η απόφασή της αυτή θεωρήθηκε σκάνδαλο από τον Τύπο της εποχής («Αθλητικά Χρονικά» της 16ης Μαρτίου 1934).
Τελική Φάση
Οι 16 ομάδες της τελικής φάσης (Ιταλία, ΗΠΑ, Αυστρία, Γαλλία, Ισπανία, Βραζιλία, Ελβετία, Ολλανδία, Σουηδία, Αργεντινή, Τσεχοσλοβακία, Ρουμανία, Γερμανία, Βέλγιο, Ουγγαρία, Αίγυπτος) διαγωνίσθηκαν με το σύστημα τον νοκ άουτ αγώνων μέχρι τον τελικό. Στην προημιτελική φάση σημειώθηκαν τα αποτελέσματα: Γερμανία - Σουηδία 2-1, Αυστρία - Ουγγαρία 2-1, Τσεχοσλοβακία - Ελβετία 3-2 και Ιταλία - Ισπανία 1-1 στην παράταση (1-1 ο κανονικός αγώνας) και σε επαναληπτικό αγώνα την επομένη ημέρα 1-0 υπέρ της Ιταλίας. Στο παιγνίδι αυτό ο ελβετός διαιτητής Ρενέ Μερσέ ευνόησε σκανδαλωδώς τη «σκουάντρα ατζούρα», καθώς ακύρωσε δύο κανονικά γκολ των Ισπανών.
Στα ημιτελικά της διοργάνωσης, η Τσεχοσλοβακία νίκησε άνετα τη Γερμανία με 3-1 και η Ιταλία δύσκολα την Αυστρία με 1-0. Οι Αυστριακοί παραπονέθηκαν μετά το τέλος του αγώνα ότι ο Μουσολίνι είχε στήσει το παιγνίδι και ότι ακόμα και ο διαιτητής έδινε πάσες στους Ιταλούς. Η Αυστρία ήταν μία από τις υπερδυνάμεις της εποχής, γνωστή με το προσωνύμιο «ομάδα θαύμα» («Wunderteam»). Στον μικρό τελικό, που έγινε στη Νάπολη (7 Ιουνίου), η Γερμανία νίκησε την Αυστρία με 3-2 και κατέκτησε την τρίτη θέση.
Στον μεγάλο τελικό της 10ης Ιουνίου 1934 η «δυναμική» Ιταλία αναμετρήθηκε με τη «φινετσάτη» Τσεχοσλοβακία. Ο αγώνας έγινε στη Ρώμη στο «Εθνικό Στάδιο του Εθνικού Φασιστικού Κόμματος» (σημερινό Φλαμίνιο), παρουσία 55.000 θεατών. Οι Τσέχοι προηγήθηκαν με τον Πουτς στο 71ο λεπτό και ισοφάρισαν οι Ιταλοί με τον Όρσι στο 81ο λεπτό. Το ματς πήγε στην παράταση και στο 95ο λεπτό ο Σκιάβιο πέτυχε το 2-1 και χάρισε το πρώτο παγκόσμιο κύπελλο στη «Σκουάντρα Ατζούρα», από τα τέσσερα συνολικά, που έχει κατακτήσει μέχρι σήμερα.
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
- ΙΤΑΛΙΑ: (Βιτόριο Πότσο): Κόμπι, Μοντσέλιο, Αλεμάντι, Φεράρις, Μόντι, Μπερτολίνι, Γκουάιτα, Μεάτσα, Σκιάβιο,Φεράρι, Όρσι.
- ΤΣΕΧΟΣΛΟΒΑΚΙΑ: (Κάρελ Πέτρου): Πλάνιτσκα, Τστιρόκι, Ζενίσεκ, Κρτσιλ, Τσάμπαλ, Κοστάλεκ, Πουτς, Νέγιεντλι, Σoμπότκα, Σβομπόντα, Γιούνεκ.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Ιταλίας σε Αριθμούς
- Ομάδες: 16
- Γήπεδα: 8 σε 8 πόλεις
- Αγώνες: 17
- Γκολ: 70 (4,12 ανά αγώνα)
- Πρώτος Σκόρερ: Όλντριχ Νέγεντλι (Τσεχοσλοβακία) με 5 γκολ.
- Μεγαλύτερη σε έκταση νίκη: Ιταλία - ΗΠΑ 7-1
- Αποβολή: 1 (Ο Ούγγρος Μάρκος στον αγώνα Αυστρίας - Ουγγαρίας 2-1)
- Θεατές: 358.000 (21.059 ανά αγώνα)
Αξιοσημείωτα Γεγονότα
- Ο Ιταλός προπονητής Βιτόριο Πότσο υποχρεώθηκε από τον Μουσολίνι να πάρει παίκτες μόνο από το Φασιστικό Κόμμα.
- Κορυφαίος παίχτης του Μουντιάλ αναδείχθηκε ο Ιταλός επιθετικός Τζουζέπε Μεάτσα, το όνομα του οποίου φέρει σήμερα το γήπεδο του Μιλάνου, κοινή έδρα της Μίλαν και της Ίντερ.
- Η Αργεντινή παρατάχθηκε με την αναπληρωματική της ομάδα, διαμαρτυρόμενη για την αρπαγή των Ιταλικής καταγωγής παικτών της Μόντι, Γκουάιτα και Όρσι και την ένταξή τους στη «Σκουάντρα Ατζούρα».
- Στον αγώνα Ιταλίας - Ισπανίας 1-1 σημειώθηκε η πρώτη ισοπαλία σε τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου.
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
- 1. Νέγεντλι (Τσεχοσλοβακία) 5
- 2. Σκιάβιο (Ιταλία) 4
- 3. Κόνεν (Γερµανία) 4
- 4. Κίλχολζ (Ελβετία) 3
- 5. Ορσι (Ιταλία) 3
3o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΓΑΛΛΙΑ 1938)
Το 3ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τις 4 έως τις 19 Ιουνίου στη Γαλλία, με νικήτρια την κάτοχο του τίτλου Ιταλία. Η Ελλάδα συμμετείχε στον προκριματικό γύρο, χωρίς να καταφέρει να προκριθεί. Η χώρα που θα διοργάνωνε το 3ο Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου κρίθηκε στις 13 Αυγούστου του 1936 στη συνεδρίαση της εκτελεστικής επιτροπής της FIFA, που συνεδρίασε στο Βερολίνο. Υποψηφιότητα είχαν θέσει η Γαλλία, η Γερμανία (Ναζιστική) και η Αργεντινή. Τελικά, επελέγη η Γαλλία, γεγονός που εξόργισε του Νοτιομερικάνους, που ήθελαν να υπάρχει εναλλαγή ηπείρων στη διοργάνωση.
Ήταν το πρώτο που διοργανώθηκε για δεύτερη συνεχόμενη περίοδο επί Ευρωπαϊκού εδάφους και το τελευταίο πριν από το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Το σκοτάδι και η απειλή του πολέμου (ξέσπασε τρεις μήνες μετά) ήταν εμφανή πλέον στην Ευρώπη. Η διοργάνωση της τελικής φάσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου έπρεπε να δοθεί στη Νότιο Αμερική, αφού τέσσερα χρόνια νωρίτερα είχε διεξαχθεί στη «γηραιά ήπειρο». Υποψηφιότητα είχαν θέσει η Αργεντινή και η Γαλλία. Ωστόσο, ο πρόεδρος της FIFA, Ζιλ Ριμέ, προτίμησε τη σιγουριά της Ευρώπης. Έτσι η επιτυχία ήταν εξασφαλισμένη, αλλά αντέδρασαν οι Λατινοαμερικανοί.
Η Αργεντινή πρώτη είπε «όχι», ακολούθησε η Ουρουγουάη και οι υπόλοιπες χώρες, με εξαίρεση τη Βραζιλία. Η Βρετανία δεν πήρε μέρος γιατί θεωρούσε ότι οι άλλες ομάδες ήταν υποδεέστερες της δικής της. Απουσίασε και η Αυστρία, αλλά για τελείως διαφορετικούς λόγους. Ο Χίτλερ λίγους μήνες νωρίτερα είχε ενσωματώσει τη χώρα που γεννήθηκε στη Γερμανία, με το περίφημο «Anschluss». Τα αστέρια της «Βούντερ τιμ» βρέθηκαν ξαφνικά χωρίς εθνική ομάδα. Κάποιοι κλήθηκαν στην Εθνική Γερμανίας, άλλοι αρνήθηκαν (ανάμεσά τους και ο Ματίας Ζίντελαρ, ο οποίος βρέθηκε νεκρός υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες στο διαμέρισμά του λίγους μήνες αργότερα) και η ποδοσφαιρική ένωση τελικά έβλαψε και τις δύο χώρες.
Αντιθέτως, το ΕΪΡΕ δήλωσε συμμετοχή, αλλά δεν κατάφερε να προκριθεί. Για πρώτη φορά ίσχυσε ο κανονισμός να μετέχουν απευθείας στα τελικά η πρωταθλήτρια της προηγούμενης διοργάνωσης και η «οικοδέσποινα». Εννιά πόλεις και δέκα γήπεδα φιλοξένησαν τους αγώνες. Όλα τα γήπεδα ήταν άρτια. Ειδικά το «Κολόμπ» 60.000 θέσεων και το «Παρκ ντε Πρενς» 40.000 θέσεων ήταν εκπληκτικά για την εποχή. Τη διοργάνωση παρακολούθησαν 380.000 θεατές, με τις εισπράξεις να φτάνουν τα 6.000.000 Γαλλικά φράγκα. Ρεκόρ θεατών σημειώθηκε στον αγώνα Ιταλίας - Ισπανίας, στον οποίο κόπηκαν 58.455 εισιτήρια (οι εισπράξεις έφτασαν τις 580.000 φράγκα).
Σημειώθηκαν 70 γκολ, όπως ακριβώς και στο πρώτο Μουντιάλ, τα οποία πέτυχαν 44 παίκτες. Στον προημιτελικό Βραζιλίας - Τσεχοσλοβακίας μόνο παιχνίδι δεν έγινε. Ο Νέγεντλι έσπασε το πόδι του, ο Πλάνιτσκα το χέρι του, ενώ ο Κόσταλεκ χτύπησε στο στομάχι. Από πλευράς «Σελεσάο» τραυματίσθηκαν σοβαρά οι Περόκιο και Λεονίντας. Αποβλήθηκαν από το διαιτητή, Χέρτσκα, οι Μασάντο, Ζεζέ και Ρίχα. Στον τελικό η Ιταλία επικράτησε 4-2 της Ουγγαρίας.
Προκριματική Φάση
Συνολικά, 37 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1938. Η Αργεντινή και η Ουρουγουάη δεν δήλωσαν συμμετοχή, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη μη διεξαγωγή της τελικής φάσης στη Νότια Αμερική, ενώ η Ισπανία αποκλείστηκε, λόγω του εμφυλίου πολέμου. Η Αγγλία αρνιόταν πεισματικά να γίνει μέλος της FIFA κι έτσι για μία ακόμα φορά δεν έλαβε μέρος στη διοργάνωση. Η χώρα μας συμμετείχε στον 6ο προκριματικό όμιλο της Ευρωπαϊκής ζώνης, με αντιπάλους την υπό Βρετανική εντολή Παλαιστίνη και την Ουγγαρία. Με 2 νίκες επί της Παλαιστίνης και μία συντριπτική ήττα από την Ουγγαρία δεν κατάφερε να προκριθεί στην τελική φάση.
Τελική Φάση
Στην τελική φάση του Μουντιάλ συμμετείχαν 15 εθνικές ομάδες: 12 από την Ευρώπη (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ουγγαρία, Νορβηγία, Βέλγιο, Ολλανδία, Πολωνία, Τσεχοσλοβακία, Σουηδία, Ελβετία, Ρουμανία), 2 από την Αμερική (Βραζιλία, Κούβα) και 1 από την Ασία (Ολλανδικές Ανατολικές Ινδίες σημερινή Ινδονησία). Η Αυστρία, αν και προκρίθηκε, δεν συμμετείχε, επειδή είχε προσαρτηθεί στη ναζιστική Γερμανία («Anschluss»). Οι αγώνες μέχρι τον τελικό έγιναν με το σύστημα νοκ-άουτ. Στους ημιτελικούς της διοργάνωσης, που διεξήχθησαν στις 16 Ιουνίου, η Ιταλία νίκησε 2-1 τη Βραζιλία και η Ουγγαρία συνέτριψε 5-1 τη Σουηδία.
Στον αγώνα για την τρίτη θέση, που έγινε στο Μπορντό στις 19 Ιουνίου, η Βραζιλία επικράτησε της Σουηδίας με 4-2. Την ίδια ημέρα έγινε και ο μεγάλος τελικός στο Ολυμπιακό Στάδιο των Παρισίων, μεταξύ δύο σπουδαίων ομάδων της εποχής εκείνης, της Ιταλίας και της Ουγγαρίας. Η «Σκουάντρα Ατζούρα» νίκησε με 4-2 και υπερασπίστηκε τον τίτλο της. Τα γκολ των Ιταλών σημείωσαν οι Κολάουσι (6', 35') και Πιόλα (16', 82'). Για τους Ούγγρους σκόραραν ο Τίτκος (8') και ο Σάροσι (70').
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
- ΙΤΑΛΙΑ: (Βιτόριο Πότσο): Ολιβιέρι, Φόνι, Ράβα, Σεραντόνι, Αντρεόλο, Λοκατέλι, Μπιαβάτι, Μεάτσα, Πιόλα,Φεράρι, Κολάουσι.
- ΟΥΓΓΑΡΙΑ: (Άλφρεντ Σάφερ): Σάμπο, Πόλγκαρ, Μπίρο, Σαλάι, Λαζάρ, Σας, Βίντσε, Σάροσι, Ζένκελερ, Τίτκος, Σουτς.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Γαλλίας σε Αριθμούς
- Ομάδες: 15
- Γήπεδα: 10 σε 10 πόλεις
- Αγώνες: 18
- Γκολ: 84 (4.67 ανά αγώνα)
- Πρώτος Σκόρερ: Λεόνιντας (Βραζιλία) με 7 γκολ.
- Περισσότερα γκολ σ’ ένα αγώνα: 4 από τον Πολωνό Βιλιμόφσκι στον αγώνα Βραζιλίας - Πολωνίας 6-5.
- Μεγαλύτερη σε έκταση νίκη: 8-0 στον αγώνα Σουηδίας-Κούβας.
- Συνολικά γκολ σ’ έναν αγώνα: 11 στον αγώνα Βραζιλίας - Πολωνίας 6-5.
- Θεατές: 369.720 (20.540 ανά αγώνα)
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
- 1. Λεονίντας (Βραζιλία) 7
- 2. Ζενγκέλερ (Ουγγαρία) 6
- 3. Πιόλα (Ιταλία) 5
- 4. Σάροσι (Ουγγαρία) 5
- 5. Κολαούζι (Ιταλία) 4
4o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΒΡΑΖΙΛΙΑ 1950)
Το 4ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τη 24 Ιουνίου έως τις 16 Ιουλίου 1950 στη Βραζιλία, με νικήτρια την εθνική ομάδα της Ουρουγουάης, που κατέκτησε το δεύτερο και τελευταίο Μουντιάλ της ιστορίας της. H Βραζιλία κέρδισε άνευ αντιπάλου την πρώτη μεταπολεμική διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου στη συνεδρίαση της εκτελεστικής επιτροπής της FIFA, που έγινε στο Λουξεμβούργο στις 26 Ιουλίου 1946, σε μία εποχή που η Ευρώπη μετρούσε της πληγές της από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Κατατάσσεται στα πιο ιδιαίτερα στην ιστορία του ποδοσφαίρου.
Ήταν το πρώτο μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο (τελευταίο εκείνο του 1938, ενώ δεν διεξήχθησαν οι διοργανώσεις των ετών 1942 και 1946), το μοναδικό -μέχρι φέτος- που διοργανώθηκε στη Βραζιλία και το δεύτερο και τελευταίο που κατέκτησε η θρυλική Ουρουγουάη (ύστερα από εκείνο του 1930). Η ομάδα του Χουάν Λόπες (προπονητής) οδήγησε τη «Σελεσάο» στο περίφημο «Μαρακανάζο», δηλαδή στο ''κάζο'' του «Μαρακανά». Το επί σειρά ετών μεγαλύτερο γήπεδο του κόσμου φιλοξένησε στις 16 Ιουλίου τον άτυπο τελικό της διοργάνωσης, στον οποίο η «Σελέστε» επικράτησε 2-1 των διοργανωτών, με ανατροπή.
Οι τελευταίοι, οι οποίοι βολεύονταν ακόμη και με ισοπαλία, ενώ είχαν προηγηθεί 1-0 με τον Φριάσα (47'), δέχτηκαν γκολ από τους Σκιαφίνο (66') και Γκίτζα (79'). Η ήττα θεωρήθηκε «εθνική ντροπή», την αποκάλεσαν μέχρι και «δική μας Χιροσίμα», ενώ το αποτέλεσμα προκάλεσε εκατοντάδες αυτοκτονίες σε ολόκληρη τη χώρα. Εκείνη την ημέρα, στις εξέδρες βρέθηκαν περισσότεροι από 200.000 «αφιονισμένοι» Βραζιλιάνοι θεατές (επισήμως 173.850) και η συγκεκριμένη αναμέτρηση παραμένει, μέχρι σήμερα, αυτή με τη μεγαλύτερη προσέλευση φιλάθλων στην ιστορία.
Το 1950, εξάλλου, ήταν η μοναδική χρονιά που δεν έγινε κανονικός τελικός, καθώς η FIFA αποφάσισε οι νικητές των τεσσάρων ομίλων της πρώτης φάσης να σχηματίσουν έναν «τελικό όμιλο» και η ομάδα που θα συγκέντρωνε τους περισσότερους βαθμούς θα ήταν η νικήτρια. Τα μεγάλα πολιτικά και οικονομικά προβλήματα μετά τον καταστροφικό πόλεμο δεν θα μπορούσαν να μην αγγίξουν τη διοργάνωση. Αρκετές ομάδες αποσύρθηκαν από τα προκριματικά κιόλας, ενώ οι Γαλλία, Τουρκία και Ινδία έπραξαν το ίδιο, αφού πρώτα είχαν εξασφαλίσει εισιτήριο για τις «16» της τελικής φάσης. Έτσι, η διοργάνωση έγινε με 13 ομάδες, ενώ ίσχυε το βαθμολογικό σύστημα 2-1-0.
Προκριματική Φάση
Συνολικά, 34 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1950 για να διεκδικήσουν τις 15 θέσεις της τελικής φάσης (η 16η ανήκε δικαιωματικά στη διοργανώτρια χώρα). Για πρώτη φορά, στη διοργάνωση συμμετείχαν ομάδες από τα Βρετανικά νησιά, αφού είχαν γίνει μέλη της FIFA μόλις το 1946. Η Παγκόσμια Ομοσπονδία απέκλεισε από τη διοργάνωση τη Γερμανία και την Ιαπωνία, που τις τιμώρησε με αυτό τον τρόπο για το μακελειό του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Η Ελλάδα. που μόλις είχε εξέλθει από έναν αιματηρό και καταστροφικό εμφύλιο πόλεμο, δεν δήλωσε συμμετοχή.
Τελική Φάση
Στην τελική φάση συμμετείχαν τελικά μόνο 13 εθνικές ομάδες: 6 από την Ευρώπη (Ελβετία, Γιουγκοσλαβία, Αγγλία, Ισπανία, Σουηδία, Ιταλία) και 7 από την Αμερική (Βραζιλία, Ουρουγουάη, Μεξικό, ΗΠΑ, Χιλή, Παραγουάη, Βολιβία). Οι 13 ομάδες χωρίστηκαν σε 4 ανισομερείς ομίλους και η πρώτοι τέσσερις των ομίλων συγκρότησαν ένα νέο όμιλο των τεσσάρων ομάδων, από τον οποίο θα προέκυπτε ο νικητής της διοργάνωσης. Από τους αγώνες της πρώτης φάσης ξεχώρισε η ιστορική νίκη των ΗΠΑ επί της Αγγλίας με 1-0 (29 Ιουνίου) και η ευρεία νίκη της Ουρουγουάης επί της Βολιβίας με 8-0 (2 Ιουλίου). Στον τελικό όμιλο προκρίθηκαν οι ομάδες της Βραζιλίας, της Ουρουγουάης, της Ισπανίας και της Σουηδίας.
Οι Βραζιλιάνοι από την αρχή έδειξαν τις διαθέσεις τους, συντρίβοντας με 7-1 τη Σουηδία (9 Ιουλίου) και με 6-1 την Ισπανία (13 Ιουλίου). Αποκλειστικός στόχος τους ήταν η κατάκτηση του πρώτου τροπαίου μέσα στη χώρα τους. Η Ουρουγουάη ήταν η δεύτερη ομάδα που ξεχώρισε. Έφερε 2-2 με την Ισπανία (9 Ιουλίου) και νίκησε 3-2 με τη Σουηδία (13 Ιουλίου). Έτσι, ο αγώνας της 16ης Ιουλίου ανάμεσα στη Βραζιλία και την Ουρουγουάη επείχε θέση τελικού. Η «Σελεσάο» είχε το πλεονέκτημα, καθώς έπαιζε για δύο αποτελέσματα, ενώ η «Μπιανκοσελέστε» ήθελε μόνο τη νίκη για να κατακτήσει το τρόπαιο.
Ο αγώνας έγινε στο κατάμεστο «Μαρακανά», παρουσία 173.850 θεατών (ρεκόρ για ποδοσφαιρικό αγώνα) και η Βραζιλία ήταν το απόλυτο φαβορί. Προηγήθηκε, μάλιστα, στο σκορ με γκολ του Φριάσα στο 47ο λεπτό, αλλά οι Ουρουγουανοί δεν κατέρρευσαν, όπως ήταν αναμενόμενο. Στάθηκαν όρθιοι και με δύο γκολ των Σκιαφίνο (66') και Γκίτζια (79') νίκησαν με 2-1 και σήκωσαν το παγκόσμιο κύπελλο μέσα στο Μαρακανά. Αντίθετα, το χτύπημα ήταν βαρύ για ένα ολόκληρο έθνος, που βυθίστηκε στο πένθος για την απώλεια του κυπέλλου. Η απρόσμενη ήττα της Βραζιλίας έμεινε στην ιστορία ως «Maracanazo» (Το χτύπημα του Μαρακανά).
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
- ΟΥΡΟΥΓΟΥΑΗ: (Χουάν Λόπες Φοντάνα): Μάσπολι, Γκίτζια, Τεχέρα, Σκιαφίνο, Πέρες, Γκονσάλες, Βαρέλα, Μίγκες, Γκαμπέτα, Αντράδε, Μοράν.
- ΒΡΑΖΙΛΙΑ: (Φλάβιο Κόστα): Μπαρμπόζα, Αντεμίρ, Αουγκούστο, Μπάουερ, Τσίκο, Ντανίλο, Μπίγκοντε, Φρίασα, Ζαίρ, Ζουβενάλ, Ζιζίνιο.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Βραζιλίας σε Αριθμούς
- Ομάδες: 13
- Γήπεδα: 6 σε 6 πόλεις
- Αγώνες: 22
- Γκολ: 88 (4 ανά αγώνα)
- Πρώτος Σκόρερ: Αντεμίρ (Βραζιλία) με 8 γκολ.
- Περισσότερα γκολ σ’ ένα αγώνα: 4 από τον Αντεμίρ στο αγώνα Βραζιλίας - Σουηδίας 7-1.
- Περισσότερα γκολ: 22 από την ομάδα της Βραζιλίας (3,6 ανά αγώνα).
- Συνολικά γκολ σ’ έναν αγώνα: 8 στον αγώνα Βραζιλίας - Σουηδίας 7-1.
- Θεατές: 1.043.500 (47.432 ανά αγώνα)
Αξιοσημείωτα Γεγονότα
- Η Ινδία δεν έπαιξε στα τελικά του Μουντιάλ, επειδή η FIFA αρνήθηκε να δώσει άδεια να παίξουν οι παίκτες της ξυπόλυτοι.
- Η Αργεντινή δεν συμμετείχε στην τελική φάση, λόγω προστριβών της Ομοσπονδίας της με αυτή της Βραζιλίας.
- Η Τουρκία, καίτοι είχε προκριθεί, δεν ταξίδεψε στη Βραζιλία, λόγω οικονομικών προβλημάτων.
- Η Ιταλία, σοκαρισμένη από το τραγικό αεροπορικό δυστύχημα της Σουπέργκα, ταξίδεψε στη Βραζιλία ατμοπλοϊκώς.
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
- 1. Αντεµίρ (Βραζιλία) 8
- 2. Μίγκεζ (Ουρουγουάη) 5
- 3. Τσίκο (Βραζιλία) 4
- 4. Γκίτζα (Ουρουγουάη) 4
- 5. Ζάρα (Ισπανία) 4
5o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΕΛΒΕΤΙΑ 1954)
Το 5ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τη 16 Ιουνίου έως τις 4 Ιουλίου στην Ελβετία, με νικήτρια την εθνική ομάδα της Δυτικής Γερμανίας, που κατέκτησε το πρώτο Μουντιάλ της ιστορίας της. Η Ελλάδα συμμετείχε στον προκριματικό γύρο, χωρίς να καταφέρει να προκριθεί στην τελική φάση. H Ελβετία κέρδισε άνευ αντιπάλου τη διοργάνωση στις 22 Ιουλίου 1946, σε μία εποχή που η η Ευρώπη μετρούσε της πληγές της από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Λόγω της παραδοσιακής ουδετερότητάς της, η χώρα της σοκολάτας, των ρολογιών και των τραπεζών δεν συμμετείχε στον καταστροφικό πόλεμο κι έτσι διατήρησε αλώβητες τις υποδομές της.
Το 1954, το Παγκόσμιο Κύπελλο επέστρεψε στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στην Ελβετία, ενώ οι αγώνες του μεταδόθηκαν πρώτη φορά από την τηλεόραση. Η Δυτική Γερμανία κατέκτησε το τρόπαιο για πρώτη φορά στην ιστορία, κερδίζοντας 3-2 στον τελικό την Ουγγαρία, σπάζοντας το αήττητο σερί των 31 αγώνων της. Το παιχνίδι αυτό ονομάστηκε το «Θαύμα της Βέρνης» και έγινε ταινία. Στην τελική φάση συμμετείχαν 16 ομάδες, οι οποίες χωρίστηκαν σε τέσσερις ομίλους. Ο καθένας από αυτούς είχε δύο ομάδες ως επικεφαλής, οι οποίες δεν θα αγωνίζονταν μεταξύ τους, ενώ σε όσα ματς θα έληγαν ισόπαλα θα ακολουθούσε παράταση. Αν δεν άλλαζε το σκορ, τότε η ισοπαλία θα ήταν το τελικό αποτέλεσμα.
Στον πρώτο γύρο δεν έλειψαν οι εκπλήξεις, αφού η Γαλλία και η Ιταλία αποκλείστηκαν, ενώ στο ντέρμπι του δευτέρου ομίλου η Ουγγαρία διέλυσε 8-3 τη Δυτική Γερμανία, σ’ ένα ματς στο οποίο ο τεχνικός των φιλοξενουμένων, Σεπ Χερμπέργκερ, προτίμησε να ξεκουράσει τους βασικούς ποδοσφαιριστές του. Στα προημιτελικά, το ματς που ξεχώρισε ήταν αυτό ανάμεσα στην Ουγγαρία και τη Βραζιλία. Ο Φέρεντς Πούσκας και οι συμπαίκτες του επικράτησαν 4-2 της «Σελεσάο», σε ένα ματς που στιγματίστηκε από σοβαρά επεισόδια ανάμεσα στους ποδοσφαιριστές των δύο ομάδων και όχι μόνο που έμειναν ως γνωστά η «Μάχη της Βέρνης».
Στα ημιτελικά η Δυτική Γερμανία συνέτριψε 6-1 την Αυστρία, ενώ η Ουγγαρία απέκλεισε στην παράταση την Ουρουγουάη. Έτσι, στον τελικό που έγινε στη Βέρνη στις 4 Ιουλίου 1954 αναμετρήθηκαν οι δύο νικήτριες των ημιτελικών, με τα προγνωστικά να δίνουν ως φαβορί τους Ούγγρους. Οι παίκτες του Γκουστάβ Σέμπες ξεκίνησαν ιδανικά το ματς, πετυχαίνοντας δύο γκολ στα πρώτα οκτώ λεπτά. Τα «πάντσερ» ισοφάρισαν σε 2-2 στο 18'. Στη συνέχεια οι Μαγυάροι έχασαν αρκετές ευκαιρίες για να πετύχουν το τρίτο γκολ που θα τους έδινε τη νίκη, κάτι που όμως πέτυχε τελικά η Δυτική Γερμανία στο 84' με τον Ούβε Ραν.
Προκριματική Φάση
Συνολικά, 45 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1954, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, για να διεκδικήσουν τα 14 υπολειπόμενα εισιτήρια της τελικής φάσης. Η διοργανώτρια χώρα και η παγκόσμια πρωταθλήτρια Ουρουγουάη προκρίθηκαν στην τελική φάση άνευ αγώνων. Η χώρα μας συμμετείχε στον 10ο προκριματικό όμιλο της Ευρωπαϊκής Ζώνης, με αντιπάλους τη Γιουγκοσλαβία και το Ισραήλ. Με 2 νίκες και 2 ήττες τερμάτισε στη δεύτερη θέση του ομίλου της και απέτυχε να προκριθεί στην τελική φάση του Μουντιάλ.
Τελική Φάση
Στην τελική φάση συμμετείχαν 16 εθνικές ομάδες: 12 από την Ευρώπη (Ελβετία, Ουγγαρία, Αυστρία, Αγγλία, Δ. Γερμανία, Γιουγκοσλαβία, Γαλλία, Ιταλία, Τσεχοσλοβακία, Τουρκία, Βέλγιο, Σκωτία), 3 από την Αμερική (Βραζιλία, Ουρουγουάη, Μεξικό) και 1 από την Ασία (Νότια Κορέα). Οι 16 ομάδες χωρίστηκαν σε 4 ομίλους των τεσσάρων ομάδων έκαστος και οι 2 πρώτες κάθε ομίλου προκρίθηκαν στην προημιτελική φάση. Από εκεί με αγώνες νοκ-άουτ προέκυψαν οι δύο φιναλίστ του τελικού της 4ης Ιουλίου. Στη φάση των ομίλων, ο καταιγισμός των γκολ ήταν άνευ προηγουμένου και επομένου.
Μερικά από τα σκορ που σημειώθηκαν: Ουγγαρία - Νότια Κορέα 9-0, Βραζιλία - Μεξικό 5-0, Τουρκία - Νότια Κορέα 7-0, Δ. Γερμανία - Τουρκία 7-2 και Αγγλία - Βέλγιο 4-4. Αναμφισβήτητα ξεχώρισε το 8-3 της σπουδαίας εκείνη την περίοδο Ουγγαρίας επί της Δυτικής Γερμανίας. Οι δύο αυτές ομάδες δεν είχαν πει την τελευταία τους λέξη και θα λύσουν οριστικά τις διαφορές τους στον τελικό της Βέρνης. Στον προημιτελικό γύρο προκρίθηκαν η Βραζιλία, η Γιουγκοσλαβία, η Ουγγαρία, η Γερμανία, η Αυστρία, η Ουρουγουάη, η Αγγλία και η Ελβετία.
Στους ημιτελικούς της 30ης Ιουνίου, η Δ. Γερμανία συνέτριψε την Αυστρία με 6-1, ενώ η Ουγγαρία νίκησε την κάτοχο του τίτλου Ουρουγουάη στην παράταση με 4-2 (2-2 ο κανονικός αγώνας). Στον μικρό τελικό της 3ης Ιουλίου, η Αυστρία νίκησε την κάτοχο του τίτλου Ουρουγουάη με 3-1 και κατέκτησε την 3η θέση. Έτσι, στον τελικό της 4ης Ιουλίου 1954 στο στάδιο «Βάνκντορφ» της Βέρνης βρέθηκαν αντιμέτωπες η Δυτική Γερμανία και η Ουγγαρία, που είχαν ξανασυναντηθεί και στη φάση των ομίλων στις 20 Ιουνίου. Τότε, η Ουγγαρία είχε θριαμβεύσει με 8-3 και όλοι πίστευαν ότι εύκολα ή δύσκολα θα σήκωνε την κούπα, αφού ομολογουμένως ήταν η καλύτερη ομάδα στον κόσμο.
Όμως, όλοι έπεσαν έξω. Τα «πάντσερ» του Ζεπ Χερμπέργκερ έκαναν το θαύμα τους («Θαύμα της Βέρνης» έμεινε στην ιστορία ο τελικός του Μουντιάλ του 1954) και νίκησαν την Ουγγαρία με 3-2, αν και βρέθηκαν να χάνουν με 2-0 (6' Πούσκας, 8' Τσίμπορ). Τα γκολ των Δυτικογερμανών σημείωσαν οι: Μόρλοκ (10'), Ραν (18', 84').
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
- ΔΥΤΙΚΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ: (Ζεπ Χερμπέργκερ): Τούρεκ, Πόζιπαλ, Κολμάγερ, Λίμπριχ, Έκελ, Μάι, Ραν, Μόρλοκ, Φ. Βάλτερ, Ο. Βάλτερ, Σέφερ.
- ΟΥΓΓΑΡΙΑ: (Γκούσταβ Σέμπες): Γκρόσιτς, Μπουζάνσκι, Λάντος, Μπόζικ, Λόραντ, Ζακαρίας, Τσίμπορ, Χιντεγκούτι, Κόκτσις, Πούσκας, Τοτ.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Ελβετίας σε Αριθμούς
- Ομάδες: 16
- Γήπεδα: 6 σε 6 πόλεις
- Αγώνες: 26
- Γκολ: 140 (5.38 ανά αγώνα)
- Περισσότερα γκολ: 27 από την ομάδα της Ουγγαρίας (5.2 ανά αγώνα)
- Πρώτος Σκόρερ: Σάντορ Κότσις (Ουγγαρία) με 11 γκολ.
- Περισσότερα γκολ σ’ ένα αγώνα: 4 από τον Ούγγρο Σάντορ Κότσις στον αγώνα Ουγγαρίας - Δ. Γερμανίας 8-3.
- Μεγαλύτερη σε έκταση νίκη: Ουγγαρία-Νότια Κορέα 9-0
- Συνολικά γκολ σ’ έναν αγώνα: 12 στον αγώνα Αυστρίας-Ελβετίας 7-5
- Θεατές: 889.500 (34.212 ανά αγώνα)
Αξιοσημείωτα Γεγονότα
- Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Ελβετίας είναι το πρώτο που μεταδόθηκε από την τηλεόραση.
- Πριν από από την τελική φάση του Μουντιάλ, η Ουγγαρία είχε να χάσει 4 χρόνια.
- Το 1954 οι περισσότερες ομάδες είχαν υιοθετήσει το σύστημα 2-3-5, το οποίο είχε κάνει διάσημο η Αγγλία. Όταν η Ουγγαρία κατέβηκε με το πειραματικό 4-2-4 και άρχισε να επιτίθεται μαζικά, ισοπέδωσε όλες τις αντίπαλες ομάδες.
- Μετά το τέλος του τελικού, χιλιάδες Γερμανοί ξεχύθηκαν στους δρόμους για να πανηγυρίσουν, φωνάζοντας, σύμφωνα με τον θρύλο, ''Είμαστε και πάλι κάποιοι''. Ό,τι δεν κατάφεραν οι Γερμανοί με τα όπλα στα πεδία των μαχών πριν από μερικά χρόνια, το κατάφεραν με την μπάλα το 1954. Λέγεται ότι η άνθηση της Γερμανικής οικονομίας ξεκίνησε τότε.
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
- 1. Κόκτσις (Ουγγαρία) 11
- 2. Χουεγκί (Ελβετία) 6 3. Προµπστ (Αυστρία) 6
- 4. Μόρλοκ (∆υτ. Γερµανία) 6
- 5. Πούσκας (Ουγγαρία) 4
6o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΣΟΥΗΔΙΑ 1958)
Το 1958 οι δεκαέξι ομάδες που ξεχώρισαν από την προκριματική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου βρέθηκαν στα γήπεδα της Σουηδίας για να διεκδικήσουν το τρόπαιο. Ανάμεσά τους δεν ήταν οι δύο που κατέκτησαν τα τέσσερα από τα προηγούμενα πέντε Μουντιάλ, η Ουρουγουάη που αποκλείστηκε από την Παραγουάη και η Ιταλία που έμεινε εκτός από τη Βόρεια Ιρλανδία. Τελικά το τρόπαιο κατέκτησε για πρώτη φορά στην ιστορία της η Βραζιλία, η οποία συνέτριψε 5-2 τη Σουηδία και έγινε η πρώτη ομάδα που το πήρε σε διαφορετική ήπειρο. Στη διοργάνωση έλαμψε το άστρο ενός αγνώστου μέχρι τότε νεαρού παίκτη, του Εντσο Αράντες ντο Νασιμέντο ή αλλιώς Πελέ.
Όπως επίσης και του πρώτου σκόρερ της διοργάνωσης, Γάλλου Ζιστ Φοντέν. Στους ομίλους, η Δυτική Γερμανία και η Βόρεια Ιρλανδία κατάφεραν να προκριθούν από τον αμφίρροπο πρώτο, ενώ η Γαλλία έκανε την έκπληξη από το δεύτερο. Οι διοργανωτές Σουηδοί πήραν το εισιτήριο της πρόκρισης μαζί με την Ουαλία από τον τρίτο όμιλο και η Βραζιλία μαζί με την «πρωτάρα» Σοβιετική Ενωση. Στα προημιτελικά δεν σημειώθηκαν εκπλήξεις, αφού τα φαβορί επικράτησαν των αντιπάλων τους. Στους «4» η Βραζιλία έκανε επίδειξη δύναμης απέναντι στη Γαλλία, την οποία συνέτριψε 5-2, ενώ η Σουηδία επικράτησε 3-1 της παγκόσμιας πρωταθλήτριας, Δυτικής Γερμανίας.
Έτσι στον τελικό η «Σελεσάο» αναμετρήθηκε με τη διοργανώτρια Σουηδία, η οποία έφτασε μέχρι εκεί χάρη στην απόφαση της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας της χώρας να επιτρέψει τη συμμετοχή των επαγγελματιών ποδοσφαιριστών στην εθνική ομάδα. Το εναρκτήριο λάκτισμα του 6ου Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου δόθηκε στις 8 Ιουνίου 1958 και τα φώτα της γιορτής χαμήλωσαν στις 29 Ιουνίου, με τον μεγάλο τελικό και το θρίαμβο της Βραζιλίας. Στο Μουντιάλ της Σουηδίας πήραν μέρος 16 ομάδες από τις 53 που δήλωσαν συμμετοχή στον προκριματικό γύρο.
Η απόφαση για τον οικοδεσπότη του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1958 πάρθηκε στις 23 Ιουνίου 1950 στο Ρίο ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας. Ενδιαφέρον για να αναλάβει την διοργάνωση υπήρξε μόνο από την Σουηδία και για αυτό τον λόγο ανάλαβε την διοργάνωση χωρίς ανθυποψήφιο. Η Ελλάδα συμμετείχε στον 7ο προκριματικό όμιλο, με αντιπάλους τη Γιουγκοσλαβία και τη Ρουμανία. Με μία ισοπαλία, 3 ήττες και τέρματα 2-9, τερμάτισε τελευταία, ενώ την πρόκριση πήρε η Γιουγκοσλαβία. Η Εθνική συγκροτήθηκε σχεδόν αποκλειστικά από παίκτες των τριών μεγάλων του Κέντρου, όπως οι Θεοδωρίδης, Λινοξυλάκης, Νεστορίδης, Υφαντής, Πολυχρονίου, Παπάζογλου και Πετρόπουλος.
Από τις 16 ομάδες της τελικής φάσης, οι 12 προέρχονταν από την Ευρώπη και οι 4 από τη Λατινική Αμερική. Ομάδες από την Αφρική και τη Ασία δεν συμμετείχαν, επειδή αρνήθηκαν να αγωνισθούν με το Ισραήλ, για πολιτικούς λόγους. Το 1956 Αίγυπτος και Ισραήλ ήλθαν σε πόλεμο, ως επακόλουθο της κρίσης στο Σουέζ. Την ίδια χρονιά, οι Σοβιετικοί εισέβαλαν στη Βουδαπέστη και οι μεγάλοι άσσοι της περίφημης Εθνικής Ουγγαρίας (Πούσκας, Λόραντ, Κότσις, Μπόζικ κ.α.) ζήτησαν πολιτικό άσυλο στην Ισπανία. Έτσι, οι Μαγυάροι, φιναλίστ στο προηγούμενο Παγκόσμιο Κύπελλο, παρουσιάσθηκαν αποδυναμωμένοι στα γήπεδα της Σουηδίας.
Με ενδεκάδα ανάγκης παρουσιάσθηκε η Εθνική Αγγλίας, αφού οι περίφημοι «Μπέμπηδες» της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ είχαν βρει τραγικό θάνατο σε αεροπορικό δυστύχημα στο Μόναχο, στις 6 Φεβρουαρίου 1958, επιστρέφοντας από το Βελιγράδι. Η Βραζιλία έδειξε από την αρχή ότι θα είναι το φαβορί. Παίχτες, όπως οι Βαβά, Ντιντί, Ζίτο, Ζαγκάλο και Γκαρίντσα, διψούσαν να σηκώσουν το τρόπαιο για πρώτη φορά και να ξεπλύνουν τη ντροπή του 1950, όταν η «Σελεσάο» έχασε το Παγκόσμιο Κύπελλο, μέσα στο σπίτι της, το περίφημο «Μαρακανά», από τη γειτόνισσά της Ουρουγουάη.
Στο πλαίσιο του τετάρτου ομίλου νίκησε την Αυστρία με 3-0, αναδείχθηκε ισόπαλη της Αγγλίας με 0-0 και επικράτησε με 2-0 της Σοβιετικής Ένωσης του κορυφαίου τερματοφύλακα όλων των εποχών Λεβ Γιασίν. Στο παιγνίδι αυτό έκανε την εμφάνισή του ένας 17χρονος πιτσιρικάς, ονόματι Έντσον Αράντες Ντο Νασιμέντο, που ως Πελέ θα γράψει ιστορία και μαζί με τον Μαραντόνα εναλλάσσονται στα δημοψηφίσματα για τον τίτλο του κορυφαίου ποδοσφαιριστή όλων των εποχών. Στον προημιτελικό γύρο, η Βραζιλία νίκησε την Ουαλία με 1-0 και στον ημιτελικό αντιμετώπισε τη μεγάλη Γαλλία των Κοπά και Φοντέν, την οποία συνέτριψε με 5-2. Στον άλλον ημιτελικό, η Σουηδία νίκησε την κάτοχο του τίτλου Δυτική Γερμανία με 3-1.
Και φθάσαμε στις 29 Ιουνίου, όταν στο στάδιο «Ρασούντα» της Στοκχόλμης έγινε ο μεγάλος τελικός, με αντιπάλους τη Σουηδία και τη Βραζιλία, παρουσία 52.000 θεατών και με διαιτητή τον γάλλο Μορίς Γκιγκ. Οι «γαλαζοκίτρινοι» του ιταλοβραζιλιάνου τεχνικού Βιτσέντε Φέολα δεν χαρίστηκαν στους οικοδεσπότες της διοργάνωσης και τους συνέτριψαν με 5-2. Τα τέρματα σημείωσαν οι: Λίντχολμ (4'), Βάβα (10', 32'), Πελέ (56'), Ζαγκάλο (68'), Σίμονσον (80') και Πελέ (89').
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
Ήταν το πρώτο από τα πέντε Κύπελλα, που έχει κατακτήσει μέχρι σήμερα η Βραζιλία και το μοναδικό Μουντιάλ με νικήτρια oμάδα από άλλη ήπειρο. Από το Παγκόσμιο Κύπελλο του '58 αντέχουν ακόμη δύο ρεκόρ: Του πρώτου σκόρερ, που κατέχει ο γάλλος Ζιστ Φοντέν με 13 γκολ και των περισσοτέρων γκολ σε τελικό.
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
7o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΧΙΛΗ 1962)
Μετά από 12 χρόνια η διοργάνωση διεξάχθηκε σε Νοτιοαμερικανική χώρα (τελευταία φορά ήταν το Παγκόσμιο Κυπέλλου του 1950 που διεξήχθη στην Βραζιλία). Για την διοργάνωση του 1962 δήλωσαν ενδιαφέρον 3 χώρες. Οι 3 χώρες ήταν ηΑργεντινή, Δυτική Γερμανία και η Χιλή. Πριν την διαδικασία της ψηφοφορίας η Δυτική Γερμανία απέσυρε την υποψηφιότητα της. Στην τελική ψηφοφορία που έγινε στη Λισαβόνα της Πορτογαλίας, η Χιλή κατάφερε να μαζέψει τους περισσότερους ψήφους και να κερδίσει τη διοργάνωση.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1962 ήταν η 7η διοργάνωση και διεξάχθηκε στηΧιλή από τις 30 Μαΐου μέχρι τις 17 Ιουνίου. Είναι η διοργάνωση που πέρασε στην ιστορία σαν η πιο αντιαθλητική. Χαρακτηρίστηκε το "Παγκόσμιο Κύπελλο της μεγάλης σφαγής". Τον τίτλο κατέκτησε η Βραζιλία, που νίκησε στον τελικό την Τσεχοσλοβακία με 3-1. Αλλά η διοργάνωση σημαδεύτηκε από τη βιαιότητα, τα επεισόδια, τους αντιαθλητικούς ποδοσφαιριστές και τους κακούς διαιτητές, που αδυνατούσαν να προστατεύσουν τους αθλητές. Δεκατρείς παίκτες τραυματίστηκαν σοβαρά και χειρουργήθηκαν.
Θύμα των αντιαθλητικών ενεργειών έπεσε και ο μεγάλος Πελέ, που έπαιξε μόνο σε δύο αγώνες: με το Μεξικό (η Βραζιλία νίκησε με 2-0 και ο Πελέ πέτυχε ένα γκολ) και με την Τσεχοσλοβακία στην Α' φάση (0-0). Η διοργανώτρια Χιλή πραγματοποίησε εντυπωσιακή πορεία, που ανακόπηκε στις 13 Ιουνίου στον ημιτελικό από τη Βραζιλία, από την οποία ηττήθηκε παρουσία 80.000 θεατών, με 2-4. Η Χιλή, βασιζόμενη στην θερμή υποστήριξη του φανατικού κοινού της, κατόρθωσε να κατακτήσει την 3η θέση, νικώντας, στις 16 Ιουνίου, στον μικρό τελικό, τη Γιουγκοσλαβία 1-0, με γκολ του Ρόχας στο 90'. Ήταν η μεγαλύτερη επιτυχία στην ιστορία του Χιλιανού ποδοσφαίρου.
Στο Κύπελλο σημειώθηκαν 89 τέρματα από 54 παίκτες. Τα περισσότερα σημειώθηκαν στον αγώνα Ε.Σ.Σ.Δ. - Κολομβίας 4-4. Παρά τους τραυματισμούς και τις αντιαθλητικές ενέργειες, μόνο έξι παίκτες αποβλήθηκαν. Καταλογίστηκαν οκτώ πέναλτι. Κόπηκαν 893.172 εισιτήρια εισιτήρια (μέσος όρος 27.912 ανά αγώνα). Ένας παίκτης, που μικρός έπασχε από πολιομυελίτιδα, ήταν η μορφή του Μουντιάλ της Χιλής, ο Βραζιλιάνος Γκαρίντσα, που αποκλήθηκε "Η ντρίμπλα του Θεού". Το μικρό ελάττωμα που έμεινε στο δεξί του πόδι του χάρισε το προνόμιο της εκπληκτικής ντρίμπλας, μίας από τις εντυπωσιακότερες στην ιστορία του παγκόσμιου ποδοσφαίρου.
Το ποδόσφαιρο έφερε πάλι ζωή στα συντρίμμια της Χιλής. Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1962 διεξήχθη στη Λατινοαμερικανική χώρα, η οποία προσπαθούσε ακόμα να συνέλθει από το φονικό σεισμό του 1960 (9,5 της κλίμακας Ρίχτερ, ο ισχυρότερος που έχει σημειωθεί παγκοσμίως). Οι διοργανωτές επέμειναν να φιλοξενήσουν το θεσμό, κυρίως μέσω του προέδρου της οργανωτικής επιτροπής, Κάρλος Ντίτμπορν, ο οποίος ξεστόμισε και την περιβόητη φράση: «Επειδή δεν έχουμε τίποτε, θα φτιάξουμε τα πάντα». Δεν πρόλαβε να ζήσει τη γιορτή του «βασιλιά των σπορ», καθώς πέθανε ένα μήνα πριν ξεκινήσει, ωστόσο, ο άθλος του δεν ξεχάστηκε.
Η οικοδέσποινα αποδείχτηκε ικανή για τα πάντα και στους αγωνιστικούς χώρους, όμως η Βραζιλία διατήρησε το στέμμα της. Σύμφωνα με το μύθο, η εθνική ομάδα της Χιλής έφαγε τυρί πριν νικήσει την Ελβετία, μακαρόνια προτού επικρατήσει της Ιταλίας, ήπιε βότκα πριν επιβληθεί της Σοβιετικής Ένωσης και καφέ πριν από τον ημιτελικό με τη «Σελεσάο», όπου λύγισε στα κόλπα των Γκαρίντσα και Βαβά. Νωρίτερα, το ματς των «κόκκινων» με τη «σκουάντρα ατζούρα» είχε χαρακτηριστεί ως η «μάχη του Σαντιάγο», γιατί οι ποδοσφαιριστές των δύο αντιπροσωπευτικών συγκροτημάτων έπαιξαν περισσότερο ξύλο παρά μπάλα.
Οι αστυνομικοί έβγαζαν τους παίκτες από το χορτάρι, ενώ ο διαιτητής της συγκεκριμένης αναμέτρησης, Κεν Άστον, έγινε αργότερα ο εφευρέτης του ισχύοντος κανονισμού των κίτρινων και κόκκινων καρτών. Ήταν η πρώτη φορά που χρησιμοποιήθηκε στο Μουντιάλ ο μέσος όρος τερμάτων ως κριτήριο στις ισοβαθμίες των ομίλων και ως εκ τούτου οι άμυνες έσφιξαν αναγκαστικά. Ακόμη και η κάτοχος του τροπαίου χρησιμοποίησε το «συντηρητικό», όπως χαρακτηρίστηκε, σύστημα 4-3-3, ασχέτως αν ο ομοσπονδιακός τεχνικός της, Αϊμόρε Μορέιρα, δικαιώθηκε.
Τα «καναρίνια» επικράτησαν 3-1 στον τελικό της ευχάριστης έκπληξης, Τσεχοσλοβακίας, αν και βρέθηκαν πίσω στο σκορ, όπως είχε συμβεί και το 1958 στη Σουηδία. Ο τερματοφύλακας Σρόιφ, εντούτοις, αν και είχε κατεβάσει ρολά στα προηγούμενα παιχνίδια, τα «θαλάσσωσε» στην κρίσιμη μονομαχία.
Προκριματικά
Στα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1962 συμμετείχαν 56 εθνικές ομάδες και διαγωνίστηκαν για τις 16 θέσεις που δόθηκαν για την τελική φάση των Μουντιάλ. Οι 2 από τις 16 θέσεις καλύφθηκαν από την προηγούμενή νικήτρια Βραζιλία και την οικοδέσποινα Χιλή. Χαρακτηριστικό είναι ότι λόγο της ιδιομορφίας των προκριματικών μόνο το Μεξικό προκρίθηκε από τις ηπείρους Βόρεια και Κεντρική Αμερική, Αφρική, Ασία και Ωκεανία κάνοντας έτσι το Παγκόσμιο Κύπελλο να μοιάζει σε Διηπειρωτικό Κύπελλο με δύο μόλις ηπείρους να διαγωνίζονται για το τρόπαιο του Παγκόσμιου Πρωταθλητή Για πρώτη φορά στην τελική φάση συμμετείχαν η Βουλγαρία και η Κολομβία.
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
8o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΑΓΓΛΙΑ 1966)
Το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου του 1966 διεξήχθη για πρώτη φορά στην Αγγλία, καθώς με την συμπλήρωση τότε ενός αιώνα από τη δημιουργία της σύγχρονης έκδοσης του ποδοσφαίρου, η FIFA έκρινε ότι η διοργάνωση έπρεπε να γίνει στη χώρα που γέννησε το ποδόσφαιρο. Πρόεδρος της FIFA ήταν τότε ο σερ Στάνλεϊ Ράους, που έλαβε τα μέτρα του ώστε να ευνοηθεί η εθνική ομάδα της πατρίδας του. Η Αγγλία βρέθηκε σ´έναν εύκολο όμιλο κι ορίστηκε να δώσει όλους τους αγώνες της στο Στάδιο Γουέμπλεϊ. Ποτέ άλλοτε διοργανώτρια χώρα δεν έτυχε ανάλογης εύνοιας.
Η διοργάνωση του 1966 πέρασε στην ιστορία για τα αμφισβητούμενα γκολ στον τελικό, για τον «Μαύρο Πάνθηρα» της Πορτογαλίας Εουσέμπιο και για τους «τρελούς» Βορειοκορεάτες. Παραλίγο επίσης η διοργάνωση να περάσει στην ιστορία του ποδοσφαίρου και για έναν ακόμα λόγο, όταν δύο μήνες πριν από την έναρξη των αγώνων, το τρόπαιο Ζιλ Ριμέ κλάπηκε. Το ανακάλυψε λίγες μέρες αργότερα, σε έναν λονδρέζικο κήπο, ο «Πικλς», το σκυλάκι ενός καντηλανάφτη. Σίγουρα πάντως αυτό το Μουντιάλ δεν ήταν η διοργάνωση του Πελέ, τον οποίο οι Βούλγαροι κι οι Πορτογάλοι αμυντικοί φρόντισαν να σακατέψουν. Οι Πορτογάλοι όμως είχαν και τον Εουσέμπιο.
Τον αποκαλούμενο και «Μαύρο Πάνθηρα», που με δύο προσωπικά γκολ τους οδήγησε στον θρίαμβο με 3-1 επί της προηγούμενης παγκόσμιας πρωταθλήτριας Βραζιλίας. Στο Μίντλεσμπρο, έγινε μία από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις στην ιστορία του θεσμού. Η Βόρεια Κορέα με γκολ του Πακ Ντου Ικ, νίκησε 1-0 την Ιταλία αποκλείοντάς την από τον πρώτο γύρο. Αποδοκιμασίες, ειρωνείες και σάπια λαχανικά περίμεναν τους «Ατζούρι» στην πατρίδα τους. Οι Βορειοκορεάτες που ήταν και η παρθενική τους εμφάνιση σε Μουντιάλ, φάνηκαν ορεξάτοι και για νέα έκπληξη. Στον προημιτελικό προηγήθηκαν με 3-0 της Πορτογαλίας.
Τότε ανέλαβε ο Εουσέμπιο που με 4 γκολ οδήγησε την ομάδα του στα ημιτελικά (5-3). Εκεί όμως, η Αγγλία, με δύο γκολ του Μπόμπι Τσάρλτον πήρε την πρόκριση για τον τελικό (2-1). Αντίπαλός της, η Δυτική Γερμανία που είχε ξεπεράσει διαδοχικά την αντίσταση της Ουρουγουάης και της Σοβιετικής Ένωσης. Για την διοργάνωση του 1966 δήλωσαν ενδιαφέρον 3 χώρες. Οι 3 χώρες ήταν η Αγγλία, Δυτική Γερμανία και η Ισπανία. Πριν την διαδικασία της ψηφοφορίας η Ισπανία απέσυρε την υποψηφιότητα της. Στην τελική ψηφοφορία που έγινε στην Ρώμη, η Αγγλία κατάφερε να συγκεντρώσει τις περισσότερες ψήφους και να κερδίσει την διοργάνωση.
Το γκολ-φάντασμα του Τζεφ Χαρστ, στον τελικό ανάμεσα στις Αγγλία και Δυτική Γερμανία στο Γουέμπλεϊ, έκρινε το Μουντιάλ του 1966 υπέρ των «λιονταριών». Έμεινε, δε, στην ιστορία ως η πλέον λανθασμένη διαιτητική απόφαση στo ποδόσφαιρο, καθώς ήταν ένα καθοριστικό σφύριγμα στην παράταση του τελικού της κορυφαίας διοργάνωσης του λαοφιλέστερου αθλήματος. Όλα ξεκίνησαν στις 22 Αυγούστου 1960, όταν ο τότε πρόεδρος της FIFA, Στάνλεϊ Ράους, ανέθεσε το Μουντιάλ του 1966 στην πατρίδα του, ως φόρο τιμής για τον έναν αιώνα ύπαρξης της Αγγλικής ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας.
Αυτή ήταν η πρώτη σοβαρή ένδειξη για αυτό που θα ακολουθούσε στην τελική φάση ενός Παγκοσμίου Κυπέλλου, που ποτέ άλλοτε διοργανώτρια χώρα δεν έτυχε ανάλογης εύνοιας. Μάλιστα, δύο μήνες πριν από την έναρξη των αγώνων, η διοργάνωση κινδύνευσε να «τιναχτεί στον αέρα», καθώς το τρόπαιο «Ζιλ Ριμέ» κλάπηκε. Πέρα από το αμφισβητούμενο γκολ του Χαρστ στον τελικό, το Μουντιάλ του 1966 έμεινε στην ιστορία γιατί αποτέλεσε τη μοναδική κατάκτηση Παγκοσμίου Κυπέλλου της Εθνικής Αγγλίας. Τα «λιοντάρια» έγραψαν την πιο λαμπρή σελίδα στην ιστορία τους, έστω και αν σε αυτήν υπήρξαν πολλές μουντζούρες. Παράλληλα, στο Νησί έλαμψε το άστρο του «θρυλικού» Πορτογάλου Εουσέμπιο.
Ο «μαύρος πάνθηρας» αναδείχτηκε πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης με 9 τέρματα. Από την πλευρά τους οι Βορειοκορεάτες, στην παρθενική τους εμφάνιση σε Μουντιάλ, σημείωσαν μία από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις στην ιστορία του θεσμού, αποκλείοντας την Ιταλία από τα προημιτελικά, χάρη στην επικράτησή τους 1-0 στο Μίντλεσμπρο. Στον τελικό, μπροστά σε 98.000 θεατές, η Αγγλία επικράτησε 4-2 της Δυτικής Γερμανίας στην παράταση. Στην κανονική διάρκεια του αγώνα οι ομάδες αναδείχθηκαν ισόπαλες 2-2. Στο 98ο λεπτό ο Χαρστ σούταρε, η μπάλα πήγε στο οριζόντιο δοκάρι, προσγειώθηκε στο έδαφος και σύμφωνα με τον επόπτη πέρασε τη γραμμή.
Το «κερασάκι στην τούρτα» έβαλε ξανά ο Χαρστ που σκόραρε στην εκπνοή του αγώνα, διαμορφώνοντας το τελικό αποτέλεσμα.
Προκριματικά
Στα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1966 συμμετείχαν 74 εθνικές ομάδες και διαγωνίστηκαν για τις 16 θέσεις που δόθηκαν για την τελική φάση των Μουντιάλ. Οι 2 από τις 16 θέσεις καλύφθηκαν από την προηγούμενή νικήτρια Βραζιλία και την Αγγλία ως διοργανώτρια χώρα. Στα προκριματικά αρνήθηκαν να συμμετάσχουν οι χώρες της Αφρικής που μποϊκόταραν την διοργάνωση λόγω της απόφασης της FIFA να συμμετάσχουν σε κοινά προκριματικά με την Ασία και την Ωκεανία όπου θα δικαιούνταν μόλις μία θέση και οι 3 ήπειροι μαζί. Για πρώτη φορά στην τελική φάση συμμετείχαν η Βόρεια Κορέα και η Πορτογαλία.
Τελικός Παγκοσμίου Κυπέλλου 1966
Στον τελικό μπροστά σε 100.000 θεατές, στο Γουέμπλεϊ, ο Χάλερ άνοιξε το σκορ για τους Δυτικογερμανούς, αλλά 6 λεπτά αργότερα ο Τζεφ Χαρστ ισοφάρισε για την Αγγλία και στη συνέχεια ο Πίτερς έκανε το 2-1. Απέμεναν δευτερόλεπτα για το σφύριγμα της λήξης και το Γουέμπλεϊ σίγησε. Εκτέλεση φάουλ του Έμεριχ, κεφαλιά του Χελντ, προβολή του Βέμπερ και 2-2 για τη Δυτική Γερμανία. Για πρώτη φορά ύστερα από 32 χρόνια, ο τελικός θα κρινόταν στην παράταση. Η φάση του 101' έγραψε ιστορία. Από σουτ του Τζεφ Χαρστ, η μπάλα προσέκρουσε στο οριζόντιο δοκάρι, αναπήδησε στη γραμμή του τέρματος των Δυτικογερμανών κι απομακρύνθηκε. Ο Ελβετός διαιτητής Ντινστ δίστασε.
Έτρεξε στον Σοβιετικό επόπτη Μπαχράμοφ που ανέλαβε την ευθύνη. Κατά τη γνώμη του, η μπάλα είχε περάσει τη γραμμή. Η Αγγλία προηγήθηκε με 3-2. Χρόνια μετά, η ανάλυση της φάσης από ηλεκτρονικό υπολογιστή απέδειξε ότι ο μακαρίτης πλέον Μπαχράμοφ είχε κάνει λάθος. Οι Δυτικογερμανοί παραδόθηκαν κι ο Χαρστ έκανε το 4-2, για να γίνει ο πρώτος και μοναδικός ποδοσφαιριστής που πέτυχε τρία γκολ σε τελικό Παγκοσμίου Κυπέλλου. Πανευτυχείς οι Άγγλοι διεθνείς παρέλαβαν από τα χέρια της βασίλισσας Ελισάβετ το βαρύτιμο έπαθλο.
Όταν μελετήθηκε το βίντεο του τελικού για να πιστοποιηθεί κατά πόσο ήταν έγκυρο το τρίτο γκολ της Αγγλίας, διαπιστώθηκε ότι συζητήσιμη ήταν η εγκυρότητα και των τριών γκολ του Τζεφ Χαρστ. Το πρώτο γκολ το πέτυχε με κεφαλιά ύστερα από φάουλ που εκτελέστηκε τη στιγμή που ο διαιτητής τακτοποιούσε στο τείχος τους Δυτικογερμανούς παίκτες. Στο δεύτερο γκολ του, η μπάλα δεν πέρασε τη γραμμή της εστίας, ενώ το τρίτο του (και 4ο της Αγγλίας) σημειώθηκε σε μία στιγμή που έπρεπε να είχε διακοπεί ο αγώνας, αφού τρεις φίλαθλοι είχαν εισβάλει στο γήπεδο.
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
9o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΜΕΞΙΚΟ 1970)
Το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 1970 διεξήχθη στο Μεξικό και θεωρείται το πιο θεαματικό στην ιστορία του αθλήματος. Ήταν το πρώτο Μουντιάλ που μεταδόθηκε από την τηλεόραση έγχρωμο, σε όσα κράτη ήταν τότε διαθέσιμο τέτοιο σήμα. Η τηλεοπτική κάλυψη δεν ήταν ιδιαίτερα ευνοϊκή για τους παίκτες, καθώς λόγω απαίτησης των καναλιών, πολλά ματς έγιναν κάτω από τη μεσημεριάτικη ζέστη, μέσα στο καλοκαίρι. Ήταν επίσης το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο όπου χρησιμοποιήθηκαν κίτρινες και κόκκινες κάρτες και το πρώτο στο οποίο επιτράπηκε η αντικατάσταση παίκτη.
Πολλοί είχαν εκφράσει την αντίθεσή τους για την ανάληψη της διοργάνωσης από το Μεξικό, λόγω της αφόρητης ζέστης, του μεγάλου υψομέτρου και του αραιού οξυγόνου. Παρόλα αυτά, το Παγκόσμιο Κύπελλο του Μεξικού αναδείχθηκε ως το πιο θεαματικό και χορταστικό στην ιστορία του θεσμού. Το Κύπελλο κατέκτησε η εθνική ομάδα της Βραζιλίας, η οποία περιελάμβανε στη σύνθεσή της τους Πελέ, Ριβελίνο, Τοστάο, Ζαϊρζίνιο και Ζέρσον. Η ομάδα αυτή θεωρείται η καλύτερη που έχει αγωνιστεί ποτέ στον θεσμό. Αυτή ήταν η τρίτη κατάκτηση του κυπέλλου από τη Βραζιλία, η οποία νικώντας στον τελικό την Ιταλία με 4-1, πήρε το Κύπελλο Ζιλ-Ριμέ στη Βραζιλία, στα γραφεία της Βραζιλιάνικης Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας.
Από εκεί κλάπηκε στις 20 Δεκεμβρίου 1983 και δε βρέθηκε ποτέ πια. Το τρόπαιο εν συνεχεία (στο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 1974) αντικαταστάθηκε. Κατά τη διάρκεια του ημιτελικού ανάμεσα σε Ιταλία και Δυτική Γερμανία, 1-1 στην κανονική διάρκεια και 4-3 στην παράταση, 23 κατάδικοι απέδρασαν από μεξικάνικη φυλακή, εκμεταλλευόμενοι το γεγονός ότι οι φύλακές τους είχαν απορροφηθεί από το θέαμα στην τηλεόραση. Στην Ιταλία, πέντε φίλαθλοι δεν άντεξαν τη συγκίνηση και πέθαναν από καρδιακή προσβολή. Για την διοργάνωση του 1970 δήλωσαν ενδιαφέρον 2 χώρες. Οι 2 χώρες ήταν η Αργεντινή και το Μεξικό.
Στην τελική ψηφοφορία, που έγινε στο Τόκιο της Ιαπωνίας, το Μεξικό κατάφερε να μαζέψει τις περισσότερες ψήφους και ανάλαβε την διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1970. Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1970 στο Μεξικό είναι ξεχωριστό. Θεωρήθηκε από πολλούς το κορυφαίο και πιο θεαματικό που έχει διεξαχθεί ως σήμερα, ενώ ανέδειξε την καλύτερη ομάδα που έχει εμφανιστεί ποτέ στα γήπεδα. Η Βραζιλία του Πελέ, αλλά και των υπολοίπων βιρτουόζων της «Σελεσάο», Ριβελίνο, Τοστάο, Ζαϊρζίνιο και Ζέρσον, ήταν καταιγιστική. Αλλωστε, κατέκτησε τον τίτλο αήττητη, με έξι νίκες σε ισάριθμα παιχνίδια (τρεις στον όμιλο και τρεις στα νοκ άουτ).
Η διοργάνωση δεν ξεκίνησε με τις καλύτερες προϋποθέσεις, αφού το υψόμετρο (το Μεξικό βρίσκεται 2.000 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας), αλλά και το γεγονός ότι τα παιχνίδια διεξήχθησαν το μεσημέρι, προκάλεσαν έντονο προβληματισμό και παράπονα από πολλούς παίκτες και προπονητές. Πάντως, το Μουντιάλ του Μεξικού είχε και πολλές καινοτομίες. Για πρώτη φορά στην ιστορία της διοργάνωσης υπήρχε τηλεοπτική κάλυψη και μάλιστα με ήχο και έγχρωμη εικόνα, γεγονός που εκτόξευσε τη δημοτικότητα του θεσμού στα ύψη.
Επίσης, ήταν η πρώτη φορά που κάθε ομάδα είχε δικαίωμα να κάνει δύο αλλαγές (μέχρι τότε επιτρεπόταν αλλαγή μόνο σε περίπτωση τραυματισμού τερματοφύλακα), ενώ υπήρχαν κίτρινες και κόκκινες κάρτες. Η Βραζιλία ήταν ασταμάτητη και δεν αντιμετώπισε κανένα πρόβλημα στη διάρκεια των αγώνων. Τρανή απόδειξη ήταν η εμφατική νίκη επί της Ιταλίας στον τελικό με 4-1. Αυτός ήταν ο τρίτος τίτλος της, με αποτέλεσμα να πάρει το κύπελλο Ζιλ Ριμέ στα γραφεία της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της χώρας της, απ’ όπου τελικά κλάπηκε στις 20 Δεκεμβρίου 1983 και δεν βρέθηκε ποτέ.
Από τη διοργάνωση απουσίασαν μεγαθήρια της εποχής, όπως οι Γαλλία, Πορτογαλία, Ουγγαρία, Αργεντινή και Ισπανία, αλλά όσες ομάδες προκρίθηκαν αποζημίωσαν τους φιλάθλους με το θέαμα που παρουσίασαν. Είναι ενδεικτικό ότι τον ημιτελικό Ιταλίας-Δυτικής Γερμανίας τον παρακολούθησαν 102.000 στο στάδιο «Αζτέκα», ο οποίος έληξε 4-3, με πέντε γκολ να σημειώνονται στην παράταση. Αυτός ο αγώνας θεωρήθηκε ο πιο σπουδαίος όλων των εποχών. Το εναρκτήριο λάκτισμα δόθηκε με τη συνάντηση Μεξικού - Σοβιετικής Ένωσης 0-0, που διεξήχθη στις 31 Μαΐου 1970 στο μεγαλόπρεπο στάδιο Αζτέκα στην Πόλη του Μεξικού.
Στο ίδιο γήπεδο έπεσε η αυλαία του Μουντιάλ στις 21 Ιουνίου με τον μεγάλο τελικό Βραζιλίας - Ιταλίας 4-1. Το 9ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου ήταν το πρώτο που μεταδόθηκε τηλεοπτικά στη χώρα μας από την Κρατική Τηλεόραση. Κύριο χαρακτηριστικό του, η επιστροφή του τεχνικού και φανταιζί ποδοσφαίρου, που τόσο έλειψε στα Μουντιάλ της Χιλής και της Αγγλίας, όπου κυριάρχησε η δύναμη. Από την πλειονότητα των ειδικών θεωρείται ως το καλύτερο Παγκόσμιο Κύπελλο όλων των εποχών, ενώ η Βραζιλία των Πελέ, Τοστάο, Ζαϊρζίνιο και Ριβελίνο, η καλύτερη ομάδα όλων των εποχών.
71 ομάδες πήραν μέρος στον προκριματικό γύρο, που σημαδεύτηκε από την ποδοσφαιρική κόντρα της Ονδούρας με το Ελ Σαλβαδόρ, η οποία οδήγησε σε πολεμική αναμέτρηση τις δύο χώρες της Κεντρικής Αμερικής. Τα προκριματικά του παγκοσμίου κυπέλλου σημαδεύτηκαν από τον επονομαζόμενο "Πόλεμο του Ποδοσφαίρου". Ελ Σαλβαδόρ και Ονδούρα διεκδίκησαν την πρόκρισή τους στα τελικά του Μουντιάλ, σε αγώνες μπαράζ. Καταπιεσμένα πάθη και μίση που επί δεκαετίες δίχαζαν αυτές τις δύο Κεντροαμερικανικές χώρες ξέσπασαν. Η Ονδούρα νίκησε 1-0 στην έδρα της, αλλά έχασε με 3-0 στο Ελ Σαλβαδόρ.
Το σκληρό παιχνίδι των ποδοσφαιριστών συνοδεύτηκε από ταραχές και ξυλοδαρμούς των Σαλβαδοριανών μεταναστών στην Ονδούρα, για να εξελιχθεί σε αλυσίδα συνοριακών επεισοδίων. Η FIFA αποφάσισε να γίνει νέος αγώνας μπαράζ στο ουδέτερο Μεξικό. Το Ελ Σαλβαδόρ νίκησε με 3-2 και, την επόμενη μέρα, ο στρατός του εισέβαλε στην Ονδούρα. Μέσα σε 4 μόλις ημέρες, 3.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, 6.000 τραυματίστηκαν κι άλλοι 100.000 έμειναν άστεγοι. Χρειάστηκε η εσπευσμένη δραστηριοποίηση του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών για να δοθεί τέλος σ´αυτή την αιματοχυσία που αποκλήθηκε "Πόλεμος του Ποδοσφαίρου".
Η Ελλάδα έφθασε για πρώτη φορά στην ιστορία τόσο κοντά στην πηγή, αλλά νερό δεν ήπιε για μόλις ένα βαθμό. Συμμετείχε στον πρώτο προκριματικό όμιλο με αντιπάλους τη Ρουμανία, την Ελβετία και την Πορτογαλία. Με 2 νίκες, 3 ισοπαλίες και 1 ήττα και τέρματα 13-9 τερμάτισε δεύτερη, ένα βαθμό πίσω από τη Ρουμανία, που πήρε τελικά την πρόκριση. Η διαμάχη του προπονητή Νταν Γεωργιάδη με τον Δομάζο ίσως να έπαιξε ρόλο στον αποκλεισμό της Εθνικής, που είχε σπουδαίους παίκτες στη σύνθεσή της, όπως τους Καμάρα, Παπαϊωάνου, Κούδα, Σιδέρη, Δέδε, Μποτίνο και φυσικά τον Μίμη Δομάζο.
Στην τελική φάση του Μουντιάλ συμμετείχαν 16 ομάδες: 9 από την Ευρώπη, 5 από την Κεντρική και Νότια Αμερική, το Μαρόκο, που εκπροσώπησε την Αφρική και το Ισραήλ από τη ζώνη Ασίας / Ωκεανίας. Χωρίστηκαν σε 4 ομίλους των τεσσάρων ομάδων έκαστος. Δύο ομάδες θα περνούσαν από κάθε όμιλο στον προημιτελικό γύρο. Από εκεί και ως τον τελικό, οι αγώνες θα ήσαν νοκ-άουτ. Από τον 1ο Όμιλο προκρίθηκαν η Σοβιετική Ένωση και το Μεξικό, από τον 2ο η Ιταλία και η Ουρουγουάη και από το 4ο η Δυτική Γερμανία και το Περού. Ο 3ος Όμιλος με τη συμμετοχή της Βραζιλίας και της κατόχου του τίτλου Αγγλίας, οι οποίες πήραν τελικά την πρόκριση, προσέφερε τις πρώτες αξιομνημόνευτες στιγμές του Μουντιάλ.
Στον αγώνα Βραζιλίας - Τσεχοσλοβακίας 4-1 το σουτ του Πελέ κάτω από την σέντρα που έφυγε ελάχιστα έξω από την εστία του Βίκτορ, που θα μπορούσε να ήταν το γκολ του αιώνα, αν έμπαινε. Ο σπουδαίος βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής είχε συμμετοχή και στην απόκρουση του αιώνα από τον άγγλο τερματοφύλακα Γκόρντον Μπανκς σε εξ επαφής κεφαλιά του στον αγώνα Αγγλίας - Βραζιλίας 0-1. Στο προημιτελικό γύρο, η Ουρουγουάη νίκησε 1-0 τη Σοβιετική Ένωση, η Βραζιλία συνέχισε τις σπουδαίες εμφανίσεις της με νίκη 4-2 επί του Περού, ενώ η Ιταλία συνέτριψε 4-1 το Μεξικό.
Στο πιο σπουδαίο παιγνίδι των προημιτελικών, η Γερμανία των Μπεκενμπάουερ και Μίλερ νίκησε 3-2 και απέκλεισε την κάτοχο του τίτλου Αγγλία, παίρνοντας τη ρεβάνς για την ήττα της στον τελικό του 1966.ΒΣτα ημιτελικά, η Βραζιλία νίκησε 3-1 την Ουρουγουάη με την απίθανη προσποίηση του Πελέ επί του τερματοφύλακα Μαζούρκεβιτς που όμως δεν κατέληξε σε γκολ, και η Ιταλία 4-3 τη Δυτική Γερμανία, σ' ένα συγκλονιστικό αγώνα, με απίστευτη διακύμανση, που έκοβε την ανάσα. Κρίθηκε στην παράταση, καθώς στην κανονική του διάρκεια έληξε ισόπαλος 1-1 με τους Γερμανούς να ισοφαρίζουν στο 90ο λεπτό.
Και φθάσαμε στις 21 Ιουνίου του 1970, όταν στο στάδιο Αζτέκα της Πόλης του Μεξικού έγινε ο μεγάλος τελικός, με αντιπάλους τη Βραζιλία και την Ιταλία, που διεκδικούσαν τον τρίτο τίτλο τους. 108.000 θεατές παρακολούθησαν τον αγώνα, με διαιτητή τον Ανατολικογερμανό Γκλέκνερ. Η Σελεσάο του Μάριο Ζαγκάλο δεν άφησε κανένα περιθώριο αντίδρασης στη Σκουάντρα Ατζούρα του Φερούτσιο Βαλκαρέτζι. Τη συνέτριψε με 4-1 και ήταν αυτή που σήκωσε το τρίτο Κύπελλο της ιστορίας της. Τα τέρματα σημείωσαν οι: Πελέ (18'), Ζέρσον (65'), Ζαϊρζίνιο (70'), Κάρλος Αλμπέρτο (86'), ενώ για τους Ιταλούς είχε ισοφαρίσει ο Μπονισένια (37').
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
Πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης αναδείχθηκε ο γερμανός Γκερντ Μίλερ με 10 γκολ. Στο Μουντιάλ του Μεξικού έγινε για πρώτη φορά η χρήση της κίτρινης και κόκκινης κάρτας από τους διαιτητές.
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
10o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (Δ. ΓΕΡΜΑΝΙΑ 1974)
Το 10ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τις 13 Ιουνίου έως τις 7 Ιουλίου του 1974 στη Δυτική Γερμανία, με νικήτρια την εθνική ομάδα της διοργανώτριας χώρας, που κατέκτησε το δεύτερο τρόπαιό της. Η Ελλάδα συμμετείχε στον προκριματικό γύρο, χωρίς να καταφέρει να προκριθεί στην τελική φάση. Η Δυτική Γερμανία κέρδισε άνευ αντιπάλου τη διοργάνωση στη συνεδρίαση της FIFA, που έγινε στις 6 Ιουλίου του 1966 στο Λονδίνο, αφού αλληλοϋποστηρίχτηκε με την Ισπανία, που ανέλαβε τη διοργάνωση του 1982.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου του 1974 ήταν η 10η διοργάνωση που διεξήχθη για πρώτη φορά στη Δυτική Γερμανία από τις 13 Ιουνίου μέχρι τις 7 Ιουλίου. Αυτή τη φορά το Μουντιάλ είχε ένα νέο τρόπαιο, το οποίο ονομαζόταν Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA. Το παλιό τρόπαιο Ζιλ Ριμέ είχε πλέον εγκατασταθεί στο Ρίο ντε Τζανέιρο κι έτσι με απόφαση της FIFA οι 16 εθνικές ομάδες, που έφτασαν στη Δυτική Γερμανία για την τελική φάση της διοργάνωσης θα αγωνίζονταν για αυτό το καινούργιο έπαθλο. Το Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA, ένα ολόχρυσο τρόπαιο 18 καρατίων που αναπαριστά δύο ποδοσφαιριστές να σηκώνουν τον πλανήτη Γη.
Ύψους 36 εκατοστών και βάρους 4,97 κιλών, έργο του Ιταλού καλλιτέχνη, Σίλβιο Γκατζανίκα. Ήταν σαφές ότι θα το κατακτούσε η ομάδα που θ' απέδιδε με τον καλύτερο τρόπο το λεγόμενο «ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο», το οποίο έδρεπε δάφνες τότε στην Ευρώπη με ιδανικό εκφραστή του τον ΑΦΚ Άγιαξ. Με ηγέτη τον Γιόχαν Κρόιφ και κορμό τους συμπαίκτες του στον Άγιαξ, η Ολλανδία έδειξε ότι θα ήταν η διάδοχος της γερασμένης Βραζιλίας, από την οποία είχε αποσυρθεί ο Πελέ. Οι «Οράνιε», με εντυπωσιακές εμφανίσεις και κάμποσες επιβλητικές νίκες (όπως το 2-0 επί της Ουρουγουάης, το 4-0 επί της Αργεντινής, το 2-0 επί της Βραζιλίας), προέλασαν μέχρι τον τελικό του Μονάχου.
Οι διοργανωτές Δυτικογερμανοί είχαν τη δική τους συνταγή. Ηγέτης ήταν ο «Κάιζερ» Φραντς Μπεκενμπάουερ και κορμός η Μπάγερν Μονάχου, που τότε διαδεχόταν τον Άγιαξ στη συλλογή Κυπέλλων Πρωταθλητριών Ευρώπης. Όμως, λίγες μέρες πριν από την έναρξη της διοργάνωσης, οι διεθνείς απείλησαν με αποχή όταν πληροφορήθηκαν ότι τα πριμ που είχαν τάξει Ιταλοί και Ολλανδοί στους παίκτες τους ήταν πολλαπλάσια από αυτά που τους είχε υποσχεθεί η Δυτικογερμανική ποδοσφαιρική ομοσπονδία. Ο προπονητής τους,Χέλμουτ Σεν, άρχισε την αναζήτηση άλλων 22 ποδοσφαιριστών ώσπου χάρη στην ενωτική παρέμβαση του Μπεκενμπάουερ και νέες υποσχέσεις της Ομοσπονδίας, η τάξη αποκαταστάθηκε.
Οι Δυτικογερμανοί ξεκίνησαν διστακτικά, αλλά βελτιώθηκαν στη β' φάση, ξεπέρασαν τα εμπόδια Γιουγκοσλάβων και Σουηδών και στο κρίσιμο ματς που θα έδινε το εισιτήριο για τον τελικό αντιμετώπισαν την Πολωνία, την ομάδα των Ντέινα, Λάτο, Σάρμαχπου είχε κάνει την έκπληξη στα προκριματικά, αφήνοντας εκτός τελικής φάσης την Αγγλία, κι εκτός ημιτελικής φάσης την Ιταλία. Στο γήπεδο της Φρανκφούρτης, ο Πολωνός γκολκίπερ Τομασέφσκι απέκρουσε πέναλτι του Χένες, ο Δυτικογερμανός ομόλογός του, Ζεπ Μάγερ, έκανε σωτήριες επεμβάσεις προ των Λάτο και Γκάντοχα και τελικά ήταν ο Γκερντ Μύλερ, εκείνος που έδωσε στους διοργανωτές τη νίκη και την πρόκριση στον τελικό.
Η απόφαση για τον οικοδεσπότη του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1974 πάρθηκε στις 6 Ιουλίου 1966 . Την ίδια μέρα συναποφασίστηκε και το ποιος θα διοργανώσει τα Παγκόσμια Κύπελλα του 1978 και 1982. Ενδιαφέρον για την διοργάνωση των αγώνων του 1974 και 1982 έδειξαν η Δυτική Γερμανία και η Ισπανία. Στην συνέχεια η Ισπανία απόσυρε την υποψηφιότητα της για την διοργάνωση του 1974 με αντάλλαγμα την διοργάνωση του 1982 .Στο δυτικό κομμάτι της Γερμανίας διεξήχθη το Μουντιάλ του 1974 και εκεί «χαμογέλασαν» οι οικοδεσπότες. Τα «πάντσερ» στηρίχθηκαν στον κορμό της Μπάγερν και υποχρέωσαν το τότε μεγάλο φαβορί, Ολλανδία, να αποχωρήσει με σκυμμένο το κεφάλι.
Οι «οράνιε» μπορεί να έπαιζαν το «απόλυτο ποδόσφαιρο» με ηγέτη τον Γιόχαν Κρόιφ, όμως οι Γερμανοί έκαναν κυριολεκτικά τα πάντα για να σηκώσουν πρώτοι το σημερινό τρόπαιο «Fifa World Cup» (εκεί πρωτοεμφανίστηκε και αντικατέστησε το παλιό έπαθλο του Ζιλ Ριμέ). Οι παίκτες του Χέλμουτ Σεν λίγες μέρες πριν από την έναρξη της διοργάνωσης απείλησαν τη Γερμανική ομοσπονδία με αποχώρηση, όταν πληροφορήθηκαν το πολλαπλάσιο πριμ των Ολλανδών και των Ιταλών. Οι νέες υποσχέσεις της ομοσπονδίας έπεισαν την παρέα του Φραντς Μπεκενμπάουερ να μην τα παρατήσει. Η Δυτική Γερμανία όσο περνούσαν οι μέρες γινόταν όλο και καλύτερη.
Η Ολλανδία έμοιαζε με «τρένο» και η Πολωνία με πρωταγωνιστές τους Λάτο, Σζάρμαχ τερμάτισε 3η, αφού στο μικρό τελικό κέρδισε τη «γερασμένη» Βραζιλία. Μάλιστα, οι Πολωνοί έχασαν την πρόκριση στο μεγάλο τελικό στις λεπτομέρειες, αφού στο κρίσιμο ματς με τη Δυτική Γερμανία τη διαφορά έκαναν οι σωτήριες αποκρούσεις του Ζεπ Μάγερ και το γκολ του Γκερντ Μίλερ. Ο μεγάλος σκόρερ της εποχής με δικό του τέρμα (το τελευταίο με τη φανέλα της Γερμανίας) έκρινε και τον τελικό στο Ολυμπιακό Στάδιο του Μονάχου, ενώ ο φωτογράφος της «Bild» φρόντισε να… απενεργοποιήσει την «Ιπτάμενο Ολλανδό», Γιόχαν Κρόιφ.
Παραμονή του τελικού οι Γερμανοί δημοσίευσαν φωτογραφίες του Κρόιφ και των συμπαικτών του, οι οποίοι διασκέδαζαν στο ξενοδοχείο με άγνωστα κορίτσια την πρόκρισή τους στον τελικό. Το πάρτι έγινε εφιάλτης για το αστέρι της Ολλανδίας, αφού η γυναίκα του Κρόιφ, Ντάνι, το βράδυ πριν από τον τελικό δεν τον άφησε να κοιμηθεί και τον απείλησε με διαζύγιο. Λεπτομέρειες θα πει κανείς μπροστά στο βαρύτιμο έπαθλο που διεκδικούσαν οι Ολλανδοί, αλλά ο Κρόιφ στον τελικό ήταν σκιά του καλού του εαυτού και οι Γερμανοί (ως συνήθως) έφεραν τα πάνω κάτω, παρότι βρέθηκαν πίσω στο σκορ με την έναρξη της αναμέτρησης.
Προκριματική Φάση
Συνολικά, 99 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1974, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Η χώρα μας συμμετείχε στον 7ο προκριματικό όμιλο της Ευρωπαϊκής Ζώνης, με αντιπάλους την Ισπανία και τη Γιουγκοσλαβία και με 4 ήττες και χωρίς βαθμό τερμάτισε στην τελευταία θέση του ομίλου της, αποτυγχάνοντας για μία ακόμη φορά να προκριθεί σε τελική φάση ενός Μουντιάλ. Η πρωτιά του ομίλου κρίθηκε σε επαναληπτικό αγώνα, που έληξε με νίκη της Γιουγκοσλαβίας επί της Ισπανίας με 1-0.
Τελική Φάση
Στην τελική φάση του Μουντιάλ συμμετείχαν 16 εθνικές ομάδες: 9 από την Ευρώπη (Δ. Γερμανία, Σκωτία, Ολλανδία, Ιταλία, Βουλγαρία, Ανατολική Γερμανία, Πολωνία, Γιουγκοσλαβία, Σουηδία), 5 από την Αμερική (Βραζιλία, Αργεντινή, Ουρουγουάη, Χιλή, Αϊτή), 1 από την Αφρική (Ζαΐρ, νυν Κογκό) και 1 από την Ωκεανία (Αυστραλία). Οι 16 ομάδες χωρίστηκαν σε 4 ομίλους των τεσσάρων ομάδων έκαστος και οι 8 ομάδες που προκρίθηκαν χωρίστηκαν εκ νέου σε δύο ομίλους. Οι δύο πρώτοι των νέων ομίλων προκρίθηκαν στον τελικό και οι δύο δεύτεροι έπαιξαν στον μικρό τελικό. Από τη φάση των 16 ξεχώρισε το ντέρμπι του «Ψυχρού Πολέμου» ανάμεσα στις δύο Γερμανίες, που βρέθηκαν στον ίδιο όμιλο.
Η Ανατολική Γερμανία έκανε την έκπληξη και νίκησε το φαβορί Δυτική Γερμανία με 1-0, με γκολ του σπουδαίου μέσου Γιούργκεν Σπαρβάσερ στο 77ο λεπτό, κατακτώντας την πρώτη θέση του πρώτου ομίλου. Από τα αξιοσημείωτα της πρώτης φάσης, οι συντριπτικές νίκες της Γιουγκοσλαβίας επί του Ζαΐρ με 9-0 (τρία γκολ ο Ντούσαν Μπάγεβιτς) και της Πολωνίας επί της Αϊτής με 7-0. Η προημιτελική φάση της διοργάνωσης έγινε σε δύο ομίλους των τεσσάρων ομίλων έκαστος. Στον πρώτο όμιλο κυριάρχησε η Ολλανδία του Κρόιφ, που νίκησε κατά σειρά την Αργεντινή με 4-0, την Ανατολική Γερμανία με 2-0 και τη Βραζιλία με 2-0.
Στον δεύτερο όμιλο, την πρωτιά απέσπασε η Δυτική Γερμανία με τρεις νίκες (Γιουγκοσλαβία 2-0, Σουηδία 4-2, Πολωνία 1-0). Στον μικρό τελικό της 6ης Ιουλίου συναντήθηκαν οι δύο δεύτερες των προημιτελικών ομίλων, Βραζιλία και Πολωνία. Οι σπουδαία εκείνη την περίοδο Πολωνία, με γκολ του Λάτο στο 76ο λεπτό, νίκησε με 1-0 τη Βραζιλία και κατέκτησε την τρίτη θέση. Στον μεγάλο τελικό της 7ης Ιουλίου στο Ολυμπιακό Στάδιο του Μονάχου αναμετρήθηκαν η διοργανώτρια Δυτική Γερμανία του Φραντς Μπεκενμπάουερ με την Ολλανδία του Γιόχαν Κρόιφ. Οι Ολλανδοί άνοιξαν το σκορ στο 2' με πέναλτι του Νέεσκενς, χωρίς οι Γερμανοί να έχουν ακουμπήσει την μπάλα.
Τα «πάντσερ» ανασυντάχθηκαν και προτού λήξει το ημίχρονο είχαν ανατρέψει την κατάσταση, με γκολ των Μπράιτνερ με πέναλτι (25') και Γκερντ Μίλερ (43'). Στο δεύτερο ημίχρονο, παρά τις εκατέρωθεν χαμένες ευκαιρίες, το σκορ δεν άλλαξε και η Δυτική Γερμανία, μετά από 20 χρόνια πανηγύρισε το δεύτερο Παγκόσμιο Κύπελλο. Ογδόντα χιλιάδες θεατές, στο Ολυμπιακό Στάδιο του Μονάχου είδαν τους Ολλανδούς να κάνουν τη σέντρα. Άλλαξαν 14 φορές την μπάλα και κέρδισαν πέναλτι σε ανατροπή του Κρόιφ από τον Χένες. Ουδείς Δυτικογερμανός είχε προλάβει να ακουμπήσει την μπάλα. Ο Νέεσκενς εκτέλεσε το πέναλτι και πριν συμπληρωθεί το πρώτο λεπτό, η Ολλανδία έκανε το 1-0.
Για πρώτη φορά είχε καταλογιστεί πέναλτι σε τελικό Παγκοσμίου Κυπέλλου και στον συγκεκριμένο τελικό δεν θα ήταν το μοναδικό. Οι Ολλανδοί έδωσαν στους αντιπάλους τους χώρο και χρόνο για να ξεπεράσουν το σοκ. Ο Φογκτς εξουδετέρωσε πλήρως τον Κρόιφ και με διασφαλισμένα τα νώτα τους, οι Δυτικογερμανοί άρχισαν να επιτίθενται κατά κύματα. Ο Χελτσενμπάιν ντριμπλάροντας μπήκε στον ολλανδική περιοχή. Ο Γιάνσεν τον ανέτρεψε. Νέο πέναλτι κι ο Μπράιτνερ ισοφάρισε 1-1. Η Δυτική Γερμανία συνέχισε στον ίδιο ρυθμό. Πλησίαζε η λήξη του ημιχρόνου. Ο Μπόνοφ ξέφυγε από δεξιά και σέντραρε, ο Γκερντ Μύλερ έκανε μία στροφή γύρω από τον εαυτό του και σούταρε.
Ήταν το 68ο και τελευταίο γκολ του με τη φανέλα της εθνικής. Το πιο πολύτιμο από όλα. Στο δεύτερο ημίχρονο, οι απέλπιδες προσπάθειες των Ολλανδών σταμάτησαν μπροστά στον Ζεπ Μάγερ. Είκοσι χρόνια μετά τον θρίαμβο τον Φριτς Βάλτερ στην Ελβετία και δύο χρόνια μετά την κατάκτηση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος, το ολοκαίνουργιο Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA βρέθηκε στα χέρια του Φραντς Μπεκενμπάουερ. Ο «Κάιζερ» είχε αποκτήσει το στέμμα του. Το τρόπαιο αυτό το ξανασήκωσε 16 χρόνια αργότερα αλλά με την ιδιότητα του προπονητή.
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Δ. Γερμανίας σε Αριθμούς
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
11o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ 1978)
Το 11ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τη 1 έως τις 25 Ιουνίου στην Αργεντινή, με νικήτρια την εθνική ομάδα της διοργανώτριας χώρας, που κατέκτησε το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο της ιστορίας της. Η Ελλάδα συμμετείχε στον προκριματικό γύρο, χωρίς να καταφέρει να προκριθεί. Η χώρα του ταγκό κέρδισε άνευ αντιπάλου τη διοργάνωση στη συνεδρίαση της FIFA, που έγινε στις 6 Ιουλίου του 1966 στο Λονδίνο. Το 1976, δύο χρόνια πριν από τη διεξαγωγή του Μουντιάλ, την εξουσία στην Αργεντινή ανέλαβαν οι στρατιωτικοί με πραξικόπημα.
Τότε, κάποιες χώρες με προεξάρχουσα την Ολλανδία σκέφτηκαν να μποϋκοτάρουν τη διοργάνωση, αλλά κατόπιν πιέσεων της FIFA έδωσαν κανονικά το «παρών». Η απόφαση για τον οικοδεσπότη του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1978 πάρθηκε στις 6 Ιουλίου 1966, 12 χρόνια πριν την πραγματοποίηση των αγώνων. Ο λόγος ήταν ότι αποφασίστηκε η επιλογή διοργανωτή και για τα Μουντιάλ του 1982 και 1974. Υποψήφιοι για τις διοργάνωση του 1978 ήταν το Μεξικό και η Αργεντινή. Λόγω του ότι το Μεξικό ανάλαβε την διοργάνωση του 1970 την διοργάνωση του 1978 ανάλαβε η Αργεντινή χωρίς άλλον υποψήφιο.
Η στέψη της Αργεντινής ως παγκόσμιας πρωταθλήτριας για πρώτη φορά στην ιστορίας της στιγματίστηκε από πρωτοφανή σκάνδαλα. Οι παίκτες του Μενότι άφησαν δίχως στέμμα την Ολλανδία, η οποία χωρίς τον Γιόχαν Κρόιφ λύγισε 3-1 στην παράταση του μεγάλου τελικού, αλλά οι διαμαρτυρίες για πολιτικές παρεμβάσεις και αλλοιώσεις αποτελεσμάτων επισκίασαν τα επιτεύγματά τους. Η FIFA, η οποία είχε υποσχεθεί την εν λόγω διοργάνωση στη χώρα του ταγκό από το 1966, βρέθηκε σε πολύ δύσκολη θέση όταν ο στρατηγός Βιντέλα ανέτρεψε την Εβίτα Περόν και επέβαλε απολυταρχικό καθεστώς το 1976.
Πολλές Ευρωπαϊκές χώρες απείλησαν με μποϊκοτάζ, όταν οι Αργεντινοί ακροαριστεροί Μοντονέρος δολοφόνησαν τον πρόεδρο της οργανωτικής επιτροπής στρατηγό Ακτίς και οι αντιστάσεις κάμφθηκαν όταν οι τελευταίοι εξέδωσαν ανακοίνωση με την οποία διαβεβαίωναν ότι δεν θα υπήρχε βία κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης. Στο αγωνιστικό κομμάτι, επίσης, όλοι αναρωτιούνται τι συνέβη στο καθοριστικό ματς της Αργεντινής με το Περού. Η διοργανώτρια ήξερε πως η Βραζιλία είχε νικήσει 3-1 την Πολωνία και χρειαζόταν νίκη με 4 γκολ διαφορά επί της παρέας του Κουμπίγιας για να προκριθεί στο μεγάλο τελικό. Οι Περουβιανοί ήταν αγνώριστοι, ηττήθηκαν 6-0 φορώντας μια ολοκόκκινη εμφάνιση και όχι την παραδοσιακή λευκή με την κόκκινη ρίγα.
Οι κατηγορίες περί χρηματισμού τους από το καθεστώς του Βιντέλα από πλευράς Βραζιλιάνων δεν επιβεβαιώθηκαν ποτέ. Στον τελικό, η Αργεντινή εξέφρασε αντιρρήσεις για τον ορισμό του Ισραηλινού διαιτητή Κλάιν, ο οποίος είχε εξαιρετικές σχέσεις με τους Ολλανδούς, και η FIFA τον αντικατέστησε με τον Ιταλό Γκονέλα. Αφού γλίτωσαν το «έμφραγμα», όταν το σουτ του Ρέζενμπρικ σταμάτησε στο δοκάρι στο 90' και έμεινε το 1-1, οι αμφιτρύωνες θριάμβευσαν 3-1 στην παράταση σε ένα κατάμεστο «Μονουμεντάλ», χάρη στα γκολ των Κέμπες (104') και Μπερτόνι (114'). Το άδοξο ρέκβιεμ της μεγάλης ομάδας των «οράνιε» είχε μόλις γραφτεί.
Προκριματική Φάση
Συνολικά, 107 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1978, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Η χώρα μας συμμετείχε στον 9ο προκριματικό όμιλο της Ευρωπαϊκής Ζώνης, με αντιπάλους τη Σοβιετική Ένωση και την Ουγγαρία. Με προπονητή τον Λάκη Πετρόπουλο, η εθνική μας ομάδα με 1 νίκη, 1 ισοπαλία και 2 ήττες τερμάτισε στην τρίτη και τελευταία θέση του ομίλου της και απέτυχε για μία ακόμη φορά να προκριθεί σε τελική φάση ενός Μουντιάλ.
Τελική Φάση
Στην τελική φάση του Μουντιάλ συμμετείχαν 16 εθνικές ομάδες: 10 από την Ευρώπη (Πολωνία, Δ. Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Ουγγαρία, Αυστρία, Ολλανδία, Σουηδία, Σκωτία), 4 από την Αμερική (Βραζιλία, Αργεντινή, Βολιβία, Μεξικό, Περού), 1 από την Αφρική (Τυνησία) και 1 από την Ασία (Ιράν). Χωρίστηκαν σε 4 ομίλους των τεσσάρων ομάδων έκαστος και οι 8 ομάδες που προέκυψαν χωρίστηκαν εκ νέου σε δύο ομίλους. Οι δύο πρώτοι των νέων ομίλων προκρίθηκαν στον τελικό και οι δύο δεύτεροι έπαιξαν στον μικρό τελικό. Στην προημιτελική φάση προκρίθηκαν οι ομάδες της Ιταλία, της Αργεντινής, της Πολωνία, της Δυτικής Γερμανίας, της Αυστρίας, της Βραζιλίας, του Περού και της Ολλανδίας.
Ο οκτώ αυτές ομάδες χωρίστηκαν σε δύο ομίλους, από τους οποίους πρώτευσαν η διοργανώτρια Αργεντινή και η Ολλανδία, οι οποίες αποτέλεσαν το ζευγάρι του τελικού. Η πρωτιά της Αργεντινής προέκυψε με αμφισβητούμενο τρόπο. Ισοβάθμησε με τη Βραζιλία και κατέκτησε την πρώτη θέση, με το κριτήριο των περισσότερων γκολ. Παίζοντας πάντα τελευταία γνώριζε το αποτέλεσμα της Βραζιλίας (3-1 την Πολωνία) και φιλοδώρησε με «εξάρα» το Περού, που δεν ήταν μία τυχαία ομάδα. Το 6-0 της Αργεντινής θεωρείται ένα από τα μεγάλα ποδοσφαιρικά ''σκάνδαλα'' και ώθησε τη FIFA να αλλάξει τον κανονισμό διεξαγωγής των αγώνων των Μουντιάλ.
Στον μικρό τελικό, που διεξήχθη στο «Μονουμεντάλ» του Μπουένος Άιρες στις 24 Ιουνίου, η Βραζιλία νίκησε 2-1 την Ιταλία και κατέκτησε την τρίτη θέση. Τα γκολ σημείωσαν ο Κάουζιο για τη ''σκουάντρα ατζούρα'' (38') και ο Νελίνιο (63') και Ντιρσέου (70') για τη «Σελεσάο». Την επομένη, στο ίδιο γήπεδο έγινε ο μεγάλος τελικός, στον οποίο η Αργεντινή επικράτησε της Ολλανδίας με 3-1 στην παράταση (κανονικός αγώνας 1-1) και κατέκτησε το πρώτο παγκόσμιο κύπελλο της ιστορίας της. Τα γκολ των «μπιανκοσελέστε» σημείωσαν οι Κέμπες (38', 104') και Μπερτόνι (114'), ενώ για τους «Οράνιε» είχε ισοφαρίσει στην κανονική διάρκεια του αγώνα ο Νανίγκα.
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
Η Αργεντινή ήταν μία σπουδαία ομάδα εκείνη την εποχή. Στηρίχθηκε στην ποιότητα του τερματοφύλακά της Φιλιόλ, στην ηγετική μορφή του Πασαρέλα στην άμυνα, στο ασταμάτητο τρέξιμο του Αρντίλες στο κέντρο και την εκτελεστική δεινότητα του Κέμπες. Εξίσου σπουδαία ομάδα ήταν και η Ολλανδία, με ένα σπουδαίο δάσκαλο του ποδοσφαίρου στον πάγκο της, τον αυστριακό Ερνστ Χάπελ, και παίκτες από τη μεγάλη ομάδα του Άγιαξ της δεκαετίας του '70. Είχε, όμως, την ατυχία να συμμετάσχει σε δύο τελικούς Μουντιάλ (1974 και 1978) με αντιπάλους τις ομάδες από τις διοργανώτριες χώρες και να τους χάσει και τους δύο.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Αργεντινής σε Αριθμούς
Αξιοσημείωτα Γεγονότα
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
12o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΙΣΠΑΝΙΑ 1982)
Το 12ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τις 13 Ιουνίου έως τις 11 Ιουλίου στην Ισπανία, με νικήτρια την εθνική ομάδα της Ιταλίας, που κατέκτησε το τρίτο Παγκόσμιο Κύπελλο της ιστορίας της. Η Ελλάδα συμμετείχε στον προκριματικό γύρο, χωρίς να καταφέρει να προκριθεί στην τελική φάση. Η Ισπανία κέρδισε άνευ αντιπάλου τη διοργάνωση στην ειδική συνεδρίαση της εκτελεστικής επιτροπής της FIFA, που έγινε στο Λονδίνο στις 6 Ιουλίου 1966, λίγες μέρες πριν από την έναρξη του Μουντιάλ της Αγγλίας. Η απόφαση για τον οικοδεσπότη του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1982 πάρθηκε στις 6 Ιουλίου 1966 , 16 χρόνια πριν την πραγματοποίηση των αγώνων.
Ο λόγος ήταν ότι αποφασίστηκε η επιλογή διοργανωτή και για τα Μουντιάλ του 1978 και 1974. Για τις διοργανώσεις του 1974 και 1982 δήλωσαν ενδιαφέρον η Δυτική Γερμανία και η Ισπανία. Έτσι αποφασίστηκε χωρίς την διαδικασία κλήρωσης να διοργανώσει το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1974 η Γερμανία αποσύροντας την υποψηφιότητα της για την διοργάνωση του 1982 και η Ισπανία να αναλάβει τη διοργάνωση χωρίς ανθυποψήφιο. Η Ιταλία θριάμβευσε στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1982 στα γήπεδα της Ισπανίας. Η «σκουάντρα ατζούρα» κατάφερε κόντρα στα προγνωστικά να σηκώσει το βαρύτιμο τρόπαιο, φτάνοντας τις τρεις κατακτήσεις και ισοφαρίζοντας την τότε επίδοση της Βραζιλίας.
Φαίνεται πως ήταν μοιραίο, μιας και το ματς της Ιταλίας με τη Βραζιλία στη δεύτερη φάση του θεσμού ήταν κομβικό για το ποια ομάδα θα προκριθεί στα ημιτελικά. Το χατ τρικ του Ρόσι χάρισε τη νίκη 3-2 στη «σκουάντρα ατζούρα», κόντρα σε μια «σελεσάο» γεμάτη αστέρια. Στον τελικό, η Ιταλία επικράτησε 2-0 απέναντι σε άλλη μια σπουδαία ομάδα, τη Δυτική Γερμανία. Οι «ατζούρι» πέτυχαν μόλις 12 γκολ στη διοργάνωση (αρνητικό ρεκόρ για νικήτρια που έσπασε το 2010 από τα 8 της Ισπανίας). Ειδική μνεία αξίζει και ο τεχνικός της Ιταλίας, Εντσο Μπέαρζοτ, ο οποίος κατάφερε να ενώσει τους ποδοσφαιριστές του και να αποκρούσει τις έντονες κριτικές για την κακή απόδοση στην πρώτη φάση.
Ο «γεράκος», όπως τον αποκαλούσαν, παραμένει ο προπονητής που κάθισε τις περισσότερες φορές στον πάγκο των «ατζούρι» (104). Εφυγε από τη ζωή στις 21 Δεκεμβρίου 2010, ακριβώς 42 χρόνια, μετά τον Βιτόριο Πότσο, τον τεχνικό που ήταν δεύτερος σε παρουσίες στο τιμόνι της ομάδας (97). Ο 40χρονος τότε τερματοφύλακας των Ιταλών, Ντίνο Τζοφ, έγινε ο γηραιότερος κάτοχος Μουντιάλ. Στην ιστορία, όμως, έμεινε και ο αντίπαλός του στον τελικό της διοργάνωσης. Ο γκολκίπερ της Δυτικής Γερμανίας, Χάραλντ Σουμάχερ, υπήρξε αρνητικός πρωταγωνιστής στον ημιτελικό με τη Γαλλία, όταν σε μια έξοδό του χτύπησε άσχημα τον Πατρίκ Μπατιστόν, ο οποίος έπεσε σε κώμα.
Ύστερα από καιρό, ο Σουμάχερ απολογήθηκε και ο Μπατιστόν αποδέχθηκε τη συγγνώμη του. Για πρώτη φορά στην ιστορία των Παγκοσμίων Κυπέλλων συμμετείχαν εθνικές ομάδες και από τις έξι ηπείρους, κάτι που δεν συνέβη ξανά μέχρι το 2006, με την Ιταλία να σηκώνει και πάλι το τρόπαιο.
Προκριματική Φάση
Συνολικά, 109 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1982, για να διεκδικήσουν τις 24 θέσεις της τελικής φάσης. Η Ελλάδα συμμετείχε στον δύσκολο 5ο προκριματικό όμιλο της Ευρωπαϊκής Ζώνης, με αντιπάλους την Ιταλία, τη Γιουγκοσλαβία, τη Δανία και το Λουξεμβούργο. Με προπονητή τον Αλκέτα Παναγούλια σημείωσε 3 νίκες, 1 ισοπαλία και 4 ήττες και τερμάτισε στην τέταρτη θέση του ομίλου της, αποτυγχάνοντας για μία ακόμη φορά να προκριθεί σε τελική φάση ενός Μουντιάλ.
Τελική Φάση
Στην τελική φάση του Μουντιάλ της Ισπανίας συμμετείχαν για πρώτη φορά 24 εθνικές ομάδες: 14 από την Ευρώπη (Δ. Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Αγγλία, Ουγγαρία, Αυστρία, Σκωτία, Βόρεια Ιρλανδία, Σοβιετική Ένωση, Πολωνία, Τσεχοσλοβακία, Γιουγκοσλαβία, Βέλγιο), 6 από την Αμερική (Βραζιλία, Αργεντινή, Χιλή, Περού, Ελ Σαλβαδόρ, Ονδούρα), 2 από την Αφρική (Αλγερία, Καμερούν), 1 από την Ασία (Κουβέιτ) και 1 από την Ωκεανία (Νέα Ζηλανδία). Στην πρώτη φάση χωρίστηκαν σε 6 ομίλους των τεσσάρων ομάδων έκαστος. Οι δύο πρώτοι τού κάθε ομίλου (συνολικά 12 ομάδες) προκρίθηκαν στη δεύτερη φάση, όπου συγκρότησαν 4 νέους ομίλους των 3 ομάδων έκαστος.
Οι πρώτοι κάθε ομίλου προκρίθηκαν στην ημιτελική φάση της διοργάνωσης και από εκεί με αγώνα νοκ-άουτ στον μεγάλο τελικό. Από τους αγώνες της πρώτης φάσης ξεχώρισε το 10-1 της Ουγγαρίας επί του Ελ Σαλβαδόρ και η πρόκριση της μετέπειτα νικήτριας Ιταλίας χωρίς νίκη. Στη δεύτερη φάση της διοργάνωσης προκρίθηκαν 12 ομάδες: Πολωνία, Ιταλία, Δ. Γερμανία, Αυστρία, Βέλγιο, Αργεντινή, Αγγλία, Γαλλία, Ισπανία, Βόρεια Ιρλανδία, Βραζιλία και Σοβιετική Ένωση. Στο δεύτερο γύρο η Ιταλία εμφανίσθηκε αναγεννημένη και με δύο νίκες επί της Βραζιλίας (3-2) και της Αργεντινής (2-1) προκρίθηκε πανηγυρικά στα ημιτελικά της διοργάνωσης.
Εκεί βρέθηκε αντιμέτωπη με την Πολωνία, την οποία νίκησε εύκολα με 2-0. Ο άλλος ημιτελικός μεταξύ Δ. Γερμανίας και Γαλλίας ήταν συγκλονιστικός και δίκαια θεωρείται ένας από τους καλύτερους αγώνες όλων των εποχών. Οι δύο ομάδες αναδείχθηκαν ισόπαλες 3-3 και μετά την παράταση (1-1 ο κανονικός αγώνας) και για πρώτη φορά στην ιστορία των Παγκοσμίων Κυπέλλων οδηγήθηκαν στα πέναλτι. Η Δυτική Γερμανία επικράτησε με 5-4 και προκρίθηκε στον τελικό. Στον μικρό τελικό της διοργάνωσης, που έγινε στις 10 Ιουλίου στο Αλικάντε, η Πολωνία νίκησε 3-2 τη Γαλλία και κατέκτησε την τρίτη θέση.
Ο τελικός του 12ου Παγκοσμίου Κυπέλλου μεταξύ Ιταλίας και Δ. Γερμανίας έγινε στις 11 Ιουλίου 1982 στο «Μπερναμπέου» της Μαδρίτης, ενώπιον 90.000 θεατών. Η «Σκουάντρα Ατζούρα» ήταν καταιγιστική στο δεύτερο ημίχρονο της συνάντησης και δεν άφησε περιθώρια στα «πάντσερ» να αμφισβητήσουν την ανωτερότητά της. Επικράτησε με 3-1 και κατέκτησε για τρίτη φορά και πρώτη μεταπολεμικά το Παγκόσμιο Κύπελλο. Τα γκολ των Ιταλών σημείωσαν οι Ρόσι (57'), Ταρντέλι (69') και Αλτομπέλι (81'), ενώ οι Γερμανοί μείωσαν στο 83ο λεπτό με τον Μπράιτνερ.
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Ελβετίας σε Αριθμούς
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
13o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΜΕΞΙΚΟ 1986)
Το 13ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τις 31 Μαΐου έως τις 29 Ιουνίου του 1986 στο Μεξικό, που έγινε έτσι η πρώτη χώρα που διοργάνωσε Μουντιάλ για δεύτερη φορά (η πρώτη το 1970). Στα γήπεδα της χώρας των Αζτέκων έλαμψε η ποδοσφαιρική πανουργία και ιδιοφυΐα του αργεντίνου Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα («μισός άγγελος, μισός διάβολος», σύμφωνα με τον χαρακτηρισμό της Γαλλικής Εκίπ), που πρωταγωνίστησε σε δύο «επεισόδια», στο «Χέρι του Θεού» και το «Γκολ του αιώνα», όπως έμειναν στην ιστορία. Και τα δυο περιστατικά συνέβησαν στον αγώνα της Αργεντινής με την Αγγλίας (2-1) για την προημιτελική φάση της διοργάνωσης.
Αρχικά, η διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου είχε ανατεθεί το 1974 στην Κολομβία, αλλά το τεράστιο εξωτερικό χρέος της χώρας και τα προβλήματα ασφαλείας εξαιτίας των εμφύλιων συγκρούσεων, ανάγκασαν τη FIFA να της αφαιρέσει τη διοργάνωση το 1982. Δεύτερη επιλογή της παγκόσμιας ομοσπονδίας ήταν η Βραζιλία. Όμως, ο ίδιος ο πρόεδρος της FIFA, ο Βραζιλιάνος Ζοάο Χαβαλάντζε, σαμποτάρισε την ανάληψη της διοργάνωσης, λόγω της προσωπικής έχθρας του με τον πρόεδρο της βραζιλιάνικης ομοσπονδίας ποδοσφαίρου. Έτσι, τρίτη και οριστική επιλογή ήταν το Μεξικό, που φιλοξένησε για δεύτερη φορά τη διοργάνωση, παρά τον τρομερό σεισμό του 1985, που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 20.000 ανθρώπων.
Το Μεξικό έγινε η πρώτη χώρα που διοργάνωσε το παγκόσμιο κύπελλο για δεύτερη φορά (η πρώτη ήταν το 1970). Επίσης, στο κενό των 4 ετών που μεσολάβησε απ' το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 1982 μέχρι το 1986, και συγκεκριμένα την Τρίτη 20 Δεκεμβρίου του 1983, σημειώθηκε ένα τραγικό γεγονός. Κατά τη διάρκεια της νύχτας, ένας άγνωστος παραβίασε την πόρτα των γραφείων της Βραζιλιάνικης Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας και έκλεψε από κει το Τρόπαιο Ζιλ Ριμέ, το οποίο είχε δοθεί μόνιμα στην Εθνική Ομάδα της χώρας το 1970, όταν αναδείχθηκε νικήτρια για 3η φορά. Η Βραζιλιάνικη Αστυνομία δεν μπόρεσε να ανακαλύψει ούτε τον κλέφτη ούτε το Τρόπαιο.
Έτσι στις 10 Ιανουαρίου του 1984, συνεδρίασε το Διοικητικό Συμβούλιο της FIFA και αποφάσισε το νέο Τρόπαιο (το οποίο απονέμεται από το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1974) να μη δοθεί μόνιμα σε καμία ομάδα, όσες φορές και αν κερδίσει. Το 1974, η διοργάνωση ανατέθηκε στην Κολομβία, αλλά το τεράστιο εξωτερικό χρέος της και οι νονοί της κοκαΐνης της αφαίρεσαν το δικαίωμα. Δεύτερη επιλογή ήταν η Βραζιλία. Όμως, ο ίδιος ο πρόεδρος της FIFA, ο Βραζιλιάνος Ζοάο Χαβαλάντζε, σαμποτάρισε την ανάληψη της διοργάνωσης, λόγω προσωπικής έχθρας με τον πρόεδρο της Βραζιλιάνικης ομοσπονδίας.
Οριστική επιλογή ήταν το Μεξικό. Ένα Μεξικό που, όπως και με τη διοργάνωση της Χιλής το 1962, δέχτηκε το 1985 τα τρομερά πλήγματα του εγκέλαδου. Παρόλα αυτά, με δάνεια, διεθνείς δωρεές και αγώνα των Μεξικανών, κατάφερε να διοργανώσει για δεύτερη φορά τους αγώνες. Η διοργάνωση της καταξίωσης του Ντιέγκο Μαραντόνα ως ενός εκ των κορυφαίων ποδοσφαιριστών όλων των εποχών πέρασε από χίλια κύματα. Το αρχικό χρίσμα είχε πάρει η Κολομβία, η οποία δήλωσε ανικανότητα λόγω οικονομικών προβλημάτων και έλλειψης ασφάλειας εξαιτίας των καρτέλ ναρκωτικών. Το Μεξικό, παρότι είχε φιλοξενήσει το τελικό τουρνουά του 1970, υπερίσχυσε της Βραζιλίας.
Ένα χρόνο πριν από την έναρξη, όμως, η χώρα της Κεντρικής Αμερικής επλήγη από καταστροφικούς σεισμούς που προκάλεσαν 25 χιλιάδες νεκρούς και εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια ζημιών. Παρ’ όλα αυτά, το Μεξικό επέλεξε να διοργανώσει το Μουντιάλ και δεν το μετάνιωσε, καθώς στα δικά του γήπεδα έλαμψε εκτυφλωτικά το άστρο του Ντιέγκο Μαραντόνα. Η μοναδική του παράσταση στον προημιτελικό κόντρα στην Αγγλία έμεινε στην ιστορία και υποχρέωσε τον προπονητή των Βρετανών, σερ Μπόμπι Ρόμπσον, να υποκλιθεί στο ταλέντο του, παρότι ένα από τα δύο γκολ που σημείωσε ήταν με το χέρι, λέγοντας: «Το δεύτερο που πέτυχε μέτραγε για δύο».
Στον τελικό, κόντρα στη Δυτική Γερμανία, ο Μαραντόνα δεν κατάφερε να σκοράρει, ήταν όμως αυτός που έκανε τη διαφορά με την ασίστ στο 3-2 του Μπουρουσάγκα, επτά λεπτά πριν από το φινάλε. Στα προημιτελικά έλαβε χώρα και ένα από τα πιο θεαματικά ματς στα χρονικά του θεσμού: Το 1-1 μεταξύ της Βραζιλίας των Σόκρατες και Ζίκο και της Γαλλίας του Πλατινί. Το πέναλτι του Λουίς Φερναντέζ έστειλε τους «τρικολόρ» στα ημιτελικά και την καταπληκτική ομάδα του Τέλε Σαντάνα πρόωρα εκτός νυμφώνος.
Οι «πετεινοί», εξουθενωμένοι από την υπερπροσπάθεια, ηττήθηκαν 2-0 από τη Δυτική Γερμανία στον ημιτελικό και δεν κατάφεραν να πάρουν εκδίκηση για τον αποκλεισμό του 1982 στην ίδια φάση από τα «πάντσερ» του Φραντς Μπεκενμπάουερ. Τα βλέμματα πάνω τους συγκέντρωσαν και οι Δανοί του Μπρέμεν Ελκερ, οι οποίοι συνέτριψαν 6-1 την Ουρουγουάη, αλλά στη συνέχεια έπεσαν στα νύχια του «γύπα» Μπουντραγκένιο, ο οποίος πέτυχε «καρέ» στο 5-1 των Ισπανών στη φάση των «16».
Προκριματική Φάση
Συνολικά, 121 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1986, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Η χώρα μας συμμετείχε στον α' προκριματικό όμιλο της Ευρωπαϊκής Ζώνης, με αντιπάλους το Βέλγιο, την Πολωνία και την Αλβανία. Με προπονητή τον Μίλτο Παπαποστόλου, η εθνική μας ομάδα με 1 νίκη, 2 ισοπαλίες και 3 ήττες ισοβάθμησε στην τρίτη θέση με την Αλβανία και απέτυχε για μία ακόμη φορά να προκριθεί σε τελική φάση ενός Μουντιάλ.
Τελική Φάση
Στην τελική φάση του Μουντιάλ συμμετείχαν 24 ομάδες: 14 από την Ευρώπη (Δυτική Γερμανία, Πολωνία, Γαλλία, Αγγλία, Σοβιετική Ένωση, Ισπανία, Ιταλία Δανία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Ουγγαρία, Βόρεια Ιρλανδία, Πορτογαλία, Σκωτία), 6 από την Αμερική (Βραζιλία, Αργεντινή, Ουρουγουάη, Παραγουάη, Μεξικό, Καναδάς), 2 από την Αφρική (Αλγερία, Μαρόκο) και 2 από την Ασία (Ιράκ, Νότια Κορέα). Χωρίστηκαν σε 6 ομίλους των τεσσάρων ομάδων έκαστος, ενώ 16 ομάδες προκρίθηκαν για τη δεύτερη φάση, όπου με νοκ-άουτ αγώνες οδηγήθηκαν στο ζευγάρι του τελικού.
Στη φάση των 16 της διοργάνωσης κυριάρχησαν τα φαβορί, με εξαίρεση τον αποκλεισμό της παγκόσμιας πρωταθλήτριας Ιταλίας από την ανερχόμενη τότε Γαλλία του Μισέλ Πλατινί και της Σοβιετικής Ένωσης από το Βέλγιο, που προήλθε πάντως από διαιτητικά «όργια» (κατακυρώθηκαν 2 γκολ οφσάιντ των Βέλγων). Η προημιτελική φάση της διοργάνωσης σημαδεύτηκε από το αγώνα Αγγλίας - Αργεντινής (22 Ιουνίου 1986) για τα ''πράματα και θάματα'' του Μαραντόνα μέσα στον αγωνιστικό χώρο. Στο 51ο λεπτό του αγώνα ο Μαραντόνα άνοιξε το σκορ με γκολ που σημείωσε με το χέρι και δεν είδε ο άπειρος Τυνήσιος διαιτητής Μπιν Νασέρ.
Στη συνέντευξη τύπου μετά το τέλος του αγώνα, ο Μαραντόνα δήλωσε ότι το γκολ μπήκε «λίγο με το κεφάλι του Μαραντόνα και λίγο με το χέρι του Θεού» κι έτσι το γκολ αυτό έμεινε στην ιστορία ως το «Χέρι του Θεού». Τέσσερα λεπτά αργότερα, ο Μαραντόνα ξεδίπλωσε την ποδοσφαιρική του ιδιοφυΐα και σημείωσε το «Γκολ του 20ου αιώνα», σύμφωνα με ψηφοφορία της FIFA το 2002, αφού άδειασε πέντε Άγγλους παίχτες με μία κούρσα 60 μέτρων και πλάσαρε από πλάγια θέση τον εξουδετερωμένο Σίλτον. Ο Γκάρι Λίνεκερ, ένας άλλος σπουδαίος παίκτης και πρώτος σκόρερ του Μουντιάλ, μείωσε για τους Άγγλους σε 2-1 στο 81', αλλά το γκολ του δεν ήταν αρκετό για να στείλει τα «λιοντάρια» στον ημιτελικό.
Οι Άγγλοι επέστρεψαν στο νησί γεμάτοι πίκρα και οργή για τον άδικο αποκλεισμό και από τότε βρίσκονται σε διαρκή κόντρα με τους Αργεντινούς, όχι μόνο για τα Φόκλαντ. Τα άλλα τρία παιχνίδια της προημιτελικής φάσης κρίθηκαν στα πέναλτι: Γαλλία - Βραζιλία 1-1 (5-4 στα πέναλτι), Δ. Γερμανία - Μεξικό 0-0 (4-1 στα πέναλτι) και Βέλγιο - Ισπανία 1-1 (6-5). Στους δύο ημιτελικούς της διοργάνωσης, η Αργεντινή νίκησε το Βέλγιο με 2-0, με δύο γκολ του Μαραντόνα και η Δυτική Γερμανία τη Γαλλία με 2-0 (Μπρέμε και Φέλερ τα γκολ). Για την τρίτη θέση, η Γαλλία νίκησε στην παράταση το Βέλγιο με 4-2 (2-2).
Στον μεγάλο τελικό της 29ης Ιουνίου αναμετρήθηκαν η Αργεντινή και η Δυτική Γερμανία στο Στάδιο Αζτέκα της Πόλης του Μεξικού, παρουσία 114.600 θεατών. Ο αγώνας ήταν συγκλονιστικός και κρίθηκε υπέρ της Αργεντινής με 3-2, με γκολ που σημείωσε στο 86ο λεπτό ο Μπουρουσάγκα, ύστερα από πάσα του “εξαφανισμένου” σε όλο τον αγώνα Μαραντόνα. Η Αργεντινή είχε προηγηθεί με 2-0 (22' Μπράουν, 53' Βαλντάνο) και οι Γερμανοί είχαν ισοφαρίσει σε 2-2 με τους Ρουμενίγκε (73') και Φέλερ (83'). Διαιτητής της συνάντησης ήταν ο βραζιλιάνος Ρομουάλντο Άρπι Φίλιο.
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
Το Παγκόσμιο Κύπελλο του Μεξικού σε Αριθμούς
Αξιοσημείωτα Γεγονότα
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
14o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΙΤΑΛΙΑ 1990)
Το 14ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τις 8 Ιουνίου έως τις 8 Ιουλίου στα γήπεδα της Ιταλίας, η οποία έγινε η δεύτερη χώρα που διοργάνωσε Μουντιάλ για δεύτερη φορά. Ξεκίνησε με μία μεγάλη έκπληξη, που προϊδέαζε για μία σπουδαία διοργάνωση. Στον εναρκτήριο αγώνα της 8ης Ιουνίου, το Καμερούν με γκολ του Μπιγίκ στο 67ο λεπτό επικράτησε της κατόχου του τίτλου Αργεντινής, που είχε στις τάξεις της τον Ντιέγο Μαραντόνα. Όμως, κύριο χαρακτηριστικό του 14ου Παγκοσμίου Κυπέλλου ήταν το ποδόσφαιρο σκοπιμότητας που παίχτηκε.
Το θέαμα υποτάχθηκε στην ουσία, οι άμυνες και τα σκληρά τάκλιν ήταν στην ημερησία διάταξη, ενώ οι ομάδες στη φάση των νοκ-άουτ αγώνων προσπαθούσαν να φέρουν το παιγνίδι στα πέναλτι και να λύσουν εκεί τις διαφορές τους. Αρνητικό ρόλο στη διοργάνωση έπαιξαν και οι διαιτητές, που πρωταγωνίστησαν σε πολλά παιγνίδια με τις αλλοπρόσαλλες αποφάσεις τους. Εν κατακλείδι, το 14ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου της Ιταλίας ήταν ίσως το χειρότερο όλων των εποχών. Συνολικά, 116 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Συμμετείχε στον 1ο Προκριματικό Όμιλο της Ευρωπαϊκής Ζώνης, με αντιπάλους τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και τη Δανία.
Η εθνική ομάδα απέτυχε παταγωδώς με δύο πεντακάθαρες εκτός έδρας ήττες από Ρουμανία και Βουλγαρία και μία συντριβή από τη Δανία με 7-1, που αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες σε έκταση ήττες στην ιστορία της. Την καθοδήγησαν δύο προπονητές: στα δύο πρώτα παιγνίδια ο Μίλτος Παπαποστόλου και στα τέσσερα υπόλοιπα ο Αντώνης Γεωργιάδης. Για την διοργάνωση του 1990 δήλωσαν ενδιαφέρον 4 χώρες. Οι 4 χώρες ήταν η Αγγλία, Ιταλία, Ελλάδα και Σοβιετική Ένωση. Πριν την διαδικασία της ψηφοφορίας, η Ελλάδα και η Αγγλία απέσυραν την υποψηφιότητα τους. Στην τελική ψηφοφορία, που έγινε στην Ελβετία το 1984, η Ιταλία κατάφερε να συγκεντρώσει τις 11 από τις 16 ψήφους.
Στα γήπεδα της Ιταλίας το θέαμα απουσίασε, αντίθετα τα πέναλτι περίσσεψαν. Ευχάριστη έκπληξη του Μουντιάλ ήταν το Καμερούν, με τον Ροζέ Μιλά να προσφέρει αρκετές συγκινήσεις. Οι δύο ημιτελικοί κρίθηκαν στην άχαρη διαδικασία των πέναλτι. Για τους ηττημένους Ιταλούς κόντρα στην Αργεντινή μοιραίοι ήταν οι Ντοναντόνι, Σερένα, οι οποίοι αστόχησαν απέναντι από τον Γκοϊκοετσέα. Το συγκεκριμένο ματς δίχασε τους οικοδεσπότες λόγω της παρουσίας του Ντιέγκο Μαραντόνα. Ο Αργεντινός σταρ αντιμετώπισε την Ιταλία στο «Σαν Πάολο», το γήπεδο που ίδιος λατρευόταν από τους Ναπολιτάνους σαν επίγειος Θεός.
Υπήρξαν από την πλευρά των Ιταλών ακόμα και πανό υπέρ του Μαραντόνα. Το πιο χαρακτηριστικό ήταν αυτό που έλεγε: «Ντιέγκο στην καρδιά, Ιταλία στα τραγούδια», ενώ ο Μαραντόνα υποστήριξε ότι «η Νάπολη στο Μουντιάλ περιθωριοποιήθηκε από την υπόλοιπη Ιταλία». Στον άλλο ημιτελικό ο Γκασκόιν βιάστηκε να κλάψει σαν να γνώριζε ότι οι συμπαίκτες του Στιούαρτ Πιρς και Κρις Γουόντλ θα αστοχούσαν στα κρίσιμα πέναλτι απέναντι από τον Γερμανό γκολκίπερ Μπόντο Ιλγκνερ. Οι Γερμανοί,. με προπονητή τον Φραντς Μπεκενμπάουερ και με κινητήριο μοχλό τον Λόταρ Ματέους, παρουσίασαν μια ομάδα «πολύ σκληρή για να πεθάνει».
Οι ηγέτες περίσσευαν στη «νασιονάλμανσαφτ» και οι Αντρέας Μπρέμε, Ρούντι Φέλερ, Γιούργκεν Κλίνσμαν συνδύαζαν τη δύναμη και το Γερμανικό πάθος. Ο πρώτος πέτυχε και το νικητήριο γκολ από την άσπρη βούλα στον τελικό που έγινε στο «Ολίμπικο» της Ρώμης. Ο Μπρέμε νίκησε στο 85’ τον σπεσιαλίστα στις αποκρούσεις Γκοϊκοετσέα, επιλέγοντας να εκτελέσει με το κακό του πόδι. Αρνητικός πρωταγωνιστής του τελικού ήταν ο διαιτητής Εντγκάρδο Κοντεσάλ, ο οποίος έσπρωξε την «αλμπισελέστε» στα σχοινιά, αφού στη φάση που σφύριξε πέναλτι ξεγελάστηκε από τη «βουτιά» του Φέλερ.
Η εθνική ανέστρεψε κάπως τις δυσμενείς εντυπώσεις από την ταπεινωτική ήττα της Κοπεγχάγης, αποσπώντας λευκή ισοπαλία από την πανίσχυρη Ιταλία μία εβδομάδα πριν από την έναρξη του Μουντιάλ, σε φιλικό παιγνίδι προετοιμασίας για τη Σκουάντρα Ατζούρα, που έγινε στην Περούτζια. Στην τελική φάση του Μουντιάλ συμμετείχαν 24 ομάδες: 14 από την Ευρώπη, 6 από την Αμερική, 2 από την Αφρική και 2 από την Ασία. Χωρίστηκαν σε 6 ομίλους των τεσσάρων ομάδων έκαστος, ενώ 16 ομάδες προκρίθηκαν για τη δεύτερη φάση, όπου με νοκ-άουτ αγώνες οδηγήθηκαν στο ζευγάρι του τελικού. Από τον 1ο όμιλο προκρίθηκαν εύκολα η διοργανώτρια Ιταλία χωρίς να δεχθεί γκολ και η Τσεχοσλοβακία.
Από τον 2ο όμιλο το Καμερούν, η Ρουμανία και με την ψυχή στο στόμα η κάτοχος του τίτλου Αργεντινή. Στον 3ο όμιλο η Βραζιλία τερμάτισε πρώτη χωρίς απώλειες, ενώ την ακολούθησε η Κόστα Ρίκα, που προκρίθηκε εις βάρος της Σκοτίας. Από τον 4ο όμιλο πέρασαν Δυτική Γερμανία, Γιουγκοσλαβία και Κολομβία, που φόρτωσαν με συνολικά 11 γκολ τα πρωτοεμφανιζόμενα σε μουντιάλ Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Τρεις ομάδες προκρίθηκαν και από τον 5ο όμιλο: Ισπανία, Βέλγιο και Ουρουγουάη, ενώ άλλες τόσες και από τον 6ο όμιλο: Αγγλία, Ιρλανδία και Ολλανδία.
Στη φάση των 16, το Καμερούν νίκησε 2-1 στην παράταση την Κολομβία κι έγινε η πρώτη αφρικανική ομάδα που πέρασε στην προημιτελική φάση ενός παγκοσμίου κυπέλλου. Στην παράταση κρίθηκαν και τα παιγνίδια Γιουγκοσλαβίας - Ισπανίας 2-1 και Αγγλίας - Βελγίου 1-0, ενώ με 5-4 στα πέναλτι πέρασε η Ιρλανδία τη Ρουμανία (κανονικός αγώνας 0-0). Η Τσεχοσλοβακία συνέτριψε την Κόστα Ρίκα 4-1, ενώ η Ιταλία πέρασε εύκολα την Ουρουγουάη 2-0. Στα δύο σπουδαιότερα παιγνίδια του γύρου, η Αργεντινή με γκολ του Κανίχια νίκησε 1-0 τη Βραζιλία και η Δυτική Γερμανία επικράτησε 2-1 της Ολλανδίας.
Στον προημιτελικό γύρο, η Αργεντινή νίκησε 3-2 τη Γιουγκοσλαβία στα πέναλτι (κανονικός αγώνας 0-0), η Δυτική Γερμανία 1-0 την Τσεχοσλοβακία και η Ιταλία με το ίδιο σκορ την Ιρλανδία. Το συγκλονιστικότερο παιγνίδι του γύρου, αλλά και της διοργάνωσης, έγινε στη Νάπολη μεταξύ της Αγγλίας και του Καμερούν. Ταλιοντάρια από το νησί νίκησαν τα αδάμαστα λιοντάρια από την Αφρική με 3-2 στην παράταση, αφού ο Ροζέ Μιλά και η παρέα του έφθασαν πολύ κοντά στον τελικό στην κανονική διάρκεια του αγώνα, προτού μιλήσει η κλάση του μεγάλου κανονιέρη Γκάρι Λίνεκερ.
Οι δύο ημιτελικοί αγώνες κρίθηκαν για πρώτη στην ιστορία του θεσμού στα πέναλτι και με το ίδιο ακριβώς σκορ: Αργεντινή - Ιταλία 1-1 (4-3 στα πέναλτι) και Δυτική Γερμανία - Αγγλία 1-1 (4-3 στα πέναλτι). Το βράδυ της 8ης Ιουλίου παρατάχθηκαν στο Ολύμπικο της Ρώμης οι ομάδες της Αργεντινής και της Δυτικής Γερμανίας, σε μια επανάληψη του προ τετραετίας τελικού στο Μουντιάλ του Μεξικού. Όμως, σε αντίθεση με εκείνο το συγκλονιστικό παιγνίδι, ο τελικός αυτός ήταν ένα τα χειρότερα παιγνίδια της διοργάνωσης και κρίθηκε με πέτσινο πέναλτι, που σφύριξε υπέρ των γερμανών στο 85ο λεπτό ο ανεκδιήγητος μεξικάνος διαιτητής Εδγάρδο Κοντεζάλ.
Ο Αντρέας Μπρέμε ευστόχησε και χάρισε στη Δυτική Γερμανία τον τρίτο τίτλο της ιστορίας της, ισοφαρίζοντας το ρεκόρ της Βραζιλίας. Νωρίτερα, ο Κοντεζάλ είχε αρνηθεί από ένα καταφανέστατο πέναλτι σε κάθε ομάδα, ενώ η Αργεντινή τελείωσε τον αγώνα με 9 παίκτες, καθώς αποβλήθηκαν ο Μονσόν και ο Ντεσότι.
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
Η Δυτική Γερμανία σήκωσε δίκαια το κύπελλο, παρά τη διαιτητική εύνοια. Ο Φραντς Μπεκενμπάουερ παρουσίασε την πληρέστερη ομάδα, η οποία τελείωσε το τουρνουά αήττητη. Ο Κάιζερ έγινε ο δεύτερος ποδοσφαιράνθρωπος, μετά τον Βραζιλιάνο Μάριο Ζαγκάλο, που κέρδισε Μουντιάλ τόσο ως παίκτης, όσο και ως προπονητής. Αντίθετα, η Αργεντινή έφθασε στον τελικό ανέλπιστα, παίζοντας κακό ποδόσφαιρο και βασίστηκε μόνο στον Μαραντόνα, που έβαλε και πάλι το θεϊκό χέρι του για να αποτρέψει αυτή τη φορά ένα γκολ εις βάρος της ομάδας του στον αγώνα με τη Σοβιετική Ένωση. Αήττητη αποχαιρέτησε τη διοργάνωση και η οικοδέσποινα Ιταλία, που αποκλείσθηκε στις λεπτομέρειες, όπως και η δυνατή Αγγλία.
Ατραξιόν της διοργάνωσης το Καμερούν με την επιτυχία του να φθάσει έως τον προημιτελικό γύρο και να πέσει ηρωικά μαχόμενο στον αγώνα με την Αγγλία. Σε ατομικό επίπεδο, ξεχώρισαν ο άγνωστος στους πολλούς Ιταλός στράικερ Σαλβατόρε Τοτό Σκιλάτσι, που πέτυχε 6 γκολ και αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης, ο Τόμας Σκούχραβι, ένα τανκ στην ομάδα της Τσεχοσλοβακίας, ο δαντελένιος Βέλγος Έντσο Σίφο, ο Γερμανός Γιούργκεν Κλίνσμαν, ένας φορ όχι μόνο δυνατός, αλλά και τεχνίτης, ο 38χρονος Καμερουνέζος Ροζε Μιλά, ο Αργεντίνος τερματοφύλακας Γκοϊγκοτσέα, με ειδικότητα στις αποκρούσεις πέναλτι, και τέλος ο Άγγλος μέσος Πολ Γκασκόιν, ιδιόρρυθμος χαρακτήρας, αλλά σπουδαίος τεχνίτης.
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
15o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΗΠΑ 1994)
Το 15ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τις 17 Ιουνίου έως τις 17 Ιουλίου του 1994 στις Ηνωμένες Πολιτείες, την πρώτη χώρα εκτός Ευρώπης και Νοτίου Αμερικής, που διοργάνωσε Μουντιάλ. Παρούσα για πρώτη φορά σε τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου η Εθνική Ελλάδας. Τρεις χώρες διεκδίκησαν τη διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου: οι ΗΠΑ, η Βραζιλία και το Μαρόκο. Τελικά, στις 4 Ιουλίου του 1988 η FIFA ανέθεσε τη διοργάνωση στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μία απόφαση με αρκετό ρίσκο, λόγω της αντιδημοφιλίας του ποδοσφαίρου στη χώρα αυτή.
Όσοι εξέφρασαν τις αντιρρήσεις τους διαψεύστηκαν, αφού η διοργάνωση σημείωσε μεγάλη επιτυχία και βοήθησε στην ανάπτυξη του ποδοσφαίρου στις ΗΠΑ. Για την διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1994 επέδειξαν ενδιαφέρον 3 χώρες που κατέθεσαν την πρόταση τους στην FIFA. Οι χώρες αυτές ήταν η Βραζιλία, Η.Π.Α. και το Μαρόκο. Η ψηφοφορία διεξήχθησαν στην Ελβετία και συγκεκριμένα στην Ζυρίχη, έδρα της FIFA στις 4 Ιουλίου 1988. Η ψηφοφορία έγινε με την πραγματοποίηση μόνο ενός γύρου παρόλο που υπήρχαν περισσότερες από 2 χώρες. Σημείο αναφοράς στην ιστορία της Εθνικής Ελλάδος αποτελεί το 15ο Παγκόσμιο Κύπελλο, το οποίο διεξήχθη στις ΗΠΑ και κατέκτησε η Βραζιλία.
Το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα υπό τις οδηγίες του πρωτομάστορα, Αλκέτα Παναγούλια, προκρίθηκε για πρώτη φορά σε τελική φάση Μουντιάλ. Ταξίδεψε με πολλά όνειρα και χαμόγελα, αλλά τελικά έφυγε με πίκρα. Ο τέταρτος όμιλος, στον οποίο κληρώθηκε η «γαλανόλευκη», αποδείχτηκε αφιλόξενος, καθώς με αντιπάλους κατά σειρά την Αργεντινή (φιναλίστ 1990), τη Βουλγαρία (άφησε εκτός τη Γαλλία) και τη Νιγηρία (κάτοχος Κόπα Αφρικα 1994) όχι μόνο δεν κατάφερε να αποφύγει τις ήττες, αλλά ούτε και να παραβιάσει τα αντίπαλα καρέ, αποχωρώντας με το δυσφημιστικό 0-10 γκολ.
Ο αείμνηστος Έλληνας τεχνικός έμεινε στην ιστορία, καθώς είχε οδηγήσει την εθνική ομάδα και στο Euro 1980. Στο Μουντιάλ στηρίχτηκε σε παίκτες όπως ο Σαραβάκος, ο Μανωλάς, ο Μητρόπουλος, ο Κωφίδης, ο Αλεξανδρής και ο Νιόπλιας. Η Βραζιλία ήταν η μεγάλη νικήτρια, έχοντας για πρωταγωνιστές το «φονικό» επιθετικό δίδυμο Ρομάριο - Μπεμπέτο. Στον τελικό που διεξήχθη στην Πασαντίνα της Καλιφόρνια επικράτησε της Ιταλίας, στη διαδικασία των πέναλτι, με χαρακτηριστικότερη στιγμή το χαμένο χτύπημα του κορυφαίου της «σκουάντρα ατζούρα», Ρομπέρτο Μπάτζιο.
Η «Σελεσάο» κατέκτησε για 4η φορά το τρόπαιο (η πρώτη η οποία το κατάφερε) σε έναν τελικό που για πρώτη φορά στην ιστορία των Παγκοσμίων Κυπέλλων μια ομάδα τον κέρδισε στα πέναλτι και μάλιστα χωρίς να έχει σκοράρει στην κανονική διάρκεια και στην παράταση. Η διοργάνωση στιγματίστηκε και από το γεγονός ότι ο Ντιέγκο Μαραντόνα συνελήφθη πιάστηκε να έχει κάνει χρήση απαγορευμένων ουσιών, με συνέπεια να τιμωρηθεί και αυτό να αποτελέσει το κύκνειο άσμα του με την Αργεντινή. Οι ΗΠΑ για πρώτη φορά φιλοξένησαν τη μεγαλύτερη γιορτή του ποδοσφαίρου και ήταν η πρώτη χώρα που δεν ανήκε στην Ευρώπη ή στη Νότια Αμερική.
Παρόλο που το ποδόσφαιρο εκείνη την εποχή δεν ήταν δημοφιλές, ο μέσος όρος των θεατών ήταν 69.000, και ακόμα και σήμερα δεν έχει ξεπεραστεί. Εκτός από τη Βραζιλία, σημείο αναφοράς της διοργάνωσης ήταν η Βουλγαρία του μεγάλου Στόιτσκοφ (έφτασε στο μικρό τελικό) και η Σουηδία των Μπρολίν - Νταλίν η οποία κατέκτησε την 3η θέση, αλλά και τα πέντε γκολ που σημείωσε σε ένα ματς ο Ρώσος Ολεγκ Σαλένκο, στη νίκη της ομάδας του επί του Καμερούν με 6-1.
Προκριματική Φάση
Συνολικά, 147 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1994, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Η χώρα μας συμμετείχε στον Ε' προκριματικό όμιλο της Ευρωπαϊκής Ζώνης, με αντιπάλους τη Ρωσία, την Ισλανδία, την Ουγγαρία, το Λουξεμβούργο και τη Γιουγκοσλαβία. Όμως, τον Οκτώβριο του 1992 η FIFA απέκλεισε τη Γιουγκοσλαβία από τη διοργάνωση, λόγω του εμφυλίου πολέμου κι έτσι το έργο της εθνικής μας έγινε ευκολότερο.
Με δύο ομάδες να προκρίνονται από τον όμιλό της, η ομάδα του Αλκέτα Παναγούλια δεν άφησε την ευκαιρία να πάει χαμένη και με 6 νίκες και 2 ισοπαλίες προκρίθηκε πανηγυρικά για πρώτη φορά στην ιστορία της σε τελική φάση παγκοσμίου κυπέλλου. Το σπουδαίο της επίτευγμα γιορτάστηκε έξαλλα στον τελευταίο της αγώνα με τη Ρωσία στο Ολυμπιακό Στάδιο, παρουσία 75.000 θεατών (17 Νοεμβρίου 1993).
Τελική Φάση
Στην τελική φάση του Μουντιάλ συμμετείχαν 24 ομάδες: 13 από την Ευρώπη (Ελλάδα, Γερμανία, Βέλγιο, Ιταλία, Βουλγαρία, Ιρλανδία, Ολλανδία, Ρουμανία, Ρωσία, Ισπανία, Ελβετία, Σουηδία, Νορβηγία), 6 από την Αμερική (ΗΠΑ, Βραζιλία, Αργεντινή, Βολιβία, Κολομβία, Μεξικό), 3 από την Αφρική (Νιγηρία, Καμερούν, Μαρόκο) και 2 από την Ασία (Σαουδική Αραβία, Νότια Κορέα). Χωρίστηκαν σε 6 ομίλους των τεσσάρων ομάδων έκαστος, ενώ 16 ομάδες προκρίθηκαν για τη δεύτερη φάση, όπου με νοκ-άουτ αγώνες οδηγήθηκαν στο ζευγάρι του τελικού. Η Ελλάδα συμμετείχε στον 4ο όμιλο, με αντιπάλους την Αργεντινή του Μαραντόνα, τη Νιγηρία του Γεκινί και τη Βουλγαρία του Χρίστο Στόιτσκοφ.
Οι εμφανίσεις ήταν ήταν απογοητευτικές (3 ήττες, 0-10 τέρματα) και οι διεθνείς μας λοιδορήθηκαν από τον Τύπο της εποχής. Δεν πρέπει, όμως, να παραβλέψουμε ότι η ομάδα είχε δύσκολο έργο, καθώς οι αντίπαλοί κάθε άλλο παρά ευκαταφρόνητοι ήταν: Η Αργεντινή ήταν η φιναλίστ του προηγούμενου Παγκοσμίου Κυπέλλου, η Βουλγαρία έφθασε μέχρι τα ημιτελικά, αποκλείοντας την παγκόσμια πρωταθλήτρια Γερμανία και η Νιγηρία, παρότι και αυτή πρωτάρα σε τελική φάση Μουντιάλ, διέθετε ένα δυναμικό σύνολο με σπουδαίους ποδοσφαιριστές (Γεκινί, Αμοκάτσι Ολίσε κ.ά.).
Στη φάση των 16 προκρίθηκαν οι ομάδες: ΗΠΑ, Γερμανία, Βουλγαρία, Νιγηρία, Ιταλία, Αργεντινή, Βραζιλία, Μεξικό, Βέλγιο, Ρουμανία, Σαουδική Αραβία, Σουηδία, Ιρλανδία, Μεξικό, Ισπανία, Ελβετία. Στην προημιτελική φάση, η Βουλγαρία έκανε τη μεγάλη έκπληξη και απέκλεισε την παγκόσμια πρωταθλήτρια Γερμανία με 2-1. Δύσκολα κρίθηκαν και οι άλλοι τρεις προημιτελικοί: Ιταλία - Ισπανία 2-1, Βραζιλία - Ολλανδία 3-2 και Ρουμανία - Σουηδία 2-2 (4-5 στα πέναλτι). Στα ημιτελικά, η Βραζιλία επικράτησε της Σουηδίας με 1-0 και η Ιταλία της Βουλγαρίας. Για την τρίτη θέση, η Βουλγαρία συνέτριψε τη Βουλγαρία με 4-0 (16 Ιουλίου 1994).
Έτσι, στον τελικό της 17ης Ιουλίου, που διεξήχθη στο «Ρόουζ Μπόουλ» της Πασαντίνα αναμετρήθηκαν η Βραζιλία και η Ιταλία, δύο μεγάλες δυνάμεις του παγκοσμίου ποδοσφαίρου, που μετρούσαν από τρεις κατακτήσεις η κάθε μία τους. Ο αγώνας είχε όλες τις προδιαγραφές για να γίνει ο τέλειος τελικός. Τελικά, αποδείχθηκε μία ιδιαίτερη βαρετή διαδικασία, που θα μείνει στην ιστορία ως ο πρώτος τελικός, που κρίθηκε στα πέναλτι. Η κανονική διάρκεια και η παράταση έληξαν χωρίς γκολ και στα πέναλτι η Βραζιλία του Μπεμπέτο, του Ρομάριο και του Ντούνγκα ήταν πιο εύστοχη και νίκησε με 3-2.
Τραγική μορφή του τελικού, ο σπουδαίος Ιταλός επιθετικός Ρομπέρτο Μπάτζιο, που έχασε το καθοριστικό πέναλτι και ουσιαστικά χάρισε το τέταρτο κύπελλο στη «Σελεσάο».
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
Το Παγκόσμιο Κύπελλο των ΗΠΑ σε Αριθμούς
Αξιοσημείωτα Γεγονότα
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
16o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΓΑΛΛΙΑ 1998)
Το 16ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τις 10 Ιουνίου έως τις 12 Ιουλίου του 1998 στη Γαλλία, με τη διοργανώτρια χώρα να αναδεικνύεται νικήτρια και να κατακτά το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο της ιστορίας της. Η εθνική Ελλάδας συμμετείχε στην προκριματική φάση, αλλά δεν κατάφερε να δώσει το «παρών» για δεύτερη φορά σε τελική φάση. Τρεις ήταν οι υποψήφιες χώρες για τη διοργάνωση του 16ου Παγκοσμίου Κυπέλλου: η Γαλλία, η Ελβετία και το Μαρόκο. Στην πορεία, η Ελβετία αποσύρθηκε και η Γαλλία κέρδισε τη διοργάνωση, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της εκτελεστικής επιτροπής της FIFA στη Ζυρίχη στις 2 Ιουλίου 1992, επικρατώντας του Μαρόκου με 12 ψήφους έναντι 7.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου του 1998 ήταν η 16η διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου και έλαβε χώρα στην Γαλλία το διάστημα μεταξύ της 10ης Ιουνίου και της 12ης Ιουλίου 1998. Αυτή ήταν και η δεύτερη φορά που η Γαλλία οργάνωνε ένα Παγκόσμιο Κύπελλο μετά το 1938. Ένα φιλικό τουρνουά, το Τουρνουά της Γαλλίας, έλαβε χώρα το 1997 ως προετοιμασία για την διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Η έναρξη αυτού του τουρνουά αμαυρώθηκε από τον χαμό του αντιπροέδρου της οργανωτικής επιτροπής της διοργάνωσης (με τον Μισέλ Πλατινί) Φερνάν Σαστρ, ο οποίος απεβίωσε ύστερα από πολύμηνη μάχη με την επάρατη νόσο.
Η Εθνική Γαλλίας, αγωνιζόμενη εντός έδρας, προκρίθηκε για πρώτη φορά στην ιστορία της σε τελικό Παγκοσμίου Κυπέλλου, όπου επιβλήθηκε της Βραζιλίας, κατόχου του τίτλου, με σκορ 3-0. Ο, τότε, αρχηγός της Εθνικής Γαλλίας, Ντιντιέ Ντεσάν, έγινε ο πρώτος Γάλλος ποδοσφαιριστής που σηκώνει Παγκόσμιο Κύπελλο. Η διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου επέστρεψε ύστερα από 60 χρόνια στη Γαλλία και ο εμπνευστής της ιδέας για την κορυφαία ποδοσφαιρική διοργάνωση, Ζιλ Ριμέ, αν ζούσε, θα ήταν υπερήφανος βλέποντας τη χώρα του να σηκώνει το βαρύτιμο τρόπαιο. Οι «τρικολόρ» επέστρεψαν σε τελική φάση Μουντιάλ μετά το 1986, και όντας αουτσάιντερ έφτασαν στο θρίαμβο.
Ο προπονητής τους, Εμέ Ζακέ, είχε φτιάξει μια ομάδα με αμυντική προσήλωση και με ποδόσφαιρο ουσίας. Έκαναν περίπατο στη φάση των ομίλων όπου με τρεις νίκες σε ισάριθμα ματς πήραν την πρώτη θέση, όμως στη συνέχεια τα βρήκαν σκούρα. Στον αγώνα της φάσης των «16» πέρασαν νικώντας 1-0 την Παραγουάη στο «χρυσό γκολ» (ίσχυσε για πρώτη φορά το 1998) του Μπλαν ενώ στους προημιτελικούς πέταξαν στα πέναλτι εκτός την Ιταλία, με τον Αλμπερτίνι να αστοχεί στο τελευταίο χτύπημα. Στον ημιτελικό, οι διοργανωτές νίκησαν την ευχάριστη έκπληξη της διοργάνωσης Κροατία (2-1) με ήρωα τον αμυντικό Λιλιάν Τιράμ, ο οποίος σκόραρε δύο φορές, ενώ παράλληλα έχασαν με κόκκινη κάρτα τον Μπλαν.
Παρά την απουσία του αρχηγού τους, κατατρόπωσαν τη Βραζιλία (3-0) με τον Ζιντάν να σκοράρει δύο φορές και τον Πετί να βάζει το κερασάκι στην τούρτα. Η «Σελεσάο» στον τελικό έπαιξε ουσιαστικά με 10 παίκτες. Ο Ρονάλντο είχε χάσει τις αισθήσεις του. Το μεσημέρι του αγώνα μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο με σπασμούς, όπου διαπιστώθηκε ότι είχε υποστεί νευρικό κλονισμό και αντί να δει τον αγώνα από τον πάγκο, αγωνίστηκε βασικός. Επηρεασμένοι από αυτό το γεγονός οι παίκτες του Ζαγκάλο δεν εμφανίστηκαν στο γήπεδο, και ακόμα και μετά την αποβολή του Ντεσαγί (67') δεν απείλησαν την εστία του Μπαρτέζ. Στα παιχνίδια που έμειναν στην ιστορία.
Η Κροατία συνέτριψε στον προημιτελικό 3-0 τη Γερμανία, η Αργεντινή, μετά το 1986, απέκλεισε ξανά την Αγγλία, στους «16», στα πέναλτι. Ο Μπέκαμ αποβλήθηκε από τον ρέφερι Μίλτον Νίλσεν και έγινε ο μοιραίος των «λιονταριών», ενώ τέλος ο Ντένις Μπέργκαμπ, με ένα… επικό γκολ στο φινάλε, έγινε ο ήρωας του προημιτελικού Ολλανδία- Αργεντινή 2-1.
Προκριματική Φάση
Συνολικά, 174 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1998, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Η χώρα μας συμμετείχε στον Α' προκριματικό όμιλο της Ευρωπαϊκής Ζώνης, με αντιπάλους τη Δανία, την Κροατία, τη Βοσνία και τη Σλοβενία. Με 4 νίκες, 2 ισοπαλίες και 2 ήττες κατέλαβε την τρίτη θέση στον όμιλό της και απέτυχε να προκριθεί στην τελική φάση.
Τελική Φάση
Στην τελική φάση του Μουντιάλ της Γαλλίας συμμετείχαν 32 ομάδες: 15 από την Ευρώπη (Γερμανία, Ιταλία, Ολλανδία, Γιουγκοσλαβία, Ισπανία, Γαλλία, Αγγλία, Σκωτία, Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Κροατία, Δανία, Νορβηγία, Ρουμανία), 8 από την Αμερική (ΗΠΑ, Βραζιλία, Αργεντινή, Παραγουάη, Χιλή, Κολομβία, Τζαμάικα, Μεξικό), 5 από την Αφρική (Νιγηρία, Καμερούν, Ν. Αφρική, Μαρόκο, Τυνησία) και 4 από την Ασία (Σαουδική Αραβία, Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Ιράν). Χωρίστηκαν σε 8 ομίλους των τεσσάρων ομάδων έκαστος, ενώ 16 ομάδες προκρίθηκαν για τη δεύτερη φάση, όπου με νοκ-άουτ αγώνες οδηγήθηκαν στο ζευγάρι του τελικού.
Στη φάση των 16 προκρίθηκαν οι ομάδες της Βραζιλίας, της Νορβηγίας, της Χιλής, της Ιταλίας, της Γαλλίας, της Δανίας, της Νιγηρίας, της Παραγουάης, της Ολλανδίας, του Μεξικού, της Γερμανίας, της Γιουγκοσλαβίας, της Ρουμανίας, της Αγγλίας, της Αργεντινής και της Κροατίας. Έκπληξη αποτέλεσε η πρωτιά της Νιγηρίας και ο αποκλεισμός της Ισπανίας στον τέταρτο όμιλο. Στα ημιτελικά της διοργάνωσης, η Βραζιλία νίκησε στα πέναλτι με 4-2 την Ολλανδία (1-1 ο κανονικός αγώνας και η παράταση) και η Γαλλία την Κροατία με 2-1. Βραζιλία και Γαλλία πέρασαν στον τελικό της 12ης Ιουλίου. Στον μικρό τελικό, που έγινε στις 11 Ιουλίου, η Κροατία νίκησε 2-1 την Ολλανδία και κατέκτησε την τρίτη θέση.
Στον μεγάλο τελικό της 12ης Ιουλίου που έγινε στο Σταντ Ντε Φρανς του Παρισιού, η Γαλλία νίκησε εύκολα τη Βραζιλία με 3-0 και κατέκτησε για πρώτη φορά στην ιστορία της το Παγκόσμιο Κύπελλο. Τα γκολ των τρικολόρ σημείωσαν οι Ζιντάν (27', 45') και Πετί (90'). Ο αγώνας επισκιάστηκε από το μυστήριο και τις ίντριγκες σχετικά με το τι συνέβη στον Ρονάλντο, που παρουσιάστηκε αγνώριστος στο γήπεδο.
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
Ο Τελικός του Κυπέλλου
Παίρνοντας την πρωτοβουλία των κινήσεων από την έναρξη κιόλας της αναμέτρησης, η Γαλλία άρχισε να πιέζει την άμυνα της Βραζιλίας και δη προκαλώντας κινδύνους για την εστία του Ταφαρέλ. Σε διάστημα λίγων λεπτών, ο Στεφάν Γκιβάρς βρέθηκε σε δύο περιπτώσεις σε θέση τετ-α-τετ με τον Βραζιλιάνο τερματοφύλακα. Αρχικά, έπειτα από μια μακρινή εναέρια μπαλιά του Ντεσάν, κι έπειτα με μια πάσα στον κενό χώρο του Ζιντάν μετά από ωραία προσπάθεια του Τζορκαέφ. Αλλά και στις δύο αυτές περιπτώσεις, ο Γκιβάρς απέτυχε να βρει στόχο στα σουτ του. Ενώ ο αγώνας ξεκινούσε να ισορροπεί με την Βραζιλία να έχει ορισμένες επικίνδυνες φάσεις μπροστά στην εστία της Γαλλίας, οι Bleus κατάφεραν να ξαναβάλουν την πίεση στους αντιπάλους τους.
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
- ΒΡΑΖΙΛΙΑ: (Βινσέντε Φεόλα): Γκίλμαρ, Σάντος Ντ., Σάντος Ν., Ζίτο, Μπελίνι, Ορλάντο, Γκαρίντσα, Ντίντι, Βάβα, Πελέ, Ζαγκάλο.
- ΣΟΥΗΔΙΑ: (Τζορτζ Ρέινορ): Σβένσον, Μπέργκμαρκ, Αξμπομ, Μπέριεσον, Γκούσταφσον, Πάρλινγκ, Χάμριν, Γκρεν, Σίμονσον, Λίντχολμ, Σκόγλουντ.
Ήταν το πρώτο από τα πέντε Κύπελλα, που έχει κατακτήσει μέχρι σήμερα η Βραζιλία και το μοναδικό Μουντιάλ με νικήτρια oμάδα από άλλη ήπειρο. Από το Παγκόσμιο Κύπελλο του '58 αντέχουν ακόμη δύο ρεκόρ: Του πρώτου σκόρερ, που κατέχει ο γάλλος Ζιστ Φοντέν με 13 γκολ και των περισσοτέρων γκολ σε τελικό.
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
- 1. Φοντέν (Γαλλία) 13
- 2. Πελέ (Βραζιλία) 6
- 3. Ραν (∆υτική Γερµανία) 6
- 4. Βαβά (Βραζιλία) 5
- 5. ΜακΠάρλαντ (Β. Ιρλανδία) 5
7o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΧΙΛΗ 1962)
Μετά από 12 χρόνια η διοργάνωση διεξάχθηκε σε Νοτιοαμερικανική χώρα (τελευταία φορά ήταν το Παγκόσμιο Κυπέλλου του 1950 που διεξήχθη στην Βραζιλία). Για την διοργάνωση του 1962 δήλωσαν ενδιαφέρον 3 χώρες. Οι 3 χώρες ήταν ηΑργεντινή, Δυτική Γερμανία και η Χιλή. Πριν την διαδικασία της ψηφοφορίας η Δυτική Γερμανία απέσυρε την υποψηφιότητα της. Στην τελική ψηφοφορία που έγινε στη Λισαβόνα της Πορτογαλίας, η Χιλή κατάφερε να μαζέψει τους περισσότερους ψήφους και να κερδίσει τη διοργάνωση.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1962 ήταν η 7η διοργάνωση και διεξάχθηκε στηΧιλή από τις 30 Μαΐου μέχρι τις 17 Ιουνίου. Είναι η διοργάνωση που πέρασε στην ιστορία σαν η πιο αντιαθλητική. Χαρακτηρίστηκε το "Παγκόσμιο Κύπελλο της μεγάλης σφαγής". Τον τίτλο κατέκτησε η Βραζιλία, που νίκησε στον τελικό την Τσεχοσλοβακία με 3-1. Αλλά η διοργάνωση σημαδεύτηκε από τη βιαιότητα, τα επεισόδια, τους αντιαθλητικούς ποδοσφαιριστές και τους κακούς διαιτητές, που αδυνατούσαν να προστατεύσουν τους αθλητές. Δεκατρείς παίκτες τραυματίστηκαν σοβαρά και χειρουργήθηκαν.
Θύμα των αντιαθλητικών ενεργειών έπεσε και ο μεγάλος Πελέ, που έπαιξε μόνο σε δύο αγώνες: με το Μεξικό (η Βραζιλία νίκησε με 2-0 και ο Πελέ πέτυχε ένα γκολ) και με την Τσεχοσλοβακία στην Α' φάση (0-0). Η διοργανώτρια Χιλή πραγματοποίησε εντυπωσιακή πορεία, που ανακόπηκε στις 13 Ιουνίου στον ημιτελικό από τη Βραζιλία, από την οποία ηττήθηκε παρουσία 80.000 θεατών, με 2-4. Η Χιλή, βασιζόμενη στην θερμή υποστήριξη του φανατικού κοινού της, κατόρθωσε να κατακτήσει την 3η θέση, νικώντας, στις 16 Ιουνίου, στον μικρό τελικό, τη Γιουγκοσλαβία 1-0, με γκολ του Ρόχας στο 90'. Ήταν η μεγαλύτερη επιτυχία στην ιστορία του Χιλιανού ποδοσφαίρου.
Στο Κύπελλο σημειώθηκαν 89 τέρματα από 54 παίκτες. Τα περισσότερα σημειώθηκαν στον αγώνα Ε.Σ.Σ.Δ. - Κολομβίας 4-4. Παρά τους τραυματισμούς και τις αντιαθλητικές ενέργειες, μόνο έξι παίκτες αποβλήθηκαν. Καταλογίστηκαν οκτώ πέναλτι. Κόπηκαν 893.172 εισιτήρια εισιτήρια (μέσος όρος 27.912 ανά αγώνα). Ένας παίκτης, που μικρός έπασχε από πολιομυελίτιδα, ήταν η μορφή του Μουντιάλ της Χιλής, ο Βραζιλιάνος Γκαρίντσα, που αποκλήθηκε "Η ντρίμπλα του Θεού". Το μικρό ελάττωμα που έμεινε στο δεξί του πόδι του χάρισε το προνόμιο της εκπληκτικής ντρίμπλας, μίας από τις εντυπωσιακότερες στην ιστορία του παγκόσμιου ποδοσφαίρου.
Το ποδόσφαιρο έφερε πάλι ζωή στα συντρίμμια της Χιλής. Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1962 διεξήχθη στη Λατινοαμερικανική χώρα, η οποία προσπαθούσε ακόμα να συνέλθει από το φονικό σεισμό του 1960 (9,5 της κλίμακας Ρίχτερ, ο ισχυρότερος που έχει σημειωθεί παγκοσμίως). Οι διοργανωτές επέμειναν να φιλοξενήσουν το θεσμό, κυρίως μέσω του προέδρου της οργανωτικής επιτροπής, Κάρλος Ντίτμπορν, ο οποίος ξεστόμισε και την περιβόητη φράση: «Επειδή δεν έχουμε τίποτε, θα φτιάξουμε τα πάντα». Δεν πρόλαβε να ζήσει τη γιορτή του «βασιλιά των σπορ», καθώς πέθανε ένα μήνα πριν ξεκινήσει, ωστόσο, ο άθλος του δεν ξεχάστηκε.
Η οικοδέσποινα αποδείχτηκε ικανή για τα πάντα και στους αγωνιστικούς χώρους, όμως η Βραζιλία διατήρησε το στέμμα της. Σύμφωνα με το μύθο, η εθνική ομάδα της Χιλής έφαγε τυρί πριν νικήσει την Ελβετία, μακαρόνια προτού επικρατήσει της Ιταλίας, ήπιε βότκα πριν επιβληθεί της Σοβιετικής Ένωσης και καφέ πριν από τον ημιτελικό με τη «Σελεσάο», όπου λύγισε στα κόλπα των Γκαρίντσα και Βαβά. Νωρίτερα, το ματς των «κόκκινων» με τη «σκουάντρα ατζούρα» είχε χαρακτηριστεί ως η «μάχη του Σαντιάγο», γιατί οι ποδοσφαιριστές των δύο αντιπροσωπευτικών συγκροτημάτων έπαιξαν περισσότερο ξύλο παρά μπάλα.
Οι αστυνομικοί έβγαζαν τους παίκτες από το χορτάρι, ενώ ο διαιτητής της συγκεκριμένης αναμέτρησης, Κεν Άστον, έγινε αργότερα ο εφευρέτης του ισχύοντος κανονισμού των κίτρινων και κόκκινων καρτών. Ήταν η πρώτη φορά που χρησιμοποιήθηκε στο Μουντιάλ ο μέσος όρος τερμάτων ως κριτήριο στις ισοβαθμίες των ομίλων και ως εκ τούτου οι άμυνες έσφιξαν αναγκαστικά. Ακόμη και η κάτοχος του τροπαίου χρησιμοποίησε το «συντηρητικό», όπως χαρακτηρίστηκε, σύστημα 4-3-3, ασχέτως αν ο ομοσπονδιακός τεχνικός της, Αϊμόρε Μορέιρα, δικαιώθηκε.
Τα «καναρίνια» επικράτησαν 3-1 στον τελικό της ευχάριστης έκπληξης, Τσεχοσλοβακίας, αν και βρέθηκαν πίσω στο σκορ, όπως είχε συμβεί και το 1958 στη Σουηδία. Ο τερματοφύλακας Σρόιφ, εντούτοις, αν και είχε κατεβάσει ρολά στα προηγούμενα παιχνίδια, τα «θαλάσσωσε» στην κρίσιμη μονομαχία.
Προκριματικά
Στα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1962 συμμετείχαν 56 εθνικές ομάδες και διαγωνίστηκαν για τις 16 θέσεις που δόθηκαν για την τελική φάση των Μουντιάλ. Οι 2 από τις 16 θέσεις καλύφθηκαν από την προηγούμενή νικήτρια Βραζιλία και την οικοδέσποινα Χιλή. Χαρακτηριστικό είναι ότι λόγο της ιδιομορφίας των προκριματικών μόνο το Μεξικό προκρίθηκε από τις ηπείρους Βόρεια και Κεντρική Αμερική, Αφρική, Ασία και Ωκεανία κάνοντας έτσι το Παγκόσμιο Κύπελλο να μοιάζει σε Διηπειρωτικό Κύπελλο με δύο μόλις ηπείρους να διαγωνίζονται για το τρόπαιο του Παγκόσμιου Πρωταθλητή Για πρώτη φορά στην τελική φάση συμμετείχαν η Βουλγαρία και η Κολομβία.
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
- 1. Γκαρίντσα (Βραζιλία) 4
- 2. Βαβά (Βραζιλία) 4
- 3. Σάντσες (Χιλή) 4
- 4. Αλµπερτ (Ουγγαρία) 4
- 5. Ιβάνοφ (ΕΣΣ∆) 4
8o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΑΓΓΛΙΑ 1966)
Το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου του 1966 διεξήχθη για πρώτη φορά στην Αγγλία, καθώς με την συμπλήρωση τότε ενός αιώνα από τη δημιουργία της σύγχρονης έκδοσης του ποδοσφαίρου, η FIFA έκρινε ότι η διοργάνωση έπρεπε να γίνει στη χώρα που γέννησε το ποδόσφαιρο. Πρόεδρος της FIFA ήταν τότε ο σερ Στάνλεϊ Ράους, που έλαβε τα μέτρα του ώστε να ευνοηθεί η εθνική ομάδα της πατρίδας του. Η Αγγλία βρέθηκε σ´έναν εύκολο όμιλο κι ορίστηκε να δώσει όλους τους αγώνες της στο Στάδιο Γουέμπλεϊ. Ποτέ άλλοτε διοργανώτρια χώρα δεν έτυχε ανάλογης εύνοιας.
Η διοργάνωση του 1966 πέρασε στην ιστορία για τα αμφισβητούμενα γκολ στον τελικό, για τον «Μαύρο Πάνθηρα» της Πορτογαλίας Εουσέμπιο και για τους «τρελούς» Βορειοκορεάτες. Παραλίγο επίσης η διοργάνωση να περάσει στην ιστορία του ποδοσφαίρου και για έναν ακόμα λόγο, όταν δύο μήνες πριν από την έναρξη των αγώνων, το τρόπαιο Ζιλ Ριμέ κλάπηκε. Το ανακάλυψε λίγες μέρες αργότερα, σε έναν λονδρέζικο κήπο, ο «Πικλς», το σκυλάκι ενός καντηλανάφτη. Σίγουρα πάντως αυτό το Μουντιάλ δεν ήταν η διοργάνωση του Πελέ, τον οποίο οι Βούλγαροι κι οι Πορτογάλοι αμυντικοί φρόντισαν να σακατέψουν. Οι Πορτογάλοι όμως είχαν και τον Εουσέμπιο.
Τον αποκαλούμενο και «Μαύρο Πάνθηρα», που με δύο προσωπικά γκολ τους οδήγησε στον θρίαμβο με 3-1 επί της προηγούμενης παγκόσμιας πρωταθλήτριας Βραζιλίας. Στο Μίντλεσμπρο, έγινε μία από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις στην ιστορία του θεσμού. Η Βόρεια Κορέα με γκολ του Πακ Ντου Ικ, νίκησε 1-0 την Ιταλία αποκλείοντάς την από τον πρώτο γύρο. Αποδοκιμασίες, ειρωνείες και σάπια λαχανικά περίμεναν τους «Ατζούρι» στην πατρίδα τους. Οι Βορειοκορεάτες που ήταν και η παρθενική τους εμφάνιση σε Μουντιάλ, φάνηκαν ορεξάτοι και για νέα έκπληξη. Στον προημιτελικό προηγήθηκαν με 3-0 της Πορτογαλίας.
Τότε ανέλαβε ο Εουσέμπιο που με 4 γκολ οδήγησε την ομάδα του στα ημιτελικά (5-3). Εκεί όμως, η Αγγλία, με δύο γκολ του Μπόμπι Τσάρλτον πήρε την πρόκριση για τον τελικό (2-1). Αντίπαλός της, η Δυτική Γερμανία που είχε ξεπεράσει διαδοχικά την αντίσταση της Ουρουγουάης και της Σοβιετικής Ένωσης. Για την διοργάνωση του 1966 δήλωσαν ενδιαφέρον 3 χώρες. Οι 3 χώρες ήταν η Αγγλία, Δυτική Γερμανία και η Ισπανία. Πριν την διαδικασία της ψηφοφορίας η Ισπανία απέσυρε την υποψηφιότητα της. Στην τελική ψηφοφορία που έγινε στην Ρώμη, η Αγγλία κατάφερε να συγκεντρώσει τις περισσότερες ψήφους και να κερδίσει την διοργάνωση.
Το γκολ-φάντασμα του Τζεφ Χαρστ, στον τελικό ανάμεσα στις Αγγλία και Δυτική Γερμανία στο Γουέμπλεϊ, έκρινε το Μουντιάλ του 1966 υπέρ των «λιονταριών». Έμεινε, δε, στην ιστορία ως η πλέον λανθασμένη διαιτητική απόφαση στo ποδόσφαιρο, καθώς ήταν ένα καθοριστικό σφύριγμα στην παράταση του τελικού της κορυφαίας διοργάνωσης του λαοφιλέστερου αθλήματος. Όλα ξεκίνησαν στις 22 Αυγούστου 1960, όταν ο τότε πρόεδρος της FIFA, Στάνλεϊ Ράους, ανέθεσε το Μουντιάλ του 1966 στην πατρίδα του, ως φόρο τιμής για τον έναν αιώνα ύπαρξης της Αγγλικής ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας.
Αυτή ήταν η πρώτη σοβαρή ένδειξη για αυτό που θα ακολουθούσε στην τελική φάση ενός Παγκοσμίου Κυπέλλου, που ποτέ άλλοτε διοργανώτρια χώρα δεν έτυχε ανάλογης εύνοιας. Μάλιστα, δύο μήνες πριν από την έναρξη των αγώνων, η διοργάνωση κινδύνευσε να «τιναχτεί στον αέρα», καθώς το τρόπαιο «Ζιλ Ριμέ» κλάπηκε. Πέρα από το αμφισβητούμενο γκολ του Χαρστ στον τελικό, το Μουντιάλ του 1966 έμεινε στην ιστορία γιατί αποτέλεσε τη μοναδική κατάκτηση Παγκοσμίου Κυπέλλου της Εθνικής Αγγλίας. Τα «λιοντάρια» έγραψαν την πιο λαμπρή σελίδα στην ιστορία τους, έστω και αν σε αυτήν υπήρξαν πολλές μουντζούρες. Παράλληλα, στο Νησί έλαμψε το άστρο του «θρυλικού» Πορτογάλου Εουσέμπιο.
Ο «μαύρος πάνθηρας» αναδείχτηκε πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης με 9 τέρματα. Από την πλευρά τους οι Βορειοκορεάτες, στην παρθενική τους εμφάνιση σε Μουντιάλ, σημείωσαν μία από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις στην ιστορία του θεσμού, αποκλείοντας την Ιταλία από τα προημιτελικά, χάρη στην επικράτησή τους 1-0 στο Μίντλεσμπρο. Στον τελικό, μπροστά σε 98.000 θεατές, η Αγγλία επικράτησε 4-2 της Δυτικής Γερμανίας στην παράταση. Στην κανονική διάρκεια του αγώνα οι ομάδες αναδείχθηκαν ισόπαλες 2-2. Στο 98ο λεπτό ο Χαρστ σούταρε, η μπάλα πήγε στο οριζόντιο δοκάρι, προσγειώθηκε στο έδαφος και σύμφωνα με τον επόπτη πέρασε τη γραμμή.
Το «κερασάκι στην τούρτα» έβαλε ξανά ο Χαρστ που σκόραρε στην εκπνοή του αγώνα, διαμορφώνοντας το τελικό αποτέλεσμα.
Προκριματικά
Στα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1966 συμμετείχαν 74 εθνικές ομάδες και διαγωνίστηκαν για τις 16 θέσεις που δόθηκαν για την τελική φάση των Μουντιάλ. Οι 2 από τις 16 θέσεις καλύφθηκαν από την προηγούμενή νικήτρια Βραζιλία και την Αγγλία ως διοργανώτρια χώρα. Στα προκριματικά αρνήθηκαν να συμμετάσχουν οι χώρες της Αφρικής που μποϊκόταραν την διοργάνωση λόγω της απόφασης της FIFA να συμμετάσχουν σε κοινά προκριματικά με την Ασία και την Ωκεανία όπου θα δικαιούνταν μόλις μία θέση και οι 3 ήπειροι μαζί. Για πρώτη φορά στην τελική φάση συμμετείχαν η Βόρεια Κορέα και η Πορτογαλία.
Τελικός Παγκοσμίου Κυπέλλου 1966
Στον τελικό μπροστά σε 100.000 θεατές, στο Γουέμπλεϊ, ο Χάλερ άνοιξε το σκορ για τους Δυτικογερμανούς, αλλά 6 λεπτά αργότερα ο Τζεφ Χαρστ ισοφάρισε για την Αγγλία και στη συνέχεια ο Πίτερς έκανε το 2-1. Απέμεναν δευτερόλεπτα για το σφύριγμα της λήξης και το Γουέμπλεϊ σίγησε. Εκτέλεση φάουλ του Έμεριχ, κεφαλιά του Χελντ, προβολή του Βέμπερ και 2-2 για τη Δυτική Γερμανία. Για πρώτη φορά ύστερα από 32 χρόνια, ο τελικός θα κρινόταν στην παράταση. Η φάση του 101' έγραψε ιστορία. Από σουτ του Τζεφ Χαρστ, η μπάλα προσέκρουσε στο οριζόντιο δοκάρι, αναπήδησε στη γραμμή του τέρματος των Δυτικογερμανών κι απομακρύνθηκε. Ο Ελβετός διαιτητής Ντινστ δίστασε.
Έτρεξε στον Σοβιετικό επόπτη Μπαχράμοφ που ανέλαβε την ευθύνη. Κατά τη γνώμη του, η μπάλα είχε περάσει τη γραμμή. Η Αγγλία προηγήθηκε με 3-2. Χρόνια μετά, η ανάλυση της φάσης από ηλεκτρονικό υπολογιστή απέδειξε ότι ο μακαρίτης πλέον Μπαχράμοφ είχε κάνει λάθος. Οι Δυτικογερμανοί παραδόθηκαν κι ο Χαρστ έκανε το 4-2, για να γίνει ο πρώτος και μοναδικός ποδοσφαιριστής που πέτυχε τρία γκολ σε τελικό Παγκοσμίου Κυπέλλου. Πανευτυχείς οι Άγγλοι διεθνείς παρέλαβαν από τα χέρια της βασίλισσας Ελισάβετ το βαρύτιμο έπαθλο.
Όταν μελετήθηκε το βίντεο του τελικού για να πιστοποιηθεί κατά πόσο ήταν έγκυρο το τρίτο γκολ της Αγγλίας, διαπιστώθηκε ότι συζητήσιμη ήταν η εγκυρότητα και των τριών γκολ του Τζεφ Χαρστ. Το πρώτο γκολ το πέτυχε με κεφαλιά ύστερα από φάουλ που εκτελέστηκε τη στιγμή που ο διαιτητής τακτοποιούσε στο τείχος τους Δυτικογερμανούς παίκτες. Στο δεύτερο γκολ του, η μπάλα δεν πέρασε τη γραμμή της εστίας, ενώ το τρίτο του (και 4ο της Αγγλίας) σημειώθηκε σε μία στιγμή που έπρεπε να είχε διακοπεί ο αγώνας, αφού τρεις φίλαθλοι είχαν εισβάλει στο γήπεδο.
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
- 1. Εουσέµπιο (Πορτογαλία) 9
- 2. Χάλερ (Γερµανία) 6
- 3. Χαρστ (Αγγλία) 4
- 4. Μπεκενµπάουερ (Γερµανία) 4
- 5. Μπένε (Ουγγαρία) 4
9o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΜΕΞΙΚΟ 1970)
Το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 1970 διεξήχθη στο Μεξικό και θεωρείται το πιο θεαματικό στην ιστορία του αθλήματος. Ήταν το πρώτο Μουντιάλ που μεταδόθηκε από την τηλεόραση έγχρωμο, σε όσα κράτη ήταν τότε διαθέσιμο τέτοιο σήμα. Η τηλεοπτική κάλυψη δεν ήταν ιδιαίτερα ευνοϊκή για τους παίκτες, καθώς λόγω απαίτησης των καναλιών, πολλά ματς έγιναν κάτω από τη μεσημεριάτικη ζέστη, μέσα στο καλοκαίρι. Ήταν επίσης το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο όπου χρησιμοποιήθηκαν κίτρινες και κόκκινες κάρτες και το πρώτο στο οποίο επιτράπηκε η αντικατάσταση παίκτη.
Πολλοί είχαν εκφράσει την αντίθεσή τους για την ανάληψη της διοργάνωσης από το Μεξικό, λόγω της αφόρητης ζέστης, του μεγάλου υψομέτρου και του αραιού οξυγόνου. Παρόλα αυτά, το Παγκόσμιο Κύπελλο του Μεξικού αναδείχθηκε ως το πιο θεαματικό και χορταστικό στην ιστορία του θεσμού. Το Κύπελλο κατέκτησε η εθνική ομάδα της Βραζιλίας, η οποία περιελάμβανε στη σύνθεσή της τους Πελέ, Ριβελίνο, Τοστάο, Ζαϊρζίνιο και Ζέρσον. Η ομάδα αυτή θεωρείται η καλύτερη που έχει αγωνιστεί ποτέ στον θεσμό. Αυτή ήταν η τρίτη κατάκτηση του κυπέλλου από τη Βραζιλία, η οποία νικώντας στον τελικό την Ιταλία με 4-1, πήρε το Κύπελλο Ζιλ-Ριμέ στη Βραζιλία, στα γραφεία της Βραζιλιάνικης Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας.
Από εκεί κλάπηκε στις 20 Δεκεμβρίου 1983 και δε βρέθηκε ποτέ πια. Το τρόπαιο εν συνεχεία (στο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 1974) αντικαταστάθηκε. Κατά τη διάρκεια του ημιτελικού ανάμεσα σε Ιταλία και Δυτική Γερμανία, 1-1 στην κανονική διάρκεια και 4-3 στην παράταση, 23 κατάδικοι απέδρασαν από μεξικάνικη φυλακή, εκμεταλλευόμενοι το γεγονός ότι οι φύλακές τους είχαν απορροφηθεί από το θέαμα στην τηλεόραση. Στην Ιταλία, πέντε φίλαθλοι δεν άντεξαν τη συγκίνηση και πέθαναν από καρδιακή προσβολή. Για την διοργάνωση του 1970 δήλωσαν ενδιαφέρον 2 χώρες. Οι 2 χώρες ήταν η Αργεντινή και το Μεξικό.
Στην τελική ψηφοφορία, που έγινε στο Τόκιο της Ιαπωνίας, το Μεξικό κατάφερε να μαζέψει τις περισσότερες ψήφους και ανάλαβε την διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1970. Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1970 στο Μεξικό είναι ξεχωριστό. Θεωρήθηκε από πολλούς το κορυφαίο και πιο θεαματικό που έχει διεξαχθεί ως σήμερα, ενώ ανέδειξε την καλύτερη ομάδα που έχει εμφανιστεί ποτέ στα γήπεδα. Η Βραζιλία του Πελέ, αλλά και των υπολοίπων βιρτουόζων της «Σελεσάο», Ριβελίνο, Τοστάο, Ζαϊρζίνιο και Ζέρσον, ήταν καταιγιστική. Αλλωστε, κατέκτησε τον τίτλο αήττητη, με έξι νίκες σε ισάριθμα παιχνίδια (τρεις στον όμιλο και τρεις στα νοκ άουτ).
Η διοργάνωση δεν ξεκίνησε με τις καλύτερες προϋποθέσεις, αφού το υψόμετρο (το Μεξικό βρίσκεται 2.000 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας), αλλά και το γεγονός ότι τα παιχνίδια διεξήχθησαν το μεσημέρι, προκάλεσαν έντονο προβληματισμό και παράπονα από πολλούς παίκτες και προπονητές. Πάντως, το Μουντιάλ του Μεξικού είχε και πολλές καινοτομίες. Για πρώτη φορά στην ιστορία της διοργάνωσης υπήρχε τηλεοπτική κάλυψη και μάλιστα με ήχο και έγχρωμη εικόνα, γεγονός που εκτόξευσε τη δημοτικότητα του θεσμού στα ύψη.
Επίσης, ήταν η πρώτη φορά που κάθε ομάδα είχε δικαίωμα να κάνει δύο αλλαγές (μέχρι τότε επιτρεπόταν αλλαγή μόνο σε περίπτωση τραυματισμού τερματοφύλακα), ενώ υπήρχαν κίτρινες και κόκκινες κάρτες. Η Βραζιλία ήταν ασταμάτητη και δεν αντιμετώπισε κανένα πρόβλημα στη διάρκεια των αγώνων. Τρανή απόδειξη ήταν η εμφατική νίκη επί της Ιταλίας στον τελικό με 4-1. Αυτός ήταν ο τρίτος τίτλος της, με αποτέλεσμα να πάρει το κύπελλο Ζιλ Ριμέ στα γραφεία της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της χώρας της, απ’ όπου τελικά κλάπηκε στις 20 Δεκεμβρίου 1983 και δεν βρέθηκε ποτέ.
Από τη διοργάνωση απουσίασαν μεγαθήρια της εποχής, όπως οι Γαλλία, Πορτογαλία, Ουγγαρία, Αργεντινή και Ισπανία, αλλά όσες ομάδες προκρίθηκαν αποζημίωσαν τους φιλάθλους με το θέαμα που παρουσίασαν. Είναι ενδεικτικό ότι τον ημιτελικό Ιταλίας-Δυτικής Γερμανίας τον παρακολούθησαν 102.000 στο στάδιο «Αζτέκα», ο οποίος έληξε 4-3, με πέντε γκολ να σημειώνονται στην παράταση. Αυτός ο αγώνας θεωρήθηκε ο πιο σπουδαίος όλων των εποχών. Το εναρκτήριο λάκτισμα δόθηκε με τη συνάντηση Μεξικού - Σοβιετικής Ένωσης 0-0, που διεξήχθη στις 31 Μαΐου 1970 στο μεγαλόπρεπο στάδιο Αζτέκα στην Πόλη του Μεξικού.
Στο ίδιο γήπεδο έπεσε η αυλαία του Μουντιάλ στις 21 Ιουνίου με τον μεγάλο τελικό Βραζιλίας - Ιταλίας 4-1. Το 9ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου ήταν το πρώτο που μεταδόθηκε τηλεοπτικά στη χώρα μας από την Κρατική Τηλεόραση. Κύριο χαρακτηριστικό του, η επιστροφή του τεχνικού και φανταιζί ποδοσφαίρου, που τόσο έλειψε στα Μουντιάλ της Χιλής και της Αγγλίας, όπου κυριάρχησε η δύναμη. Από την πλειονότητα των ειδικών θεωρείται ως το καλύτερο Παγκόσμιο Κύπελλο όλων των εποχών, ενώ η Βραζιλία των Πελέ, Τοστάο, Ζαϊρζίνιο και Ριβελίνο, η καλύτερη ομάδα όλων των εποχών.
71 ομάδες πήραν μέρος στον προκριματικό γύρο, που σημαδεύτηκε από την ποδοσφαιρική κόντρα της Ονδούρας με το Ελ Σαλβαδόρ, η οποία οδήγησε σε πολεμική αναμέτρηση τις δύο χώρες της Κεντρικής Αμερικής. Τα προκριματικά του παγκοσμίου κυπέλλου σημαδεύτηκαν από τον επονομαζόμενο "Πόλεμο του Ποδοσφαίρου". Ελ Σαλβαδόρ και Ονδούρα διεκδίκησαν την πρόκρισή τους στα τελικά του Μουντιάλ, σε αγώνες μπαράζ. Καταπιεσμένα πάθη και μίση που επί δεκαετίες δίχαζαν αυτές τις δύο Κεντροαμερικανικές χώρες ξέσπασαν. Η Ονδούρα νίκησε 1-0 στην έδρα της, αλλά έχασε με 3-0 στο Ελ Σαλβαδόρ.
Το σκληρό παιχνίδι των ποδοσφαιριστών συνοδεύτηκε από ταραχές και ξυλοδαρμούς των Σαλβαδοριανών μεταναστών στην Ονδούρα, για να εξελιχθεί σε αλυσίδα συνοριακών επεισοδίων. Η FIFA αποφάσισε να γίνει νέος αγώνας μπαράζ στο ουδέτερο Μεξικό. Το Ελ Σαλβαδόρ νίκησε με 3-2 και, την επόμενη μέρα, ο στρατός του εισέβαλε στην Ονδούρα. Μέσα σε 4 μόλις ημέρες, 3.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, 6.000 τραυματίστηκαν κι άλλοι 100.000 έμειναν άστεγοι. Χρειάστηκε η εσπευσμένη δραστηριοποίηση του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών για να δοθεί τέλος σ´αυτή την αιματοχυσία που αποκλήθηκε "Πόλεμος του Ποδοσφαίρου".
Η Ελλάδα έφθασε για πρώτη φορά στην ιστορία τόσο κοντά στην πηγή, αλλά νερό δεν ήπιε για μόλις ένα βαθμό. Συμμετείχε στον πρώτο προκριματικό όμιλο με αντιπάλους τη Ρουμανία, την Ελβετία και την Πορτογαλία. Με 2 νίκες, 3 ισοπαλίες και 1 ήττα και τέρματα 13-9 τερμάτισε δεύτερη, ένα βαθμό πίσω από τη Ρουμανία, που πήρε τελικά την πρόκριση. Η διαμάχη του προπονητή Νταν Γεωργιάδη με τον Δομάζο ίσως να έπαιξε ρόλο στον αποκλεισμό της Εθνικής, που είχε σπουδαίους παίκτες στη σύνθεσή της, όπως τους Καμάρα, Παπαϊωάνου, Κούδα, Σιδέρη, Δέδε, Μποτίνο και φυσικά τον Μίμη Δομάζο.
Στην τελική φάση του Μουντιάλ συμμετείχαν 16 ομάδες: 9 από την Ευρώπη, 5 από την Κεντρική και Νότια Αμερική, το Μαρόκο, που εκπροσώπησε την Αφρική και το Ισραήλ από τη ζώνη Ασίας / Ωκεανίας. Χωρίστηκαν σε 4 ομίλους των τεσσάρων ομάδων έκαστος. Δύο ομάδες θα περνούσαν από κάθε όμιλο στον προημιτελικό γύρο. Από εκεί και ως τον τελικό, οι αγώνες θα ήσαν νοκ-άουτ. Από τον 1ο Όμιλο προκρίθηκαν η Σοβιετική Ένωση και το Μεξικό, από τον 2ο η Ιταλία και η Ουρουγουάη και από το 4ο η Δυτική Γερμανία και το Περού. Ο 3ος Όμιλος με τη συμμετοχή της Βραζιλίας και της κατόχου του τίτλου Αγγλίας, οι οποίες πήραν τελικά την πρόκριση, προσέφερε τις πρώτες αξιομνημόνευτες στιγμές του Μουντιάλ.
Στον αγώνα Βραζιλίας - Τσεχοσλοβακίας 4-1 το σουτ του Πελέ κάτω από την σέντρα που έφυγε ελάχιστα έξω από την εστία του Βίκτορ, που θα μπορούσε να ήταν το γκολ του αιώνα, αν έμπαινε. Ο σπουδαίος βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής είχε συμμετοχή και στην απόκρουση του αιώνα από τον άγγλο τερματοφύλακα Γκόρντον Μπανκς σε εξ επαφής κεφαλιά του στον αγώνα Αγγλίας - Βραζιλίας 0-1. Στο προημιτελικό γύρο, η Ουρουγουάη νίκησε 1-0 τη Σοβιετική Ένωση, η Βραζιλία συνέχισε τις σπουδαίες εμφανίσεις της με νίκη 4-2 επί του Περού, ενώ η Ιταλία συνέτριψε 4-1 το Μεξικό.
Στο πιο σπουδαίο παιγνίδι των προημιτελικών, η Γερμανία των Μπεκενμπάουερ και Μίλερ νίκησε 3-2 και απέκλεισε την κάτοχο του τίτλου Αγγλία, παίρνοντας τη ρεβάνς για την ήττα της στον τελικό του 1966.ΒΣτα ημιτελικά, η Βραζιλία νίκησε 3-1 την Ουρουγουάη με την απίθανη προσποίηση του Πελέ επί του τερματοφύλακα Μαζούρκεβιτς που όμως δεν κατέληξε σε γκολ, και η Ιταλία 4-3 τη Δυτική Γερμανία, σ' ένα συγκλονιστικό αγώνα, με απίστευτη διακύμανση, που έκοβε την ανάσα. Κρίθηκε στην παράταση, καθώς στην κανονική του διάρκεια έληξε ισόπαλος 1-1 με τους Γερμανούς να ισοφαρίζουν στο 90ο λεπτό.
Και φθάσαμε στις 21 Ιουνίου του 1970, όταν στο στάδιο Αζτέκα της Πόλης του Μεξικού έγινε ο μεγάλος τελικός, με αντιπάλους τη Βραζιλία και την Ιταλία, που διεκδικούσαν τον τρίτο τίτλο τους. 108.000 θεατές παρακολούθησαν τον αγώνα, με διαιτητή τον Ανατολικογερμανό Γκλέκνερ. Η Σελεσάο του Μάριο Ζαγκάλο δεν άφησε κανένα περιθώριο αντίδρασης στη Σκουάντρα Ατζούρα του Φερούτσιο Βαλκαρέτζι. Τη συνέτριψε με 4-1 και ήταν αυτή που σήκωσε το τρίτο Κύπελλο της ιστορίας της. Τα τέρματα σημείωσαν οι: Πελέ (18'), Ζέρσον (65'), Ζαϊρζίνιο (70'), Κάρλος Αλμπέρτο (86'), ενώ για τους Ιταλούς είχε ισοφαρίσει ο Μπονισένια (37').
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
- ΒΡΑΖΙΛΙΑ: Φέλιξ, Κάρλος Αλμπέρτο, Μπρίτο, Πιάζα, Εβεράλντο, Κλοντοάλντο, Ζέρσον, Ζαϊρζίνιο, Τοστάο, Πέλέ, Ριβελίνο.
- ΙΤΑΛΙΑ: Αλμπερτόζι, Τσέρα, Μπούρνιτς, Μπερτίνι, Ροζάτο, Φακέτι, Ντομεγκίνι, Ματσόλα, Ντε Σίστι, Μπονινσένια, Ρίβα.
Πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης αναδείχθηκε ο γερμανός Γκερντ Μίλερ με 10 γκολ. Στο Μουντιάλ του Μεξικού έγινε για πρώτη φορά η χρήση της κίτρινης και κόκκινης κάρτας από τους διαιτητές.
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
- 1. Μίλερ (Γερµανία) 10
- 2. Ζαϊρζίνιο (Βραζιλία) 7
- 3. Κουµπίγιας (Περού) 5
- 4. Πελέ (Βραζιλία) 4
- 5. Μπίσοβετς (ΕΣΣ∆) 4
10o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (Δ. ΓΕΡΜΑΝΙΑ 1974)
Το 10ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τις 13 Ιουνίου έως τις 7 Ιουλίου του 1974 στη Δυτική Γερμανία, με νικήτρια την εθνική ομάδα της διοργανώτριας χώρας, που κατέκτησε το δεύτερο τρόπαιό της. Η Ελλάδα συμμετείχε στον προκριματικό γύρο, χωρίς να καταφέρει να προκριθεί στην τελική φάση. Η Δυτική Γερμανία κέρδισε άνευ αντιπάλου τη διοργάνωση στη συνεδρίαση της FIFA, που έγινε στις 6 Ιουλίου του 1966 στο Λονδίνο, αφού αλληλοϋποστηρίχτηκε με την Ισπανία, που ανέλαβε τη διοργάνωση του 1982.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου του 1974 ήταν η 10η διοργάνωση που διεξήχθη για πρώτη φορά στη Δυτική Γερμανία από τις 13 Ιουνίου μέχρι τις 7 Ιουλίου. Αυτή τη φορά το Μουντιάλ είχε ένα νέο τρόπαιο, το οποίο ονομαζόταν Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA. Το παλιό τρόπαιο Ζιλ Ριμέ είχε πλέον εγκατασταθεί στο Ρίο ντε Τζανέιρο κι έτσι με απόφαση της FIFA οι 16 εθνικές ομάδες, που έφτασαν στη Δυτική Γερμανία για την τελική φάση της διοργάνωσης θα αγωνίζονταν για αυτό το καινούργιο έπαθλο. Το Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA, ένα ολόχρυσο τρόπαιο 18 καρατίων που αναπαριστά δύο ποδοσφαιριστές να σηκώνουν τον πλανήτη Γη.
Ύψους 36 εκατοστών και βάρους 4,97 κιλών, έργο του Ιταλού καλλιτέχνη, Σίλβιο Γκατζανίκα. Ήταν σαφές ότι θα το κατακτούσε η ομάδα που θ' απέδιδε με τον καλύτερο τρόπο το λεγόμενο «ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο», το οποίο έδρεπε δάφνες τότε στην Ευρώπη με ιδανικό εκφραστή του τον ΑΦΚ Άγιαξ. Με ηγέτη τον Γιόχαν Κρόιφ και κορμό τους συμπαίκτες του στον Άγιαξ, η Ολλανδία έδειξε ότι θα ήταν η διάδοχος της γερασμένης Βραζιλίας, από την οποία είχε αποσυρθεί ο Πελέ. Οι «Οράνιε», με εντυπωσιακές εμφανίσεις και κάμποσες επιβλητικές νίκες (όπως το 2-0 επί της Ουρουγουάης, το 4-0 επί της Αργεντινής, το 2-0 επί της Βραζιλίας), προέλασαν μέχρι τον τελικό του Μονάχου.
Οι διοργανωτές Δυτικογερμανοί είχαν τη δική τους συνταγή. Ηγέτης ήταν ο «Κάιζερ» Φραντς Μπεκενμπάουερ και κορμός η Μπάγερν Μονάχου, που τότε διαδεχόταν τον Άγιαξ στη συλλογή Κυπέλλων Πρωταθλητριών Ευρώπης. Όμως, λίγες μέρες πριν από την έναρξη της διοργάνωσης, οι διεθνείς απείλησαν με αποχή όταν πληροφορήθηκαν ότι τα πριμ που είχαν τάξει Ιταλοί και Ολλανδοί στους παίκτες τους ήταν πολλαπλάσια από αυτά που τους είχε υποσχεθεί η Δυτικογερμανική ποδοσφαιρική ομοσπονδία. Ο προπονητής τους,Χέλμουτ Σεν, άρχισε την αναζήτηση άλλων 22 ποδοσφαιριστών ώσπου χάρη στην ενωτική παρέμβαση του Μπεκενμπάουερ και νέες υποσχέσεις της Ομοσπονδίας, η τάξη αποκαταστάθηκε.
Οι Δυτικογερμανοί ξεκίνησαν διστακτικά, αλλά βελτιώθηκαν στη β' φάση, ξεπέρασαν τα εμπόδια Γιουγκοσλάβων και Σουηδών και στο κρίσιμο ματς που θα έδινε το εισιτήριο για τον τελικό αντιμετώπισαν την Πολωνία, την ομάδα των Ντέινα, Λάτο, Σάρμαχπου είχε κάνει την έκπληξη στα προκριματικά, αφήνοντας εκτός τελικής φάσης την Αγγλία, κι εκτός ημιτελικής φάσης την Ιταλία. Στο γήπεδο της Φρανκφούρτης, ο Πολωνός γκολκίπερ Τομασέφσκι απέκρουσε πέναλτι του Χένες, ο Δυτικογερμανός ομόλογός του, Ζεπ Μάγερ, έκανε σωτήριες επεμβάσεις προ των Λάτο και Γκάντοχα και τελικά ήταν ο Γκερντ Μύλερ, εκείνος που έδωσε στους διοργανωτές τη νίκη και την πρόκριση στον τελικό.
Η απόφαση για τον οικοδεσπότη του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1974 πάρθηκε στις 6 Ιουλίου 1966 . Την ίδια μέρα συναποφασίστηκε και το ποιος θα διοργανώσει τα Παγκόσμια Κύπελλα του 1978 και 1982. Ενδιαφέρον για την διοργάνωση των αγώνων του 1974 και 1982 έδειξαν η Δυτική Γερμανία και η Ισπανία. Στην συνέχεια η Ισπανία απόσυρε την υποψηφιότητα της για την διοργάνωση του 1974 με αντάλλαγμα την διοργάνωση του 1982 .Στο δυτικό κομμάτι της Γερμανίας διεξήχθη το Μουντιάλ του 1974 και εκεί «χαμογέλασαν» οι οικοδεσπότες. Τα «πάντσερ» στηρίχθηκαν στον κορμό της Μπάγερν και υποχρέωσαν το τότε μεγάλο φαβορί, Ολλανδία, να αποχωρήσει με σκυμμένο το κεφάλι.
Οι «οράνιε» μπορεί να έπαιζαν το «απόλυτο ποδόσφαιρο» με ηγέτη τον Γιόχαν Κρόιφ, όμως οι Γερμανοί έκαναν κυριολεκτικά τα πάντα για να σηκώσουν πρώτοι το σημερινό τρόπαιο «Fifa World Cup» (εκεί πρωτοεμφανίστηκε και αντικατέστησε το παλιό έπαθλο του Ζιλ Ριμέ). Οι παίκτες του Χέλμουτ Σεν λίγες μέρες πριν από την έναρξη της διοργάνωσης απείλησαν τη Γερμανική ομοσπονδία με αποχώρηση, όταν πληροφορήθηκαν το πολλαπλάσιο πριμ των Ολλανδών και των Ιταλών. Οι νέες υποσχέσεις της ομοσπονδίας έπεισαν την παρέα του Φραντς Μπεκενμπάουερ να μην τα παρατήσει. Η Δυτική Γερμανία όσο περνούσαν οι μέρες γινόταν όλο και καλύτερη.
Η Ολλανδία έμοιαζε με «τρένο» και η Πολωνία με πρωταγωνιστές τους Λάτο, Σζάρμαχ τερμάτισε 3η, αφού στο μικρό τελικό κέρδισε τη «γερασμένη» Βραζιλία. Μάλιστα, οι Πολωνοί έχασαν την πρόκριση στο μεγάλο τελικό στις λεπτομέρειες, αφού στο κρίσιμο ματς με τη Δυτική Γερμανία τη διαφορά έκαναν οι σωτήριες αποκρούσεις του Ζεπ Μάγερ και το γκολ του Γκερντ Μίλερ. Ο μεγάλος σκόρερ της εποχής με δικό του τέρμα (το τελευταίο με τη φανέλα της Γερμανίας) έκρινε και τον τελικό στο Ολυμπιακό Στάδιο του Μονάχου, ενώ ο φωτογράφος της «Bild» φρόντισε να… απενεργοποιήσει την «Ιπτάμενο Ολλανδό», Γιόχαν Κρόιφ.
Παραμονή του τελικού οι Γερμανοί δημοσίευσαν φωτογραφίες του Κρόιφ και των συμπαικτών του, οι οποίοι διασκέδαζαν στο ξενοδοχείο με άγνωστα κορίτσια την πρόκρισή τους στον τελικό. Το πάρτι έγινε εφιάλτης για το αστέρι της Ολλανδίας, αφού η γυναίκα του Κρόιφ, Ντάνι, το βράδυ πριν από τον τελικό δεν τον άφησε να κοιμηθεί και τον απείλησε με διαζύγιο. Λεπτομέρειες θα πει κανείς μπροστά στο βαρύτιμο έπαθλο που διεκδικούσαν οι Ολλανδοί, αλλά ο Κρόιφ στον τελικό ήταν σκιά του καλού του εαυτού και οι Γερμανοί (ως συνήθως) έφεραν τα πάνω κάτω, παρότι βρέθηκαν πίσω στο σκορ με την έναρξη της αναμέτρησης.
Προκριματική Φάση
Συνολικά, 99 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1974, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Η χώρα μας συμμετείχε στον 7ο προκριματικό όμιλο της Ευρωπαϊκής Ζώνης, με αντιπάλους την Ισπανία και τη Γιουγκοσλαβία και με 4 ήττες και χωρίς βαθμό τερμάτισε στην τελευταία θέση του ομίλου της, αποτυγχάνοντας για μία ακόμη φορά να προκριθεί σε τελική φάση ενός Μουντιάλ. Η πρωτιά του ομίλου κρίθηκε σε επαναληπτικό αγώνα, που έληξε με νίκη της Γιουγκοσλαβίας επί της Ισπανίας με 1-0.
Τελική Φάση
Στην τελική φάση του Μουντιάλ συμμετείχαν 16 εθνικές ομάδες: 9 από την Ευρώπη (Δ. Γερμανία, Σκωτία, Ολλανδία, Ιταλία, Βουλγαρία, Ανατολική Γερμανία, Πολωνία, Γιουγκοσλαβία, Σουηδία), 5 από την Αμερική (Βραζιλία, Αργεντινή, Ουρουγουάη, Χιλή, Αϊτή), 1 από την Αφρική (Ζαΐρ, νυν Κογκό) και 1 από την Ωκεανία (Αυστραλία). Οι 16 ομάδες χωρίστηκαν σε 4 ομίλους των τεσσάρων ομάδων έκαστος και οι 8 ομάδες που προκρίθηκαν χωρίστηκαν εκ νέου σε δύο ομίλους. Οι δύο πρώτοι των νέων ομίλων προκρίθηκαν στον τελικό και οι δύο δεύτεροι έπαιξαν στον μικρό τελικό. Από τη φάση των 16 ξεχώρισε το ντέρμπι του «Ψυχρού Πολέμου» ανάμεσα στις δύο Γερμανίες, που βρέθηκαν στον ίδιο όμιλο.
Η Ανατολική Γερμανία έκανε την έκπληξη και νίκησε το φαβορί Δυτική Γερμανία με 1-0, με γκολ του σπουδαίου μέσου Γιούργκεν Σπαρβάσερ στο 77ο λεπτό, κατακτώντας την πρώτη θέση του πρώτου ομίλου. Από τα αξιοσημείωτα της πρώτης φάσης, οι συντριπτικές νίκες της Γιουγκοσλαβίας επί του Ζαΐρ με 9-0 (τρία γκολ ο Ντούσαν Μπάγεβιτς) και της Πολωνίας επί της Αϊτής με 7-0. Η προημιτελική φάση της διοργάνωσης έγινε σε δύο ομίλους των τεσσάρων ομίλων έκαστος. Στον πρώτο όμιλο κυριάρχησε η Ολλανδία του Κρόιφ, που νίκησε κατά σειρά την Αργεντινή με 4-0, την Ανατολική Γερμανία με 2-0 και τη Βραζιλία με 2-0.
Στον δεύτερο όμιλο, την πρωτιά απέσπασε η Δυτική Γερμανία με τρεις νίκες (Γιουγκοσλαβία 2-0, Σουηδία 4-2, Πολωνία 1-0). Στον μικρό τελικό της 6ης Ιουλίου συναντήθηκαν οι δύο δεύτερες των προημιτελικών ομίλων, Βραζιλία και Πολωνία. Οι σπουδαία εκείνη την περίοδο Πολωνία, με γκολ του Λάτο στο 76ο λεπτό, νίκησε με 1-0 τη Βραζιλία και κατέκτησε την τρίτη θέση. Στον μεγάλο τελικό της 7ης Ιουλίου στο Ολυμπιακό Στάδιο του Μονάχου αναμετρήθηκαν η διοργανώτρια Δυτική Γερμανία του Φραντς Μπεκενμπάουερ με την Ολλανδία του Γιόχαν Κρόιφ. Οι Ολλανδοί άνοιξαν το σκορ στο 2' με πέναλτι του Νέεσκενς, χωρίς οι Γερμανοί να έχουν ακουμπήσει την μπάλα.
Τα «πάντσερ» ανασυντάχθηκαν και προτού λήξει το ημίχρονο είχαν ανατρέψει την κατάσταση, με γκολ των Μπράιτνερ με πέναλτι (25') και Γκερντ Μίλερ (43'). Στο δεύτερο ημίχρονο, παρά τις εκατέρωθεν χαμένες ευκαιρίες, το σκορ δεν άλλαξε και η Δυτική Γερμανία, μετά από 20 χρόνια πανηγύρισε το δεύτερο Παγκόσμιο Κύπελλο. Ογδόντα χιλιάδες θεατές, στο Ολυμπιακό Στάδιο του Μονάχου είδαν τους Ολλανδούς να κάνουν τη σέντρα. Άλλαξαν 14 φορές την μπάλα και κέρδισαν πέναλτι σε ανατροπή του Κρόιφ από τον Χένες. Ουδείς Δυτικογερμανός είχε προλάβει να ακουμπήσει την μπάλα. Ο Νέεσκενς εκτέλεσε το πέναλτι και πριν συμπληρωθεί το πρώτο λεπτό, η Ολλανδία έκανε το 1-0.
Για πρώτη φορά είχε καταλογιστεί πέναλτι σε τελικό Παγκοσμίου Κυπέλλου και στον συγκεκριμένο τελικό δεν θα ήταν το μοναδικό. Οι Ολλανδοί έδωσαν στους αντιπάλους τους χώρο και χρόνο για να ξεπεράσουν το σοκ. Ο Φογκτς εξουδετέρωσε πλήρως τον Κρόιφ και με διασφαλισμένα τα νώτα τους, οι Δυτικογερμανοί άρχισαν να επιτίθενται κατά κύματα. Ο Χελτσενμπάιν ντριμπλάροντας μπήκε στον ολλανδική περιοχή. Ο Γιάνσεν τον ανέτρεψε. Νέο πέναλτι κι ο Μπράιτνερ ισοφάρισε 1-1. Η Δυτική Γερμανία συνέχισε στον ίδιο ρυθμό. Πλησίαζε η λήξη του ημιχρόνου. Ο Μπόνοφ ξέφυγε από δεξιά και σέντραρε, ο Γκερντ Μύλερ έκανε μία στροφή γύρω από τον εαυτό του και σούταρε.
Ήταν το 68ο και τελευταίο γκολ του με τη φανέλα της εθνικής. Το πιο πολύτιμο από όλα. Στο δεύτερο ημίχρονο, οι απέλπιδες προσπάθειες των Ολλανδών σταμάτησαν μπροστά στον Ζεπ Μάγερ. Είκοσι χρόνια μετά τον θρίαμβο τον Φριτς Βάλτερ στην Ελβετία και δύο χρόνια μετά την κατάκτηση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος, το ολοκαίνουργιο Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA βρέθηκε στα χέρια του Φραντς Μπεκενμπάουερ. Ο «Κάιζερ» είχε αποκτήσει το στέμμα του. Το τρόπαιο αυτό το ξανασήκωσε 16 χρόνια αργότερα αλλά με την ιδιότητα του προπονητή.
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
- ΔΥΤΙΚΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ: (Χέλμουτ Σεν): Μάγερ, Φογκτς, Σβάρτσενμπεκ, Μπεκενμπάουερ, Μπόνοφ, Χένες, Γκραμπόφσκι, Όφερατ, Μίλερ, Χέλτσενμπάιν.
- ΟΛΛΑΝΔΙΑ: (Ρίνους Μίχελς): Γιόνγκμπλουντ, Σουρμπίρ, Χάαν, Ρισμπέργκεν, Κρολ, Γιάνσεν, Βαν Χάνεγκεμ, Νέεσκενς, Ρεπ, Κρόιφ, Ρέζενμπρικ.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Δ. Γερμανίας σε Αριθμούς
- Ομάδες: 16
- Γήπεδα: 9 σε 9 πόλεις
- Αγώνες: 38
- Γκολ:97 (2.55 ανά αγώνα)
- Αυτογκόλ: 4
- Πρώτος Σκόρερ: Γκρέγκορζ Λάτο (Πολωνία) με 7 γκολ.
- Περισσότερα γκολ σ’ ένα αγώνα: 3 από τον γιουγκοσλάβο Ντούσαν Μπάγεβιτς στον αγώνα Γιουγκοσλαβίας - Ζαΐρ 9-0 και από τον πολωνό Αντρέι Σάρμαχ στον αγώνα Πολωνίας - Αϊτής 7-0.
- Μεγαλύτερη σε έκταση νίκη: 9-0 στον αγώνα Γιουγκοσλαβίας - Ζαΐρ.
- Συνολικά γκολ σ’ έναν αγώνα: 9 στον αγώνα Γιουγκοσλαβίας - Ζαΐρ.
- Θεατές: 1.774.022 (46.685 ανά αγώνα)
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
- 1. Λάτο (Πολωνία) 7
- 2. Νέσκενς (Ολλανδία) 5
- 3. Σζάρµαχ (Πολωνία) 5
- 4. Μίλερ (Γερµανία) 4
- 5. Ρεπ (Ολλανδία) 4
11o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ 1978)
Το 11ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τη 1 έως τις 25 Ιουνίου στην Αργεντινή, με νικήτρια την εθνική ομάδα της διοργανώτριας χώρας, που κατέκτησε το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο της ιστορίας της. Η Ελλάδα συμμετείχε στον προκριματικό γύρο, χωρίς να καταφέρει να προκριθεί. Η χώρα του ταγκό κέρδισε άνευ αντιπάλου τη διοργάνωση στη συνεδρίαση της FIFA, που έγινε στις 6 Ιουλίου του 1966 στο Λονδίνο. Το 1976, δύο χρόνια πριν από τη διεξαγωγή του Μουντιάλ, την εξουσία στην Αργεντινή ανέλαβαν οι στρατιωτικοί με πραξικόπημα.
Τότε, κάποιες χώρες με προεξάρχουσα την Ολλανδία σκέφτηκαν να μποϋκοτάρουν τη διοργάνωση, αλλά κατόπιν πιέσεων της FIFA έδωσαν κανονικά το «παρών». Η απόφαση για τον οικοδεσπότη του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1978 πάρθηκε στις 6 Ιουλίου 1966, 12 χρόνια πριν την πραγματοποίηση των αγώνων. Ο λόγος ήταν ότι αποφασίστηκε η επιλογή διοργανωτή και για τα Μουντιάλ του 1982 και 1974. Υποψήφιοι για τις διοργάνωση του 1978 ήταν το Μεξικό και η Αργεντινή. Λόγω του ότι το Μεξικό ανάλαβε την διοργάνωση του 1970 την διοργάνωση του 1978 ανάλαβε η Αργεντινή χωρίς άλλον υποψήφιο.
Η στέψη της Αργεντινής ως παγκόσμιας πρωταθλήτριας για πρώτη φορά στην ιστορίας της στιγματίστηκε από πρωτοφανή σκάνδαλα. Οι παίκτες του Μενότι άφησαν δίχως στέμμα την Ολλανδία, η οποία χωρίς τον Γιόχαν Κρόιφ λύγισε 3-1 στην παράταση του μεγάλου τελικού, αλλά οι διαμαρτυρίες για πολιτικές παρεμβάσεις και αλλοιώσεις αποτελεσμάτων επισκίασαν τα επιτεύγματά τους. Η FIFA, η οποία είχε υποσχεθεί την εν λόγω διοργάνωση στη χώρα του ταγκό από το 1966, βρέθηκε σε πολύ δύσκολη θέση όταν ο στρατηγός Βιντέλα ανέτρεψε την Εβίτα Περόν και επέβαλε απολυταρχικό καθεστώς το 1976.
Πολλές Ευρωπαϊκές χώρες απείλησαν με μποϊκοτάζ, όταν οι Αργεντινοί ακροαριστεροί Μοντονέρος δολοφόνησαν τον πρόεδρο της οργανωτικής επιτροπής στρατηγό Ακτίς και οι αντιστάσεις κάμφθηκαν όταν οι τελευταίοι εξέδωσαν ανακοίνωση με την οποία διαβεβαίωναν ότι δεν θα υπήρχε βία κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης. Στο αγωνιστικό κομμάτι, επίσης, όλοι αναρωτιούνται τι συνέβη στο καθοριστικό ματς της Αργεντινής με το Περού. Η διοργανώτρια ήξερε πως η Βραζιλία είχε νικήσει 3-1 την Πολωνία και χρειαζόταν νίκη με 4 γκολ διαφορά επί της παρέας του Κουμπίγιας για να προκριθεί στο μεγάλο τελικό. Οι Περουβιανοί ήταν αγνώριστοι, ηττήθηκαν 6-0 φορώντας μια ολοκόκκινη εμφάνιση και όχι την παραδοσιακή λευκή με την κόκκινη ρίγα.
Οι κατηγορίες περί χρηματισμού τους από το καθεστώς του Βιντέλα από πλευράς Βραζιλιάνων δεν επιβεβαιώθηκαν ποτέ. Στον τελικό, η Αργεντινή εξέφρασε αντιρρήσεις για τον ορισμό του Ισραηλινού διαιτητή Κλάιν, ο οποίος είχε εξαιρετικές σχέσεις με τους Ολλανδούς, και η FIFA τον αντικατέστησε με τον Ιταλό Γκονέλα. Αφού γλίτωσαν το «έμφραγμα», όταν το σουτ του Ρέζενμπρικ σταμάτησε στο δοκάρι στο 90' και έμεινε το 1-1, οι αμφιτρύωνες θριάμβευσαν 3-1 στην παράταση σε ένα κατάμεστο «Μονουμεντάλ», χάρη στα γκολ των Κέμπες (104') και Μπερτόνι (114'). Το άδοξο ρέκβιεμ της μεγάλης ομάδας των «οράνιε» είχε μόλις γραφτεί.
Προκριματική Φάση
Συνολικά, 107 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1978, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Η χώρα μας συμμετείχε στον 9ο προκριματικό όμιλο της Ευρωπαϊκής Ζώνης, με αντιπάλους τη Σοβιετική Ένωση και την Ουγγαρία. Με προπονητή τον Λάκη Πετρόπουλο, η εθνική μας ομάδα με 1 νίκη, 1 ισοπαλία και 2 ήττες τερμάτισε στην τρίτη και τελευταία θέση του ομίλου της και απέτυχε για μία ακόμη φορά να προκριθεί σε τελική φάση ενός Μουντιάλ.
Τελική Φάση
Στην τελική φάση του Μουντιάλ συμμετείχαν 16 εθνικές ομάδες: 10 από την Ευρώπη (Πολωνία, Δ. Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Ουγγαρία, Αυστρία, Ολλανδία, Σουηδία, Σκωτία), 4 από την Αμερική (Βραζιλία, Αργεντινή, Βολιβία, Μεξικό, Περού), 1 από την Αφρική (Τυνησία) και 1 από την Ασία (Ιράν). Χωρίστηκαν σε 4 ομίλους των τεσσάρων ομάδων έκαστος και οι 8 ομάδες που προέκυψαν χωρίστηκαν εκ νέου σε δύο ομίλους. Οι δύο πρώτοι των νέων ομίλων προκρίθηκαν στον τελικό και οι δύο δεύτεροι έπαιξαν στον μικρό τελικό. Στην προημιτελική φάση προκρίθηκαν οι ομάδες της Ιταλία, της Αργεντινής, της Πολωνία, της Δυτικής Γερμανίας, της Αυστρίας, της Βραζιλίας, του Περού και της Ολλανδίας.
Ο οκτώ αυτές ομάδες χωρίστηκαν σε δύο ομίλους, από τους οποίους πρώτευσαν η διοργανώτρια Αργεντινή και η Ολλανδία, οι οποίες αποτέλεσαν το ζευγάρι του τελικού. Η πρωτιά της Αργεντινής προέκυψε με αμφισβητούμενο τρόπο. Ισοβάθμησε με τη Βραζιλία και κατέκτησε την πρώτη θέση, με το κριτήριο των περισσότερων γκολ. Παίζοντας πάντα τελευταία γνώριζε το αποτέλεσμα της Βραζιλίας (3-1 την Πολωνία) και φιλοδώρησε με «εξάρα» το Περού, που δεν ήταν μία τυχαία ομάδα. Το 6-0 της Αργεντινής θεωρείται ένα από τα μεγάλα ποδοσφαιρικά ''σκάνδαλα'' και ώθησε τη FIFA να αλλάξει τον κανονισμό διεξαγωγής των αγώνων των Μουντιάλ.
Στον μικρό τελικό, που διεξήχθη στο «Μονουμεντάλ» του Μπουένος Άιρες στις 24 Ιουνίου, η Βραζιλία νίκησε 2-1 την Ιταλία και κατέκτησε την τρίτη θέση. Τα γκολ σημείωσαν ο Κάουζιο για τη ''σκουάντρα ατζούρα'' (38') και ο Νελίνιο (63') και Ντιρσέου (70') για τη «Σελεσάο». Την επομένη, στο ίδιο γήπεδο έγινε ο μεγάλος τελικός, στον οποίο η Αργεντινή επικράτησε της Ολλανδίας με 3-1 στην παράταση (κανονικός αγώνας 1-1) και κατέκτησε το πρώτο παγκόσμιο κύπελλο της ιστορίας της. Τα γκολ των «μπιανκοσελέστε» σημείωσαν οι Κέμπες (38', 104') και Μπερτόνι (114'), ενώ για τους «Οράνιε» είχε ισοφαρίσει στην κανονική διάρκεια του αγώνα ο Νανίγκα.
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
- ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ: (Σέζαρ Λουίς Μενότι): Φιλιόλ, Ολγκίν, Γκαλβάν, Πασαρέλα, Ταραντίνι, Αρντίλες (65΄Λαρόσα), Γκαλιέγκο, Μπερτόνι, Κέμπες, Λούκε, Ορτίς (74' Χούζεμαν).
- ΟΛΛΑΝΔΙΑ: (Ερνστ Χάπελ): Γιόνγκμπλουντ, Γιάνσεν (72' Σουρμπίρ), Μπραντς, Κρολ, Πόρτβλιτ, Χάαν, Βίλι βαν ντερ Κέρχοφ, Νέεσκενς, Ρενέ βαν ντερ Κέρχοφ, Ρεπ (58' Νανίγκα), Ρέζενμπρικ.
Η Αργεντινή ήταν μία σπουδαία ομάδα εκείνη την εποχή. Στηρίχθηκε στην ποιότητα του τερματοφύλακά της Φιλιόλ, στην ηγετική μορφή του Πασαρέλα στην άμυνα, στο ασταμάτητο τρέξιμο του Αρντίλες στο κέντρο και την εκτελεστική δεινότητα του Κέμπες. Εξίσου σπουδαία ομάδα ήταν και η Ολλανδία, με ένα σπουδαίο δάσκαλο του ποδοσφαίρου στον πάγκο της, τον αυστριακό Ερνστ Χάπελ, και παίκτες από τη μεγάλη ομάδα του Άγιαξ της δεκαετίας του '70. Είχε, όμως, την ατυχία να συμμετάσχει σε δύο τελικούς Μουντιάλ (1974 και 1978) με αντιπάλους τις ομάδες από τις διοργανώτριες χώρες και να τους χάσει και τους δύο.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Αργεντινής σε Αριθμούς
- Ομάδες: 16
- Γήπεδα: 6 σε 5 πόλεις
- Αγώνες: 38
- Γκολ: 102 (2.68 ανά αγώνα)
- Πρώτος Σκόρερ: Μάριο Κέμπες (Αργεντινή) με 6 γκολ.
- Περισσότερα γκολ σ’ ένα αγώνα: 3 από τον περουβιανό Κουμπίλιας στον αγώνα Περού - Ιράν 4-1 και από τον Ολλανδό Ρέζενμπρικ στον αγώνα Ολλανδίας - Ιράν 3-0.
- Μεγαλύτερη σε έκταση νίκη: Σε 2 αγώνες με 6-0 (Αργεντινή - Περού και Δυτική Γερμανία - Μεξικό).
- Συνολικά γκολ σ’ έναν αγώνα: 6 σε 3 αγώνες (Αργεντινή - Περού 6-0, Δυτική Γερμανία - Μεξικό 6-0 και Ολλανδία - Αυστρία 5-1).
- Θεατές: 1.546.151 (40.688 ανά παιγνίδι).
Αξιοσημείωτα Γεγονότα
- Η μπάλα που χρησιμοποιήθηκε στο Μουντιάλ της Αργεντινής ονομαζόταν Tango, προς τιμή του εθνικού χορού της χώρας. Ήταν δερμάτινη με αδιάβροχη επένδυση και την είχε κατασκευάσει η Adidas.
- Η ομάδα της Βραζιλίας, αν και τερμάτισε αήττητη το τουρνουά, περιορίστηκε στην τρίτη θέση.
- Η Τυνησία έγραψε ιστορία, καθώς ήταν η πρώτη αφρικανική ομάδα που νίκησε σε τελική φάση Μουντιάλ (3-1 το Μεξικό).
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
- 1. Κέµπες (Αργεντινή) 6
- 2. Κουµπίγιας (Περού) 5
- 3. Ρέζενµπρικ (Ολλανδία) 5
- 4. Λούκε (Αργεντινή) 4
- 5. Κρανκλ (Αυστρία) 4
12o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΙΣΠΑΝΙΑ 1982)
Το 12ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τις 13 Ιουνίου έως τις 11 Ιουλίου στην Ισπανία, με νικήτρια την εθνική ομάδα της Ιταλίας, που κατέκτησε το τρίτο Παγκόσμιο Κύπελλο της ιστορίας της. Η Ελλάδα συμμετείχε στον προκριματικό γύρο, χωρίς να καταφέρει να προκριθεί στην τελική φάση. Η Ισπανία κέρδισε άνευ αντιπάλου τη διοργάνωση στην ειδική συνεδρίαση της εκτελεστικής επιτροπής της FIFA, που έγινε στο Λονδίνο στις 6 Ιουλίου 1966, λίγες μέρες πριν από την έναρξη του Μουντιάλ της Αγγλίας. Η απόφαση για τον οικοδεσπότη του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1982 πάρθηκε στις 6 Ιουλίου 1966 , 16 χρόνια πριν την πραγματοποίηση των αγώνων.
Ο λόγος ήταν ότι αποφασίστηκε η επιλογή διοργανωτή και για τα Μουντιάλ του 1978 και 1974. Για τις διοργανώσεις του 1974 και 1982 δήλωσαν ενδιαφέρον η Δυτική Γερμανία και η Ισπανία. Έτσι αποφασίστηκε χωρίς την διαδικασία κλήρωσης να διοργανώσει το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1974 η Γερμανία αποσύροντας την υποψηφιότητα της για την διοργάνωση του 1982 και η Ισπανία να αναλάβει τη διοργάνωση χωρίς ανθυποψήφιο. Η Ιταλία θριάμβευσε στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1982 στα γήπεδα της Ισπανίας. Η «σκουάντρα ατζούρα» κατάφερε κόντρα στα προγνωστικά να σηκώσει το βαρύτιμο τρόπαιο, φτάνοντας τις τρεις κατακτήσεις και ισοφαρίζοντας την τότε επίδοση της Βραζιλίας.
Φαίνεται πως ήταν μοιραίο, μιας και το ματς της Ιταλίας με τη Βραζιλία στη δεύτερη φάση του θεσμού ήταν κομβικό για το ποια ομάδα θα προκριθεί στα ημιτελικά. Το χατ τρικ του Ρόσι χάρισε τη νίκη 3-2 στη «σκουάντρα ατζούρα», κόντρα σε μια «σελεσάο» γεμάτη αστέρια. Στον τελικό, η Ιταλία επικράτησε 2-0 απέναντι σε άλλη μια σπουδαία ομάδα, τη Δυτική Γερμανία. Οι «ατζούρι» πέτυχαν μόλις 12 γκολ στη διοργάνωση (αρνητικό ρεκόρ για νικήτρια που έσπασε το 2010 από τα 8 της Ισπανίας). Ειδική μνεία αξίζει και ο τεχνικός της Ιταλίας, Εντσο Μπέαρζοτ, ο οποίος κατάφερε να ενώσει τους ποδοσφαιριστές του και να αποκρούσει τις έντονες κριτικές για την κακή απόδοση στην πρώτη φάση.
Ο «γεράκος», όπως τον αποκαλούσαν, παραμένει ο προπονητής που κάθισε τις περισσότερες φορές στον πάγκο των «ατζούρι» (104). Εφυγε από τη ζωή στις 21 Δεκεμβρίου 2010, ακριβώς 42 χρόνια, μετά τον Βιτόριο Πότσο, τον τεχνικό που ήταν δεύτερος σε παρουσίες στο τιμόνι της ομάδας (97). Ο 40χρονος τότε τερματοφύλακας των Ιταλών, Ντίνο Τζοφ, έγινε ο γηραιότερος κάτοχος Μουντιάλ. Στην ιστορία, όμως, έμεινε και ο αντίπαλός του στον τελικό της διοργάνωσης. Ο γκολκίπερ της Δυτικής Γερμανίας, Χάραλντ Σουμάχερ, υπήρξε αρνητικός πρωταγωνιστής στον ημιτελικό με τη Γαλλία, όταν σε μια έξοδό του χτύπησε άσχημα τον Πατρίκ Μπατιστόν, ο οποίος έπεσε σε κώμα.
Ύστερα από καιρό, ο Σουμάχερ απολογήθηκε και ο Μπατιστόν αποδέχθηκε τη συγγνώμη του. Για πρώτη φορά στην ιστορία των Παγκοσμίων Κυπέλλων συμμετείχαν εθνικές ομάδες και από τις έξι ηπείρους, κάτι που δεν συνέβη ξανά μέχρι το 2006, με την Ιταλία να σηκώνει και πάλι το τρόπαιο.
Προκριματική Φάση
Συνολικά, 109 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1982, για να διεκδικήσουν τις 24 θέσεις της τελικής φάσης. Η Ελλάδα συμμετείχε στον δύσκολο 5ο προκριματικό όμιλο της Ευρωπαϊκής Ζώνης, με αντιπάλους την Ιταλία, τη Γιουγκοσλαβία, τη Δανία και το Λουξεμβούργο. Με προπονητή τον Αλκέτα Παναγούλια σημείωσε 3 νίκες, 1 ισοπαλία και 4 ήττες και τερμάτισε στην τέταρτη θέση του ομίλου της, αποτυγχάνοντας για μία ακόμη φορά να προκριθεί σε τελική φάση ενός Μουντιάλ.
Τελική Φάση
Στην τελική φάση του Μουντιάλ της Ισπανίας συμμετείχαν για πρώτη φορά 24 εθνικές ομάδες: 14 από την Ευρώπη (Δ. Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Αγγλία, Ουγγαρία, Αυστρία, Σκωτία, Βόρεια Ιρλανδία, Σοβιετική Ένωση, Πολωνία, Τσεχοσλοβακία, Γιουγκοσλαβία, Βέλγιο), 6 από την Αμερική (Βραζιλία, Αργεντινή, Χιλή, Περού, Ελ Σαλβαδόρ, Ονδούρα), 2 από την Αφρική (Αλγερία, Καμερούν), 1 από την Ασία (Κουβέιτ) και 1 από την Ωκεανία (Νέα Ζηλανδία). Στην πρώτη φάση χωρίστηκαν σε 6 ομίλους των τεσσάρων ομάδων έκαστος. Οι δύο πρώτοι τού κάθε ομίλου (συνολικά 12 ομάδες) προκρίθηκαν στη δεύτερη φάση, όπου συγκρότησαν 4 νέους ομίλους των 3 ομάδων έκαστος.
Οι πρώτοι κάθε ομίλου προκρίθηκαν στην ημιτελική φάση της διοργάνωσης και από εκεί με αγώνα νοκ-άουτ στον μεγάλο τελικό. Από τους αγώνες της πρώτης φάσης ξεχώρισε το 10-1 της Ουγγαρίας επί του Ελ Σαλβαδόρ και η πρόκριση της μετέπειτα νικήτριας Ιταλίας χωρίς νίκη. Στη δεύτερη φάση της διοργάνωσης προκρίθηκαν 12 ομάδες: Πολωνία, Ιταλία, Δ. Γερμανία, Αυστρία, Βέλγιο, Αργεντινή, Αγγλία, Γαλλία, Ισπανία, Βόρεια Ιρλανδία, Βραζιλία και Σοβιετική Ένωση. Στο δεύτερο γύρο η Ιταλία εμφανίσθηκε αναγεννημένη και με δύο νίκες επί της Βραζιλίας (3-2) και της Αργεντινής (2-1) προκρίθηκε πανηγυρικά στα ημιτελικά της διοργάνωσης.
Εκεί βρέθηκε αντιμέτωπη με την Πολωνία, την οποία νίκησε εύκολα με 2-0. Ο άλλος ημιτελικός μεταξύ Δ. Γερμανίας και Γαλλίας ήταν συγκλονιστικός και δίκαια θεωρείται ένας από τους καλύτερους αγώνες όλων των εποχών. Οι δύο ομάδες αναδείχθηκαν ισόπαλες 3-3 και μετά την παράταση (1-1 ο κανονικός αγώνας) και για πρώτη φορά στην ιστορία των Παγκοσμίων Κυπέλλων οδηγήθηκαν στα πέναλτι. Η Δυτική Γερμανία επικράτησε με 5-4 και προκρίθηκε στον τελικό. Στον μικρό τελικό της διοργάνωσης, που έγινε στις 10 Ιουλίου στο Αλικάντε, η Πολωνία νίκησε 3-2 τη Γαλλία και κατέκτησε την τρίτη θέση.
Ο τελικός του 12ου Παγκοσμίου Κυπέλλου μεταξύ Ιταλίας και Δ. Γερμανίας έγινε στις 11 Ιουλίου 1982 στο «Μπερναμπέου» της Μαδρίτης, ενώπιον 90.000 θεατών. Η «Σκουάντρα Ατζούρα» ήταν καταιγιστική στο δεύτερο ημίχρονο της συνάντησης και δεν άφησε περιθώρια στα «πάντσερ» να αμφισβητήσουν την ανωτερότητά της. Επικράτησε με 3-1 και κατέκτησε για τρίτη φορά και πρώτη μεταπολεμικά το Παγκόσμιο Κύπελλο. Τα γκολ των Ιταλών σημείωσαν οι Ρόσι (57'), Ταρντέλι (69') και Αλτομπέλι (81'), ενώ οι Γερμανοί μείωσαν στο 83ο λεπτό με τον Μπράιτνερ.
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
- ΙΤΑΛΙΑ: (Έντσο Μπέαρτζοτ): Τζοφ, Τζεντίλε, Καμπρίνι, Κολοβάτι, Σιρέα, Μπέργκομι, Οριάλι, Ταρντέλι, Κόντι, Ρόσι, Γκρατσιάνι (7' Αλτομπέλι, 89' Κάουζιο).
- Δ. ΓΕΡΜΑΝΙΑ: (Γιουπ Ντέρβαλ): Σουμάχερ, Καλτς, Μ. Φέρστερ, Κ. Χ. Φέρστερ, Στίλικε, Ντρέμλερ (62' Χρούμπες), Μπράιτνερ, Μπρίγκελ, Λιτμπάρσκι, Φίσερ, Ρουμενίγκε (70' Μίλερ).
Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Ελβετίας σε Αριθμούς
- Ομάδες: 24
- Γήπεδα: 17 σε 14 πόλεις
- Αγώνες: 52
- Γκολ: 146 (2.81 ανά αγώνα)
- Αυτογκόλ: 3
- Πρώτος Σκόρερ: Πάολο Ρόσι (Ιταλία) με 6 γκολ.
- Περισσότερα γκολ: Γαλλία (16)
- Περισσότερα γκολ σ’ ένα αγώνα: 3 από τον Ιταλό Πάολο Ρόσι στον αγώνα Ιταλίας - Βραζιλίας 3-2 και από τον πολωνό Ζμπίγκι Μπόνιεκ στον αγώνα Πολωνίας - Βεργίου 3-0.
- Μεγαλύτερη σε έκταση νίκη: 10-1 στον αγώνα Ουγγαρίας - Ελ Σαλβαδόρ.
- Συνολικά γκολ σ’ έναν αγώνα: 11 στον στον αγώνα Ουγγαρίας - Ελ Σαλβαδόρ.
- Κόκκινες κάρτες: 5
- Κίτρινες κάρτες: 98
- Μεγαλύτερος σε ηλικία παίκτης: Ο τερματοφύλακας της Ιταλίας Ντίνο Τζοφ (40 ετών).
- Μικρότερος σε ηλικία παίκτης: Ο επιθετικός της Βόρειας Ιρλανδίας Νόρμαν Γουϊτσάιντ (17 ετών).
- Θεατές: 2.109.723 (40.572 ανά αγώνα).
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
- 1. Ρόσι (Ιταλία) 6
- 2. Ρουµενίγκε (∆υτ. Γερµανία) 5
- 3. Ζίκο (Βραζιλία) 4
- 4. Μπόνιεκ (Πολωνία) 4
- 5. Φαλκάο (Βραζιλία) 3
13o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΜΕΞΙΚΟ 1986)
Το 13ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τις 31 Μαΐου έως τις 29 Ιουνίου του 1986 στο Μεξικό, που έγινε έτσι η πρώτη χώρα που διοργάνωσε Μουντιάλ για δεύτερη φορά (η πρώτη το 1970). Στα γήπεδα της χώρας των Αζτέκων έλαμψε η ποδοσφαιρική πανουργία και ιδιοφυΐα του αργεντίνου Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα («μισός άγγελος, μισός διάβολος», σύμφωνα με τον χαρακτηρισμό της Γαλλικής Εκίπ), που πρωταγωνίστησε σε δύο «επεισόδια», στο «Χέρι του Θεού» και το «Γκολ του αιώνα», όπως έμειναν στην ιστορία. Και τα δυο περιστατικά συνέβησαν στον αγώνα της Αργεντινής με την Αγγλίας (2-1) για την προημιτελική φάση της διοργάνωσης.
Αρχικά, η διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου είχε ανατεθεί το 1974 στην Κολομβία, αλλά το τεράστιο εξωτερικό χρέος της χώρας και τα προβλήματα ασφαλείας εξαιτίας των εμφύλιων συγκρούσεων, ανάγκασαν τη FIFA να της αφαιρέσει τη διοργάνωση το 1982. Δεύτερη επιλογή της παγκόσμιας ομοσπονδίας ήταν η Βραζιλία. Όμως, ο ίδιος ο πρόεδρος της FIFA, ο Βραζιλιάνος Ζοάο Χαβαλάντζε, σαμποτάρισε την ανάληψη της διοργάνωσης, λόγω της προσωπικής έχθρας του με τον πρόεδρο της βραζιλιάνικης ομοσπονδίας ποδοσφαίρου. Έτσι, τρίτη και οριστική επιλογή ήταν το Μεξικό, που φιλοξένησε για δεύτερη φορά τη διοργάνωση, παρά τον τρομερό σεισμό του 1985, που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 20.000 ανθρώπων.
Το Μεξικό έγινε η πρώτη χώρα που διοργάνωσε το παγκόσμιο κύπελλο για δεύτερη φορά (η πρώτη ήταν το 1970). Επίσης, στο κενό των 4 ετών που μεσολάβησε απ' το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 1982 μέχρι το 1986, και συγκεκριμένα την Τρίτη 20 Δεκεμβρίου του 1983, σημειώθηκε ένα τραγικό γεγονός. Κατά τη διάρκεια της νύχτας, ένας άγνωστος παραβίασε την πόρτα των γραφείων της Βραζιλιάνικης Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας και έκλεψε από κει το Τρόπαιο Ζιλ Ριμέ, το οποίο είχε δοθεί μόνιμα στην Εθνική Ομάδα της χώρας το 1970, όταν αναδείχθηκε νικήτρια για 3η φορά. Η Βραζιλιάνικη Αστυνομία δεν μπόρεσε να ανακαλύψει ούτε τον κλέφτη ούτε το Τρόπαιο.
Έτσι στις 10 Ιανουαρίου του 1984, συνεδρίασε το Διοικητικό Συμβούλιο της FIFA και αποφάσισε το νέο Τρόπαιο (το οποίο απονέμεται από το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1974) να μη δοθεί μόνιμα σε καμία ομάδα, όσες φορές και αν κερδίσει. Το 1974, η διοργάνωση ανατέθηκε στην Κολομβία, αλλά το τεράστιο εξωτερικό χρέος της και οι νονοί της κοκαΐνης της αφαίρεσαν το δικαίωμα. Δεύτερη επιλογή ήταν η Βραζιλία. Όμως, ο ίδιος ο πρόεδρος της FIFA, ο Βραζιλιάνος Ζοάο Χαβαλάντζε, σαμποτάρισε την ανάληψη της διοργάνωσης, λόγω προσωπικής έχθρας με τον πρόεδρο της Βραζιλιάνικης ομοσπονδίας.
Οριστική επιλογή ήταν το Μεξικό. Ένα Μεξικό που, όπως και με τη διοργάνωση της Χιλής το 1962, δέχτηκε το 1985 τα τρομερά πλήγματα του εγκέλαδου. Παρόλα αυτά, με δάνεια, διεθνείς δωρεές και αγώνα των Μεξικανών, κατάφερε να διοργανώσει για δεύτερη φορά τους αγώνες. Η διοργάνωση της καταξίωσης του Ντιέγκο Μαραντόνα ως ενός εκ των κορυφαίων ποδοσφαιριστών όλων των εποχών πέρασε από χίλια κύματα. Το αρχικό χρίσμα είχε πάρει η Κολομβία, η οποία δήλωσε ανικανότητα λόγω οικονομικών προβλημάτων και έλλειψης ασφάλειας εξαιτίας των καρτέλ ναρκωτικών. Το Μεξικό, παρότι είχε φιλοξενήσει το τελικό τουρνουά του 1970, υπερίσχυσε της Βραζιλίας.
Ένα χρόνο πριν από την έναρξη, όμως, η χώρα της Κεντρικής Αμερικής επλήγη από καταστροφικούς σεισμούς που προκάλεσαν 25 χιλιάδες νεκρούς και εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια ζημιών. Παρ’ όλα αυτά, το Μεξικό επέλεξε να διοργανώσει το Μουντιάλ και δεν το μετάνιωσε, καθώς στα δικά του γήπεδα έλαμψε εκτυφλωτικά το άστρο του Ντιέγκο Μαραντόνα. Η μοναδική του παράσταση στον προημιτελικό κόντρα στην Αγγλία έμεινε στην ιστορία και υποχρέωσε τον προπονητή των Βρετανών, σερ Μπόμπι Ρόμπσον, να υποκλιθεί στο ταλέντο του, παρότι ένα από τα δύο γκολ που σημείωσε ήταν με το χέρι, λέγοντας: «Το δεύτερο που πέτυχε μέτραγε για δύο».
Στον τελικό, κόντρα στη Δυτική Γερμανία, ο Μαραντόνα δεν κατάφερε να σκοράρει, ήταν όμως αυτός που έκανε τη διαφορά με την ασίστ στο 3-2 του Μπουρουσάγκα, επτά λεπτά πριν από το φινάλε. Στα προημιτελικά έλαβε χώρα και ένα από τα πιο θεαματικά ματς στα χρονικά του θεσμού: Το 1-1 μεταξύ της Βραζιλίας των Σόκρατες και Ζίκο και της Γαλλίας του Πλατινί. Το πέναλτι του Λουίς Φερναντέζ έστειλε τους «τρικολόρ» στα ημιτελικά και την καταπληκτική ομάδα του Τέλε Σαντάνα πρόωρα εκτός νυμφώνος.
Οι «πετεινοί», εξουθενωμένοι από την υπερπροσπάθεια, ηττήθηκαν 2-0 από τη Δυτική Γερμανία στον ημιτελικό και δεν κατάφεραν να πάρουν εκδίκηση για τον αποκλεισμό του 1982 στην ίδια φάση από τα «πάντσερ» του Φραντς Μπεκενμπάουερ. Τα βλέμματα πάνω τους συγκέντρωσαν και οι Δανοί του Μπρέμεν Ελκερ, οι οποίοι συνέτριψαν 6-1 την Ουρουγουάη, αλλά στη συνέχεια έπεσαν στα νύχια του «γύπα» Μπουντραγκένιο, ο οποίος πέτυχε «καρέ» στο 5-1 των Ισπανών στη φάση των «16».
Προκριματική Φάση
Συνολικά, 121 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1986, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Η χώρα μας συμμετείχε στον α' προκριματικό όμιλο της Ευρωπαϊκής Ζώνης, με αντιπάλους το Βέλγιο, την Πολωνία και την Αλβανία. Με προπονητή τον Μίλτο Παπαποστόλου, η εθνική μας ομάδα με 1 νίκη, 2 ισοπαλίες και 3 ήττες ισοβάθμησε στην τρίτη θέση με την Αλβανία και απέτυχε για μία ακόμη φορά να προκριθεί σε τελική φάση ενός Μουντιάλ.
Τελική Φάση
Στην τελική φάση του Μουντιάλ συμμετείχαν 24 ομάδες: 14 από την Ευρώπη (Δυτική Γερμανία, Πολωνία, Γαλλία, Αγγλία, Σοβιετική Ένωση, Ισπανία, Ιταλία Δανία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Ουγγαρία, Βόρεια Ιρλανδία, Πορτογαλία, Σκωτία), 6 από την Αμερική (Βραζιλία, Αργεντινή, Ουρουγουάη, Παραγουάη, Μεξικό, Καναδάς), 2 από την Αφρική (Αλγερία, Μαρόκο) και 2 από την Ασία (Ιράκ, Νότια Κορέα). Χωρίστηκαν σε 6 ομίλους των τεσσάρων ομάδων έκαστος, ενώ 16 ομάδες προκρίθηκαν για τη δεύτερη φάση, όπου με νοκ-άουτ αγώνες οδηγήθηκαν στο ζευγάρι του τελικού.
Στη φάση των 16 της διοργάνωσης κυριάρχησαν τα φαβορί, με εξαίρεση τον αποκλεισμό της παγκόσμιας πρωταθλήτριας Ιταλίας από την ανερχόμενη τότε Γαλλία του Μισέλ Πλατινί και της Σοβιετικής Ένωσης από το Βέλγιο, που προήλθε πάντως από διαιτητικά «όργια» (κατακυρώθηκαν 2 γκολ οφσάιντ των Βέλγων). Η προημιτελική φάση της διοργάνωσης σημαδεύτηκε από το αγώνα Αγγλίας - Αργεντινής (22 Ιουνίου 1986) για τα ''πράματα και θάματα'' του Μαραντόνα μέσα στον αγωνιστικό χώρο. Στο 51ο λεπτό του αγώνα ο Μαραντόνα άνοιξε το σκορ με γκολ που σημείωσε με το χέρι και δεν είδε ο άπειρος Τυνήσιος διαιτητής Μπιν Νασέρ.
Στη συνέντευξη τύπου μετά το τέλος του αγώνα, ο Μαραντόνα δήλωσε ότι το γκολ μπήκε «λίγο με το κεφάλι του Μαραντόνα και λίγο με το χέρι του Θεού» κι έτσι το γκολ αυτό έμεινε στην ιστορία ως το «Χέρι του Θεού». Τέσσερα λεπτά αργότερα, ο Μαραντόνα ξεδίπλωσε την ποδοσφαιρική του ιδιοφυΐα και σημείωσε το «Γκολ του 20ου αιώνα», σύμφωνα με ψηφοφορία της FIFA το 2002, αφού άδειασε πέντε Άγγλους παίχτες με μία κούρσα 60 μέτρων και πλάσαρε από πλάγια θέση τον εξουδετερωμένο Σίλτον. Ο Γκάρι Λίνεκερ, ένας άλλος σπουδαίος παίκτης και πρώτος σκόρερ του Μουντιάλ, μείωσε για τους Άγγλους σε 2-1 στο 81', αλλά το γκολ του δεν ήταν αρκετό για να στείλει τα «λιοντάρια» στον ημιτελικό.
Οι Άγγλοι επέστρεψαν στο νησί γεμάτοι πίκρα και οργή για τον άδικο αποκλεισμό και από τότε βρίσκονται σε διαρκή κόντρα με τους Αργεντινούς, όχι μόνο για τα Φόκλαντ. Τα άλλα τρία παιχνίδια της προημιτελικής φάσης κρίθηκαν στα πέναλτι: Γαλλία - Βραζιλία 1-1 (5-4 στα πέναλτι), Δ. Γερμανία - Μεξικό 0-0 (4-1 στα πέναλτι) και Βέλγιο - Ισπανία 1-1 (6-5). Στους δύο ημιτελικούς της διοργάνωσης, η Αργεντινή νίκησε το Βέλγιο με 2-0, με δύο γκολ του Μαραντόνα και η Δυτική Γερμανία τη Γαλλία με 2-0 (Μπρέμε και Φέλερ τα γκολ). Για την τρίτη θέση, η Γαλλία νίκησε στην παράταση το Βέλγιο με 4-2 (2-2).
Στον μεγάλο τελικό της 29ης Ιουνίου αναμετρήθηκαν η Αργεντινή και η Δυτική Γερμανία στο Στάδιο Αζτέκα της Πόλης του Μεξικού, παρουσία 114.600 θεατών. Ο αγώνας ήταν συγκλονιστικός και κρίθηκε υπέρ της Αργεντινής με 3-2, με γκολ που σημείωσε στο 86ο λεπτό ο Μπουρουσάγκα, ύστερα από πάσα του “εξαφανισμένου” σε όλο τον αγώνα Μαραντόνα. Η Αργεντινή είχε προηγηθεί με 2-0 (22' Μπράουν, 53' Βαλντάνο) και οι Γερμανοί είχαν ισοφαρίσει σε 2-2 με τους Ρουμενίγκε (73') και Φέλερ (83'). Διαιτητής της συνάντησης ήταν ο βραζιλιάνος Ρομουάλντο Άρπι Φίλιο.
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
- ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ: (Κάρλος Μπιλάρδο): Πούμπιδο, Κουτσιούφο, Μπράουν, Ρουγκέρι, Ολαρτικοετσέα, Τζιούστι, Ενρίκε, Μπουρουσάγκα (90' Τρομπιάνι), Μπατίστα, Μαραντόνα, Βαλντάνο.
- Δ. ΓΕΡΜΑΝΙΑ: (Φραντς Μπεκενμπάουερ): Σουμάχερ, Μπέρτχολντ, Φέρστερ, Έντερ, Γιάκομπς, Μπρίγκελ, Ματέους, Ρουμενίγκε, Μάγκατ (62' Χένες), Άλοφς (46' Φέλερ), Μπρέμε.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο του Μεξικού σε Αριθμούς
- Ομάδες: 24
- Γήπεδα: 12 σε 9 πόλεις
- Αγώνες: 52
- Γκολ: 132 (2,5 ανά αγώνα)
- Πρώτος Σκόρερ: Γκάρι Λίνεκερ (Αγγλία) με 6 γκολ.
- Περισσότερα γκολ σ’ ένα αγώνα: 4 από τον Ισπανό Εμίλιο Μπουτραγένιο στον αγώνα Ισπανίας - Δανίας 5-1.
- Μεγαλύτερη σε έκταση νίκη: Σοβιετική Ένωση - Ουγγαρία 6-0.
- Συνολικά γκολ σ’ έναν αγώνα: 7 σε δύο αγώνες (Δανία - Ουρουγουάη 6-1 και Βέλγιο - Σοβιετική Ένωση 4-3).
- Χρυσή Μπάλα (Καλύτερος Παίχτης): Ντιέγκο Μαραντόνα (Αργεντινή με 5 γκολ και 5 ασίστ).
- Γρηγορότερη αποβολή: Χοσέ Μπατίστα (Ουρουγουάη) στο 56'' του αγώνα Ουρουγουάης - Σκωτίας (0-0).
- Πιο άτακτη ομάδα: Ουρουγουάη (2 κόκκινες και 11 κίτρινες σε 4 ματς).
- Θεατές: 2.394.031 (46.039 ανά αγώνα).
Αξιοσημείωτα Γεγονότα
- Στο Παγκόσμιο Κύπελλο του Μεξικού παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το φαινόμενο του ομαδικού πανηγυρισμού στην εξέδρα, που πήρε την ονομασία «Μεξικάνικο Κύμα» ή «Όλε». Μετά το Μουντιάλ του 1986 έγινε διάσημο σε όλες τις εξέδρες του πλανήτη.
- Η επίσημη μπάλα του Μουντιάλ ήταν η Adidas Azteca, φτιαγμένη για πρώτη φορά από συνθετικό υλικό. Το σχέδιό της ήταν εμπνευσμένο από την αρχιτεκτονική και την κουλτούρα των Αζτέκων.
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
- 1. Λίνεκερ (Αγγλία) 6
- 2. Μπουντραγκένιο (Ισπανία) 5
- 3. Καρέκα (Βραζιλία) 5
- 4. Μαραντόνα (Αργεντινή) 5
- 5. Μπελάνοφ (ΕΣΣ∆) 4
14o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΙΤΑΛΙΑ 1990)
Το 14ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τις 8 Ιουνίου έως τις 8 Ιουλίου στα γήπεδα της Ιταλίας, η οποία έγινε η δεύτερη χώρα που διοργάνωσε Μουντιάλ για δεύτερη φορά. Ξεκίνησε με μία μεγάλη έκπληξη, που προϊδέαζε για μία σπουδαία διοργάνωση. Στον εναρκτήριο αγώνα της 8ης Ιουνίου, το Καμερούν με γκολ του Μπιγίκ στο 67ο λεπτό επικράτησε της κατόχου του τίτλου Αργεντινής, που είχε στις τάξεις της τον Ντιέγο Μαραντόνα. Όμως, κύριο χαρακτηριστικό του 14ου Παγκοσμίου Κυπέλλου ήταν το ποδόσφαιρο σκοπιμότητας που παίχτηκε.
Το θέαμα υποτάχθηκε στην ουσία, οι άμυνες και τα σκληρά τάκλιν ήταν στην ημερησία διάταξη, ενώ οι ομάδες στη φάση των νοκ-άουτ αγώνων προσπαθούσαν να φέρουν το παιγνίδι στα πέναλτι και να λύσουν εκεί τις διαφορές τους. Αρνητικό ρόλο στη διοργάνωση έπαιξαν και οι διαιτητές, που πρωταγωνίστησαν σε πολλά παιγνίδια με τις αλλοπρόσαλλες αποφάσεις τους. Εν κατακλείδι, το 14ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου της Ιταλίας ήταν ίσως το χειρότερο όλων των εποχών. Συνολικά, 116 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Συμμετείχε στον 1ο Προκριματικό Όμιλο της Ευρωπαϊκής Ζώνης, με αντιπάλους τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και τη Δανία.
Η εθνική ομάδα απέτυχε παταγωδώς με δύο πεντακάθαρες εκτός έδρας ήττες από Ρουμανία και Βουλγαρία και μία συντριβή από τη Δανία με 7-1, που αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες σε έκταση ήττες στην ιστορία της. Την καθοδήγησαν δύο προπονητές: στα δύο πρώτα παιγνίδια ο Μίλτος Παπαποστόλου και στα τέσσερα υπόλοιπα ο Αντώνης Γεωργιάδης. Για την διοργάνωση του 1990 δήλωσαν ενδιαφέρον 4 χώρες. Οι 4 χώρες ήταν η Αγγλία, Ιταλία, Ελλάδα και Σοβιετική Ένωση. Πριν την διαδικασία της ψηφοφορίας, η Ελλάδα και η Αγγλία απέσυραν την υποψηφιότητα τους. Στην τελική ψηφοφορία, που έγινε στην Ελβετία το 1984, η Ιταλία κατάφερε να συγκεντρώσει τις 11 από τις 16 ψήφους.
Στα γήπεδα της Ιταλίας το θέαμα απουσίασε, αντίθετα τα πέναλτι περίσσεψαν. Ευχάριστη έκπληξη του Μουντιάλ ήταν το Καμερούν, με τον Ροζέ Μιλά να προσφέρει αρκετές συγκινήσεις. Οι δύο ημιτελικοί κρίθηκαν στην άχαρη διαδικασία των πέναλτι. Για τους ηττημένους Ιταλούς κόντρα στην Αργεντινή μοιραίοι ήταν οι Ντοναντόνι, Σερένα, οι οποίοι αστόχησαν απέναντι από τον Γκοϊκοετσέα. Το συγκεκριμένο ματς δίχασε τους οικοδεσπότες λόγω της παρουσίας του Ντιέγκο Μαραντόνα. Ο Αργεντινός σταρ αντιμετώπισε την Ιταλία στο «Σαν Πάολο», το γήπεδο που ίδιος λατρευόταν από τους Ναπολιτάνους σαν επίγειος Θεός.
Υπήρξαν από την πλευρά των Ιταλών ακόμα και πανό υπέρ του Μαραντόνα. Το πιο χαρακτηριστικό ήταν αυτό που έλεγε: «Ντιέγκο στην καρδιά, Ιταλία στα τραγούδια», ενώ ο Μαραντόνα υποστήριξε ότι «η Νάπολη στο Μουντιάλ περιθωριοποιήθηκε από την υπόλοιπη Ιταλία». Στον άλλο ημιτελικό ο Γκασκόιν βιάστηκε να κλάψει σαν να γνώριζε ότι οι συμπαίκτες του Στιούαρτ Πιρς και Κρις Γουόντλ θα αστοχούσαν στα κρίσιμα πέναλτι απέναντι από τον Γερμανό γκολκίπερ Μπόντο Ιλγκνερ. Οι Γερμανοί,. με προπονητή τον Φραντς Μπεκενμπάουερ και με κινητήριο μοχλό τον Λόταρ Ματέους, παρουσίασαν μια ομάδα «πολύ σκληρή για να πεθάνει».
Οι ηγέτες περίσσευαν στη «νασιονάλμανσαφτ» και οι Αντρέας Μπρέμε, Ρούντι Φέλερ, Γιούργκεν Κλίνσμαν συνδύαζαν τη δύναμη και το Γερμανικό πάθος. Ο πρώτος πέτυχε και το νικητήριο γκολ από την άσπρη βούλα στον τελικό που έγινε στο «Ολίμπικο» της Ρώμης. Ο Μπρέμε νίκησε στο 85’ τον σπεσιαλίστα στις αποκρούσεις Γκοϊκοετσέα, επιλέγοντας να εκτελέσει με το κακό του πόδι. Αρνητικός πρωταγωνιστής του τελικού ήταν ο διαιτητής Εντγκάρδο Κοντεσάλ, ο οποίος έσπρωξε την «αλμπισελέστε» στα σχοινιά, αφού στη φάση που σφύριξε πέναλτι ξεγελάστηκε από τη «βουτιά» του Φέλερ.
Η εθνική ανέστρεψε κάπως τις δυσμενείς εντυπώσεις από την ταπεινωτική ήττα της Κοπεγχάγης, αποσπώντας λευκή ισοπαλία από την πανίσχυρη Ιταλία μία εβδομάδα πριν από την έναρξη του Μουντιάλ, σε φιλικό παιγνίδι προετοιμασίας για τη Σκουάντρα Ατζούρα, που έγινε στην Περούτζια. Στην τελική φάση του Μουντιάλ συμμετείχαν 24 ομάδες: 14 από την Ευρώπη, 6 από την Αμερική, 2 από την Αφρική και 2 από την Ασία. Χωρίστηκαν σε 6 ομίλους των τεσσάρων ομάδων έκαστος, ενώ 16 ομάδες προκρίθηκαν για τη δεύτερη φάση, όπου με νοκ-άουτ αγώνες οδηγήθηκαν στο ζευγάρι του τελικού. Από τον 1ο όμιλο προκρίθηκαν εύκολα η διοργανώτρια Ιταλία χωρίς να δεχθεί γκολ και η Τσεχοσλοβακία.
Από τον 2ο όμιλο το Καμερούν, η Ρουμανία και με την ψυχή στο στόμα η κάτοχος του τίτλου Αργεντινή. Στον 3ο όμιλο η Βραζιλία τερμάτισε πρώτη χωρίς απώλειες, ενώ την ακολούθησε η Κόστα Ρίκα, που προκρίθηκε εις βάρος της Σκοτίας. Από τον 4ο όμιλο πέρασαν Δυτική Γερμανία, Γιουγκοσλαβία και Κολομβία, που φόρτωσαν με συνολικά 11 γκολ τα πρωτοεμφανιζόμενα σε μουντιάλ Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Τρεις ομάδες προκρίθηκαν και από τον 5ο όμιλο: Ισπανία, Βέλγιο και Ουρουγουάη, ενώ άλλες τόσες και από τον 6ο όμιλο: Αγγλία, Ιρλανδία και Ολλανδία.
Στη φάση των 16, το Καμερούν νίκησε 2-1 στην παράταση την Κολομβία κι έγινε η πρώτη αφρικανική ομάδα που πέρασε στην προημιτελική φάση ενός παγκοσμίου κυπέλλου. Στην παράταση κρίθηκαν και τα παιγνίδια Γιουγκοσλαβίας - Ισπανίας 2-1 και Αγγλίας - Βελγίου 1-0, ενώ με 5-4 στα πέναλτι πέρασε η Ιρλανδία τη Ρουμανία (κανονικός αγώνας 0-0). Η Τσεχοσλοβακία συνέτριψε την Κόστα Ρίκα 4-1, ενώ η Ιταλία πέρασε εύκολα την Ουρουγουάη 2-0. Στα δύο σπουδαιότερα παιγνίδια του γύρου, η Αργεντινή με γκολ του Κανίχια νίκησε 1-0 τη Βραζιλία και η Δυτική Γερμανία επικράτησε 2-1 της Ολλανδίας.
Στον προημιτελικό γύρο, η Αργεντινή νίκησε 3-2 τη Γιουγκοσλαβία στα πέναλτι (κανονικός αγώνας 0-0), η Δυτική Γερμανία 1-0 την Τσεχοσλοβακία και η Ιταλία με το ίδιο σκορ την Ιρλανδία. Το συγκλονιστικότερο παιγνίδι του γύρου, αλλά και της διοργάνωσης, έγινε στη Νάπολη μεταξύ της Αγγλίας και του Καμερούν. Ταλιοντάρια από το νησί νίκησαν τα αδάμαστα λιοντάρια από την Αφρική με 3-2 στην παράταση, αφού ο Ροζέ Μιλά και η παρέα του έφθασαν πολύ κοντά στον τελικό στην κανονική διάρκεια του αγώνα, προτού μιλήσει η κλάση του μεγάλου κανονιέρη Γκάρι Λίνεκερ.
Οι δύο ημιτελικοί αγώνες κρίθηκαν για πρώτη στην ιστορία του θεσμού στα πέναλτι και με το ίδιο ακριβώς σκορ: Αργεντινή - Ιταλία 1-1 (4-3 στα πέναλτι) και Δυτική Γερμανία - Αγγλία 1-1 (4-3 στα πέναλτι). Το βράδυ της 8ης Ιουλίου παρατάχθηκαν στο Ολύμπικο της Ρώμης οι ομάδες της Αργεντινής και της Δυτικής Γερμανίας, σε μια επανάληψη του προ τετραετίας τελικού στο Μουντιάλ του Μεξικού. Όμως, σε αντίθεση με εκείνο το συγκλονιστικό παιγνίδι, ο τελικός αυτός ήταν ένα τα χειρότερα παιγνίδια της διοργάνωσης και κρίθηκε με πέτσινο πέναλτι, που σφύριξε υπέρ των γερμανών στο 85ο λεπτό ο ανεκδιήγητος μεξικάνος διαιτητής Εδγάρδο Κοντεζάλ.
Ο Αντρέας Μπρέμε ευστόχησε και χάρισε στη Δυτική Γερμανία τον τρίτο τίτλο της ιστορίας της, ισοφαρίζοντας το ρεκόρ της Βραζιλίας. Νωρίτερα, ο Κοντεζάλ είχε αρνηθεί από ένα καταφανέστατο πέναλτι σε κάθε ομάδα, ενώ η Αργεντινή τελείωσε τον αγώνα με 9 παίκτες, καθώς αποβλήθηκαν ο Μονσόν και ο Ντεσότι.
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
- Δ. ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Ίλγκνερ, Μπέρτχολντ (72’ Ρόιτερ), Μπρέμε, Αουγκεντάλερ, Κόλερ, Μπούχβαλντ, Λιτμπάρσκι, Χέσλερ, Φέλερ, Ματέους, Κλίνσμαν.
- ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ: Γκοϊκοετσέα, Ρουγκέρι (46’ Μονζόν), Σενσίνι, Σιμόν, Σερισουέλα, Λορέντσο, Μπουρουσάγα (54’ Καλντερόν), Μπασουάλδο, Ντεσότι, Μαραντόνα, Τρόλιο.
Η Δυτική Γερμανία σήκωσε δίκαια το κύπελλο, παρά τη διαιτητική εύνοια. Ο Φραντς Μπεκενμπάουερ παρουσίασε την πληρέστερη ομάδα, η οποία τελείωσε το τουρνουά αήττητη. Ο Κάιζερ έγινε ο δεύτερος ποδοσφαιράνθρωπος, μετά τον Βραζιλιάνο Μάριο Ζαγκάλο, που κέρδισε Μουντιάλ τόσο ως παίκτης, όσο και ως προπονητής. Αντίθετα, η Αργεντινή έφθασε στον τελικό ανέλπιστα, παίζοντας κακό ποδόσφαιρο και βασίστηκε μόνο στον Μαραντόνα, που έβαλε και πάλι το θεϊκό χέρι του για να αποτρέψει αυτή τη φορά ένα γκολ εις βάρος της ομάδας του στον αγώνα με τη Σοβιετική Ένωση. Αήττητη αποχαιρέτησε τη διοργάνωση και η οικοδέσποινα Ιταλία, που αποκλείσθηκε στις λεπτομέρειες, όπως και η δυνατή Αγγλία.
Ατραξιόν της διοργάνωσης το Καμερούν με την επιτυχία του να φθάσει έως τον προημιτελικό γύρο και να πέσει ηρωικά μαχόμενο στον αγώνα με την Αγγλία. Σε ατομικό επίπεδο, ξεχώρισαν ο άγνωστος στους πολλούς Ιταλός στράικερ Σαλβατόρε Τοτό Σκιλάτσι, που πέτυχε 6 γκολ και αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης, ο Τόμας Σκούχραβι, ένα τανκ στην ομάδα της Τσεχοσλοβακίας, ο δαντελένιος Βέλγος Έντσο Σίφο, ο Γερμανός Γιούργκεν Κλίνσμαν, ένας φορ όχι μόνο δυνατός, αλλά και τεχνίτης, ο 38χρονος Καμερουνέζος Ροζε Μιλά, ο Αργεντίνος τερματοφύλακας Γκοϊγκοτσέα, με ειδικότητα στις αποκρούσεις πέναλτι, και τέλος ο Άγγλος μέσος Πολ Γκασκόιν, ιδιόρρυθμος χαρακτήρας, αλλά σπουδαίος τεχνίτης.
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
- 1. Σκιλάτσι (Ιταλία) 6
- 2. Σκούχραβι (Τσεχοσλοβακία) 5
- 3. Μιλά (Καµερούν) 4
- 4. Ματέους (Γερµανία) 4
- 5. Λίνεκερ (Αγγλία) 4
15o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΗΠΑ 1994)
Το 15ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τις 17 Ιουνίου έως τις 17 Ιουλίου του 1994 στις Ηνωμένες Πολιτείες, την πρώτη χώρα εκτός Ευρώπης και Νοτίου Αμερικής, που διοργάνωσε Μουντιάλ. Παρούσα για πρώτη φορά σε τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου η Εθνική Ελλάδας. Τρεις χώρες διεκδίκησαν τη διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου: οι ΗΠΑ, η Βραζιλία και το Μαρόκο. Τελικά, στις 4 Ιουλίου του 1988 η FIFA ανέθεσε τη διοργάνωση στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μία απόφαση με αρκετό ρίσκο, λόγω της αντιδημοφιλίας του ποδοσφαίρου στη χώρα αυτή.
Όσοι εξέφρασαν τις αντιρρήσεις τους διαψεύστηκαν, αφού η διοργάνωση σημείωσε μεγάλη επιτυχία και βοήθησε στην ανάπτυξη του ποδοσφαίρου στις ΗΠΑ. Για την διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1994 επέδειξαν ενδιαφέρον 3 χώρες που κατέθεσαν την πρόταση τους στην FIFA. Οι χώρες αυτές ήταν η Βραζιλία, Η.Π.Α. και το Μαρόκο. Η ψηφοφορία διεξήχθησαν στην Ελβετία και συγκεκριμένα στην Ζυρίχη, έδρα της FIFA στις 4 Ιουλίου 1988. Η ψηφοφορία έγινε με την πραγματοποίηση μόνο ενός γύρου παρόλο που υπήρχαν περισσότερες από 2 χώρες. Σημείο αναφοράς στην ιστορία της Εθνικής Ελλάδος αποτελεί το 15ο Παγκόσμιο Κύπελλο, το οποίο διεξήχθη στις ΗΠΑ και κατέκτησε η Βραζιλία.
Το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα υπό τις οδηγίες του πρωτομάστορα, Αλκέτα Παναγούλια, προκρίθηκε για πρώτη φορά σε τελική φάση Μουντιάλ. Ταξίδεψε με πολλά όνειρα και χαμόγελα, αλλά τελικά έφυγε με πίκρα. Ο τέταρτος όμιλος, στον οποίο κληρώθηκε η «γαλανόλευκη», αποδείχτηκε αφιλόξενος, καθώς με αντιπάλους κατά σειρά την Αργεντινή (φιναλίστ 1990), τη Βουλγαρία (άφησε εκτός τη Γαλλία) και τη Νιγηρία (κάτοχος Κόπα Αφρικα 1994) όχι μόνο δεν κατάφερε να αποφύγει τις ήττες, αλλά ούτε και να παραβιάσει τα αντίπαλα καρέ, αποχωρώντας με το δυσφημιστικό 0-10 γκολ.
Ο αείμνηστος Έλληνας τεχνικός έμεινε στην ιστορία, καθώς είχε οδηγήσει την εθνική ομάδα και στο Euro 1980. Στο Μουντιάλ στηρίχτηκε σε παίκτες όπως ο Σαραβάκος, ο Μανωλάς, ο Μητρόπουλος, ο Κωφίδης, ο Αλεξανδρής και ο Νιόπλιας. Η Βραζιλία ήταν η μεγάλη νικήτρια, έχοντας για πρωταγωνιστές το «φονικό» επιθετικό δίδυμο Ρομάριο - Μπεμπέτο. Στον τελικό που διεξήχθη στην Πασαντίνα της Καλιφόρνια επικράτησε της Ιταλίας, στη διαδικασία των πέναλτι, με χαρακτηριστικότερη στιγμή το χαμένο χτύπημα του κορυφαίου της «σκουάντρα ατζούρα», Ρομπέρτο Μπάτζιο.
Η «Σελεσάο» κατέκτησε για 4η φορά το τρόπαιο (η πρώτη η οποία το κατάφερε) σε έναν τελικό που για πρώτη φορά στην ιστορία των Παγκοσμίων Κυπέλλων μια ομάδα τον κέρδισε στα πέναλτι και μάλιστα χωρίς να έχει σκοράρει στην κανονική διάρκεια και στην παράταση. Η διοργάνωση στιγματίστηκε και από το γεγονός ότι ο Ντιέγκο Μαραντόνα συνελήφθη πιάστηκε να έχει κάνει χρήση απαγορευμένων ουσιών, με συνέπεια να τιμωρηθεί και αυτό να αποτελέσει το κύκνειο άσμα του με την Αργεντινή. Οι ΗΠΑ για πρώτη φορά φιλοξένησαν τη μεγαλύτερη γιορτή του ποδοσφαίρου και ήταν η πρώτη χώρα που δεν ανήκε στην Ευρώπη ή στη Νότια Αμερική.
Παρόλο που το ποδόσφαιρο εκείνη την εποχή δεν ήταν δημοφιλές, ο μέσος όρος των θεατών ήταν 69.000, και ακόμα και σήμερα δεν έχει ξεπεραστεί. Εκτός από τη Βραζιλία, σημείο αναφοράς της διοργάνωσης ήταν η Βουλγαρία του μεγάλου Στόιτσκοφ (έφτασε στο μικρό τελικό) και η Σουηδία των Μπρολίν - Νταλίν η οποία κατέκτησε την 3η θέση, αλλά και τα πέντε γκολ που σημείωσε σε ένα ματς ο Ρώσος Ολεγκ Σαλένκο, στη νίκη της ομάδας του επί του Καμερούν με 6-1.
Προκριματική Φάση
Συνολικά, 147 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1994, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Η χώρα μας συμμετείχε στον Ε' προκριματικό όμιλο της Ευρωπαϊκής Ζώνης, με αντιπάλους τη Ρωσία, την Ισλανδία, την Ουγγαρία, το Λουξεμβούργο και τη Γιουγκοσλαβία. Όμως, τον Οκτώβριο του 1992 η FIFA απέκλεισε τη Γιουγκοσλαβία από τη διοργάνωση, λόγω του εμφυλίου πολέμου κι έτσι το έργο της εθνικής μας έγινε ευκολότερο.
Με δύο ομάδες να προκρίνονται από τον όμιλό της, η ομάδα του Αλκέτα Παναγούλια δεν άφησε την ευκαιρία να πάει χαμένη και με 6 νίκες και 2 ισοπαλίες προκρίθηκε πανηγυρικά για πρώτη φορά στην ιστορία της σε τελική φάση παγκοσμίου κυπέλλου. Το σπουδαίο της επίτευγμα γιορτάστηκε έξαλλα στον τελευταίο της αγώνα με τη Ρωσία στο Ολυμπιακό Στάδιο, παρουσία 75.000 θεατών (17 Νοεμβρίου 1993).
Τελική Φάση
Στην τελική φάση του Μουντιάλ συμμετείχαν 24 ομάδες: 13 από την Ευρώπη (Ελλάδα, Γερμανία, Βέλγιο, Ιταλία, Βουλγαρία, Ιρλανδία, Ολλανδία, Ρουμανία, Ρωσία, Ισπανία, Ελβετία, Σουηδία, Νορβηγία), 6 από την Αμερική (ΗΠΑ, Βραζιλία, Αργεντινή, Βολιβία, Κολομβία, Μεξικό), 3 από την Αφρική (Νιγηρία, Καμερούν, Μαρόκο) και 2 από την Ασία (Σαουδική Αραβία, Νότια Κορέα). Χωρίστηκαν σε 6 ομίλους των τεσσάρων ομάδων έκαστος, ενώ 16 ομάδες προκρίθηκαν για τη δεύτερη φάση, όπου με νοκ-άουτ αγώνες οδηγήθηκαν στο ζευγάρι του τελικού. Η Ελλάδα συμμετείχε στον 4ο όμιλο, με αντιπάλους την Αργεντινή του Μαραντόνα, τη Νιγηρία του Γεκινί και τη Βουλγαρία του Χρίστο Στόιτσκοφ.
Οι εμφανίσεις ήταν ήταν απογοητευτικές (3 ήττες, 0-10 τέρματα) και οι διεθνείς μας λοιδορήθηκαν από τον Τύπο της εποχής. Δεν πρέπει, όμως, να παραβλέψουμε ότι η ομάδα είχε δύσκολο έργο, καθώς οι αντίπαλοί κάθε άλλο παρά ευκαταφρόνητοι ήταν: Η Αργεντινή ήταν η φιναλίστ του προηγούμενου Παγκοσμίου Κυπέλλου, η Βουλγαρία έφθασε μέχρι τα ημιτελικά, αποκλείοντας την παγκόσμια πρωταθλήτρια Γερμανία και η Νιγηρία, παρότι και αυτή πρωτάρα σε τελική φάση Μουντιάλ, διέθετε ένα δυναμικό σύνολο με σπουδαίους ποδοσφαιριστές (Γεκινί, Αμοκάτσι Ολίσε κ.ά.).
Στη φάση των 16 προκρίθηκαν οι ομάδες: ΗΠΑ, Γερμανία, Βουλγαρία, Νιγηρία, Ιταλία, Αργεντινή, Βραζιλία, Μεξικό, Βέλγιο, Ρουμανία, Σαουδική Αραβία, Σουηδία, Ιρλανδία, Μεξικό, Ισπανία, Ελβετία. Στην προημιτελική φάση, η Βουλγαρία έκανε τη μεγάλη έκπληξη και απέκλεισε την παγκόσμια πρωταθλήτρια Γερμανία με 2-1. Δύσκολα κρίθηκαν και οι άλλοι τρεις προημιτελικοί: Ιταλία - Ισπανία 2-1, Βραζιλία - Ολλανδία 3-2 και Ρουμανία - Σουηδία 2-2 (4-5 στα πέναλτι). Στα ημιτελικά, η Βραζιλία επικράτησε της Σουηδίας με 1-0 και η Ιταλία της Βουλγαρίας. Για την τρίτη θέση, η Βουλγαρία συνέτριψε τη Βουλγαρία με 4-0 (16 Ιουλίου 1994).
Έτσι, στον τελικό της 17ης Ιουλίου, που διεξήχθη στο «Ρόουζ Μπόουλ» της Πασαντίνα αναμετρήθηκαν η Βραζιλία και η Ιταλία, δύο μεγάλες δυνάμεις του παγκοσμίου ποδοσφαίρου, που μετρούσαν από τρεις κατακτήσεις η κάθε μία τους. Ο αγώνας είχε όλες τις προδιαγραφές για να γίνει ο τέλειος τελικός. Τελικά, αποδείχθηκε μία ιδιαίτερη βαρετή διαδικασία, που θα μείνει στην ιστορία ως ο πρώτος τελικός, που κρίθηκε στα πέναλτι. Η κανονική διάρκεια και η παράταση έληξαν χωρίς γκολ και στα πέναλτι η Βραζιλία του Μπεμπέτο, του Ρομάριο και του Ντούνγκα ήταν πιο εύστοχη και νίκησε με 3-2.
Τραγική μορφή του τελικού, ο σπουδαίος Ιταλός επιθετικός Ρομπέρτο Μπάτζιο, που έχασε το καθοριστικό πέναλτι και ουσιαστικά χάρισε το τέταρτο κύπελλο στη «Σελεσάο».
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
- ΒΡΑΖΙΛΙΑ: (Κάρλος Αλμπέρτο Παρέιρα): Ταφαρέλ, Ζορζίνιο (21' Καφού), Αλνταίρ, Μάρσιο Σάντος, Μπράνκο, Μάουρο Σίλβα, Ντούνγκα, Μαζίνιο, Ζίνιο (106' Βιόλα), Ρομάριο, Μπεμπέτο.
- ΙΤΑΛΙΑ: (Αρίγκο Σάκι): Παλιούκα, Μούσι, Μπαρέζι, Μαλντίνι, Μπεναρίβο, Μπέρτι, Ν. Μπάτζιο, Αλμπερτίνι, Ντοναντόνι, Ρ. Μπάτζιο, Μασάρο.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο των ΗΠΑ σε Αριθμούς
- Ομάδες: 24
- Γήπεδα: 9 σε 9 πόλεις
- Αγώνες: 52
- Γκολ: 141 (2,71 ανά αγώνα)
- Πρώτοι Σκόρερ: Χρίστο Στόιτσκοφ (Βουλγαρία) και Ολέγκ Σαλένκο (Ρωσία) από 6.
- Περισσότερα γκολ σ’ ένα αγώνα: 5 από τον ρώσο Ολέγκ Σαλένκο στον αγώνα Ρωσίας - Καμερούν 6-1.
- Καλύτερη επίθεση: Σουηδία με 15 γκολ.
- Χειρότερη επίθεση: Ελλάδα χωρίς γκολ.
- Μεγαλύτερη σε έκταση νίκη: Ρωσία - Καμερούν 6-1
- Συνολικά γκολ σ’ έναν αγώνα: 7 στον αγώνα Ρωσίας - Καμερούν 6-1.
- Χρυσή Μπάλα (Καλύτερος Παίχτης): Ρομάριο (Βραζιλία) με 5 γκολ και 1 ασίστ.
- Θεατές: 3.587.538 (68.991 ανά παιγνίδι)
Αξιοσημείωτα Γεγονότα
- Συνεχίστηκε η παράδοση που θέλει τις Ευρωπαϊκές ομάδες να μην κατακτούν τίτλο επί Αμερικανικού εδάφους.
- Στα θλιβερά γεγονότα του Μουντιάλ, η δολοφονία του Κολομβιανού ποδοσφαιριστή Αντρές Εσκομπάρ από τη Μαφία της Κολομβίας (2 Ιουλίου 1994), επειδή σκόραρε εις βάρος της ομάδας του στον αγώνα με τις ΗΠΑ.
- Στα γήπεδα των ΗΠΑ παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά τα αυτοκινητάκια μεταφοράς των παιχτών που τραυματίζονται.
- Στον έλεγχο ντόπινγκ που έγινε στον Μαραντόνα βρέθηκαν πέντε διαφορετικά σκευάσματα της εφεδρίνης.
- Η μπάλα των αγώνων ονομαζόταν Questra. Κατασκευασμένη από την Adidas, είχε ως πηγή έμπνευσης τη διαστημική τεχνολογία των ΗΠΑ. Μ’ ένα στρώμα αναδραστικής ενέργειας από λευκή πολυουρεθάνη, ήταν πιο μαλακή και γρήγορη στο γρασίδι.
- O πρώτος τερματοφύλακας που αποβλήθηκε σε τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου ήταν ο Ιταλός Τζιανλούκα Παλιούκα στον αγώνα Ιταλίας - Νορβηγίας.
- Για πρώτη φορά οι διαιτητές εγκατέλειψαν τη μαύρη στολή (σχετική η έκφραση «μαύρα κοράκια») και φόρεσαν πολύχρωμη φανέλα, ανάλογα με τον αγώνα.
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
- 1. Στόιτσκοφ (Βουλγαρία) 6
- 2. Σαλένκο (Ρωσία) 6
- 3. Ροµάριο (Βραζιλία) 5
- 4. Κλίνσµαν (Γερµανία) 5
- 5. Ρ. Μπάτζιο (Ιταλία) 5
16o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΓΑΛΛΙΑ 1998)
Το 16ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τις 10 Ιουνίου έως τις 12 Ιουλίου του 1998 στη Γαλλία, με τη διοργανώτρια χώρα να αναδεικνύεται νικήτρια και να κατακτά το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο της ιστορίας της. Η εθνική Ελλάδας συμμετείχε στην προκριματική φάση, αλλά δεν κατάφερε να δώσει το «παρών» για δεύτερη φορά σε τελική φάση. Τρεις ήταν οι υποψήφιες χώρες για τη διοργάνωση του 16ου Παγκοσμίου Κυπέλλου: η Γαλλία, η Ελβετία και το Μαρόκο. Στην πορεία, η Ελβετία αποσύρθηκε και η Γαλλία κέρδισε τη διοργάνωση, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της εκτελεστικής επιτροπής της FIFA στη Ζυρίχη στις 2 Ιουλίου 1992, επικρατώντας του Μαρόκου με 12 ψήφους έναντι 7.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου του 1998 ήταν η 16η διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου και έλαβε χώρα στην Γαλλία το διάστημα μεταξύ της 10ης Ιουνίου και της 12ης Ιουλίου 1998. Αυτή ήταν και η δεύτερη φορά που η Γαλλία οργάνωνε ένα Παγκόσμιο Κύπελλο μετά το 1938. Ένα φιλικό τουρνουά, το Τουρνουά της Γαλλίας, έλαβε χώρα το 1997 ως προετοιμασία για την διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Η έναρξη αυτού του τουρνουά αμαυρώθηκε από τον χαμό του αντιπροέδρου της οργανωτικής επιτροπής της διοργάνωσης (με τον Μισέλ Πλατινί) Φερνάν Σαστρ, ο οποίος απεβίωσε ύστερα από πολύμηνη μάχη με την επάρατη νόσο.
Η Εθνική Γαλλίας, αγωνιζόμενη εντός έδρας, προκρίθηκε για πρώτη φορά στην ιστορία της σε τελικό Παγκοσμίου Κυπέλλου, όπου επιβλήθηκε της Βραζιλίας, κατόχου του τίτλου, με σκορ 3-0. Ο, τότε, αρχηγός της Εθνικής Γαλλίας, Ντιντιέ Ντεσάν, έγινε ο πρώτος Γάλλος ποδοσφαιριστής που σηκώνει Παγκόσμιο Κύπελλο. Η διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου επέστρεψε ύστερα από 60 χρόνια στη Γαλλία και ο εμπνευστής της ιδέας για την κορυφαία ποδοσφαιρική διοργάνωση, Ζιλ Ριμέ, αν ζούσε, θα ήταν υπερήφανος βλέποντας τη χώρα του να σηκώνει το βαρύτιμο τρόπαιο. Οι «τρικολόρ» επέστρεψαν σε τελική φάση Μουντιάλ μετά το 1986, και όντας αουτσάιντερ έφτασαν στο θρίαμβο.
Ο προπονητής τους, Εμέ Ζακέ, είχε φτιάξει μια ομάδα με αμυντική προσήλωση και με ποδόσφαιρο ουσίας. Έκαναν περίπατο στη φάση των ομίλων όπου με τρεις νίκες σε ισάριθμα ματς πήραν την πρώτη θέση, όμως στη συνέχεια τα βρήκαν σκούρα. Στον αγώνα της φάσης των «16» πέρασαν νικώντας 1-0 την Παραγουάη στο «χρυσό γκολ» (ίσχυσε για πρώτη φορά το 1998) του Μπλαν ενώ στους προημιτελικούς πέταξαν στα πέναλτι εκτός την Ιταλία, με τον Αλμπερτίνι να αστοχεί στο τελευταίο χτύπημα. Στον ημιτελικό, οι διοργανωτές νίκησαν την ευχάριστη έκπληξη της διοργάνωσης Κροατία (2-1) με ήρωα τον αμυντικό Λιλιάν Τιράμ, ο οποίος σκόραρε δύο φορές, ενώ παράλληλα έχασαν με κόκκινη κάρτα τον Μπλαν.
Παρά την απουσία του αρχηγού τους, κατατρόπωσαν τη Βραζιλία (3-0) με τον Ζιντάν να σκοράρει δύο φορές και τον Πετί να βάζει το κερασάκι στην τούρτα. Η «Σελεσάο» στον τελικό έπαιξε ουσιαστικά με 10 παίκτες. Ο Ρονάλντο είχε χάσει τις αισθήσεις του. Το μεσημέρι του αγώνα μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο με σπασμούς, όπου διαπιστώθηκε ότι είχε υποστεί νευρικό κλονισμό και αντί να δει τον αγώνα από τον πάγκο, αγωνίστηκε βασικός. Επηρεασμένοι από αυτό το γεγονός οι παίκτες του Ζαγκάλο δεν εμφανίστηκαν στο γήπεδο, και ακόμα και μετά την αποβολή του Ντεσαγί (67') δεν απείλησαν την εστία του Μπαρτέζ. Στα παιχνίδια που έμειναν στην ιστορία.
Η Κροατία συνέτριψε στον προημιτελικό 3-0 τη Γερμανία, η Αργεντινή, μετά το 1986, απέκλεισε ξανά την Αγγλία, στους «16», στα πέναλτι. Ο Μπέκαμ αποβλήθηκε από τον ρέφερι Μίλτον Νίλσεν και έγινε ο μοιραίος των «λιονταριών», ενώ τέλος ο Ντένις Μπέργκαμπ, με ένα… επικό γκολ στο φινάλε, έγινε ο ήρωας του προημιτελικού Ολλανδία- Αργεντινή 2-1.
Προκριματική Φάση
Συνολικά, 174 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1998, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Η χώρα μας συμμετείχε στον Α' προκριματικό όμιλο της Ευρωπαϊκής Ζώνης, με αντιπάλους τη Δανία, την Κροατία, τη Βοσνία και τη Σλοβενία. Με 4 νίκες, 2 ισοπαλίες και 2 ήττες κατέλαβε την τρίτη θέση στον όμιλό της και απέτυχε να προκριθεί στην τελική φάση.
Τελική Φάση
Στην τελική φάση του Μουντιάλ της Γαλλίας συμμετείχαν 32 ομάδες: 15 από την Ευρώπη (Γερμανία, Ιταλία, Ολλανδία, Γιουγκοσλαβία, Ισπανία, Γαλλία, Αγγλία, Σκωτία, Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Κροατία, Δανία, Νορβηγία, Ρουμανία), 8 από την Αμερική (ΗΠΑ, Βραζιλία, Αργεντινή, Παραγουάη, Χιλή, Κολομβία, Τζαμάικα, Μεξικό), 5 από την Αφρική (Νιγηρία, Καμερούν, Ν. Αφρική, Μαρόκο, Τυνησία) και 4 από την Ασία (Σαουδική Αραβία, Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Ιράν). Χωρίστηκαν σε 8 ομίλους των τεσσάρων ομάδων έκαστος, ενώ 16 ομάδες προκρίθηκαν για τη δεύτερη φάση, όπου με νοκ-άουτ αγώνες οδηγήθηκαν στο ζευγάρι του τελικού.
Στη φάση των 16 προκρίθηκαν οι ομάδες της Βραζιλίας, της Νορβηγίας, της Χιλής, της Ιταλίας, της Γαλλίας, της Δανίας, της Νιγηρίας, της Παραγουάης, της Ολλανδίας, του Μεξικού, της Γερμανίας, της Γιουγκοσλαβίας, της Ρουμανίας, της Αγγλίας, της Αργεντινής και της Κροατίας. Έκπληξη αποτέλεσε η πρωτιά της Νιγηρίας και ο αποκλεισμός της Ισπανίας στον τέταρτο όμιλο. Στα ημιτελικά της διοργάνωσης, η Βραζιλία νίκησε στα πέναλτι με 4-2 την Ολλανδία (1-1 ο κανονικός αγώνας και η παράταση) και η Γαλλία την Κροατία με 2-1. Βραζιλία και Γαλλία πέρασαν στον τελικό της 12ης Ιουλίου. Στον μικρό τελικό, που έγινε στις 11 Ιουλίου, η Κροατία νίκησε 2-1 την Ολλανδία και κατέκτησε την τρίτη θέση.
Στον μεγάλο τελικό της 12ης Ιουλίου που έγινε στο Σταντ Ντε Φρανς του Παρισιού, η Γαλλία νίκησε εύκολα τη Βραζιλία με 3-0 και κατέκτησε για πρώτη φορά στην ιστορία της το Παγκόσμιο Κύπελλο. Τα γκολ των τρικολόρ σημείωσαν οι Ζιντάν (27', 45') και Πετί (90'). Ο αγώνας επισκιάστηκε από το μυστήριο και τις ίντριγκες σχετικά με το τι συνέβη στον Ρονάλντο, που παρουσιάστηκε αγνώριστος στο γήπεδο.
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
- ΓΑΛΛΙΑ: (Εμέ Ζακέ): Μπαρτέζ, Τιράμ, Ντεσαγί, Λεμπέφ, Λιζαραζού,Ντεσάμπ, Πετί, Καρεμπέ (57' Μπογκοσιάν), Ζιντάν, Τζορκαέφ (74' Βιεϊρά), Γκεβάρκ (66' Ντουγκαρί).
- ΒΡΑΖΙΛΙΑ: (Μάριο Ζαγκάλο): Ταφαρέλ, Καφού, Αλνταίρ, Ζούνιορ Μπαϊάνο, Ρομπέρτο Κάρλος, Σέζαρ Σαμπάιο (73' Εντμούντο), Ντούνγκα, Ριβάλντο, Λεονάρντο (46' Ντενίλσον), Μπεμπέτο, Ρονάλντο.
Ο Τελικός του Κυπέλλου
Παίρνοντας την πρωτοβουλία των κινήσεων από την έναρξη κιόλας της αναμέτρησης, η Γαλλία άρχισε να πιέζει την άμυνα της Βραζιλίας και δη προκαλώντας κινδύνους για την εστία του Ταφαρέλ. Σε διάστημα λίγων λεπτών, ο Στεφάν Γκιβάρς βρέθηκε σε δύο περιπτώσεις σε θέση τετ-α-τετ με τον Βραζιλιάνο τερματοφύλακα. Αρχικά, έπειτα από μια μακρινή εναέρια μπαλιά του Ντεσάν, κι έπειτα με μια πάσα στον κενό χώρο του Ζιντάν μετά από ωραία προσπάθεια του Τζορκαέφ. Αλλά και στις δύο αυτές περιπτώσεις, ο Γκιβάρς απέτυχε να βρει στόχο στα σουτ του. Ενώ ο αγώνας ξεκινούσε να ισορροπεί με την Βραζιλία να έχει ορισμένες επικίνδυνες φάσεις μπροστά στην εστία της Γαλλίας, οι Bleus κατάφεραν να ξαναβάλουν την πίεση στους αντιπάλους τους.
Στριμωγμένος κοντά στο σημαιάκι του κόρνερ, ο Ρομπέρτο Κάρλος παραχώρησε, έτσι, ένα ελεύθερο χτύπημα, το οποίο θα μπορούσε να είχε αποφύγει στο 27ολεπτό. Εκτελεσμένο από τον Εμανυέλ Πετί, το κόρνερ αυτό θα βρει το κεφάλι του Ζιντάν, ο οποίος θα ανοίξει το σκορ, κάνοντας το 1-0 για την Γαλλία. Κι ενώ το πρώτο ημίχρονο έφτανε στο τέλος του, ο Γκιβάρς έχασε ακόμη έναν τετ-α-τετ απέναντι από τον Ταφαρέλ, ο οποίος αλλοίωσε την πορεία ενός σουτ του επιθετικού της Οσέρ, στέλνοντας την μπάλα σε κόρνερ. Με εκτελεστή και πάλι τον Πετί από την δεξιά πλευρά του γηπέδου, το κόρνερ απομακρύνθηκε από την Βραζιλιάνικη άμυνα.
Το νέο κόρνερ, από την αριστερή πλευρά αυτή την φορά, εκτελέστηκε από τον Γιουρί Τζορκαέφ. Έχοντας καταφέρει να ξεμαρκαριστεί στο κέντρο της Βραζιλιάνικης άμυνας, χωρίς καν να χρειαστεί να πηδήξει, ο Ζιντάν πέτυχε με κεφαλιά το δεύτερο Γαλλικό τέρμα της αναμέτρησης, κάνοντας το 2-0 για την Γαλλία. Από το ξεκίνημα, κιόλας, του δευτέρου ημιχρόνου, ο Βραζιλιάνος ομοσπονδιακός προπονητής αποφάσισε να παρατάξει την ομάδα του με ξεκάθαρα επιθετικό προσανατολισμό. Αγωνιζόμενος στην θέση του ανασταλτικού μέσου, ο Λεονάρντο έδωσε την θέση του στον Ντενίλσον, γνωστό για την εξαιρετική του τεχνική κατάρτιση.
Πιέζοντας όλο και πιο ασφυκτικά, οι Βραζιλιάνοι κατάφεραν να δημιουργήσουν μια μοναδική ευκαιρία για την επίτευξη κάποιου τέρματος, όταν τροφοδοτούμενος από μια εξαιρετική παράλληλη εναέρια μεταβίβαση του Ρομπέρτο Κάρλος, ο Ρονάλντο θα βρεθεί σε μοναδική θέση για σουτ. Όμως, έχοντας κλείσει με τον καλύτερο τρόπο το οπτικό πεδίο του Βραζιλιάνου, ο Φαμπιάν Μπαρτέζ θα καταφέρει να μπλοκάρει το σουτ του Ρονάλντο, ο οποίος ήταν σε ιδιαίτερα κακή αγωνιστική κατάσταση από την έναρξη, κιόλας, της αναμέτρησης. Η μοίρα του αγώνα φαινόταν έτοιμη να γυρίσει όταν στο 67ο λεπτό αποβλήθηκε ο Μαρσέλ Ντεσαϊγί, ηγέτης της Γαλλικής άμυνας.
Έχοντας δεχτεί τις παρατηρήσεις του διαιτητή λίγα λεπτά νωρίτερα, ο Ντεσαϊγί δέχτηκε μια δεύτερη κίτρινη κάρτα, συνώνυμη της αποβολής του, μαρκάροντας με δύναμη τον Καφού. Ο Ζακέ θα πραγματοποιήσει τότε αλλαγή, βγάζοντας από το παιχνίδι τον Τζορκαέφ για να περάσει στην θέση του τον αμυντικό μέσο Βιεϊρά, ενώ ο Εμανυέλ Πετί υποχώρησε στην, ασυνήθιστη γι'αυτόν, θέση του κεντρικού αμυντικού στην θέση του Ντεσαϊγί. Με δέκα παίκτες πλέον, οι Γάλλοι κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν τα κύματα των Βραζιλιάνικων επιθέσεων, οι οποίες, όμως, δεν κατάφεραν να τους ανησυχήσουν, με εξαίρεση μια ωραία προσπάθεια του Ντενίλσον του οποίου το σουτ χτύπησε το οριζόντιο δοκάρι της εστίας του Μπαρτέζ.
Κι ενώ η κανονική διάρκεια της αναμέτρησης έφτανε στο τέλος της, ο Ντενίλσον υποχρέωσε τον Τυράμ να παραχωρήσει το ένατο κόρνερ για τους Βραζιλιάνους, από την αριστερή πλευρά του γηπέδου. Κακοεκτελεσμένο όμως, το συγκεκριμένο κόρνερ θα καταλήξει στον Κριστόφ Ντυγκαρί που θα ξεκινήσει μια αντεπίθεση, δίνοντας την μπάλα στον Βιεϊρά, που θα δώσει άμεσα την πάσα στον Πετί ο οποίος ξεχυνόταν προς την βραζιλιάνικη εστία. Το σουτ του Πετί θα περάσει πάνω από τον Ταφαρέλ που πραγματοποιούσε έξοδο προς τον Γάλλο παίκτη της Τσέλσι και θα καταλήξει στα δίχτυα, κάνοντας, με αυτόν τον τρόπο, το 3-0 για την Γαλλία.
Κι ενώ η κανονική διάρκεια της αναμέτρησης έφτανε στο τέλος της, ο Ντενίλσον υποχρέωσε τον Τυράμ να παραχωρήσει το ένατο κόρνερ για τους Βραζιλιάνους, από την αριστερή πλευρά του γηπέδου. Κακοεκτελεσμένο όμως, το συγκεκριμένο κόρνερ θα καταλήξει στον Κριστόφ Ντυγκαρί που θα ξεκινήσει μια αντεπίθεση, δίνοντας την μπάλα στον Βιεϊρά, που θα δώσει άμεσα την πάσα στον Πετί ο οποίος ξεχυνόταν προς την βραζιλιάνικη εστία. Το σουτ του Πετί θα περάσει πάνω από τον Ταφαρέλ που πραγματοποιούσε έξοδο προς τον Γάλλο παίκτη της Τσέλσι και θα καταλήξει στα δίχτυα, κάνοντας, με αυτόν τον τρόπο, το 3-0 για την Γαλλία.
Η Γαλλία ήταν, πλέον, πρωταθλήτρια κόσμου για πρώτη φορά στην ιστορία της.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Γαλλίας σε Αριθμούς
- Ομάδες: 32
- Γήπεδα: 10 σε 10 πόλεις
- Αγώνες: 64
- Γκολ: 171 (2.67 αγώνα)
- Αυτογκόλ: 5
- Πρώτος Σκόρερ: 6 γκολ Νταβόρ Σούκερ (Κροατία)
- Περισσότερα γκολ σ’ ένα αγώνα: 3 ο Αργεντίνος στράικερ Γκαμπριέλ Μπατιστούτα στον αγώνα Αργεντινής - Τζαμάικα.
- Μεγαλύτερη σε έκταση νίκη: Ισπανία - Βουλγαρία 6-1, Αργεντινή - Τζαμάικα 5-0 και Ολλανδία - Ν. Κορέα 5-0.
- Συνολικά γκολ σ’ έναν αγώνα: 7 στον αγώνα Ισπανίας - Βουλγαρίας 6-1.
- Κόκκινες Κάρτες: 22
- Θεατές: 2.785.100 (43.517 ανά αγώνα)
Αξιοσημείωτα Γεγονότα
- Για πρώτη φορά σε τελικό παγκοσμίου κυπέλλου έπαιξαν ο κάτοχος του τίτλου με τον οικοδεσπότη.
- Καλύτερος παίκτης του τουρνουά αναδείχθηκε ο Βραζιλιανός Ρονάλντο.
- Η μασκότ του Παγκοσμίου Κυπέλλου ήταν ο Footix (Φουτίξ), μία εκδοχή του εθνικού πτηνού της Γαλλίας, του κόκκορα. Το όνομά του ήταν συνδυασμός της λέξης football και της κατάληξης ''-ix'', που έγινε διάσημη από τον ήρωα των κόμιξ Αστερίξ.
- Για πρώτη φορά αγωνίστηκαν 32 ομάδες στην τελική φάση της διοργάνωσης.
- Για πρώτη φορά η Βραζιλία έχασε σε τελικό Μουντιάλ από Ευρωπαϊκή ομάδα.
- Ο Μαροκινός διαιτητής Σαίντ Μπελκολά έγινε ο πρώτος Αφρικανός που διηύθυνε τελικό Μουντιάλ.
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
- 1. Σούκερ (Κροατία) 6
- 2. Μπατιστούτα (Αργεντινή) 5
- 3 Βιέρι (Ιταλία) 5
- 4. Ρονάλντο (Βραζιλία) 4
- 5. Σάλας (Χιλή) 4
17o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΝΟΤΙΟΣ ΚΟΡΕΑ - ΙΑΠΩΝΙΑ 2002)
Το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 2002 διεξήχθη στη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία από τις 31 Μαΐου ως τις 30 Ιουνίου. Ήταν η 17η διοργάνωση. Όπως είχε αποφασιστεί από την FIFA τον Μάιο του 1996 στην Ζυρίχη, για πρώτη φορά στην ιστορία το Παγκόσμιο Κύπελλο οργανώθηκε από δύο χώρες, πράγμα που επίσης σήμαινε ότι για πρώτη φορά τρεις ομάδες (Νότια Κορέα και Ιαπωνία ως συνδιοργανωτές και η Κυπελλούχος 1998 Γαλλία) είχαν αυτόματα θέσεις στη διοργάνωση. Ήταν επίσης η πρώτη φορά που έγινε εκτός της Ευρώπης και της Αμερικής, αλλά και τελευταία φορά που οι προηγούμενοι κυπελλούχοι προκρίνονταν αυτόματα.
Το κύπελλο το κέρδισε για πέμπτη φορά η Βραζιλία επικρατώντας της Γερμανίας με 2-0 στον τελικό. Η επιλογή του Διοργανωτή για πρώτη φορά στα χρονικά έγινε δια βοής χωρίς τη χρήση καλπών. Επίσης πρώτη φορά είναι και το ότι επιλέχτηκαν δύο χώρες για να διοργανώσουν την τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου. Στην αρχή οι υποψηφιότητες ήταν 3 και κατατέθηκαν από την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα και το Μεξικό. Στη συνέχεια όμως η Ιαπωνία και η Νότιος Κορέα αποφάσισαν να καταθέσουν κοινή υποψηφιότητα κάτι που οδήγησε την εκτελεστική της FIFA να αποδεχτεί την υποψηφιότητα της προσπαθώντας έτσι να δείξει και το άλλο πρόσωπο του ποδοσφαίρου.
Δηλαδή ότι κατάφερε να ενώσει δυο χώρες που ανήκουν σε αντίπαλα πολιτικά στρατόπεδα από την εποχή του Παγκοσμίου Πολέμου. Με την είσοδο της νέας χιλιετίας η FIFA πρωτοπόρησε. Έδωσε το Παγκόσμιο Κύπελλο σε δύο χώρες, και μάλιστα εκτός Ευρώπης ή Νότιας Αμερικής. Η Ιαπωνία και η Νότιος Κορέα πήραν το χρίσμα της συνδιοργάνωσης. Στα γήπεδα της Άπω Ανατολής ταξίδεψαν 32 ομάδες και ένας Έλληνας, ο Κύρος Βασάρας, ο οποίος έγινε ο πρώτος διαιτητής από τη χώρα μας που σφυρίζει αγώνα τελικής φάσης Μουντιάλ. Ήταν ο άρχοντας του ματς Κόστα Ρίκα - Κίνα 2-0.
Η Βραζιλία κατέκτησε το πέμπτο της τρόπαιο βασιζόμενη στα τρία «Ρ», Ριβάλντο, Ροναλντίνιο και Ρονάλντο, που έκαναν ό,τι ήθελαν τις αντίπαλες άμυνες. Ο τελικός της Βραζιλίας με τη Γερμανία (2-0) εξελίχθηκε σε μάχη του «φαινομένου» με τον Όλιβερ Καν και είχε νικητή τον σταρ της «Σελεσάο», ο οποίος πέτυχε δύο γκολ. Σημαντικό ρόλο στον αγώνα της Γιοκοχάμα έπαιξε και η απουσία του τιμωρημένου Μπάλακ. Με το καλημέρα της διοργάνωσης έγινε η πρώτη έκπληξη. Η παγκόσμια πρωταθλήτρια Γαλλία, επηρεασμένη από τον τραυματισμό του Ζινεντίν Ζιντάν, ηττήθηκε 1-0 από τη Σενεγάλη, με γκολ του Πάπα Μπούμπα Ντιόπ.
Οι «τρικολόρ» κατέρρευσαν χωρίς τον ηγέτη στη σύνθεσή τους και τερμάτισαν τελευταίοι στον πρώτο όμιλο (χωρίς μάλιστα να σημειώσουν κάποιο γκολ). Νοκ άουτ έμεινε και η Αργεντινή, η οποία στον όμιλο του θανάτου αποκλείστηκε από Αγγλία και Σουηδία. Η Γερμανία και η Βραζιλία έκαναν περίπατο στους ομίλους με τη νίκη των «πάντσερ» 8-0 επί της Σαουδικής Αραβίας να ξεχωρίζει. Από τη φάση των «16» ο πιο συναρπαστικός ήταν ο αγώνας της Νότιας Κορέας με την Ιταλία, όπου οι διοργανωτές χρειάστηκαν τη βοήθεια του ρέφερι Μορένο για να αποκλείσουν τους «ατζούρι».
Ο διαιτητής από τον Ισημερινό απέβαλε τον Τότι για «θέατρο» αντί να δώσει πέναλτι στους Ιταλούς και στη συνέχεια ο φορ της Περούτζια Αν έδωσε τη χαριστική βολή στην ομάδα του Τραπατόνι. Το θαύμα των Κορεατών είχε και συνέχεια, αφού αποκλείοντας την Ισπανία στα πέναλτι πέρασαν στους «4». Από τα προημιτελικά ξεχωρίζει το φάουλ του Ροναλντίνιο που κρέμασε τον Σίμαν, στη νίκη 2-1 της Βραζιλίας επί της Αγγλίας. Στα ημιτελικά έφτασε αθόρυβα και η Τουρκία, η οποία όμως ηττήθηκε για δεύτερη φορά από τη «Σελεσάο» και αποκλείστηκε από τον τελικό.
Προκριματικά
Στα προκριματικά συμμετείχαν 193 ομάδες με τις 22 εξής εθνικές να συμμετέχουν για πρώτη φορά Ανδόρρα, Ανγκουίλα, Μπαχάμες, Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι, Μοντσερράτ, Τερκς και Κέικος, Αμερικανικές Παρθένοι Νήσοι, Γκουάμ, Λάος, Μογγολία, Παλαιστίνη, Πράσινο Ακρωτήριο, Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, Τσαντ, Τζιμπουτί, Ισημερινή Γουινέα, Ερυθραία, Μάλι, Μαυριτανία Σάο Τομέ και Πρίνσιπε, Σεϋχέλλες Αμερικανική Σαμόα. Αυτές οι εθνικές διαγωνίζονται για 32 θέσεις για την τελική φάση του Μουντιάλ. Οι θέσεις αυτές χωρίστηκαν μετά το τέλος των προκριματικών ως εξής 5 από την Αφρική, 3 από την Ασία, 3 από τη Βόρεια Αμερική, 15 από την Ευρώπη και 5 από τη Νοτιά Αμερική.
Για πρώτη φορά τη συμμετοχή τους στην τελική φάση του Παγκόσμιου Κυπέλλου εξασφάλισαν οι Κίνα, Ισημερινός, Σενεγάλη και Σλοβενία.
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
- 1. Ρονάλντο (Βραζιλία) 8
- 2. Ριβάλντο (Βραζιλία) 5
- 3. Κλόζε (Γερµανία) 5
- 4. Τόµασον (∆ανία) 4
- 5. Βιέρι (Ιταλία) 4
18o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΓΕΡΜΑΝΙΑ 2006)
Το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 2006 (επίσημη ονομασία: Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA 2006) άρχισε στις 9 Ιουνίου 2006 και ολοκληρώθηκε με τον τελικό στις 9 Ιουλίου 2006 όπου η Ιταλική νίκησε τη Γαλλική ομάδα. Η ανάθεση της διεξαγωγής του κυπέλλου στη Γερμανία έγινε τον Ιούλιο του 2000. Η ψηφοφορία στην οποία θα αποφασιζόταν ποιος θα είναι ο διοργανωτής για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2006 έγινε τον Ιούλη του 2000 στην Ζυρίχη της Ελβετίας όπου είναι και τα κεντρικά γραφεία της FIFA. Στην τελική ψηφοφορία πήραν μέρος 4 χώρες. Γερμανία, Αγγλία, Νότιος Αφρική, και το Μαρόκο.
Υποβολή υποψηφιότητας υπέβαλε και η Βραζιλία αλλά 3 μέρες πριν την τελική ψηφοφορία απόσυρε την υποψηφιότητα της. Για το τελικό αποτέλεσμα έπρεπε να γίνει ψηφοφορία με 3 γύρους οπού σε κάθε γύρο η τελευταία χωρά σε ψήφους έβγαινε έξω από τον επόμενο γύρο. Οι πρώτοι 2 γύροι ψηφοφορίας έγιναν στις 6 Ιουλίου οπού αποκλείστηκαν το Μαρόκο και η Αγγλία. Η τελική ψηφοφορία έγινε την επόμενη στις 7 Ιουλίου μεταξύ Γερμανίας και Νότιος Αφρική με νικήτρια να αποδεικνύεται η Γερμανία. Για 4η φορά στην ιστορία της, η Ιταλία ανέβηκε στο ψηλότερο σκαλί του κόσμου.
Στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Γερμανίας, το 2006, η «σκουάντρα ατζούρα» κατέκτησε το τρόπαιο, επικρατώντας της Γαλλίας στα πέναλτι ύστερα από έναν εντυπωσιακό τελικό. Οι «τρικολόρ» ήταν ο «κακός δαίμονας» της Ιταλίας, καθώς την είχαν κερδίσει στον τελικό του Euro το 2000 και στα προημιτελικά του Μουντιάλ το 1998 στα πέναλτι. Οι Γάλλοι είχαν πετύχει το θαύμα, καθώς κανείς δεν πίστευε ότι θα νικούσαν τη Βραζιλία των Ρονάλντο, Ρομπέρτο Κάρλος (στην τελευταία τους παράσταση σε Μουντιάλ), Ροναλντίνιο, Κακά στα προημιτελικά. Ο Ζιντάν όμως ήταν αποφασισμένος να αποχαιρετήσει την ενεργό δράση, κατακτώντας άλλο ένα Παγκόσμιο Κύπελλο.
Το βράδυ της 9ης Ιουλίου, στο Βερολίνο, ο μεγάλος αστέρας «καταδίκασε» τους συμπαίκτες του όταν αποβλήθηκε εξαιτίας της περιβόητης κεφαλιάς στον Ματεράτσι. Χωρίς τον ηγέτη τους, που είχε ανοίξει το σκορ με εκτέλεση πέναλτι, οι Γάλλοι δεν μπόρεσαν να αποφύγουν τη διαδικασία των πέναλτι και το ρόλο του μοιραίου ανέλαβε ο Τρεζεγκέ, ο οποίος αστόχησε από την άσπρη βούλα. Οι οιωνοί, πάντως, ήταν με τους Ιταλούς. Το κλίμα παρέμενε τεταμένο, καθώς παράλληλα με το Μουντιάλ είχε ξεσπάσει το σκάνδαλο «Καλτσιόπολι», με τα γνωστά αποτελέσματα για πολλές μεγάλες ομάδες.
Όπως και το 1982, στη σκιά του σκανδάλου «Τοτονέρο», έτσι και το 2006 οι «ατζούρι» άφησαν το διχασμό στην άκρη, έγιναν μια γροθιά και έφτασαν στην κατάκτηση του Μουντιάλ. Το συγκεκριμένο Παγκόσμιο Κύπελλο στιγματίστηκε και από τις πολλές κάρτες που έδειχναν οι διαιτητές. Συνολικά βγήκαν 345 κίτρινες (5,39 μ.ό.) και 28 κόκκινες (0,44 μ.ό.) σε σύνολο 64 αγώνων. Μάλιστα, στο ματς της φάσης των «16», Πορτογαλία - Ολλανδία, το οποίο έμεινε στην ιστορία ως «Η μάχη της Νυρεμβέργης», ο ρέφερι Βαλεντίν Ιβάνοφ έδειξε 4 κόκκινες και 16 κίτρινες, θέτοντας νέο ρεκόρ για έναν αγώνα ποδοσφαίρου σε παγκόσμιο επίπεδο.
Μάλιστα, το μένος των διαιτητών με τις κάρτες οδήγησε τον Άγγλο ρέφερι, Γράχαμ Πολ, να βγάλει… τρεις φορές την κίτρινη στον Σίμουνιτς της Κροατίας προτού τον αποβάλει σε ματς με την Αυστραλία. Επίσης η FIFA καθιέρωσε ένα καινούριο βραβείο, αυτό του καλύτερου παίκτη για το κάθε παιχνίδι της τελικής φάσης του Μουντιάλ. Περισσότερα βραβεία πήρε ο Αντρέα Πίρλο φτάνοντας συνολικά τα 3 συμπεριλαμβανομένου και αυτού που κατάκτησε για τον τελικό της διοργάνωσης. Ακόμη η FIFA βράβευσε και τους 23 καλύτερους παίκτες της διοργάνωσης.
Οι παίκτες που ήταν υποψήφιοι για την τελική επιλογή της ομάδας των 23 θα έπρεπε να αγωνίζονταν με τις εθνικές τους τουλάχιστον μέχρι την φάση των 16.
Προκριματικά
Στα προκριματικά συμμετείχαν 198 εθνικές και προκρίθηκαν 32 ομάδες. Για πρώτη φορά η εθνική που κατέκτησε το τρόπαιο στην προηγούμενη διοργάνωση (Βραζιλία) έπρεπε να περάσει από προκριματικά για να εξασφαλίσει την είσοδο της στην τελική φάση. Επίσης ήταν η πρώτη φορά μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1982 που συμμετείχαν εθνικές και από τις 5 ηπείρους. Συγκεκριμένα την πρόκριση πήραν 13 εθνικές από την Ευρωπαϊκή ζώνη, 5 από την Αφρικάνικη ζώνη, 5 από την ζώνη της Ασίας, 4 από την ζώνη τις Νοτίου Αμερικής , 4 από την ζώνη της Βορίου Αμερικής και 1 από την Ωκεάνεια.
Οχτώ(8) από τις εθνικές που προκρίθηκαν συμμετέχον για πρώτη φορά σε Μουντιάλ. Οι εθνικές αυτές είναι Αγκόλα, Ακτή Ελεφαντοστού, Τσεχία, Γκάνα, Τόγκο, Τρινιδάδ και Τομπάγκο, Ουκρανία, Σερβία και Μαυροβούνιο. Η Ουκρανία η Τσεχία είναι η πρώτη φορά που συμμετέχον μετά την ανεξαρτησία τους αλλά αγωνίστηκαν σε παγκόσμιο κύπελλο με Σοβιετική Ένωση και Τσεχοσλοβακία αντίστοιχα. Η Σερβία και Μαυροβούνιο θεωρείται η συνεχεία της Γιουγκοσλαβίας.
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
1. Κλόζε (Γερµανία) 5
2. Ζιντάν (Γαλλία) 3
3. Ανρί (Γαλλία) 3
4. Ρονάλντο (Βραζιλία) 3
5. Ποντόλσκι (Γερµανία) 3
19o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΝΟΤΙΑ ΑΦΡΙΚΗ 2010)
Το 19ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τις 11 Ιουνίου έως τις 11 Ιουλίου του 2010 στη Νότιο Αφρική, την πρώτη χώρα της Αφρικής, που διοργάνωσε Μουντιάλ. Παρούσα για δεύτερη φορά σε τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου η Εθνική Ελλάδας. Η FIFA αποφάσισε να αναθέσει στην Αφρική την τελική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2010. Πέντε χώρες εκδήλωσαν ενδιαφέρον: Αίγυπτος, Μαρόκο, Νότια Αφρική, Λιβύη και Τυνησία σε κοινή υποψηφιότητα. Η Νότια Αφρική, με την καθοριστική συνδρομή του Νέλσον Μαντέλα, κέρδισε τη διοργάνωση στις 15 Μαΐου του 2004.
Ιστορικό, από πολλές απόψεις, μπορεί να χαρακτηριστεί το 19ο Παγκόσμιο Κύπελλο. Διεξήχθη για πρώτη φορά σε χώρα της «Μαύρης Ηπείρου», στη Ν. Αφρική, το κατέκτησε για πρώτη φορά η Ισπανία επικρατώντας της Ολλανδίας στην παράταση, ενώ η Ελλάδα, η οποία συμμετείχε για δεύτερη φορά στην ιστορία της σε Μουντιάλ, πέτυχε το πρώτο της γκολ και σημείωσε την παρθενική της νίκη. Στα γήπεδα της Ν. Αφρικής έκλεισε ένας μεγάλος και σπουδαίος κύκλος για το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα, καθώς για τελευταία φορά κάθισε στον πάγκο του ο Οτο Ρεχάγκελ, ο οποίος οδήγησε την εθνική ομάδα σε μεγάλες επιτυχίες, με αποκορύφωμα την κατάκτηση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος στα γήπεδα της Πορτογαλίας το 2004.
Η Ελλάδα συμμετείχε στο δεύτερο όμιλο και δεν προκρίθηκε στους «16» της διοργάνωσης, πληρώνοντας την ήττα της πρεμιέρας από τη Ν. Κορέα. Στη συνέχεια, και στο ματς με τη Νιγηρία, ο Σαλπιγγίδης έγραψε ιστορία πετυχαίνοντας το πρώτο γκολ της «Γαλανόλευκης» σε Μουντιάλ, ενώ ο Τοροσίδης στο ίδιο ματς έκανε το 2-1, χαρίζοντας τους πρώτους τρεις βαθμούς. Η ήττα από την Αργεντινή άφησε στην 3η θέση του ομίλου την Ελλάδα. Η διοργάνωση της Ν. Αφρικής ήταν ένα… στοίχημα για τη FIFA, κυρίως λόγω θεμάτων ασφαλείας των αγώνων, σε μια χώρα με υψηλότατη εγκληματικότητα.
Τελικά, το φαβορί του θεσμού και πρωταθλήτρια Ευρώπης το 2008, Ισπανία, κατέκτησε τον πρώτο της τίτλο (πρώτη ευρωπαϊκή ομάδα που το παίρνει εκτός Ευρωπαϊκού εδάφους), σε έναν τελικό με ομάδες που δεν είχαν ξαναπάρει Κύπελλο. Ινιέστα, Τσάβι, Βίγια, Κασίγιας, Πουγιόλ και οι υπόλοιποι αστέρες, υπό τις οδηγίες του Ντελ Μπόσκε, έγραψαν ιστορία στον τελικό που διεξήχθη στο Γιοχάνεσμπουργκ, στο κατάμεστο «Σόκερ Σίτι» (85.000 θεατές). Ο αποκλεισμός από τον πρώτο γύρο των δύο φιναλίστ του τελικού του 2006, της Γαλλίας και της Ιταλίας, ήταν οι μεγαλύτερες αρνητικές εκπλήξεις του θεσμού, κάτι που συνέβη για πρώτη φορά.
Οι «τρικολόρ» είχαν τεράστια εσωτερικά προβλήματα, όπου μάλιστα σημειώθηκε μέχρι και «ανταρσία», από μερίδα παικτών, κατά του προπονητή Ραϊμόν Ντομενέκ, και επενέβη μέχρι και ο πρόεδρος της χώρας, Νικολά Σαρκοζί.
Θέματα Ασφαλείας
Κατά την διάρκεια της προετοιμασίας οι διοργανωτές κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν διάφορα προβλήματα σχετικά με θέματα που αφορούσαν την ασφάλεια των αγώνων. Στη χώρα σημειώνονται περίπου 50 δολοφονίες την ημέρα. Η Αλ Κάιντα, σύμφωνα με το Αμερικανικό δίκτυο CBS είχε βάλει ως στόχο την διοργάνωση, καθώς εξέδωσε προκήρυξη που φιλοξενείται σε ισλαμικό περιοδικό στο διαδίκτυο και στοχοποιούσε τον αγώνα ΗΠΑ - Αγγλίας που θα διεξαγόταν στις 12 Ιουνίου 2010 στην πόλη Ρούστεμπουργκ. Ο αγώνας διεξήχθη κανονικά την προγραματισμένη ημέρα, χωρίς κανένα απρόοπτο. Επίσης στο στόχαστρο των τρομοκρατών βρίσκονται και οι Εθνικές ομάδες της Ιταλίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας.
Προκριματικά
Στα προκριματικά συμμετείχαν 198 εθνικές και προκρίθηκαν 32 ομάδες. Για πρώτη φορά η εθνική που κατέκτησε το τρόπαιο στην προηγούμενη διοργάνωση (Βραζιλία) έπρεπε να περάσει από προκριματικά για να εξασφαλίσει την είσοδο της στην τελική φάση. Επίσης ήταν η πρώτη φορά μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1982 που συμμετείχαν εθνικές και από τις 5 ηπείρους. Συγκεκριμένα την πρόκριση πήραν 13 εθνικές από την Ευρωπαϊκή ζώνη, 5 από την Αφρικάνικη ζώνη, 5 από την ζώνη της Ασίας, 4 από την ζώνη τις Νοτίου Αμερικής , 4 από την ζώνη της Βορίου Αμερικής και 1 από την Ωκεάνεια.
Οχτώ(8) από τις εθνικές που προκρίθηκαν συμμετέχον για πρώτη φορά σε Μουντιάλ. Οι εθνικές αυτές είναι Αγκόλα, Ακτή Ελεφαντοστού, Τσεχία, Γκάνα, Τόγκο, Τρινιδάδ και Τομπάγκο, Ουκρανία, Σερβία και Μαυροβούνιο. Η Ουκρανία η Τσεχία είναι η πρώτη φορά που συμμετέχον μετά την ανεξαρτησία τους αλλά αγωνίστηκαν σε παγκόσμιο κύπελλο με Σοβιετική Ένωση και Τσεχοσλοβακία αντίστοιχα. Η Σερβία και Μαυροβούνιο θεωρείται η συνεχεία της Γιουγκοσλαβίας.
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
1. Κλόζε (Γερµανία) 5
2. Ζιντάν (Γαλλία) 3
3. Ανρί (Γαλλία) 3
4. Ρονάλντο (Βραζιλία) 3
5. Ποντόλσκι (Γερµανία) 3
19o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΝΟΤΙΑ ΑΦΡΙΚΗ 2010)
Το 19ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου διεξήχθη από τις 11 Ιουνίου έως τις 11 Ιουλίου του 2010 στη Νότιο Αφρική, την πρώτη χώρα της Αφρικής, που διοργάνωσε Μουντιάλ. Παρούσα για δεύτερη φορά σε τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου η Εθνική Ελλάδας. Η FIFA αποφάσισε να αναθέσει στην Αφρική την τελική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2010. Πέντε χώρες εκδήλωσαν ενδιαφέρον: Αίγυπτος, Μαρόκο, Νότια Αφρική, Λιβύη και Τυνησία σε κοινή υποψηφιότητα. Η Νότια Αφρική, με την καθοριστική συνδρομή του Νέλσον Μαντέλα, κέρδισε τη διοργάνωση στις 15 Μαΐου του 2004.
Ιστορικό, από πολλές απόψεις, μπορεί να χαρακτηριστεί το 19ο Παγκόσμιο Κύπελλο. Διεξήχθη για πρώτη φορά σε χώρα της «Μαύρης Ηπείρου», στη Ν. Αφρική, το κατέκτησε για πρώτη φορά η Ισπανία επικρατώντας της Ολλανδίας στην παράταση, ενώ η Ελλάδα, η οποία συμμετείχε για δεύτερη φορά στην ιστορία της σε Μουντιάλ, πέτυχε το πρώτο της γκολ και σημείωσε την παρθενική της νίκη. Στα γήπεδα της Ν. Αφρικής έκλεισε ένας μεγάλος και σπουδαίος κύκλος για το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα, καθώς για τελευταία φορά κάθισε στον πάγκο του ο Οτο Ρεχάγκελ, ο οποίος οδήγησε την εθνική ομάδα σε μεγάλες επιτυχίες, με αποκορύφωμα την κατάκτηση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος στα γήπεδα της Πορτογαλίας το 2004.
Η Ελλάδα συμμετείχε στο δεύτερο όμιλο και δεν προκρίθηκε στους «16» της διοργάνωσης, πληρώνοντας την ήττα της πρεμιέρας από τη Ν. Κορέα. Στη συνέχεια, και στο ματς με τη Νιγηρία, ο Σαλπιγγίδης έγραψε ιστορία πετυχαίνοντας το πρώτο γκολ της «Γαλανόλευκης» σε Μουντιάλ, ενώ ο Τοροσίδης στο ίδιο ματς έκανε το 2-1, χαρίζοντας τους πρώτους τρεις βαθμούς. Η ήττα από την Αργεντινή άφησε στην 3η θέση του ομίλου την Ελλάδα. Η διοργάνωση της Ν. Αφρικής ήταν ένα… στοίχημα για τη FIFA, κυρίως λόγω θεμάτων ασφαλείας των αγώνων, σε μια χώρα με υψηλότατη εγκληματικότητα.
Τελικά, το φαβορί του θεσμού και πρωταθλήτρια Ευρώπης το 2008, Ισπανία, κατέκτησε τον πρώτο της τίτλο (πρώτη ευρωπαϊκή ομάδα που το παίρνει εκτός Ευρωπαϊκού εδάφους), σε έναν τελικό με ομάδες που δεν είχαν ξαναπάρει Κύπελλο. Ινιέστα, Τσάβι, Βίγια, Κασίγιας, Πουγιόλ και οι υπόλοιποι αστέρες, υπό τις οδηγίες του Ντελ Μπόσκε, έγραψαν ιστορία στον τελικό που διεξήχθη στο Γιοχάνεσμπουργκ, στο κατάμεστο «Σόκερ Σίτι» (85.000 θεατές). Ο αποκλεισμός από τον πρώτο γύρο των δύο φιναλίστ του τελικού του 2006, της Γαλλίας και της Ιταλίας, ήταν οι μεγαλύτερες αρνητικές εκπλήξεις του θεσμού, κάτι που συνέβη για πρώτη φορά.
Οι «τρικολόρ» είχαν τεράστια εσωτερικά προβλήματα, όπου μάλιστα σημειώθηκε μέχρι και «ανταρσία», από μερίδα παικτών, κατά του προπονητή Ραϊμόν Ντομενέκ, και επενέβη μέχρι και ο πρόεδρος της χώρας, Νικολά Σαρκοζί.
Θέματα Ασφαλείας
Κατά την διάρκεια της προετοιμασίας οι διοργανωτές κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν διάφορα προβλήματα σχετικά με θέματα που αφορούσαν την ασφάλεια των αγώνων. Στη χώρα σημειώνονται περίπου 50 δολοφονίες την ημέρα. Η Αλ Κάιντα, σύμφωνα με το Αμερικανικό δίκτυο CBS είχε βάλει ως στόχο την διοργάνωση, καθώς εξέδωσε προκήρυξη που φιλοξενείται σε ισλαμικό περιοδικό στο διαδίκτυο και στοχοποιούσε τον αγώνα ΗΠΑ - Αγγλίας που θα διεξαγόταν στις 12 Ιουνίου 2010 στην πόλη Ρούστεμπουργκ. Ο αγώνας διεξήχθη κανονικά την προγραματισμένη ημέρα, χωρίς κανένα απρόοπτο. Επίσης στο στόχαστρο των τρομοκρατών βρίσκονται και οι Εθνικές ομάδες της Ιταλίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας.
Στις 17 Μαΐου 2010, οι Ιρακινές αρχές ανακοίνωσαν πως o Αμπντουλάχ Αζάμ Σαλέχ Μισφαρ αλ-Καχτάνι (Abdullah Azzam Saleh Misfar al-Qahtani), τον οποίο είχαν συλλάβει λίγες εβδομάδες νωρίτερα, σχεδίαζε, σε συνεργασία με το υψηλόβαθμο στέλεχος της Αλ Κάιντα, Αϊμάν αλ Ζαουάχρι, τρομοκρατικό χτύπημα κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης. 42 ημέρες πριν την έναρξη του Μουντιάλ, η αστυνομία της Ν. Αφρικής κατέσχεσε 2,5 τόνους εκρηκτικών στο Γιοχάνεσμπουργκ, ενώ 32 ημέρες πριν την έναρξη, σε ένα περιστατικό που δεν συνδέεται με το προηγούμενο, ένοπλοι άνοιξαν πυρ εναντίον δυο λεωφορείων που κινούνταν στο Σοβέτο, προάστιο του Γιοχάνεσμπουργκ.
Οι αρχές της χώρας, έχουν λάβει πολύ αυστηρά μέτρα για την ασφάλεια των ομάδων και των επισκεπτών. Για την ασφάλεια των αγώνων έχουν δαπανηθεί περίπου 78.000.000 € για αγορά εξοπλισμού, ενώ για τον σκοπό αυτό θα απασχοληθούν γύρω στις 54.000 άτομα. Τα στάδια και τα ξενοδοχεία που διαμένουν οι ομάδες θα φυλάσονται καθ' όλο το 24ωρο. Επίσης, ο στρατός της χώρας θα παρέχει βοήθεια για την προστασία των αγώνων, ενώ κάθε χώρα παρέχει και άνδρες της για την ασφάλεια της εθνικής της ομάδας.
Όμως, λίγες μέρες πριν το πρώτο παιχνίδι, 3 δημοσιογράφοι, 2 Πορτογάλοι και 1 Ισπανός, που βρίσκονταν στην Ν. Αφρική για την κάλυψη της διοργάνωσης, έπεσαν θύματα κλοπής στο ξενοδοχείο που διέμεναν στην πόλη Μεγκαλίεσμπουργκ, ΒΔ του Γιοχάνεσμπουργκ, από ληστές που εισέβαλαν στα δωμάτια τους και τους απείλησαν με όπλα. Οι αρχές συνέλαβαν τους ληστές (που κατάγονταν από την Νιγηρία και την Ζιμπάμπουε) λίγες μέρες αργότερα. Μια μέρα πριν την έναρξη του Μουντιάλ, θύματα ληστείας έπεσαν μέλη της αποστολής της Εθνικής ομάδας της Ελλάδας, όπου κλάπηκαν χρήματα ενώ οι παίκτες απουσίαζαν από τα δωμάτιά τους.
Την ίδια μέρα, 4 Κινέζοι δημοσιογράφοι έπεσαν θύματα ένοπλης ληστείας, ενώ γύριζαν από συνέντευξη στο Γιοχάνεσμπουργκ. Θύματα ληστείας έπεσαν και μέλη της αποστολής της Εθνικής Ουρουγουάης.
Προκριματική Φάση
Τα προκριματικά ξεκίνησαν τον Αύγουστο του 2007 και ολοκληρώθηκαν τον Νοέμβριο του 2009. Οι θέσεις που αντιστοιχούσαν σε κάθε συνομοσπονδία για τη τελική φάση ήταν:
Προκριματική Φάση
Τα προκριματικά ξεκίνησαν τον Αύγουστο του 2007 και ολοκληρώθηκαν τον Νοέμβριο του 2009. Οι θέσεις που αντιστοιχούσαν σε κάθε συνομοσπονδία για τη τελική φάση ήταν:
- Ευρώπη (UEFA): 13 θέσεις
- Αφρική (CAF): 5 θέσεις (+ Ν. Αφρική που ήταν η διοργανώτρια χώρα, συνολικά 6 θέσεις)
- Ασία (AFC): 4 ή 5 θέσεις
- Νότια Αμερική (CONMEBOL) 4 ή 5 θέσεις
- Βόρεια, Κεντρική Αμερική και Καραϊβική (CONCACAF): 3 ή 4 θέσεις
- Ωκεανία (Oceania Football Confederation): 0 ή 1 θέση
Η Αυστραλία για πρώτη φορά συμμετείχε στην ομοσπονδία της Ασίας. Η 5η ομάδα της AFC αντιμετώπισε σε αγώνες πλέι οφ την 1η ομάδα της Ωκεανίας και η 5η ομάδα της CONMEBOL την 4η ομάδα της CONCACAF. Αντίθετα η UEFA και η CAF είχαν σταθερές θέσεις. Συνολικά στα προκριματικά πήραν μέρος 203 ομάδες (+1, την Ν. Αφρική) και διεξήχθησαν 848 αγώνες.
Στην Ευρώπη οι ομάδες χωρίστηκαν σε 9 ομίλους. Ο πρώτος κάθε ομίλου περνούσε αυτόματα, ενώ οι 8 καλύτεροι δεύτεροι χωρίστηκαν μεταξύ τους σε ζευγάρια, για τις επόμενες 4 θέσεις. Στον επαναληπτικό αγώνα του ζευγαριού Γαλλίας - Ιρλανδίας, ο Τιερί Ανρί, χωρίς να τον δει ο διαιτητής, έδωσε την μπάλα με το χέρι στην φάση που σημειώθηκε το γκολ με το οποίο η Γαλλία πήρε την πρόκριση. Η φάση προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, ενώ ο ίδιος ο Ανρί παραδέχτηκε το γεγονός. Η Ιρλανδία έκανε αρχικά αίτηση για να επαναληφθεί αγώνας και στη συνέχεια νέα αίτηση για να συμμετέχει ως 33η ομάδα στην τελική φάση. Και οι δυο αιτήσεις απορρίφθηκαν από τη FIFA.
Συνολικά, 205 εθνικές ομάδες έλαβαν μέρος στον προκριματικό γύρο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2010, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Η χώρα μας συμμετείχε στον 2ο προκριματικό όμιλο της Ευρωπαϊκής Ζώνης, με αντιπάλους την Ελβετία, τη Λετονία, το Ισραήλ, το Λουξεμβούργο και τη Μολδαβία. Με προπονητή τον Γερμανό Ότο Ρεχάγκελ, η εθνική μας ομάδα με 6 νίκες, 2 ισοπαλίες και 2 ήττες τερμάτισε στη δεύτερη θέση του ομίλου της και διεκδίκησε την πρόκρισή της σε αγώνες μπαράζ με την Ουκρανία.
Η δεύτερη θέση στον όμιλό της δεν έδωσε αυτόματα το εισιτήριο στην εθνική μας για το Μουντιάλ της Νοτίου Αφρικής. Χρειάστηκαν διπλοί αγώνες με την Ουκρανία για την πρόκριση. Στον πρώτο αγώνα που έγινε στο γήπεδο Καραϊσκάκη στις 14 Νοεμβρίου 2009, οι δύο ομάδες αναδείχθηκαν ισόπαλες χωρίς τέρματα. Στον επαναληπτικό του Ντόνετσκ, τέσσερις ημέρες αργότερα, η εθνική μας με γκολ του Σαλπιγγίδη στο 31' νίκησε με 1-0 και πήρε το πολυπόθητο εισιτήριο για την τελική φάση του Μουντιάλ, για δεύτερη φορά στην ιστορία της.
Τελική Φάση
Στην τελική φάση του Μουντιάλ της Νότιας Αφρικής συμμετείχαν 32 ομάδες: 13 από την Ευρώπη (Ελλάδα, Γερμανία, Ιταλία, Ολλανδία, Σερβία, Ισπανία, Ελβετία, Σλοβενία, Σλοβακία, Γαλλία, Αγγλία, Πορτογαλία, Γαλλία), 8 από την Αμερική (ΗΠΑ, Βραζιλία, Αργεντινή, Παραγουάη, Ουρουγουάη, Χιλή Ονδούρα, Μεξικό), 6 από την Αφρική (Νιγηρία, Καμερούν, Ν. Αφρική, Γκάνα, Ακτή Ελεφαντοστού, Αλγερία), 4 από την Ασία (Βόρεια Κορέα, Νότια Κορέα, Αυστραλία, Ιαπωνία) και μία από την Ωκεανία (Νέα Ζηλανδία). Χωρίστηκαν σε 8 ομίλους των τεσσάρων ομάδων έκαστος, ενώ 16 ομάδες προκρίθηκαν για τη δεύτερη φάση, όπου με νοκ-άουτ αγώνες οδηγήθηκαν στο ζευγάρι του τελικού.
Η Ελλάδα συμμετείχε στον 2ο όμιλο, με αντιπάλους την Αργεντινή, τη Νότια Κορέα και τη Νιγηρία. Με 1 νίκη και 2 ήττες (2-5 τα τέρματα) τερμάτισε στην τρίτη θέση και δεν κατάφερε να προκριθεί στην επόμενη φάση. Σημείωσε, όμως, σε σχέση με τις απογοητευτικές εμφανίσεις του 1994, πρόοδο, αφού σημείωσε την πρώτη της νίκη και πέτυχε τα πρώτα της γκολ. Από τη φάση των ομίλων προκρίθηκαν 16 ομάδες: Ουρουγουάη, Μεξικό, Αργεντινή, Νότια Κορέα, ΗΠΑ, Αγγλία, Γερμανία , Γκάνα, Ολλανδία, Ιαπωνία, Παραγουάη, Σλοβακία, Βραζιλία, Πορτογαλία, Ισπανία και Χιλή. Απέτυχαν παταγωδώς Ιταλία και Γαλλία, που αποχαιρέτησαν την διοργάνωση.
Στους δύο ημιτελικούς της διοργάνωσης, η Ολλανδία νίκησε 3-2 την Ουρουγουάη (6 Ιουλίου) και η Ισπανία 1-0 τη Γερμανία (7 Ιουλίου). Στον μικρό τελικό της 10ης Ιουλίου συναντήθηκαν η Γερμανία και η Ουρουγουάη, με νικήτρια την πρώτη με 3-2. Στον μεγάλο τελικό της 11ης Ιουλίου, που διεξήχθη στο Γιοχάνεσμπουργκ, τέθηκαν αντιμέτωπες η Ισπανία και η Ολλανδία. Οι Ίβηρες με βάση την Μπαρτσελόνα επικράτησαν με 1-0 στην παράταση (116' Ινιέστα) και κατέκτησαν για πρώτη φορά στην ιστορία τους το τρόπαιο. Αντίθετα, η Ολλανδία απέτυχε για τρίτη φορά να το κατακτήσει.
Οι Συνθέσεις των δύο Φιναλίστ
- ΙΣΠΑΝΙΑ: (Βιθέντε Ντελ Μπόσκε): Κασίγιας, Ράμος, Πικέ, Πουγιόλ, Καμπντεβίλα, Μπούσκετς, Αλόνσο (87΄Φάμπρεγας), Τσάβι, Ινιέστα, Πέδρο (60' Νάβας), Βίγια (106' Τόρες).
- ΟΛΛΑΝΔΙΑ: (Μπερτ βαν Μάρβαϊκ): Στεκέλενμπουργκ, Βαν ντερ Βιλ, Χάιτινχα, Ματάισεν, Βαν Μπρόνκχορστ (105' Μπραφχάιντ), Βαν Μπόμελ, Ντε Γιονγκ (99' Βαν ντερ Φάαρτ), Ρόμπεν, Σνάιντερ, Κούιτ (71' Ελία), Βαν Πέρσι.
Ο Τελικός
Στον τελικό της διοργάνωσης η Εθνική Ολλανδίας αντιμετώπισε την Εθνική Ισπανίας, η οποία έφερε και τον τίτλο τηςτρέχουσας πρωταθλήτριας Ευρώπης. Καμία από τις δυο ομάδες δεν είχε κατακτήσει άλλη φορά το τρόπαιο, ενώ ήταν η πρώτη φορά από το 1978, όταν στον τελικό προκρίθηκαν δυο ομάδες που δεν έχουν κατακτήσει ξανά το τρόπαιο. Ο αγώνας έληξε στην κανονική του διάρκεια στο 0-0 και οδηγήθηκε σε παράταση. Εκεί η Ισπανία με γκολ του Αντρές Ινιέστα στο 116ο λεπτό κατάφερε να νικήσει την Ολλανδία με 1-0. Η Ισπανία είναι η 8η νικήτρια χώρα του θεσμού, και η 3η (μετά τις Αγγλία και Γαλλία) που έχουν κατακτήσει μια φορά το τρόπαιο.
Αυτή ήταν η τρίτη φορά η οποία η Ολλανδία έφτασε σε τελικό διοργάνωσης παγκοσμίου Κυπέλλου, καθώς είχε καταφέρει να φτάσει σε τελικό το 1974 και το 1978, όπου έχασε από τις Δυτική Γερμανία και Αργεντινή αντίστοιχα. Αντίθετα, αυτή ήταν η πρώτη φορά που η Ισπανία αγωνίστηκε σε τελικό Παγκοσμίου Κυπέλλου. Ο αγώνας ήταν επίσης η πρώτη φορά όπου οι δύο Εθνικές ομάδες ανδρών των δυο χωρών, βρίσκονταν αντιμέτωπες σε τελική φάση μιας από τις δυο μεγάλες διοργάνωσης για τις ομάδες της Ευρώπης, καθώς, μέχρι τότε είχαν αναμετρηθεί μόνο σε προκριματικούς γύρους Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος και σε φιλικούς αγώνες.
Είχαν συναντηθεί και μια φορά στους Ολυμπιακούς αγώνες του 1920 (με την Ισπανία τότε να νικά την Ολλανδία με 3-1 στον τελικό για το ασημένιο μετάλλιο, καθώς η Τσεχοσλοβακία που είχε καταλάβει κανονικά την 2η θέση, χάνοντας στον τελικό από το Βέλγιο, είχε αποβληθεί). Κάθε μια από τις 2 ομάδες είχε μέχρι τον αγώνα από 4 νίκες. Διαιτητής του αγώνα ήταν ο Άγγλος Χάουαρντ Γουέμπ, με βοηθούς τους Ντάρεν Καν και Μάικ Μάλαρκι. Ήταν η πρώτη φορά από τον τελικό του 1974 όπου ένας Άγγλος ήταν διαιτητής τελικού Παγκοσμίου Κυπέλλου. Οι τρεις τους, την ίδια χρονιά, είχαν διαιτητεύσει και το παιχνίδι του τελικού του Champions League μεταξύ Μπάγερν Μονάχου και Ίντερ.
Ο τελικός διεξήχθη στο γήπεδο Soccer City, στο Γιοχάνεσμπουργκ, στις 11 Ιουλίου.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Νότιας Αφρικής σε Αριθμούς
- Ομάδες: 32
- Γήπεδα: 10 σε 9 πόλεις
- Αγώνες: 64
- Γκολ: 145 (2.27 ανά αγώνα)
- Πρώτοι Σκόρερ: Ντιέγκο Φορλάν (Ουρουγουάη), Τόμας Μίλερ (Γερμανία), Γουέσλι Σνάιντερ (Ολλανδία), Νταβίντ Βίγια (Ισπανία) από 5.
- Περισσότερα γκολ σ’ ένα αγώνα: 3 από τον Αργεντίνο Γκονζάλο Ιγκουαίν στον αγώνα Αργεντινής - Νότιας Κορέας 4-1.
- Μεγαλύτερη σε έκταση νίκη: Πορτογαλία - Β. Κορέα 7-0.
- Συνολικά γκολ σ’ έναν αγώνα: 7 στον αγώνα Πορτογαλία - Β. Κορέα 7-0.
- Χρυσή Μπάλα (Καλύτερος Παίχτης): Ντιέγκο Φορλάν (Ουρουγουάη) με 5 γκολ.
- Θεατές: 3.178.856 (49.670 ανά αγώνα)
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
- 1. Μίλερ (Γερµανία) 5
- 2. Σνάιντερ (Ολλανδία) 5
- 3. Βίγια (Ισπανία) 5
- 4. Φορλάν (Ουρουγουάη) 5
- 5. Ιγκουαΐν (Αργεντινή) 4
20o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΒΡΑΖΙΛΙΑ 2014)
Το Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA 2014 ήταν το 20ό Παγκόσμιο Κύπελλο και διεξήχθη στη Βραζιλία από τις 12 Ιουνίου μέχρι τις 13 Ιουλίου 2014 σε 12 πόλεις. Νικήτρια της διοργάνωσης ανεδείχθη η εθνική Γερμανίας για τέταρτη φορά στην ιστορία της. Στη δεύτερη θέση κατετάγη η εθνική ομάδα της Αργεντινής. Τρίτη τερμάτισε η εθνική Ολλανδίας, νικώντας τη Βραζιλία με 3-0 στον μικρό τελικό. Πολυτιμότερος ποδοσφαιριστής της διοργάνωσης (χρυσή μπάλα) ανεδείχθη ο Λιονέλ Μέσι από την Αργεντινή. Ήταν η δεύτερη φορά που η Βραζιλία φιλοξενούσε το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου, έπειτα από το 1950.
Η Βραζιλία εξελέγη ως διοργανώτρια χώρα το 2007, μετά την απόφαση της διεθνούς ομοσπονδίας ποδοσφαίρου, FIFA, να διεξαχθεί η διοργάνωση στη Νότια Αμερική, για πρώτη φορά μετά από την ανάληψή του από την Αργεντινή το 1978. Οι εθνικές ομάδες από 31 χώρες, που προκρίθηκαν μέσα από αγώνες προκριματικών, οι οποίοι ξεκίνησαν τον Ιούνιο του 2011, συμμετείχαν με την εθνική ομάδα της διοργανώτριας χώρας Βραζιλία στα τελικά του τουρνουά. Πραγματοποιήθηκαν 64 αγώνες συνολικά που έγιναν σε δώδεκα πόλεις σε όλη τη Βραζιλία, σε νέα αλλά και ανακατασκευασμένα γήπεδα, ξεκινώντας με τις φάσεις των ομίλων.
Για πρώτη φορά σε ένα Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου, χρησιμοποιήθηκε τεχνολογία γραμμής τέρματος. Σύμφωνα με τον κανόνα της FIFA για τους διοργανωτές του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου, η διοργανώτρια χώρα για το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 2014 έπρεπε να προέρχεται από τη Νότια Αμερική και η Βραζιλία ήταν η μοναδική που δήλωσε υποψηφιότητα. Το 2003, όλες οι υπόλοιπες χώρες της Νότιας Αμερικής συμφώνησαν να υποστηρίξουν την υποψηφιότητα της Βραζιλίας, με μοναδική εξαίρεση την Κολομβία.
Να σημειωθεί πως η Κολομβία είχε οριστεί ως διοργανώτρια του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου του 1986, αλλά στο τέλος θεωρήθηκε μη επαρκής και η διοργάνωση διεξήχθη στο Μεξικό. Κατόπιν η FIFA άλλαξε τον κανόνα για τη διοργανώτρια χώρα και υποψήφιες μπορούν πλέον να είναι χώρες - μέλη όλων των ποδοσφαιρικών ομοσπονδιών. Η Βραζιλία έγινε η 5η χώρα που διοργάνωσε το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου για 2η φορά (μετά την Ιταλία, το Μεξικό, τη Γαλλία και τη Γερμανία). Την προηγούμενη φορά που η Βραζιλία ήταν διοργανώτρια του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου ήταν το 1950.
Προκριματικά
Η κατανομή των θέσεων για την τελική φάση της διοργάνωσης αποφασίστηκε στις 3 Μαρτίου του 2011, με την κατανομή των 31 θέσεων που καθορίστηκαν μέσω της διαδικασίας προεπιλογής, αμετάβλητης από εκείνη της προηγούμενης διοργάνωσης. Η κλήρωση των προκριματικών για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2014 διεξήχθη στη Μαρίνα ντα Γκλόρια του Ρίο ντε Τζανέιρο στις 30 Ιουλίου του 2011. Η διοργανώτρια χώρα, Βραζιλία, προκρίθηκε αυτόματα στην τελική φάση της διοργάνωσης. 203 από τις 208 εθνικές ομάδες της FIFA συμμετείχαν σε όλους τους γύρους των προκριματικών, που άρχισαν στις 15 Ιουνίου του 2011 και ολοκληρώθηκαν στις 20 Νοεμβρίου του 2013.
24 από τις 32 ομάδες που προκρίθηκαν ήταν παρόντες στην προηγούμενη διοργάνωση, με μόνη πρωτοεμφανιζόμενη τη Βοσνία - Ερζεγοβίνη, η οποία προκρίθηκε για πρώτη φορά ως ανεξάρτητο έθνος. Η ομάδα με την υψηλότερη κατάταξη στη FIFA που αποκλείστηκε είναι η Ουκρανία, ενώ η περιοχή ΟΦΚ δεν θα έχει καμία εκπροσώπηση στο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου, για πρώτη φορά από το 2002. Τα προκριματικά Παγκοσμίου Κυπέλλου ποδοσφαίρου 2014 αποτέλεσαν μια σειρά διοργανώσεων των έξι συνομοσπονδιών της FIFA. Το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 2014 αποτελείται από 32 εθνικές ομάδες.
Η μία από αυτές είχε ήδη προκριθεί και αυτή ήταν η Βραζιλία ως διοργανώτρια. Οι υπόλοιπες 31 θέσεις, κρίθηκαν από την προκριματική φάση του παγκοσμίου κυπέλλου ποδοσφαίρου 2014, στην οποία έλαβαν μέρος 207 υποψήφιες χώρες από όλον τον κόσμο. Το Μπρουνέι, το Μπουτάν, το Γκουάμ και η Μαυριτανία δεν συμμετείχαν τελικά. Στην πραγματικότητα όλοι οι προγραμματισμένοι αγώνες της προκριματικής φάσης ήταν 824, αλλά μετά την ξαφνική αποχώρηση των νήσων Μπαχάμες και του Μπουτάν τελικά ήταν 820. Ως αποτέλεσμα, οι χώρες που συμμετείχαν στα προκριματικά ήταν 201.
Νέες Τεχνολογίες
Η διοργάνωση της Βραζιλίας ήταν το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο στο οποίο χρησιμοποιήθηκε η τεχνολογία γραμμής τέρματος (Goal Line Technology) μετά την επιτυχή εφαρμογή της στο Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων του 2012 στην Ιαπωνία. Ο στόχος της χρήσης της είναι να βοηθήσει τους διαιτητές των αγώνων να παίρνουν σωστές αποφάσεις για το αν η μπάλα έχει περάσει τη γραμμή τέρματος ή όχι. Το σύστημα εγκαταστάθηκε σε όλα τα στάδια της διοργάνωσης και η '''GoalControl GmbH''' ήταν ο επίσημος προμηθευτής της τεχνολογίας γραμμής για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2014, μετά την επιτυχή δοκιμή της τεχνολογίας της στο Κύπελλο Συνομοσπονδιών FIFA 2013.
Το πρώτο γκολ που επικυρώθηκε με τη βοήθεια της τεχνολογίας στην ιστορία της διοργάνωσης ήταν το πρώτο του Καρίμ Μπενζεμά ενάντια στην Ονδούρα. Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Βραζιλίας ήταν επίσης το πρώτο που οι διαιτητές χρησιμοποίησαν εξατμιζόμενο αφρό, αφού η χρήση της τεχνολογίας είχε ήδη δοκιμασθεί σε άλλες διοργανώσεις. Το σπρέι ψεκάζει έναν αφρό που έχει βάση το νερό, ο οποίος εξατμίζεται ύστερα από μερικά λεπτά. Χρησιμοποιείται για να μαρκάρει το σημείο που πρέπει να τοποθετηθεί η μπάλα κατά την εκτέλεση ενός φάουλ καθώς και τη γραμμή των εννέα μέτρων στην οποία πρέπει να στέκονται οι παίκτες που σχηματίζουν το τοίχος κατά τη εκτέλεση του.
Διαλείμματα Δροσιάς
Για πρώτη φορά σε διοργάνωση Παγκοσμίου Κυπέλλου εφαρμόστηκαν διαλείμματα κατά τη διάρκεια των ημιχρόνων, προκειμένου να δροσιστούν οι παίκτες και να αντιμετωπίσουν τον συνδυασμό υψηλής υγρασίας και ζέστης που επικρατούσε σε κάποιες από τις βραζιλιάνικες πόλεις στην τροπική ζώνη. Σύμφωνα με τις οδηγίες της FIFA εάν η θερμοκρασία ξεπερνούσε τους 32 βαθμούς ήταν στη διακριτική ευχέρεια του διαιτητή να επιτρέψει ένα τρίλεπτο διάλειμμα σε κάθε ημίχρονο μετά από 30 λεπτά αγώνα, ύστερα από πρόταση του ιατρικού παρατηρητή. Όμως ένα Βραζιλιάνικο δικαστήριο αποφάνθηκε πως τα διαλείμματα υπό τέτοιες συνθήκες πρέπει να είναι υποχρεωτικά ανεξάρτητα από τη θέληση του διαιτητή.
Ορισμένοι σχολιαστές θεωρούν πως υπάρχουν και εμπορικά κίνητρα πίσω από τη θέσπιση αυτών των διαλειμμάτων, με στόχο να υπάρχει περισσότερος χρόνος για διαφημιστικά μηνύματα. Κάποια κανάλια όμως αρνήθηκαν να προβάλουν διαφημίσεις κατά τη διάρκεια τους. Ο πρώτος αγώνας στον οποίο έγινε επίσημο «διάλειμμα δροσιάς» ήταν το Ολλανδία - Μεξικό.
Φάση των Ομίλων
Οι νικητές ομίλων, οι δεύτεροι παίρνουν την πρόκριση στην φάση των 16. Η κατάταξη της κάθε ομάδας σε κάθε όμιλο θα προσδιορίζεται ως εξής:
1. Βαθμοί που λαμβάνονται από όλα τα παιχνίδια του ομίλου.
2. Διαφορά τερμάτων από όλα τα παιχνίδια του ομίλου.
3. Συνολικός αριθμός τερμάτων από όλα τα παιχνίδια του ομίλου.
Σε περίπτωση που δύο ή περισσότερες ομάδες ισοβαθμούν στον όμιλό τους, με βάση τα παραπάνω τρία κριτήρια, η κατάταξή τους θα προσδιορίζεται ως εξής:
1. Βαθμοί μεταξύ των ενδιαφερομένων ομάδων.
2. Διαφορά τερμάτων μεταξύ των ενδιαφερομένων ομάδων.
3. Αριθμός συνολικών τερμάτων μεταξύ των ενδιαφερομένων ομάδων.
4. Με κλήρωση από την οργανωτική επιτροπή της FIFA.
Αγώνες Νοκ - Άουτ
Η φάση των νοκ-άουτ περιλάμβανε τις δεκαέξι ομάδες που προκρίθηκαν από τη φάση των ομίλων του τουρνουά. Υπήρξαν τέσσερις γύροι αγώνων, με κάθε γύρο να εξαλείφει το ήμισυ των ομάδων που εισέρχονται στους εν λόγω γύρους. Οι διαδοχικοί γύροι είναι ο γύρος των 16, προημιτελικοί, οι ημιτελικοί και ο τελικός. Υπήρξε επίσης ένα play-off παιχνίδι (μικρός τελικός) για την τρίτη και τέταρτη θέση. Σε κάθε παιχνίδι της φάσης νοκ-άουτ, για οποιαδήποτε ισοπαλία στα 90 λεπτά ακολούθησαν από τριάντα λεπτά επιπλέον χρόνο (παράταση) και αν τα αποτελέσματα εξακολουθούν να είναι ισόπαλα υπήρξε η διαδικασία των πέναλτι για να καθοριστεί ποιος θα προκριθεί στον επόμενο γύρο.
Χρηματικά Έπαθλα
Το συνολικό χρηματικό έπαθλο για το τουρνουά επιβεβαιώθηκε από τη FIFA σε 576 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ (συμπεριλαμβανομένων των πληρωμών των 70 εκατομμυρίων δολαρίων για τους εγχώριους συλλόγους), με μια αύξηση 37 τοις εκατό από το ποσό που είχε διατεθεί στο τουρνουά του 2010. Πριν από το τουρνουά, κάθε μία ομάδα από τις 32 συμμετέχουσες έλαβαν 1,5 εκατ. δολάρια για τα έξοδα προετοιμασίας. Τα χρηματικά έπαθλα διανεμήθηκαν ως εξής:
- 8 εκατομμύρια $ – Σε κάθε ομάδα που αποκλείστηκε από την φάση των ομίλων (16 ομάδες)
- 9 εκατομμύρια $ – Σε κάθε ομάδα που αποκλείστηκε από την φάση των 16 (8 ομάδες)
- 14 εκατομμύρια $ – Σε κάθε ομάδα που αποκλείστηκε από τους προημιτελικούς (4 ομάδες)
- 20 εκατομμύρια $ – Στην ομάδα που κατέλαβε την 4η θέση
- 22 εκατομμύρια $ – Στην ομάδα που κατέλαβε την 3η θέση
- 25 εκατομμύρια $ – Στην ομάδα που κατέλαβε την 2η θέση
- 35 εκατομμύρια $ – Στην ομάδα που κατέλαβε την 1η θέση
Προετοιμασίες και Κόστος
Οι εκτιμήσεις την παραμονή του τουρνουά υπολόγιζαν πως το κόστος για την κυβέρνηση της Βραζιλίας θα είναι 14 δισ. δολάρια, κάνοντας το, το πιο ακριβό Παγκόσμιο Κύπελλο μέχρι σήμερα. Υπολογίζεται πως η FIFA θα δαπανήσει 2 δισ. δολάρια για τη διοργάνωση της τελικής φάσης, με τη μεγαλύτερη δαπάνη να είναι τα 576 εκατομμύρια δολάρια για τα χρηματικά έπαθλα. Παρόλο που οι διοργανωτές αρχικά εκτιμούσαν το κόστος σε 1,1 δισ δολάρια, αναφέρεται πως 3,6 δισ. δολάρια δαπανήθηκαν τελικά για τις εργασίες στα γήπεδα. Σε πέντε από τις επιλεγόμενες πόλεις κατασκευάστηκαν ολοκαίνουργια στάδια ειδικά για το Παγκόσμιο Κύπελλο.
Ενώ το Εστάντιο Νασιονάλ ντε Μπραζίλια στη πρωτεύουσα Μπραζίλια γκρεμίστηκε και ξαναχτίστηκε, με τα υπόλοιπα έξι στάδια να ανακαινίζονται σε εκτεταμένο βαθμό. Επιπλέον 3 δισ. ρεάλ (1.3 δις δολάρια, 960 εκατ. ευρώ με ισοτιμίες του Ιουνίου 2014) είχαν προβλεφθεί από την Βραζιλιάνικη κυβέρνηση για επένδυση σε έργα υποδομής κατά την διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2014 και μετά. Παρόλα αυτά, η ανεπιτυχής ολοκλήρωση πολλών από τα προτεινόμενα έργα προσκάλεσε δυσαρέσκεια μεταξύ κάποιων Βραζιλιανών. Η κυβέρνηση της Βραζιλίας έχει υποσχεθεί ότι 900 εκατ. δολάρια θα επενδυθούν σε δυνάμεις ασφαλείας και πως η διοργάνωση θα είναι "ένα από τα πιο προστατευμένα αθλητικά γεγονότα στην ιστορία".
Αντιδράσεις - Διαμαρτυρίες
Το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 2014 δημιούργησε διάφορες αντιδράσεις, όπως διαδηλώσεις, μερικές από τις οποίες έλαβαν χώρα πριν καν ξεκινήσει η διοργάνωση. Αρκετές προσανατολίστηκαν γύρω από τη διαιτησία, με τους διεθνείς διαιτητές Γιουίτσι Νισιμούρα, Μίλοραντ Μάζιτς, Ενρίκε Όσες, Πήτερ Ο'Λίρι, Ραβσάν Ιρμάτωφ, Χάουαρντ Γουέμπ, ο Μάρκ Γκέιγκερ, Κάρλος Βελάσκο Καρμπάγιο και τον βοηθό Ουμπέρτο Κλαβίχο να δέχονται κριτική για τις επιδόσεις τους.
Επιπλέον, υπήρχαν διάφορα προβλήματα με την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένων οκτώ θανάτων εργαζομένων και πυρκαϊάς κατά την κατασκευή, παραβιάσεων σε γήπεδα, μία ασταθή αυτοσχέδια σκάλα στο Στάδιο Μαρακανά, την κατάρρευση μονής σιδηροτροχιάς και την κατάρρευση μιας ατελούς αερογέφυρας στο Μπέλο Οριζόντε. Η πιο σημαντική πειθαρχική υπόθεση ήταν αυτή του Ουρουγουανού επιθετικού Λουίς Σουάρες, μετά το δάγκωμα σε Ιταλικό παίκτη κατά τη διάρκεια ενός παιχνιδιού.
Πριν από την τελετή έναρξης του Κυπέλλου Συνομοσπονδιών FIFA 2013 στην Βραζιλία, διαδηλώσεις έλαβαν χώρα έξω από τα γήπεδα, από ανθρώπους δυσαρεστημένους με το ποσό του δημοσίου χρήματος που δόθηκε για τη διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου της FIFA. Τόσο η πρόεδρος της Βραζιλίας Ντίλμα Ρούσεφ όσο και ο πρόεδρος της FIFA, Σεπ Μπλάτερ υπέστησαν σοβαρές αποδοκιμασίες κατά τις ομιλίες τους στην τελετή έναρξης το 2013, η οποία οδήγησε στην ανακοίνωση της FIFA ότι στην τελετή έναρξης του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2014 δεν θα πραγματοποιούνταν ομιλίες. Διαδηλώσεις έλαβαν χώρα τόσο κατά τη διάρκεια του Κυπέλλου Συνομοσπονδιών όσο και κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου.
Πρώτοι Σκόρερ της Διοργάνωσης
- 1. Χάμες Ροδρίγες (Κολομβία) 6
- 2. Τόμας Μύλερ (Γερμανία) 5
- 3. Λιονέλ Μέσι (Αργεντινή) 4
- 4. Νεϊμάρ (Βραζιλία) 4
- 5. Ρόμπιν Φαν Πέρσι (Ολλανδία) 4
21o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΡΩΣΙΑ 2018)
Το Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA 2018 θα είναι το 21ο Παγκόσμιο Κύπελλο, ένα διεθνές τουρνουά ποδοσφαίρου που έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί το 2018 στη Ρωσία. Στο τουρνουά θα συμμετέχουν 32 εθνικές ομάδες συμπεριλαμβανομένης και της διοργανώτριας χώρας. Αυτή θα είναι η πρώτη φορά που η Ρωσία θα φιλοξενήσει το τουρνουά, καθώς και το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο στην Ανατολική Ευρώπη. Θα είναι επίσης το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο που θα διεξαχθεί σε περισσότερες από μία ηπείρους, δηλαδή την Ευρώπη και την Ασία, αφού το Αικατερίνενμπουργκ, μια από τις πόλεις που έχουν επιλεγεί για να φιλοξενήσουν αγώνες, υπάγεται στο Ασιατικό τμήμα της Ρωσίας.
Συνολικά 64 αγώνες θα γίνουν σε 12 γήπεδα που βρίσκονται σε 11 πόλεις. Ο τελικός αναμένεται να λάβει χώρα στη Μόσχα στο στάδιο Λουζνικί. Η νικήτρια ομάδα προκρίνεται στο Κύπελλο Συνομοσπονδιών του 2021.
22o ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ (ΚΑΤΑΡ 2022)
Το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 2022 θα είναι το 22ο Παγκόσμιο Κύπελλο, ένα διεθνές τουρνουά ποδοσφαίρου που έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί το 2022 στο Κατάρ. Η εκτελεστική επιτροπή της FIFA, ανακοίνωσε την Παρασκευή 25 Σεπτεμβρίου του 2015 ότι οριστικά το συγκεκριμένο Μουντιάλ θα διεξαχθεί από τις 18 Νοεμβρίου μέχρι τις 18 Δεκεμβρίου του έτους 2022. Τελικά, όπως φάνηκε, όλα τα μέλη της FIFA παραδέχτηκαν ομόφωνα πως το συγκεκριμένο Παγκόσμιο Κύπελλο πρέπει να διεξαχθεί Χειμώνα επειδή στο Κατάρ το Καλοκαίρι επικρατούν πολύ υψηλές θερμοκρασίες.
Αυτή θα είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου που ένα Παγκόσμιο Κύπελλο δε θα διεξαχθεί τη Θερινή Περίοδο. Επίσης θα είναι η πρώτη φορά που μια χώρα της Μέσης Ανατολής θα αναλάβει να φιλοξενήσει διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου. Οι αντιθέσεις ορισμένων ομοσπονδιών ήταν έντονες ως προς την ημερομηνία διεξαγωγής του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Η Ένωση Ευρωπαϊκών Συλλόγων, δια του προέδρου της Καρλ Χάιντς-Ρουμενίγκε, είχε καταθέσει την πρότασή της το Μουντιάλ να διεξαχθεί από τις 28 Απριλίου έως τις 29 Μαΐου του 2022.
Αυτό που μένει να φανεί, είναι πώς θα ρυθμιστούν - αναπροσαρμοστούν τα καλεντάρια των ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων. Στο τουρνουά θα συμμετέχουν 32 εθνικές ομάδες συμπεριλαμβανομένης και της διοργανώτριας χώρας. Η διαδικασία υποβολής προσφορών για την διοργάνωση των Παγκόσμιων Κυπέλλων 2018 και 2022 ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2009, και οι εθνικές ενώσεις είχαν μέχρι τις 2 Φεβρουαρίου 2009 για να δηλώσουν το ενδιαφέρον τους.
Αρχικά, έντεκα προσφορές έγιναν για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2018, αλλά το Μεξικό αργότερα αποσύρθηκε από τη διαδικασία, και η προσφορά της Ινδονησίας απορρίφθηκε από τη FIFA, μετά από την ινδονησιακή κυβέρνηση να αποτυγχάνει να υποβάλει μια επιστολή για να υποστηρίξει την προσφορά της, αξιωματούχοι της Ινδονησίας δεν αποκλείουν αίτηση για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2026, μιας και το Κατάρ πήρε το Κύπελλο του 2022. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας υποβολής προσφορών, όλοι οι μη-UEFA τα έθνη-μέλη άρχισαν να αποσύρεται σταδιακά από τις προσφορές του 2018.
Χώροι
Οι πρώτοι πέντε προτεινόμενοι χώροι για το Παγκόσμιο Κύπελλο παρουσιάστηκαν στις αρχές του Μαρτίου 2010. Τα γήπεδα θα χρησιμοποιούν τεχνολογία ψύξης ικανή να μειώσει θερμοκρασίες εντός του γηπέδου μέχρι 20 ° C. Τα ανώτερα επίπεδα των γηπέδων θα αποσυναρμολογηθούν μετά τη λήξη του Κυπέλλου και δωριστούν σε χώρες με λιγότερο ανεπτυγμένες αθλητικές υποδομές.
Στάδια
- Στάδιο Lusail Iconic, 86.250 θεατές, Λουσαίλ
- Διεθνές Στάδιο Khalifa, 40.000 θεατές, Ντόχα
- Στάδιο Sports City, 47.560 θεατές, Ντόχα
- Στάδιο Education City, 45.350 θεατές, Ντόχα
- Στάδιο Al-Khor, 45.330 θεατές, Αλ Κχορ
- Στάδιο Al-Shamal, 45.120 θεατές, Αλ Σχαμάλ
- Στάδιο Al-Wakrah, 45.120 θεατές, Αλ Γουάκραχ
- Στάδιο Umm Salal, 45.120 θεατές, Ουμ Σαλάλ
- Στάδιο Doha Port, 44.950 θεατές, Ντόχα
- Στάδιο Thani bin Jassim, 21.282 θεατές, Ντόχα
- Στάδιο Ahmed bin Ali, 21.282 θεατές, Αλ Ραγιάν
- Στάδιο Qatar University, 43.520 θεατές, Ντόχα
ΟΙ ΚΟΡΥΦΑΙΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΚΥΠΕΛΛΟΥ
29 / 6 / 1950 ΒΡΑΖΙΛΙΑ: ΗΠΑ - ΑΓΓΛΙΑ 1-0 (Φάση Ομίλων)
Με προπολεμικό ρεκόρ 23 νίκες σε 30 αγώνες από τη μία μεριά και επτά ήττες σε ισάριθμα ματς (και 2-45 γκολ) από την άλλη, το φαβορί ήταν προκαθορισμένο, ενώ τα στοιχήματα έδιναν 500 προς ένα τις ΗΠΑ. Ο Στάνλεϊ Μάθιους είχε ενταχθεί στην αποστολή (άργησε επειδή έκανε τουρισμό στον Καναδά μαζί με μερικούς ακόμα διεθνείς Άγγλους), αλλά δεν αγωνίστηκε, αφού η επιτροπή επιλογής της Αγγλίας (αντί για ομοσπονδιακό τεχνικό, η οποία, όμως, απαρτιζόταν από έναν άνθρωπο, τον μετέπειτα πρόεδρο της τοπικής ΠΟ και της FIFA Άρθουρ Ντριούρι), αποφάσισε να κρατήσει την ενδεκάδα που νίκησε τη Χιλή με 2-0 στην πρεμιέρα.
Οι Αμερικανοί, από την πλευρά τους, ήταν ημιεπαγγελματίες. Ο αμυντικός Γουόλτερ Μπαρ ήταν δάσκαλος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ο Φρανκ Μπόργκι οδηγός νεκροφόρας στο γραφείο τελετών του θείου του και αρκετοί άλλοι ταχυδρόμοι ή λαντζέρηδες. Η αποστολή, μάλιστα, είχε συμπληρωθεί την τελευταία στιγμή, με τους Τζο Μάκα, Εντ Μακιλβένι και Τζο Γκέτιενς να προστίθενται πριν από τον αγώνα με την Αγγλία. "Δεν υπήρχε άλλη λύση", δικαιολογήθηκε ο Σκοτσέζος τεχνικός Μπιλ Τζέφρι. Τα "λιοντάρια" μπήκαν δυναμικά στο ματς, χάνοντας σωρεία ευκαιριών με τον Τομ Φίνεϊ.
Στο 37ο λεπτό όμως, ο Μπαρ δοκίμασε ένα μακρινό σουτ με κατεύθυνση προς τον τερματοφύλακα Μπερτ Γουίλιαμς, ο Γκέτιενς παρενεβλήθη και με κεφαλιά "ψαράκι" άνοιξε το σκορ για τις ΗΠΑ. Στο δεύτερο μέρος δημιούργησαν κι άλλες φάσεις για γκολ, αλλά αν δεν ήταν ο τερματοφύλακας Φρανκ Μπόργκι, θα έφευγαν με κατεβασμένο κεφάλι. Το τελικό 1-0 ήταν τόσο αναπάντεχο, το οποίο ακόμα και η δημοσιογραφική κάλυψή του δεν έγινε σωστά. Από τη μία υπήρχε μόνο ένας Αμερικανός δημοσιογράφος, ο οποίος είχε ταξιδέψει με δικά του έξοδα, από την άλλη, την ίδια μέρα η Αγγλία έχασε για πρώτη φορά στην ιστορία της από τις Ανατολικές Ινδίες στο κρίκετ.
Κι έτσι η μόλις μία σελίδα που αφιέρωναν οι εφημερίδες για τα αθλητικά, γέμισε με αυτό το γεγονός. Όσες καταπιάστηκαν με το παιχνίδι του Μουντιάλ, θεώρησαν ότι υπήρχε τυπογραφικό λάθος στο τηλεγράφημα που τους πληροφόρησε το σκορ κι έτσι έγραψαν ότι η Αγγλία είχε νικήσει με 10-1. Το "θαύμα στο γρασίδι", όπως έμεινε στην ιστορία, έγινε ταινία και βιβλίο, ενώ ο Αϊτινής καταγωγής σκόρερ Γκέτιενς επέστρεψε αργότερα στην πατρίδα του και το 1964 απήχθη από τη μυστική αστυνομία της νέας κυβέρνησης. Το πιθανότερο σενάριο λέει ότι εκτελέστηκε πολύ σύντομα (δεν βρέθηκε η σορός του).
16 / 7 / 1950 ΒΡΑΖΙΛΙΑ: ΟΥΡΟΥΓΟΥΑΗ - ΒΡΑΖΙΛΙΑ 2-1 (Τελικός)
Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1950, αποτελεί το πρώτο μετά τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο οποίος είχε αποτρέψει τη διεξαγωγή παρόμοιας διοργάνωσης για 12 χρόνια. Λόγω έλλειψης υποδομών για πολλές χώρες, ύστερα από τον καταστροφικό πενταετή πόλεμο, η Βραζιλία ήταν η μόνη χώρα που εκδήλωσε ενδιαφέρον για τη διεξαγωγή του Κυπέλλου. Επίσης, ήταν η μόνη διοργάνωση, στην οποία ο νικητής δεν καθοριζόταν μετά από τη διαδικασία ενός μόνο τελικού, αλλά οι τέσσερις φιναλίστ αναμετρούνταν μεταξύ τους σε έναν όμιλο, και ο νικητής καθοριζόταν ύστερα από τη μεγαλύτερη συγκομιδή βαθμών.
Για σκοπούς αρχείου, τελικός της διοργάνωσης θεωρείται η αναμέτρηση μεταξύ Βραζιλίας και Ουρουγουάης, στο στάδιο Μαρακανά του Ρίο Ντε Τζανέιρο. Με 200.000 ανθρώπους να έχουν κατακλείσει το γήπεδο, οι «σελεσάο» θεωρούνταν το αδιαμφισβήτητο φαβορί. Η Βραζιλία πίεζε από την αρχή της αναμέτρησης και στο δεύτερο ημίχρονο, ο Φριάζα άνοιξε το σκορ για τα «καναρίνια». Η Ουρουγουάη δεν τα παράτησε και στο 66ο λεπτό ισοφάρισε με τον Σιαφίνο. Έντεκα λεπτά πριν τη λήξη, ο Ιταλο-Ουρουγουανός αστέρας, Αλκιντες Γκίτζια, διαμόρφωσε το τελικό 2-1 και οδήγησε την Ουρουγουάη στη κατάκτηση του δεύτερου Παγκοσμίου Κυπέλλου της ιστορίας της.
Να σημειώσουμε ότι η Ουρουγουάη στη δεύτερη παρουσία της στη διοργάνωση, κατέκτησε το δεύτερο της Κύπελλο.
4 / 7 / 1954 ΕΛΒΕΤΙΑ: ΔΥΤΙΚΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ - ΟΥΓΓΑΡΙΑ 3-2 (Τελικός)
Ο χαρακτηρισμός "Δαβίδ εναντίον Γολιάθ" ήταν τιμητικός για τη Γερμανία (έστω κι αν σε αυτό το ματς αγωνίστηκε με τους βασικούς) στον τελικό, αφού ως επί το πλείστον απαρτιζόταν από ερασιτέχνες γιατί το ποδόσφαιρο στη χώρα βρισκόταν σε κατάσταση ανάρρωσης μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και αρκετοί εξ αυτών είχαν βιώσει πολύ δυσάρεστες καταστάσεις, λόγω της εθνικότητάς τους. Η "aranycsapat" (στα ελληνικά "χρυσή ομάδα") αποτελούσε το φόβητρο της εποχής, μία από τις καλύτερες ομάδες όλων των εποχών στο ποδόσφαιρο.
Έχοντας ήδη κατακτήσει το χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο στους Αγώνες του 1952 και συντρίψει δύο φορές την Αγγλία (6-3 στο "Γουέμπλεϊ", 7-1 στη Βουδαπέστη), η αήττητη για 32 σερί ματς Ουγγαρία όδευε με απόλυτη βεβαιότητα προς τη σπουδαιότερη δυνατή διάκριση, την οποία είχε χάσει 16 χρόνια πριν από την Ιταλία. Στο "Βάνκντορφ" της Βέρνης, σε μία βροχερή 4η Ιουλίου, περίπου 64.000 θεατές είχαν συγκεντρωθεί για να απολαύσουν ακόμα ένα θρίαμβο των Μαγυάρων επί των "πάντσερ" μετά το εκκωφαντικό 8-3 στους ομίλους.
Η παρουσία του Φέρεντς Πούσκας στην ενδεκάδα προοικονομούσε το τι θα ακολουθούσε, έστω κι αν αποδείχθηκε ότι ο "καλπάζων συνταγματάρχης" της Χόνβεντ, δεν ήταν ακόμα έτοιμος (κούτσαινε από το μαρκάρισμα του Βέρνερ Λίμπριχ στο πρώτο ματς των δύο ομάδων). Εντούτοις, άνοιξε το σκορ στο 6' και δύο λεπτά αργότερα ο Ζόλταν Τσίμπορ διπλασίασε τα ουγγρικά γκολ. Όλα έδειχναν ότι θα πρυτανεύσει η... λογική, αλλά η Γερμανία ισοφάρισε άμεσα με τους Μαξ Μόρλοκ (10') και Χέλμουτ Ραν (18'). Ο Ζεπ Χέρμπεργκερ είχε παγιδεύσει πανέξυπνα τους αντιπάλους, αφού δεν έκανε το λάθος να στηριχθεί σε ατομικά μαρκαρίσματα των "αστεριών", αλλά έπαιξε ζώνη στο κέντρο.
Η παρουσία του Φέρεντς Πούσκας στην ενδεκάδα προοικονομούσε το τι θα ακολουθούσε, έστω κι αν αποδείχθηκε ότι ο "καλπάζων συνταγματάρχης" της Χόνβεντ, δεν ήταν ακόμα έτοιμος (κούτσαινε από το μαρκάρισμα του Βέρνερ Λίμπριχ στο πρώτο ματς των δύο ομάδων). Εντούτοις, άνοιξε το σκορ στο 6' και δύο λεπτά αργότερα ο Ζόλταν Τσίμπορ διπλασίασε τα ουγγρικά γκολ. Όλα έδειχναν ότι θα πρυτανεύσει η... λογική, αλλά η Γερμανία ισοφάρισε άμεσα με τους Μαξ Μόρλοκ (10') και Χέλμουτ Ραν (18'). Ο Ζεπ Χέρμπεργκερ είχε παγιδεύσει πανέξυπνα τους αντιπάλους, αφού δεν έκανε το λάθος να στηριχθεί σε ατομικά μαρκαρίσματα των "αστεριών", αλλά έπαιξε ζώνη στο κέντρο.
Ακόμα κι έτσι, πάντως, οι Μαγυάροι επιτίθεντο κατά κύματα, ενώ είχαν και δοκάρι με τον Νάντορ Χιντεγκούτι. Έξι λεπτά πριν το τέλος, όμως, ο Ραν, δεν δίστασε να σουτάρει με το κακό του πόδι, το αριστερό, ξεγελώντας τον Γκιούλα Γκρόσιτς και να γράψει το 3-2. Το γκολ του Πούσκας στο 89' ακυρώθηκε ως οφσάιντ και το τελευταίο σφύριγμα σηματοδότησε τη μεγαλύτερη έκπληξη στην ιστορία του παγκοσμίου ποδοσφαίρου, τέσσερα χρόνια μετά την νίκη της Ουρουγουάης μέσα στην Βραζιλία. Το "θαύμα της Βέρνης" είχε ολοκληρωθεί και, μάλιστα, το 2003 έγινε και ταινία.
29 / 6 / 1958 ΣΟΥΗΔΙΑ: ΣΟΥΗΔΙΑ - ΒΡΑΖΙΛΙΑ 2-5 (Τελικός)
Το 6ο Παγκόσμιο Κύπελλο διεξήχθη στη Σουηδία και για πρώτη φορά μη-Ευρωπαϊκή ομάδα επικράτησε στο τελικό που διεξήχθη σε Ευρωπαϊκό έδαφος. Στο τελικό αναμετρήθηκαν Σουηδία και Βραζιλία, με τον άγνωστο, τότε, Πελέ να πραγματοποιεί τη παρθενική του εμφάνιση. Οι «σελεσάο» είχαν αποκλείσει την Αγγλία, την Ουαλία και τη Γαλλία, ενώ η Σουηδία είχε αφήσει εκτός θεσμού την Ουγγαρία, το Μεξικό και τη Δυτική Γερμανία. Οι Βραζιλιάνοι θεωρούνταν το αδιαμφισβήτητο φαβορί, ενώ η αξία του 17χρονου, τότε, Πελέ είχε ήδη φανεί από την αρχή της διοργάνωσης.
Στο τελικό φάνηκε η υπεροχή της Βραζιλίας και με γκολ των Βάβα (9', 32'), Πελέ (55', 90') και Μάριο Ζάγκαλο (68') επικράτησαν της Σουηδίας με το ευρύ σκορ 5-2. Οι Σουηδοί μείωσαν με τους Νιλς Λίντχολμ (4') και Άγκνε Σίμονσον (80'). Να σημειώσουμε ότι οι Βραζιλιάνοι είχαν αγοράσει τις μπλε εμφανίσεις τους λίγο πριν την έναρξη της αναμέτρησης. Οι «σελεσάο» έφτασαν στη κατάκτηση του πρώτου Παγκοσμίου Κυπέλλου της ιστορίας τους και άνοιξαν μια νέα σελίδα για το παγκόσμιο ποδόσφαιρο. Ο τελικός του 1958 είναι χαρακτηριστικός για αρκετά νέα ρεκόρ.
Ο Πελέ ήταν ο νεότερος ποδοσφαιριστής που αγωνίστηκε σε τελικό και κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο, καθώς και ο νεότερος σκόρερ σε τελικό του θεσμού. Ο Νιλς Λίντχολμ έγινε ο γηραιότερος σκόρερ σε τελικό Παγκοσμίου Κυπέλλου (35 ετών και 263 ημερών). Επιπλέον, η Βραζιλία ήταν η ομάδα που σημείωσε τα περισσότερα τέρματα σε τελικό (5), και ο τελικός του '58 ήταν εκείνος με το μεγαλύτερο συνολικό αριθμό τερμάτων (7).
23 / 7 / 1966 ΑΓΓΛΙΑ: ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ - ΒΟΡΕΙΑ ΚΟΡΕΑ 5-3 (Προημιτελικός)
Από τη μία πλευρά μία εκπληκτική ομάδα που διέθετε παίκτες της ακαταμάχητης Μπενφίκα της εποχής, όπως ο Εουσέμπιο, ο Μάριο Κολούνα, ο Αντόνιο Σιμόες, ο Ζοζέ Αουγκούστο και ο Ζοζέ Τόρες, από την άλλη μία ακόμη πρωτάρα του Παγκοσμίου Κυπέλλου που έκανε τη διαφορά και προκρίθηκε στα προημιτελικά. Με οδηγό το ταλέντο της, αλλά και τα σκληρά μαρκαρίσματα του Ζοάο Μοράις στον Πελέ, η Πορτογαλία επικράτησε 3-1 της Βραζιλίας και πέρασε με επιτυχία τη φάση των ομίλων. Στον αντίποδα, η Βόρεια Κορέα είχε ηττηθεί 3-0 από την Σοβιετική Ένωση και είχε αναδειχθεί ισόπαλη 1-1 με την Χιλή, προτού τεθεί αντιμέτωπη με την Ιταλία.
Το γκολ του Πακ Ντου-Ικ έριξε στο καναβάτσο τους "ατζούρι" και το τελικό 1-0 αποτελεί μέχρι σήμερα μία από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις στην ιστορία του θεσμού (σ.σ. το 2002 γυρίστηκε και σχετικό ντοκιμαντέρ υπό τον τίτλο "Chollima Chookgudan" ("Το Παιχνίδι της Ζωής τους") που αφορούσε τους επτά εν ζωή Βορειοκορεάτες άσους). Υπό το βλέμμα 51.000 φιλάθλων στο "Γκούντισον Παρκ", η Ασιατική ομάδα βάλθηκε να τρελάνει τον ποδοσφαιρικό πλανήτη, αφού στο 24ο λεπτό προηγείτο 3-0 με τα γκολ των Πακ Σεούνγκ-Ζιν (1'), Λι Ντονγκ-Γουν (22') και Γιανγκ Σεούν-Κουκ (24').
Είχε έρθει, όμως, η στιγμή της απόλυτης καταξίωσης του κορυφαίου Πορτογάλου ποδοσφαιριστή της ιστορίας, του Εουσέμπιο. Επιβεβαιώνοντας το παρατσούκλι που του "κόλλησαν" Άγγλοι δημοσιογράφοι σε εκείνη τη διοργάνωση, ο "μαύρος πάνθηρας" έκανε "καρέ" μέσα σε 32 αγωνιστικά λεπτά (τα δύο γκολ με πέναλτι) και έβαλε σε θέση οδηγού την ομάδα της Ιβηρικής. Η σεμνή τελετή έλαβε τέλος στο 80ό λεπτό, όταν ο Ζοζέ Αουγκούστο έγραψε το τελικό 5-3. Αυτή ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη ανατροπή στην ιστορία του Παγκοσμίου Κυπέλλου μετά το 7-5 της Αυστρίας επί της Ελβετίας το 1954 (από 0-3, 7-5).
30 / 7 / 1966 ΑΓΓΛΙΑ: ΑΓΓΛΙΑ - ΔΥΤΙΚΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ 4-2 παρ. 2-2 κ.δ. (Τελικός)
Η προσπάθεια της Αγγλίας για να κυριαρχήσει σε ένα άθλημα που η ίδια εφηύρε ευοδώθηκε μόνο μία φορά: το 1966 και μάλιστα στο σπίτι της. Ο Αλφ Ράμσεϊ, προπονητής αυτής της ομάδας που μετέπειτα χρίστηκε Σερ, πίστευε στην κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Κατά τη διάρκεια της πορείας προς τον τελικό, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που πίστευαν ότι η οικοδέσποινα ευνοείται. Οι Αργεντίνοι ήταν έξαλλοι με την αποβολή του Αντόνιο Ραντίν στον προημιτελικό, ενώ ο Εουσέμπιο θεώρησε ότι η Πορτογαλία εξαπατήθηκε με τη μεταφορά του ημιτελικού από το "Γκούντισον Παρκ" στο "Γουέμπλεϊ" την τελευταία στιγμή.
Αντίπαλος της Αγγλίας στον τελικό ήταν η Δυτική Γερμανία, η οποία εθεωρείτο αουτσάιντερ πριν από το Παγκόσμιο, αλλά διέψευσε τους πάντες με τις εκπληκτικές εμφανίσεις της. Όπως ήταν φυσικό, ο αγώνας δεν επρόκειτο να μείνει στις τέσσερις γραμμές του "Γουέμπλεϊ", αν αναλογιστεί κανείς ότι είχαν περάσει μόλις 21 χρόνια από το τέλος του Β' Παγκοσμίου. Υπό το βλέμμα 98.000 θεατών, τα "πάντσερ" πήραν προβάδισμα στο σκορ μόλις στο 12’ με τον Χέλμουτ Χάλερ, ωστόσο ο Τζεφ Χαρστ, που προτιμήθηκε από τον Τζίμι Γκριβς στον τελικό, ισοφάρισε λίγο αργότερα.
Στο δεύτερο μέρος ανέλαβε δράση ο εκπληκτικός Αλαν Μπολ και στο 78' ο Μάρτιν Πίτερς έκανε το 2-1. Οι Γερμανοί, όμως, λειτούργησαν ως γνήσιοι Γερμανοί και στο 89' ισοφάρισαν με τον Βόλφγκανγκ Βέμπερ σε 2-2. Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν το γκολ οι Άγγλοι διαμαρτυρήθηκαν για φάουλ στον Τζακ Τσάρλτον (το οποίο δόθηκε ανάποδα) και στην διάρκεια της φάσης για χέρι του Καρλ Χάιντς Σνέλινγκερ. Στην παράταση, το γκολ-"φάντασμα" του Χαρστ στο 101' μαγνήτισε 400 εκατομμύρια τηλεθεατές, που περίμεναν εναγωνίως την απάντηση της Γερμανίας.
Αυτή δεν ήρθε ποτέ, με τον Χαρστ να σκοράρει εκ νέου στα τελευταία δευτερόλεπτα, σε μία φάση που όπως παραδέχεται ο ίδιος απλώς προσπάθησε να στείλει την μπάλα όσο πιο μακριά γινόταν στις εξέδρες του "Γουέμπλεϊ" για να κερδίσει χρόνο. Η μετάδοση του Κένεθ Γούλστενχολμ έμεινε στην ιστορία: "Και να έρχεται ο Χαρστ. Υπάρχουν φίλαθλοι στον αγωνιστικό χώρο, νομίζουν ότι όλα τελείωσαν (εκείνη τη στιγμή ο Χαρστ σκοράρε). Τώρα τελείωσαν. Είναι τέσσερα".
17 / 6 / 1970 ΜΕΞΙΚΟ: ΙΤΑΛΙΑ - ΔΥΤΙΚΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ 4-3 (Ημιτελικός)
Το γεγονός και μόνο ότι ονομάστηκε ο "αγώνας του αιώνα" τα λέει όλα. Το "Αζτέκα" κατακλύστηκε από 102.444 φιλάθλους, οι οποίοι σηκώθηκαν από τις θέσεις τους πέντε φορές κατά τη διάρκεια της παράτασης, αφού η πρωταθλήτρια Ευρώπης Ιταλία και η φιναλίστ του προηγούμενου Παγκοσμίου Κυπέλλου Γερμανία σκόραραν κατά ριπάς. Το 90λεπτο δεν ήταν εξίσου χορταστικό, αλλά οι συγκινήσεις δεν έλειψαν, αφού ο αγωνιζόμενος στην Μίλαν και παλιότερα στην Ρόμα, Καρλ Χάιντς Σνέλινγκερ ισοφάρισε το γκολ του Ρομπέρτο Μπονινσένια (πρώτο και τελευταίο διεθνές τέρμα του), κρατώντας ζωντανή την ομάδα του Χέλμουτ Σον.
Το γεγονός και μόνο ότι ονομάστηκε ο "αγώνας του αιώνα" τα λέει όλα. Το "Αζτέκα" κατακλύστηκε από 102.444 φιλάθλους, οι οποίοι σηκώθηκαν από τις θέσεις τους πέντε φορές κατά τη διάρκεια της παράτασης, αφού η πρωταθλήτρια Ευρώπης Ιταλία και η φιναλίστ του προηγούμενου Παγκοσμίου Κυπέλλου Γερμανία σκόραραν κατά ριπάς. Το 90λεπτο δεν ήταν εξίσου χορταστικό, αλλά οι συγκινήσεις δεν έλειψαν, αφού ο αγωνιζόμενος στην Μίλαν και παλιότερα στην Ρόμα, Καρλ Χάιντς Σνέλινγκερ ισοφάρισε το γκολ του Ρομπέρτο Μπονινσένια (πρώτο και τελευταίο διεθνές τέρμα του), κρατώντας ζωντανή την ομάδα του Χέλμουτ Σον.
Η ψυχολογία ήταν, πλέον, με το μέρος της, ενώ ως αντιστάθμισμα υπήρχε ο τραυματισμός του Φραντς Μπεκενμπάουερ (δεν αποχώρησε γιατί είχαν γίνει και οι δύο αλλαγές). Η Γερμανία είχε σώσει την παρτίδα στο φινάλε της κανονικής διάρκειας τόσο στον τελικό του 1966 όσο και στον προημιτελικό του 1970 (πάλι με την Αγγλία), οδηγώντας τα ματς στην παράταση. Τη μία φορά ηττήθηκε, την άλλη επικράτησε. Είχε έρθει η σειρά να ξαναχάσει. Ο Γκερντ Μίλερ την έβαλε σε θέση οδηγού στο 94', όμως, ο Ταρκίζιο Μπούρνιτς ισοφάρισε στο 98' και ο Λουίτζι Ρίβα ανέτρεψε τα δεδομένα.
Ο πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης, ο Μίλερ, σημείωσε το 10ο και τελευταίο γκολ του στα γήπεδα του Μεξικού, αλλά στην επόμενη κατεβασιά της μπάλας, ο Μπονινσένια έστρωσε στον Ριβέρα κι εκείνος διαμόρφωσε το τελικό 4-3 στο 111'. Ήταν η πρώτη και τελευταία μέχρι σήμερα φορά στα χρονικά του Μουντιάλ που σημειώθηκαν πέντε γκολ στην παράταση. Στη μνήμη αυτού του αγώνα υπάρχει ειδική πλακέτα μπροστά από το "Αζτέκα".
21 / 6 / 1970 ΜΕΞΙΚΟ: ΒΡΑΖΙΛΙΑ - ΙΤΑΛΙΑ 4-1 (Τελικός)
Η Εθνική ομάδα της Βραζιλίας του 1970, θεωρείται η σπουδαιότερη τόσο σε εθνικό όσο και συλλογικό επίπεδο. Με ποδοσφαιριστές, όπως Πελέ, Κάρλος Αλμπέρτο Τόρες, Τόσταο, Γκέρσον, Ριβελίνο και Ζαιρζίνιο, η ομάδα του Μάριο Ζάγκαλο φάνταζε (και ήταν) ανίκητη. Έφτασε στο τελικό του 1970 και βρέθηκε αντιμέτωπη με την Ιταλία. Οι «ατζούρι» είχαν αποκλείσει το Μεξικό και τη Δυτική Γερμανία, στο ματς του αιώνα, που είχε λήξει 4-3 υπέρ τους. Ωστόσο, οι Ιταλοί υπέκυψαν στην ποιότητα και ανωτερότητα των Βραζιλιάνων και ηττήθηκαν με σκορ 4-1.
Οι Πελέ, Γκέρσον, Ζαιρζίνιο και Κάρλος Αλμπέρτο Τόρες σημείωσαν από ένα τέρμα και οδήγησαν τη χώρα τους στη κατάκτηση του τρίτου Παγκοσμίου Κυπέλλου. Για τους Ιταλούς είχε μειώσει ο Μπονισένγκα στο 37ο λεπτό. Η FIFA επέτρεψε στους Βραζιλιάνους να κρατήσουν το βαρύτιμο τρόπαιο στη χώρα τους, το οποίο τοποθετήθηκε στα γραφεία της Βραζιλιάνικης Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας. Το 1983 εκλάπη και δεν ξαναβρέθηκε ποτέ. Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1970 ήταν το πρώτο που μεταδόθηκε στη τηλεόραση με έγχρωμη εικόνα και ήχο και ήταν επίσης το πρώτο που χρησιμοποιήθηκαν κίτρινες και κόκκινες κάρτες, καθώς και η αντικατάσταση ποδοσφαιριστή.
Δύο χώρες που στο παρελθόν είχαν σηκώσει από δύο φορές το βαρύτιμο τρόπαιο διασταύρωσαν τα "ξίφη" τους στον τελικό του 1970. Όποια επικρατούσε, θα κρατούσε για πάντα στις προθήκες της το τρόπαιο "Ζιλ Ριμέ". Η "σκουάντρα ατζούρα" είχε κάτι παραπάνω από μία αξιοπρόσεκτη ομάδα (Ενρίκο Αλμπερτόζι, Ταρκίζιο Μπούρνιτς, Τζιατσίντο Φακέτι, Σάντρο Ματσόλα, Ρομπέρτο Μπονισένια, Τζίτζι Ρίβα, Τζιάνι Ριβέρα μεταξύ άλλων), αλλά η κούραση από τον ημιτελικό κόντρα στη Δυτική Γερμανία και κυρίως η ακαταμάχητη Βραζιλία διαμόρφωσαν την εικόνα του τελικού. Ο Άγγλος άσος Φράνσις Λι είχε συμβουλεύσει τους Ιταλούς να μην παίξουν "κατενάτσιο".
Δύο χώρες που στο παρελθόν είχαν σηκώσει από δύο φορές το βαρύτιμο τρόπαιο διασταύρωσαν τα "ξίφη" τους στον τελικό του 1970. Όποια επικρατούσε, θα κρατούσε για πάντα στις προθήκες της το τρόπαιο "Ζιλ Ριμέ". Η "σκουάντρα ατζούρα" είχε κάτι παραπάνω από μία αξιοπρόσεκτη ομάδα (Ενρίκο Αλμπερτόζι, Ταρκίζιο Μπούρνιτς, Τζιατσίντο Φακέτι, Σάντρο Ματσόλα, Ρομπέρτο Μπονισένια, Τζίτζι Ρίβα, Τζιάνι Ριβέρα μεταξύ άλλων), αλλά η κούραση από τον ημιτελικό κόντρα στη Δυτική Γερμανία και κυρίως η ακαταμάχητη Βραζιλία διαμόρφωσαν την εικόνα του τελικού. Ο Άγγλος άσος Φράνσις Λι είχε συμβουλεύσει τους Ιταλούς να μην παίξουν "κατενάτσιο".
"Αν φέρετε το παιχνίδι στην περιοχή σας, είστε χαμένοι, καθώς οι άνθρωποι σε στενό χώρο δεν παίζονται, είναι απίστευτοι τεχνίτες", ήταν η ατάκα του στον προπονητή των "ατζούρι". Ο Φερούτσιο Βαλκαρέτζι, όμως, δεν τον άκουσε και το πλήρωσε ακριβά, αφού αν και διέθετε σπουδαίους δημιουργούς, προτίμησε να δώσει αρκετό χώρο στην τρομερή μεσοεπιθετική γραμμή της αρμάδας του Πελέ. Η "σελεσάο" ήταν μία ομάδα που προσπαθούσε να σκοράρει περισσότερες φορές από τον αντίπαλο. Δέχθηκε επτά γκολ στο τουρνουά, τα περισσότερα για πρωταθλήτρια ομάδα από τότε μέχρι σήμερα, αλλά πέτυχε και 19, περισσότερα από κάθε άλλη πρωταθλήτρια ομάδα από τότε μέχρι σήμερα.
Εκείνο, μάλιστα, με το οποίο άνοιξε το σκορ στον αγώνα, αυτό του Πελέ στο 18', ήταν το 100ό στο θεσμό. Παρότι δέχθηκε γκολ από τετραπλό λάθος στην ίδια φάση (στο 37' από τον Μπονισένια), η κατάληξη ήταν χαρμόσυνη. Ο Ζέρσον στο 66' και ο Ζαϊρζίνιο στο 71' διαμόρφωσαν συνθήκες νίκης για τη "σελεσάο". Στο 86’ είχε έρθει η ώρα της αποθέωσης, αφού ο συνδυασμός οκτώ Βραζιλιάνων απέφερε ίσως το κορυφαίο τέρμα στην ιστορία του θεσμού, με τον Κάρλος Αλμπέρτο να χρίζεται σκόρερ, διαμορφώνοντας το τελικό 4-1.
Η στέψη της Βραζιλίας, η τρίτη μέσα σε τέσσερις διοργανώσεις, συνοδεύτηκε με τους αντίστοιχους χαρακτηρισμούς για εκείνη την ομάδα. "Χάσαμε από τους καλύτερους ποδοσφαιριστές του κόσμου", ήταν η αποδοχή της Ρωμαϊκής "Messagero" την επόμενη μέρα, με την εμφάνιση της Βραζιλίας σε εκείνο το τουρνουά να απολαμβάνει διθυράμβους μέχρι και τις μέρες μας.
7 / 7 / 1974 ΔΥΤΙΚΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ: ΟΛΛΑΝΔΙΑ - ΔΥΤΙΚΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ 1-2 (Τελικός)
Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1974 σηματοδοτεί την εμφάνιση ενός νέου τροπαίου, το οποίο ονομαζόταν Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA. Το παλιό τρόπαιο «Ζιλ Ριμέ» είχε εγκατασταθεί μόνιμα στο Ρίο ντε Τζανέιρο, ύστερα από απόφαση της FIFA το 1970. Το Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA, έργο του Ιταλού καλλιτέχνη Σίλβιο Γκατζανίκα, αποτελεί ένα ολόχρυσο τρόπαιο 18 καρατίων, το οποίο αναπαριστά δύο ποδοσφαιριστές που σηκώνουν τη Γη. Ζυγίζει 6,175 κιλά και έχει ύψος 36 εκατοστά. Την εποχή εκείνη, ο Άγιαξ ήταν η «χρυσή» ομάδα της Ευρώπης και είχε κάνει γνωστό το λεγόμενο «ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο».
Η Εθνική Ολλανδίας, με ηγέτη τον Κρόιφ και κορμό τους συμπαίκτες του στον Άγιαξ, είχε αποκλείσει την Ουρουγουάη (2-0), την Αργεντινή (4-0) και την Βραζιλία (2-0) και έφτασε στο τελικό του Μονάχου για να συναντήσει εκεί τη Δυτική Γερμανία. Οι διοργανωτές Δυτικογερμανοί ήταν εξίσου δυνατοί και με οδηγούς τους Γκερντ Μίλερ και Φραντς Μπεκενμπάουερ κατάφεραν να επιβληθούν στους «οράνιε».
Αν και οι Ολλανδοί είχαν ανοίξει το σκορ μόλις στο 2ο λεπτό, με εκτέλεση πέναλτι του Νέσκενς, οι Μπράιτνερ (25') και Μίλερ (43') καθάρισαν το παιχνίδι και διαμόρφωσαν το τελικό 1-2. Αυτό ήταν και το τελευταίο γκολ του Γκερντ Μίλερ με τη φανέλα των «πάντσερ». Το ολοκαίνουργιο τρόπαιο βρέθηκε στα χέρια του «Κάιζερ» Μπεκενμπάουερ, το οποίο ξανασήκωσε 16 χρόνια αργότερα αλλά με την ιδιότητα του προπονητή.
8 / 7 / 1982 ΙΣΠΑΝΙΑ: ΔΥΤΙΚΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ - ΓΑΛΛΙΑ 5-4 πέν. 3-3 παρ. (Ημιτελικός)
Ο Γιουπ Ντέρβαλ είχε δηλώσει ότι αν η ομάδα του δεν νικήσει την Αλγερία στο ματς του ομίλου, θα έπαιρνε το πρώτο τρένο για την πατρίδα του. Η Γερμανία έχασε 2-1, αλλά ο προπονητής της δεν τήρησε την υπόσχεσή του, έμεινε στην Ισπανία και οδήγησε τα "πάντσερ" μέχρι τον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Για να φτάσει μέχρι εκεί, πάντως, έπρεπε να καταγραφεί η "ντροπή του Χιχόν", όπου η Γερμανία έβαλε το γκολ που ήθελε επί της Αυστρίας μόλις στο 10ο λεπτό με τον Χορστ Χρούμπες κι εν συνεχεία οι δύο "αντίπαλοι" αντάλλαζαν πασούλες για να πάρουν αμφότερες το εισιτήριο της επόμενης φάσης, εις βάρος της Αλγερίας.
Η Γαλλία, από την πλευρά της, είχε προκριθεί στην τελική φάση της διοργάνωσης χάρη στη διαφορά γκολ και στο δεύτερο γύρο με μόλις μία νίκη (επί του Κουβέιτ με 4-1), αλλά με μπροστάρηδες τους Μισέλ Πλατινί και Αλέν Ζιρές έμοιαζε ικανή να κατακτήσει για πρώτη φορά ένα μεγάλο τίτλο. Ο ημιτελικός τα είχε όλα: γκολ, θέαμα, αγωνία, χαρά και λύπη.
Το 1-1 της κανονικής διάρκειας (Πιερ Λιτμπάρσκι και Μισέλ Πλατινί τα τέρματα), το δολοφονικό χτύπημα του Χάραλντ Σουμάχερ στον Πατρίκ Μπατιστόν, το δοκάρι του Μανουέλ Αμορός στις καθυστερήσεις, τα δύο γκολ των Γάλλων στην αρχή της παράτασης (Μάριους Τρεζόρ και Ζιρές οι σκόρερ) και η ηχηρή απάντηση των Γερμανών με τους Καρλ-Χάιντς Ρουμενίγκε, Κλάους Φίσερ ήταν ό,τι θα μπορούσε να ζητήσει ένας φίλαθλος. Δεν τελείωσε εκεί, όμως, αυτό το εκπληκτικό ματς στη Σεβίλλη, αφού υπήρχε για πρώτη φορά στην ιστορία η διαδικασία των πέναλτι.
Εκεί ο Ούλι Στίλικε αστόχησε και έβαλε τα κλάματα, αλλά ο Σουμάχερ τον παρηγόρησε και στη συνέχεια έπιασε το πέναλτι του Ντιντιέ Σις. Ακολούθησαν εύστοχες εκτελέσεις μέχρι να έρθει η ώρα του Μαξίμ Μποσίς, ο οποίος είδε τον Σουμάχερ να τον νικά και να στέλνει τα "πάντσερ" στον τελικό.
11 / 7 / 1982 ΙΣΠΑΝΙΑ: ΙΤΑΛΙΑ - ΔΥΤΙΚΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ 3-1 (Τελικός)
Το 12ο Παγκόσμιο Κύπελλο διεξήχθη το 1982 στην Ισπανία και για πρώτη φορά συμμετείχαν 24 εθνικές ομάδες. Η δομή της διοργάνωσης διέφερε από τις προηγούμενες, καθώς στο πρώτο γύρο οι ομάδες χωρίζονταν σε έξι ομίλους των τεσσάρων. Η νίκη αντιστοιχούσε σε δύο βαθμούς και η ισοπαλία σε έναν. Στον επόμενο γύρο περνούσαν οι δύο πρώτες ομάδες κάθε ομίλου και χωρίζονταν σε τέσσερις ομίλους τριών ομάδων. Στον τελικό βρέθηκαν αντιμέτωπες η Ιταλία με τη Δυτική Γερμανία, με τους «Ατζούρι» να θεωρούνται το αδιαμφισβήτητο φαβορί, κάτι που φάνηκε και στο «Σαντιάγκο Μπερναμπέου», στις 11 Ιουλίου του 1982.
Η ανάπαυλα βρήκε ισόπαλες τις δύο ομάδες, με τους Ιταλούς να έχουν χάσει πέναλτι με τον Καμπρίνι στο 24ο λεπτό, ωστόσο να έχουν δείξει αποφασισμένοι να κατακτήσουν το τρίτο τρόπαιο της ιστορίας τους. Στο 57ο λεπτό της αναμέτρησης, ύστερα από εκτέλεση φάουλ λίγο έξω από τη περιοχή των Δυτικογερμανών, ο θρυλικός Πάολο Ρόσι, με εκπληκτική κεφαλιά, στέλνει τη μπάλα στα δίχτυα και σημειώνει το 1-0 για τους «Ατζούρι». Με δύο γρήγορες αντεπιθέσεις, οι Ιταλοί ανέβασαν τον δείκτη στο 3-0, με γκολ των Ταρντέλι (69') και Αλτομπέλι (81'). Οι Δυτικογερμανοί κατάφεραν να μειώσουν με τον Μπράιτνερ στο 83ο λεπτό.
Το τρόπαιο παρέλαβε ο 40χρονος αρχηγός και γκολκίπερ των Ιταλών, Ντίνο Τζοφ, παρόντος του προέδρου της Ιταλικής Δημοκρατίας, Σάντρο Περτίνι. Αξέχαστη θα μείνει σε κάθε Έλληνα φίλαθλο, η φράση του θρυλικού Γιάννη Διακογιάννη, που μετέδιδε τον τελικό του 82: «το μπρίο και η φαντασία νίκησαν το ποδόσφαιρο των ρομπότ».
22 / 6 / 1986 ΜΕΞΙΚΟ: ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ - ΑΓΓΛΙΑ 2-1 (Προημιτελικός)
Η κόντρα των δύο χωρών είχε ξεπεράσει τις τέσσερις γραμμές του γηπέδου εξαιτίας του προ τετραετίας πολέμου των Φόκλαντς. Ούτε με καθαρά ποδοσφαιρικά κριτήρια, πάντως, τα πράγματα ήταν ρόδινα. Η αδικία που υπέστη η Αργεντινή από την Αγγλία στον προημιτελικό της διοργάνωσης του 1966, ο χαρακτηρισμός του Αλφ Ράμσεϊ προς τους παίκτες της "αλμπισελέστε" (τους αποκάλεσε "ζώα") και η διαιτητική "σφαγή" της Εστουδιάντες στον τελικό του Διηπειρωτικού Κυπέλλου του 1968 από την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ είχαν ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί εχθρικό κλίμα μεταξύ των δύο χωρών.
"Ξεχάστε την πολιτική και απλά σεβαστείτε αυτές τις δύο ομάδες", είχε προστάξει ο Ντιέγκο Μαραντόνα πριν από τον προημιτελικό, όμως, τα επεισόδια επί Μεξικανικού εδάφους δεν έλειψαν. Ο τελευταίος πρωταγωνίστησε για διαφορετικούς λόγους στην αναμέτρηση της 22ας Ιουνίου και με δύο δικά του, ιστορικά τέρματα που ονομάστηκαν ''το χέρι του θεού'' και το γκολ του αιώνα, έδωσε τη νίκη στην "αλμπισελέστε" με 2-1 (ο Γκάρι Λίνεκερ είχε μειώσει λίγο πριν από το φινάλε). Η δήλωση του Ρομπέρτο Περφούμο (σ.σ. παλιός Αργεντινός διεθνής) τα λέει όλα. "Η κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου το 1986 ήταν δευτερευούσης σημασίας για εμάς. Η νίκη επί της Αγγλίας ήταν ο πραγματικός μας στόχος".
Όσον αφορά τα δύο γκολ, ο τεχνικός των ηττημένων Μπόμπι Ρόμπσον είχε πει: "Το πρώτο ήταν ντροπή, ένα τρομερό λάθος. Το δεύτερο, όμως, ήταν ένα θαύμα. Είχε τέτοια χάρη, τέτοια ισορροπία... Δεν μου άρεσε που μπήκε, αλλά δεν είχα παρά να το θαυμάσω". Ο Μαραντόνα, από την πλευρά του, έγραψε στην αυτοβιογραφία του: "Μερικές φορές σκέφτομαι ότι ήταν καλύτερο εκείνο με το χέρι. Είχα την αίσθηση ότι κλέβω το πορτοφόλι των Άγγλων. Αν και πριν από το ματς είχαμε πει ότι το ποδόσφαιρο δεν σχετίζεται με τον πόλεμο, γνωρίζαμε ότι είχαν σκοτωθεί σαν πουλάκια πολλοί Αργεντίνοι. Και αυτό ήταν εκδίκηση".
29 / 6 / 1986 ΜΕΞΙΚΟ: ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ - ΔΥΤΙΚΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ 3-2 (Τελικός)
Το 1986, το Μεξικό έγινε η πρώτη χώρα που διοργάνωσε το Παγκόσμιο Κύπελλο για δεύτερη φορά (η πρώτη ήταν το 1970). Στο τελικό της διοργάνωσης βρέθηκαν αντιμέτωπες η Αργεντινή με τη Δυτική Γερμανία. Ο Ντιέγκο Μαραντόνα οδήγησε την ομάδα του σε νίκη στα προημιτελικά, εναντίον της Αγγλίας, πετυχαίνοντας και τα δύο γκολ της Αργεντινής. Στο πρώτο χρησιμοποίησε το χέρι του (το γνωστό «Χέρι του Θεού»), ενώ στο δεύτερο διέσχισε το μισό γήπεδο και πέρασε τους πάντες, πετυχαίνοντας, ίσως, το ιστορικότερο γκολ του θεσμού. Οι Δυτικογερμανοί είχαν αποκλείσει το Μεξικό στα πέναλτι, καθώς και την Εθνική Γαλλίας.
Ο Χοζέ Λουίς Μπράουν άνοιξε το σκορ για την Αργεντινή, μπροστά σε 115.000 θεατές, στο κατάμεστο στάδιο Αζτέκα. Ο Χορχέ Βαλντάνο διπλασίασε τα τέρματα για τους «αλμπισελέστε», αλλά οι Ρουμενίνγκε (74') και Φέλερ (80') ισοφάρισαν σε 2-2 και έδωσαν νέα τροπή στην αναμέτρηση. Ο Χόρχε Μπουρουσάγκα χάρισε τελικά τη νίκη στην Αργεντινή με τέρμα που σημείωσε στο 83ο λεπτό και διαμόρφωσε το τελικό 3-2. Η Αργεντινή κατέκτησε το δεύτερο Παγκόσμιο Κύπελλο της ιστορίας της και το μοναδικό για τον θρυλικό, Ντιέγκο Μαραντόνα.
3 / 7 / 1994 Η.Π.Α: ΡΟΥΜΑΝΙΑ - ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ 3-2 (Φάση των 16)
Έξι ώρες πριν από τη σέντρα της τελευταίας αναμέτρησης του ομίλου με την Βουλγαρία, ο Ντιέγκο Μαραντόνα βρέθηκε θετικός σε χρήση εφεδρίνης και αποκλείστηκε από το Παγκόσμιο Κύπελλο των ΗΠΑ. Την ίδια τύχη έμελλε να έχει και η Αργεντινή λίγες ημέρες αργότερα. Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι η "αλμπισελέστε" έχασε σκοπίμως από την Βουλγαρία για να αποφύγει την Ιταλία, ωστόσο ακόμα κι αν έγινε έτσι, αυτή η απόφαση δεν της βγήκε σε καλό, αφού η Ρουμανία του Γκέοργκε Χάτζι δεν αστειευόταν, παρά την απουσία του τιμωρημένου Φλορίν Ραντουτσόιου.
Η Βαλκανική ομάδα είχε συντριβεί 4-1 από την Ελβετία στο δεύτερο ματς του πρώτου ομίλου, αλλά η νίκη με 1-0 επί των διοργανωτών (το γκολ ο Νταν Πετρέσκου) ήταν αρκετή για να την προωθήσει στην κορυφή. Το πρώτο 20λεπτο του ματς αποδείχθηκε ροντέο. Ο Άμπελ Μπάλμπο έχασε τετ-α-τετ στο 10' κι ένα λεπτό αργότερα ο Ίλιε Ντουμιτρέσκου άνοιξε το σκορ με απευθείας εκτέλεση φάουλ. Χωρίς τον τιμωρημένο Μαραντόνα και τον τραυματία Κλαούντιο Κανίγια, ο Γκαμπριέλ Μπατιστούτα έδωσε σκληρή μάχη στα αντίπαλα καρέ και τελικά ισοφάρισε άμεσα με πέναλτι, όμως, στο 18ο λεπτό ο Χάτζι έκανε μία τρομερή ασίστ στον Ντουμιτρέσκου κι εκείνος ξανάδωσε το προβάδισμα στην ομάδα του Άνχελ Ιορντανέσκου.
Οι παίκτες του Άλφιο Μπασίλε πάλεψαν για την ισοφάριση, αλλά όταν ο Χάτζι έγραψε το 3-1 στο 58', η πλάστιγγα έγειρε υπέρ της Ρουμανίας. Το τελικό 3-2 (μείωσε ο Μπάλμπο στο 75') υποχρέωσε τον Ιορντανέσκου στην εξής δήλωση: "Είναι η μεγαλύτερη στιγμή στην ιστορία του ποδοσφαίρου μας. Για πρώτη φορά μετά την επανάσταση (αναφέρεται στην ανατροπή του Τσαουσέσκου) ο κόσμος παίρνει τέτοια χαρά".
17 / 7 / 1994 Η.Π.Α: ΒΡΑΖΙΛΙΑ - ΙΤΑΛΙΑ 0-0 πέν. 3-2 (Τελικός)
Το 1994, βρέθηκαν αντιμέτωπες στο τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου, οι δύο ισχυρότερες Εθνικές ομάδες του θεσμού, Βραζιλία και Ιταλία. Η Βραζιλία απέκλεισε τις ΗΠΑ, την Ολλανδία και τη Σουηδία, ενώ η Ιταλία άφησε εκτός θεσμού την Ισπανία και, την έκπληξη της διοργάνωσης, τη Βουλγαρία. Αν και οι δύο ομάδες δεν πρόσφεραν το αναμενόμενο θέαμα, καθώς στη κανονική της διάρκεια η αναμέτρηση έληξε με σκορ 0-0, ο τελικός του ’94, αποτελεί τον πρώτο του θεσμού που καθορίστηκε στα πέναλτι.
Στη δραματική εκείνη διαδικασία, η Βραζιλία στέφθηκε πρωταθλήτρια κόσμου με 3-2, όταν ο θρυλικός Ιταλός στράικερ, Ρομπέρτο Μπάτζιο, αστόχησε και χάρισε τη νίκη στους «σελεσάο». Αυτό ήταν το τέταρτο Παγκόσμιο Κύπελλο για την Εθνική Βραζιλίας και έσπασε νέο ρεκόρ για τη διοργάνωση. Ήταν επίσης ο πρώτος τελικός στην ιστορία του Παγκοσμίου Κυπέλλου, όπου μια ομάδα κατέκτησε το τρόπαιο χωρίς να σκοράρει στη κανονική διάρκεια και στη παράταση.
12 / 7 / 1998 ΓΑΛΛΙΑ: ΓΑΛΛΙΑ - ΒΡΑΖΙΛΙΑ 3-0 (Τελικός)
Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1998 διεξήχθη στη Γαλλία και ήταν η πρώτη φορά που συμμετείχαν 32 ομάδες. Στο τελικό του Σταντ ντε Φρανς βρέθηκαν αντιμέτωπες η Γαλλία με τη Βραζιλία, με τη τελευταία να θεωρείται το αδιαμφισβήτητο φαβορί, καθώς με ποδοσφαιριστές όπως τους Ρονάλντο, Ρομπέρτο Κάρλος, Καφού, Ριβάλντο, Ντενίλσον και Ντούνγκα, η ομάδα του Μάριο Ζάνγκαλο φάνταζε άτρωτη. Ωστόσο, Ο Ζινεντίν Ζιντάν και η παρέα του είχαν άλλη άποψη. Με δύο γκολ του «Ζιζού» (27', 45') και ένα του Εμανουέλ Πετί (90'), οι Γάλλοι διαμόρφωσαν το τελικό 3-0 και κατέκτησαν το τρόπαιο για πρώτη φορά στην ιστορία τους.
Μετά τον αγώνα οι φημολογίες σχετικά με τη κακή εμφάνιση των Βραζιλιάνων οργίαζαν. Άλλες μιλούσαν για νευρικό κλονισμό του Ρονάλντο (ακόμη και καρδιακή προσβολή) πριν την αναμέτρηση, ενώ άλλες ακόμα και για δωροδοκία των Βραζιλιάνων για να «χαρίσουν» το παιχνίδι στους Γάλλους. Όπως και να ‘χει, η Γαλλία έγινε η 7η Εθνική στην ιστορία του θεσμού που καταφέρνει να βρεθεί στο υψηλότερο βάθρο του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Επιπλέον, ήταν η πρώτη οικοδέσποινα που κατάφερε να κατακτήσει το τρόπαιο ύστερα από 20 χρόνια (1978 Αργεντινή).
4 / 7 / 2006 ΓΕΡΜΑΝΙΑ: ΓΕΡΜΑΝΙΑ - ΙΤΑΛΙΑ 0-2 (Ημιτελικός)
"Δεν έχουμε καμία ελπίδα. Όλοι καταφέρονται εναντίον της Γερμανίας. Το συναίσθημα είναι υπέροχο", είχε δηλώσει με αρκετή δόση χιούμορ πριν από τον ημιτελικό του 2006 ο Μίχαελ Μπάλακ. Η Γερμανία είναι γνωστή "καταφερτζού" του παγκοσμίου ποδοσφαίρου με τρία Μουντιάλ και άλλα τόσα Euro στο παλμαρέ της, ωστόσο στις προηγούμενες έξι μονομαχίες της με την Ιταλία (σε μεγάλες διοργανώσεις), δεν είχε σημειώσει ούτε μία νίκη. Επιπλέον, λίγους μήνες νωρίτερα η οικοδέσποινα είχε χάσει 4-1 από τους "ατζούρι" σε φιλική αναμέτρηση.
Το ματς, όμως, είχε οριστεί να διεξαχθεί στο "Βεστφάλεν", όπου τα "πάντσερ" μετρούσαν 13 νίκες και μία ισοπαλία. Ο αγώνας μπορεί να μην είχε την εξέλιξη και τη συναρπαστική διακύμανση στο σκορ, όπως για παράδειγμα ο ημιτελικός του 1970 στο Μουντιάλ του Μεξικού, ωστόσο πέρασε στην ιστορία ως ένας από του πιο δραματικούς στην ιστορία της διοργάνωσης. Οι περισσότεροι παίκτες του Μαρσέλο Λίπι (Τζιανλουίτζι Μπουφόν, Φάμπιο Καναβάρο, Αλεσάντρο ντελ Πιέρο, Αντρέα Πίρλο, Τζενάρο Γκατούζο κ.ά.) ανήκαν σε συλλόγους που εμπλέκονταν στο σκάνδαλο Calciopoli. Ταξίδεψαν στην Γερμανία με σκοπό να κρατήσουν ψηλά τη σημαία του Ιταλικού ποδοσφαίρου.
Και τα κατάφεραν. Το ματς δεν είχε πολλές φάσεις στην κανονική διάρκεια, εν αντιθέσει με την παράταση, όπου ο Λίπι έκανε πιο επιθετικογενή την ομάδα του και δικαιώθηκε. Οι Αλμπέρτο Τζιλαρντίνο και Τζιανλούκα Τζαμπρότα βρήκαν δοκάρι, αλλά οι Φάμπιο Γκρόσο και Ντελ Πιέρο σκόραραν με διαφορά λίγων δευτερολέπτων στην εκπνοή της παράτασης, διαμορφώνοντας το τελικό 0-2. Την επόμενη μέρα η "Gazzetta dello Sport" θυμήθηκε την τρομερή Ιταλο-Γερμανική μονομαχία του 1970, ενώ η "Bild" έβαλε στο εξώφυλλό της μία φωτογραφία του Γίργκεν Κλίνσμαν, τα χέρια του οποίου κάλυπταν το πρόσωπό του και έγραφε: "Έτσι κι αλλιώς είστε ήρωες. Κλαίμε μαζί σας".
9 / 6 / 2006 ΓΕΡΜΑΝΙΑ: ΙΤΑΛΙΑ - ΓΑΛΛΙΑ 1-1 πέν. 6-4 (Τελικός)
Ο τελικός του 2006, έφερνε αντιμέτωπες τη καλύτερη επίθεση με τη καλύτερη άμυνα του θεσμού, από τη μία την Ιταλία, με ένα γκολ παθητικό, και από την άλλη τη Γαλλία, η οποία με οδηγό τον Ζιντάν, είχε αποκλείσει την Ισπανία, τη Βραζιλία και τη Πορτογαλία. Μόλις στο 7ο λεπτό της αναμέτρησης, ο Ζιντάν, με εκτέλεση πέναλτι, ανοίγει το σκορ για τη Γαλλία. Οι Ιταλοί απάντησαν γρήγορα, με καρφωτή κεφαλιά του Ματεράτσι, ύστερα από εκτέλεση κόρνερ του Πίρλο στο 12ο λεπτό. Στη κανονική διάρκεια της αναμέτρησης, δεν σημειώθηκαν άλλα τέρματα και ο τελικός οδηγήθηκε στη παράταση.
Το 110ο λεπτό της παράτασης, έχει χαραχθεί μόνιμα στη μνήμη κάθε ποδοσφαιρόφιλου, καθώς ήταν η στιγμή που ο Ζιντάν βλέπει τη κόκκινη κάρτα και αποβάλλεται από τον τελικό. Είχε προηγηθεί μια αψιμαχία με τον Ματεράτσι και, εν βρασμώ ψυχής, ο Ζιντάν τον χτύπησε με το κεφάλι στο στήθος και τον έριξε στο χορτάρι. Φυσικά, αυτή η κίνηση θεωρείται απαράδεκτη και ο Γάλλος άσος είδε δικαίως τη κόκκινη κάρτα. Ωστόσο, όλος ο κόσμος παρακολουθούσε τον «Ζιζού» να αποχαιρετά την ενεργό δράση ταπεινωμένος και εμφανώς μετανιωμένος.
Όπως και να 'χει, εμείς θα θυμόμαστε τον Ζιντάν για το μοναδικό του ταλέντο και για τις απίστευτες ποδοσφαιρικές στιγμές που μας έχει χαρίσει.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
(Κάντε κλικ στις φωτογραφίες για μεγέθυνση)
(1) :
http://www.wehellas.gr/forum/topic/27394-dhaaeuoiei-eydhaaeei-dhiaeiooeassnio-world-cup/
(2) :
http://www.sansimera.gr/articles/141
(3) :
http://www.e-soccer.gr/afieromata/mundial/item/1762-to-tropaio-tou-mountial
(4) :
http://coolweb.gr/mundial-istoria-pos-ksekinise/
(5) :
http://www.newsbeast.gr/sports/arthro/300026/oi-10-pio-istorikoi-telikoi-tou-pagosmiou-kupellou
(6) :
http://www.contra.gr/Soccer/World/WorldCup/mundial2014/oi-koryfaioi-agwnes-sthn-istoria-toy-pagkosmioy-kypelloy.2819046.html
(7) :
http://www.e-soccer.gr/afieromata/istoria-tou-podosfairou
(8) :
http://www.e-typos.com/files/1/migrated/printed/pdf/MOUNDIAL.pdf
(9) :
http://www.sansimera.gr/articles/157
(10) :
http://www.fifa.com/fifa-tournaments/archive/worldcup/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου