ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ : ΝΑΪΤΕΣ ΙΠΠΟΤΕΣ (ΜΕΡΟΣ Γ')

ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΙΠΠΟΤΩΝ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

ΟΙ ΝΑΙΤΕΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Το Βασίλειο της Κύπρου ήταν ένα Σταυροφορικό Βασίλειο κατά την περίοδο του Μεσαίωνα. Ιδρύθηκε το 1197, έξι χρόνια μετά από την κατάληψη της Κύπρου από τον Ριχάρδο το Λεοντόκαρδο το 1191, κατά την Γ' Σταυροφορία. Καταλύθηκε όταν το 1489 η Βασίλισσα Αικατερίνη Κορνάρο παραχώρησε, ως κληρονομιά, το νησί στη Βενετία. Κατά την Γ' Σταυροφορία ο στόλος του Ριχάρδου μετά από μία καταιγίδα προσορμίστηκε στην Κύπρο. Είχαν χάσει μερικά καράβια από την καταιγίδα, και σε ένα από αυτά βρίσκονταν η Ιωάννα, η Βερεγγάρια (μέλλουσα σύζυγος του Ριχάρδου) και ένα μεγάλο τμήμα των χρημάτων που είχαν συγκεντρωθεί για τη σταυροφορία. Λίγες ημέρες αργότερα ανακάλυψαν ότι οι επιβάτες είχαν αιχμαλωτιστεί από τον ηγεμόνα της Κύπρου, τον Ισαάκιο Κομνηνό, τον άνθρωπο που απόσχισε την Κύπρο από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Ο Ριχάρδος κυρίευσε την Κύπρο, απελευθέρωσε τους δικούς του, αιχμαλώτισε τον Ισαάκιο Κομνηνό και πούλησε αμέσως το νησί στους Ναΐτες Ιππότες...

Ένα χρόνο αργότερα οι Ναΐτες Ιππότες επέστρεψαν το νησί στον Ριχάρδο, μετά από εξέγερση των κατοίκων κατά της σκληρής διακυβέρνησης και της βαριάς φορολογίας που είχαν επιβάλει, την οποία κατέπνιξαν το Πάσχα του 1192. Ο Ριχάρδος το πούλησε στον έκπτωτο Γάλλο βασιλιά της Ιερουσαλήμ Γκι ντε Λουζινιάν, σαν αντάλλαγμα για την παραίτησή του από τα δικαιώματά του στο Βασίλειο της Ιερουσαλήμ. Το1197, όταν στην εξουσία ήταν ο αδελφός του Γκι, ο Αμωρί ή Αμάλριχος, η Κύπρος αναγνωρίστηκε ως Βασίλειο. Το Βασίλειο της Κύπρου αποδείχθηκε το μακροβιότερο από τις κατακτήσεις των Σταυροφόρων, μέχρι το 1489 και κρατήθηκε ως Βενετική κτήση μέχρι το 1571, όταν έπεσε στα χέρια των Τούρκων.

Στη διάρκεια του πρώτου αιώνα των Σταυροφοριών, η Κύπρος αποτελούσε επαρχία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Το 1184, ο Ισαάκ Δούκας Κομνηνός, κυβερνήτης της Αρμενίας, ο οποίος είχε ήδη, κατά το παρελθόν, επιχειρήσει να ανεξαρτητοποιηθεί, αναγκάστηκε να βρει καταφύγιο στην Κύπρο. Με ψευδή αυτοκρατορικά έγγραφα, κατόρθωσε να αναγνωριστεί ως κυβερνήτης του νησιού από τι τοπικές αρχές, και σύντομα κατέστη αυτόνομος, και στη συνέχεια αυτοανακηρύχτηκε Αυτοκράτορας της Κύπρου. Η Αυτοκρατορία επεχείρησε να επανακτήσει τον έλεγχο της Κύπρου, αλλά ο Βυζαντινός στόλος που επέδραμε, απωθήθηκε από στολίσκο που έστειλε ο Βασιλιάς της Σικελίας, Γουλιέλμος Β' ο Καλός.

Ιστορικά Στοιχεία

Στη διάρκεια της Γ' Σταυροφορίας, ο Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος, αλλάζοντας πορεία λόγω καταιγίδας, έφτασε στην Κύπρο, όπου ο Ισαάκ Κομνηνός επέταξε ένα από τα πλοία του ως ναύλα. Ο Ριχάρδος, τότε, αποβίβασε το στράτευμά του και νίκησε, χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία, τον Ισαάκ Κομνηνό, και στη συνέχεια κατέλαβε σε σύντομο χρονικό διάστημα το σύνολο του νησιού (τέλη Μαρτίου 1191). Καθώς δεν ήξερε τι να κάνει την νέα του αυτή κατάκτηση, ο Ριχάρδος την πούλησε στο Τάγμα των Ναϊτών, το οποίο κατέστειλε, με ιδιαίτερα βίαιο τρόπο, την εξέγερση του ντόπιου πληθυσμού αλλά επέστρεψαν το νησί στον Ριχάρδο.

Ο οποίος υποχρεώθηκε να τους επιστρέψει στο χρηματικό ύψος της μεταξύ τους συναλλαγής (συν μια οικονομική για την καταστολή της εξέγερσης του Ελληνικού πληθυσμού). Τελικώς, ο Ριχάρδος μεταπώλησε το νησί στον Γκι ντε Λουζινιάν, ο οποίος είχε εκδιωχθεί από το Βασίλειο της Ιερουσαλήμ από τους ίδιους τους βαρόνους του. Ο Γκι εγκαταστάθηκε με τριακόσιους ιππότες και διακόσιους ιπποκόμους, οι οποίοι είχαν μόλις χάσει τις κτήσεις τους, λόγω των κατακτήσεων του Σαλαντίν στους Αγίους Τόπους. Ο Γκι ντε Λουζινιάν πέθανε τον Απρίλιο του 1194 : Ο αδερφός του, Αμωρί τον διαδέχτηκε. Δίκαιος και σοφός διοικητής, ξεκίνησε από την αναδιανομή των φέουδων ώστε να διατηρήσει στην κατοχή του επαρκές σε έκταση γαίες.

Στην συνέχει ανέλαβε την διαμόρφωση της εκκλησιαστικής διοίκησης: Ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με την Αγία Έδρα για την δημιουργία Λατινικής αρχιεπισκοπής στην Λευκωσία και τριών επισκοπών στην Πάφο, την Λεμεσό και την Αμμόχωστο. Τέλος, ξεκαθάρισε το καθεστώς του νησιού: Ο αδερφός του, Γκι είχε διατελέσει ως βασιλιάς, με την έγκριση της Γαλλίας, καθώς δεν ήταν παρά ένας απλός άρχοντας του νησιού. Ο Αμωρί απευθύνθηκε στην Αγία Έδρα και την Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, και έλαβε το 1195 από τον Αυτοκράτορα Ερρίκο ΣΤ' τον τίτλο του Βασιλιά της Κύπρου. Μέσω γάμου, ο Αμωρί έγινε επίσης Βασιλιάς της Ιερουσαλήμ, αλλά τα δύο βασίλεια χωρίστηκαν με τον θάνατό του το 1205.

Ο γιος του, Ούγος Α' τον διαδέχτηκε στην Κύπρο, αλλά πέθανε σε ηλικία, μόλις, 23 ετών το 1218, αφήνοντας πίσω του έναν γιο ηλικίας εννέα μηνών, τον Ερρίκο Α'. Η βασιλομήτωρ, Αλίκη της Καμπανίας, ανέθεσε την αντιβασιλεία στον Ζαν ντ' Ιμπελάν, τον οποίον διαδέχτηκε ο Ζαν ντ' Ιμπελάν το 1227. Στις 21 Ιουλίου 1228, ο Αυτοκράτορας Φρειδερίκος Β', ως επικεφαλής της ΣΤ' Σταυροφορίας, αποβιβάστηκε στην Λεμεσό. Ως ανώτατος άρχοντας του βασιλείου, απαίτησε να αναλάβει την αντιβασιλεία. Η αυταρχική αυτή συμπεριφορά είχε ως αποτέλεσμα της οργή των τοπικών ευγενών εναντίον του.

Και ο Πόλεμος των Λομβαρδών ξεκίνησε μεταξύ των εκπροσώπων του Αυτοκράτορα, από την μία πλευρά, και τους βαρόνους της Κύπρου και της Συρίας από την άλλη, ο οποίος δεν σταμάτησε παρά μόνο το 1233 με την νίκη των βαρόνων, υπό την ηγεσία του Ερρίκου Α', ο οποίος είχε μόλις ενηλικιωθεί, και του Ζαν ντ' Ιμπελάν. Το 1247, ο Πάπας Ιννοκέντιος Δ', απείλαξε το Βασίλειο από κάθε απόδοση τιμών στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Ο Ερρίκος Α' πέθανε το 1253, κι έπειτα ο γιος του, Ούγος Β' το 1267. Το στέμμα πέρασε τότε στον ξάδερφό του, Ούγο Γ'. Ο Ούγος Γ' κληρονόμησε, επίσης, το Βασίλειο της Ιερουσαλήμ και επεχείρησε να αγωνιστεί για την επιβίωσή του.

Αλλά απέναντι στην αντίδραση ορισμένων βαρόνων - υποστηρικτών του Καρόλου του Ανζού και αυτή των "Λατίνων" βαρόνων της Κύπρου, οι οποίοι ανέφεραν ότι αδυνατούσαν να τον υπηρετήσουν εκτός του νησιού, αναγκάστηκε να υποχωρήσει. Ο γιος του, Ερρίκος Β' της Κύπρου κατάφερε να αναγνωριστεί ως Βασιλιάς της Ιερουσαλήμ, αλλά δεν κατάφερε να αποτρέψει την κατάληψη του Αγίου Ιωάννη της Άκρας στην ηπειρωτική χώρα, που σηματοδότησε και το τέλος του Βασιλείου της Ιερουσαλήμ.

Στην ίδια την Κύπρο, ξεκίνησε, τότε, μια περίοδος διαμάχεων μεταξύ του Βασιλιά και των ευγενών του Βασιλείου, στην διάρκεια της οποίας βασιλείς εκθρονίστηκαν (Ερρίκος Β') ή δολοφονήθηκαν (Αμωρί Β', Πέτρος Α') και το Βασίλειο της Κύπρου έχασε την ανεξαρτησία του, μεταβαλλόμενο σε προτεκτοράτο της Γένοβας, και μετέπειτα της Βενετίας. Η τελευταία εκθρόνισε και την τελευταία βασίλισσα, Αικατερίνη Κορνάρο, το 1489. Η Βενετία διατήρησε στην κατοχή της το νησί επί 82 έτη.

Το Τάγμα των Ναϊτών στην Κύπρο

Το τάγμα των Ναϊτών ιδρύθηκε το 1118 από λίγους Γάλλους σταυροφόρους ιππότες στα Ιεροσόλυμα, που βρίσκονταν τότε υπό την κατοχή των σταυροφόρων της Δύσης. Επικεφαλής της μικρής αυτής ομάδας ήταν ο ιππότης Ούγος ντε Παγιέν (de Payens) και σκοπός της ήταν η προστασία των Ιεροσολύμων αλλά και των Χριστιανών προσκυνητών. Ο τότε βασιλιάς του βασιλείου των Ιεροσολύμων Βαλδουίνος Β' παραχώρησε στον πρώτο αυτό πυρήνα του τάγματος ως στέγη μια πτέρυγα του παλατιού του, που θεωρούνταν ότι ήταν κτισμένη πάνω στα ερείπια του περίφημου ναού του Σολομώντα, από όπου προήλθε και η ονομασία Ναΐτες. Συγκεκριμένα τους είχε παραχωρηθεί ο χώρος όπου βρισκόταν το τέμενος Κουβάτ ες-Σάχρα που πιστευόταν ότι είχε διαδεχτεί το ναό του Σολομώντα.

''Οι Fréres Templiers, τάγμα στρατιωτικον καi θρησκευτικον, προσλαβòv το όνομα αύτου έκ του Ναού του Σολομώντος˙ κατά τον υπό του Αγίου Βερνάρδου συνταχθέντα κανονισμόν, ol Ναΐται υπεχρεουντο να μή άποφεύγωσι την μάχην και κατά τριπλάσιων ετι εχθρών, να μη εχωσι ποτέ διαρκή τόπον διαμονής, καΐ να μή δίδωσι ποτέ λύτρα. Το τάγμα τούτο βαθμηδόν κατέστη πλουσιώτατον και ισχυροτατον, διότι - Αριθμεί έννεακισχιλίας οικοδομας ας έκέκτητο είς διάφορα μέρη, προς δέ κατείχε το βασίλειον της Κύπρου και μέγα μέρος ττς Συρίας. Ο της Αραγώνος βασιλεύς 'Αλφόνσος θανών τω εκληροδοτησε το βασίλειόν του δλόκληρον· άλλ' ο λαός επαναστατήσας ακύρωσε τήν διαθήκην του''.

Αργότερα ο αριθμός των Ναϊτών ιπποτών άρχισε να πληθαίνει, ιδίως μετά την προπαγάνδα, υπέρ του τάγματος, του αγίου Βερνάρδου του Κλερβό ο οποίος διατύπωσε σε τυπικό και τους κανόνες διαβίωσης των μελών του τάγματος. Έτσι, σε σχετικά σύντομο διάστημα το τάγμα των Ναϊτών έγινε ένα πολύ ισχυρό στρατιωτικό σώμα που συγκέντρωσε και αργότερα ο αριθμός των Ναϊτών ιπποτών άρχισε να πληθαίνει, ιδίως μετά την προπαγάνδα, υπέρ του τάγματος, του αγίου Βερνάρδου του Κλερβό ο οποίος διατύπωσε σε τυπικό και τους κανόνες διαβίωσης των μελών του τάγματος.

Έτσι, σε σχετικά σύντομο διάστημα το τάγμα των Ναϊτών έγινε ένα πολύ ισχυρό στρατιωτικό σώμα που συγκέντρωσε και τεράστιο πλούτο και απέκτησε κτήματα και άλλες περιουσίες σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Στην απόκτηση της τεράστιας δύναμής του συνέβαλε αποφασιστικά η παπική εύνοια. Ο πάπας, με βούλα του, είχε καταστήσει το τάγμα ανεξάρτητο που δεν υπαγόταν στην εξουσία κανενός εκκλησιαστικού αξιωματούχου παρά ήταν υπόλογο μόνο στον ίδιο. Του παραχώρησε ακόμη και άλλα σημαντικά προνόμια, όπως το δικαίωμα να διατηρεί δικούς του εξομολογητές. Το απάλλαξε, επίσης, από κάθε είδους φορολογία. Η οργάνωση του τάγματος ήταν αυστηρά ιεραρχημένη και επικεφαλής ήταν ο λεγόμενος μέγας μάγιστρος, με βαθμό ηγεμόνα.

Το 1260 η δύναμη του τάγματος έφτανε στους 20.000 ιππότες. Η έδρα του τάγματος ήταν στα Ιεροσόλυμα, αφού κύριος σκοπός του, εκτός από το μοναχικό βίο, ήταν σύμφωνα με το καταστατικό που συντάχτηκε το 1128, η δια των όπλων υπεράσπιση του Αγίου Τάφου μπροστά στην απειλή από τους μη Χριστιανούς. Όμως μετά τον εκτοπισμό των Χριστιανών από τη Συρία και την Παλαιστίνη και την επικράτηση και πάλι των Μωαμεθανών, εκτοπίστηκαν από εκεί και οι Ναΐτες που το 1291 μετέφεραν την έδρα του τάγματός τους στην Κύπρο. Οι Ναΐτες ιππότες, όταν ακόμη το τάγμα τους δεν ήταν τόσο πολύ ισχυρό, ήταν οι πρώτοι που εγκαθίδρυσαν δυτικού τύπου διοίκηση στην Κύπρο, το 1191.

Το χρόνο αυτό, αφού το νησί κατακτήθηκε από το βασιλιά της Αγγλίας Ριχάρδο το Λεοντόκαρδο που τερμάτισε οριστικά τη βυζαντινή κυριαρχία νικώντας τον ηγεμόνα της Κύπρου Ισαάκιο Κομνηνό, και αφού λεηλατήθηκε άγρια, πουλήθηκε στους Ναΐτες στην τιμή των 100.000 βυζαντίων. Το τάγμα των Ναϊτών έστειλε τότε στην Κύπρο μικρή δύναμη ιπποτών του, υπό την αρχηγία του Αρνό ντε Μπουχάρ. Υπολογίζεται ότι η μικρή αυτή στρατιωτική δύναμη του τάγματος είχε εγκατασταθεί στην πρωτεύουσα Λευκωσία, χρησιμοποιώντας ως έδρα της το κάστρο των Βυζαντινών που όμως δε γνωρίζουμε που ακριβώς βρισκόταν. Η διοίκηση, την οποία επέβαλαν στην Κύπρο, ήταν ιδιαίτερα σκληρή και καταπιεστική απέναντι στο ντόπιο πληθυσμό.

Προφανώς προσπάθησαν, μεταξύ άλλων, να εξασφαλίσουν από το υστέρημα του λαού το μεγάλο χρέος τους στο Ριχάρδο το Λεοντόκαρδο από τον οποίο είχαν αγοράσει το νησί και στον οποίο είχαν προκαταβάλει 40.000 βυζάντια και χρωστούσαν τις υπόλοιπες 60.000. Η σκληρότητά τους δεν άργησε να οδηγήσει το λαό σε εξέγερση, βασικά το λαό της Λευκωσίας που φαίνεται ότι είχε ενισχυθεί και από άλλους από τις γύρω περιοχές. Οι Ναΐτες κλείστηκαν στο κάστρο της Λευκωσίας όπου και πολιορκήθηκαν από το λαό. Το Πάσχα όμως του 1192 (5 Απρίλη) και ύστερα από ολονύκτιες ιεροτελεστείες, οι Ναΐτες έκαναν έξοδο κι έπεσαν στο πλήθος.

Οι Κύπριοι είχαν υποτιμήσει τη μικρή δύναμη των Ναϊτών και πολλοί είχαν, εξάλλου, γλεντήσει και μεθύσει εκείνη την ημέρα του Πάσχα. Έτσι ο λαός της Λευκωσίας αιφνιδιάστηκε και σκορπίστηκε. Οι σιδερόφρακτοι Ναΐτες έπεσαν πάνω στους συγκεντρωμένους και σε ολόκληρη την πόλη συνέβη τρομερή σφαγή, τόση ώστε το αίμα έρεε στον ποταμό Πεδιαίο, όπως γράφει ο Φλώριος Βουστρώνιος. Ακολούθησε ''η λύπη και το κλάμαν'', όπως γράφει ο Λεόντιος Μαχαιράς. Οι ολιγάριθμοι Ναΐτες κατόρθωσαν να επιβληθούν. Ήταν όμως φανερό ότι δε θα μπορούσαν πια με τις μικρές τους δυνάμεις να κρατήσουν για πολύ την Κύπρο.

Και γιατί το μίσος του λαού πολλαπλασιάστηκε και γιατί δε θα μπορούσε να πετύχει ξανά ένας αιφνιδιασμός και γιατί ήταν αδύνατο να ελέγχεται ολόκληρο το νησί και γιατί μεταξύ αυτών και του λαού υπήρχε τώρα ποταμός αίματος. Δεν μπόρεσαν, λοιπόν, να κρατήσουν την Κύπρο ούτε για ένα χρόνο από τότε που την είχαν αγοράσει. Αμέσως ακύρωσαν τη συμφωνία τους με το Ριχάρδο το Λεοντόκαρδο και του επέστρεψαν το νησί. Έτσι, ο Άγγλος βασιλιάς αναζήτησε άλλο αγοραστή. Ο δεύτερος που βρέθηκε ήταν ο Γάλλος ευγενής Γκι (Γουΐδος) ντε Λουζινιάν, ο οποίος και είχε συμβάλει τον προηγούμενο χρόνο στην κατάληψη της Κύπρου.

Ο Γκι ντε Λουζινιάν αγόρασε την Κύπρο στην ίδια τιμή (100.000 χρυσά βυζάντια), πληρώνοντας ως προκαταβολή 40.000 (ποσό που επιστράφηκε στους Ναΐτες) κι αναλαμβάνοντας έναντι του Ριχάρδου το υπόλοιπο χρέος των 60.000. Το χρέος πληρώθηκε στα επόμενα χρόνια από τον ίδιο το Γκι και τον αδελφό του Αμορί. Ο Γκι ντε Λουζινιάν είναι ο ιδρυτής της δυναστείας των Λουζινιανών βασιλιάδων της Κύπρου που κυβέρνησαν το νησί για τους επόμενους τρεις περίπου αιώνες, κατά την περίοδο δηλαδή που είναι γνωστή ως φραγκοκρατία (1192 - 1489). Ωστόσο ο ίδιος ο Γκι ντε Λουζινιάν δεν έγινε βασιλιάς της Κύπρου επειδή πέθανε δύο μόνο χρόνια αργότερα, το 1194, πριν προλάβει να οργανώσει το νησί σε βασίλειο.

Ο Γκι, που το 1180 είχε γίνει κόμης της Γιάφφα και της Ασκαλώνας, είχε στεφτεί βασιλιάς των Ιεροσολύμων το 1186, αλλά έχασε το βασίλειο εκείνο το 1192, οπότε και αγόρασε την Κύπρο. Έτσι, αν και οι απόγονοί του έγιναν βασιλιάδες του νησιού, ο ίδιος πρόλαβε να πάρει μόνο τον τίτλο του κυρίου της Κύπρου. Την Κύπρο οργάνωσε σε βασίλειο ο αδελφός του Αμορί, που επίσημα αναγνωρίστηκε ως τέτοιο το 1197.

Οι Δίκες και ο Αφανισμός των Ναϊτών Ιπποτών στη Γαλλία και στην Κύπρο

Οι Ναΐτες Ιππότες υπήρξαν ένα στρατιωτικοθρησκευτικό τάγμα που ιδρύθηκε το 1119 στους Αγίους Τόπους. Σκοπός τους ήταν η απελευθέρωση των Αγίων Τόπων από από τους Άραβες και Μαμλούκους. Στην διάρκεια του 12ου και 13ου αιώνα αποδείχτηκαν ένα πολύ ισχυρό και αποτελεσματικό όπλο με πειθαρχημένο στρατό που συνδύαζε την θρησκευτική προσήλωση με την μαχητική ικανότητα. Χάρις στις σταυροφορίες συγκέντρωσαν μεγάλο πλούτο στην Παλαιστίνη και Συρία, όπως και στην Ευρώπη, ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου μονάρχες και Πάπες να τους παραχωρούν ξεχωριστά προνόμια και απαλλαγή από φόρους.

Στο τέλος δρούσαν σαν τραπεζίτες επί μεγάλης κλίμακας και ενίοτε ήσαν ο δανειστικός οργανισμός προς τους Βασιλείς όσο και στους Πάπες. Ένα μεγάλο μέρος του διαμετακομιστικού εμπορίου μεταξύ Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αιγύπτου διεξήγετο από τους Ναΐτες με δικά τους πλοία. Η αριθμητική δύναμη των Ναϊτών δεν ήταν μεγάλη. Στα μέσα του 13ου αιώνα οι Ιππότες δεν ξεπερνούσαν τους είκοσι χιλιάδες άντρες. Στη διάρκεια των δύο αιώνων της παρουσίας τους έχασαν τη ζωή τους στις μάχες στη Μέση Ανατολή πάνω από είκοσι χιλιάδες. Ήταν καλά εκγυμνασμένοι για τον πόλεμο και μπορούσαν ν’ αντιμετωπίσουν πολυάριθμο στρατό, καβαλάρηδες στα άλογά τους.

Ζούσαν ομαδικά, χωρίς συζύγους, στο ίδιο στρατόπεδο και με τον ίδιο τρόπο, και ήταν αδέλφια στον πόλεμο και στην ειρήνη. Επίσημα οι εχθροί των Ναϊτών ήσαν οι Μουσουλμάνοι αλλά πολλές φορές συγκρούονταν με χριστιανούς βασιλείς και ηγεμόνες. Η ζωή τους ήταν σκληρή, σπαρτιατική και έχαιραν φήμης πως πολεμούσαν μέχρι τελικής πτώσεως σαν ιεροπολεμικό τάγμα. Το μεγαλύτερο μέρος της εκπαίδευσής τους ήταν να πολεμούν έφιπποι. Το σπουδαιότερο ήταν πειθαρχημένοι, σκληροί πολεμιστές με αρχές. Η οικονομική δραστηριότητα των Ναϊτών προκαλεί μέχρι σήμερα θαυμασμό καθ’ ότι είχαν οργανώσει ένα τεράστιο οικονομικό και τραπεζικό σύστημα.

Όπου κάλυπτε όλο το φάσμα των οικονομικών δραστηριοτήτων των τραπεζών, δανειστικό, φύλαξη πολύτιμων αντικειμένων, καταθέσεων κ.λπ. Μια από τις σημαντικότερες υπηρεσίες που πρόσφεραν ήταν η χρήση των Ναϊτικών κτιρίων για την προστασία και φύλαξη εγγράφων, συμφωνιών, διαθηκών, ενέχυρο δανείων, δωρεές. Η διαχείριση των επιχειρήσεων αυτών βρισκόταν στα χέρια ικανών και ειδικών οικονομολόγων. Οι Άγγλοι βασιλείς χρησιμοποιούσαν το Ναϊτικό ίδρυμα στο Παρίσι σαν θησαυροφυλάκιο. «Βρισκόμαστε μπροστά στις πρώτες τραπεζιτικές εργασίες και οι Ναΐτες ήταν οι πρωτοπόροι του σύγχρονου τραπεζικού συστήματος».

Οι κατά καιρούς σταυροφορίες στους Αγίους Τόπους, πρώτη σταυροφορία 1095, κατάφεραν στην αρχή να καταλάβουν την Ιερουσαλήμ 15 Ιουλίου του 1099 από τους Μουσουλμάνους και να δημιουργήσουν το βασίλειο της Ιερουσαλήμ. Ταυτόχρονα δημιούργησαν διάφορους προμαχώνες και στρατιωτικές βάσεις σε περιοχές της Συρίας, Παλαιστίνης, όπως τα κομητεία και πριγκηπάτα της Τρίπολης, της Αντιόχειας, την Κομητεία της Έδεσσας, που στην πραγματικότητα κυβερνούσε μια ολιγαρχία από Φράγκους ευγενείς. Στις δεκαετίες 1220 και 1230 οι Ναΐτες επεκτάθησαν στην περιοχή Χαλεπίου, διατηρώντας μια βάση ημιανεξάρτητη, και έκαναν ό,τι ήθελαν, παίζοντας τον ρόλο της φύλαξης των κάστρων και πολεμώντας ενάντια στις συχνές επιθέσεις των Μουσουλμάνων.

Η Άκρα κατέστη μεγάλο εμπορικό κέντρο, ισάξιο της Αλεξάνδρειας και της Κωνσταντινούπολης. Πολλοί ευγενείς στη περιοχή έκτιζαν κάστρα και πολυτελή παλάτια. Από την Άκρα εξάγονταν προς την Ευρώπη ζάχαρη, μπαχαρικά, βαφικά υλικά και εξωτικά προϊόντα. Ο πλούτος που απέφερε το εμπόριο, οι κτηματικές περιουσίες και η απαλλαγή οποιονδήποτε φόρων, επέτρεψαν στους Ναΐτες να συσσωρεύσουν μεγάλο πλούτο, προκαλώντας αισθήματα φθόνου και μνησικακίας από ανθρώπους στην Ευρώπη, κατηγορώντας τους Ναΐτες για φιλαργυρία. Στην πραγματικότητα οι Ναΐτες ξόδευαν σημαντικό μέρος του πλούτου τους στην συντήρηση τόσο των κάστρων όσο και των νεοσυλλέκτων, και των αλόγων τους.

Το Τάγμα ξόδευε μεγάλα ποσά επίσης για την συντήρηση του αρχηγείου τους στη πόλη Άκρα που σχημάτιζε μια οχυρωμένη έκταση αρκετών τετραγωνικών μέτρων, όπως και για την άμυνα της πόλης της Άκρας και την συντήρηση των τειχών της πόλεως που ήταν πολύ χοντρά, πάχους είκοσι οκτώ ποδών με πύργους, και τέλος την συντήρηση των ανακτόρων με τα γνωστά χρυσά λιοντάρια στην είσοδο του παλατιού. Είναι εδώ που οι Ναΐτες φύλαγαν τους θησαυρούς τους. Τα μικρά αυτά κρατίδια των Σταυροφόρων, γεωγραφικά εντοπισμένα στην Μέση Ανατολή, με το βλέμμα όμως στραμμένο στη Δύση, διαθέτοντας ισχυρούς υποστηρικτές στη Δύση αλλά και μεγάλους γειτονικούς εχθρούς, τελικά δεν κατάφεραν να επιζήσουν και, με την πτώση της Άκρας το 1291, που επεσημάνθηκε και το οριστικό τέλος της παρουσίας τους στην περιοχή.

Οι λόγοι της κατάρρευσης αυτού του αφύσικου καθεστώτος υπήρξαν κατά πρώτο λόγο γεωγραφικοί, και κατά δεύτερο διπλωματικοί. Οι σταυροφόροι δεν κατάφεραν να δημιουργήσουν και να αναπτύξουν καλές σχέσεις με την Αίγυπτο και το Βυζάντιο, ενώ η Δύση ήταν αρκετά μακρυά, για να τους παρέχει την αναγκαία στρατιωτική και διπλωματική βοήθεια, ικανή να τους διασώσει από τον αφανισμό. Ο τρίτος λόγος ήταν δημογραφικός. Οι Φράγκοι στην περιοχή αποτελούσαν μια μειοψηφία έναντι στην πλειοψηφία των κατοίκων της περιοχής που ανήκε στο ορθόδοξο δόγμα ή ήταν Μουσουλμάνοι, που ποτέ οι Φράγκοι ευγενείς φεουδάρχες δεν κατόρθωσαν να τους θεωρήσουν ίσους πολίτες και να τους ενσωματώσουν.

Μετά την πτώση της Άκρας, το αρχηγείο των Ναϊτών μεταφέρθηκε στην Κύπρο. Ο Βασιλιάς Ερρίκος ΙΙ ανησύχησε τα μέγιστα για τη μαζική άφιξη των Ναϊτών στη νήσο. Στη γενική συνέλευση που κάλεσαν οι Ναΐτες στη Λευκωσία, παρακολούθησαν τετρακόσιοι Ναΐτες, ιππότες, υπαξιωματικοί και απλοί στρατιώτες. Άρχων Μάγιστρος εξελέγη το 1293 ο Ιάκωβος Μολέ, σε αντικατάσταση του προηγούμενου Μάγιστρου που έπεσε υπερασπιζόμενος τα τείχη της Άκρας. Ο Μολέ είχε άριστες σχέσεις με όλους τους μονάρχες της Ευρώπης, όπως και με τον Πάπα Βονιφάτο. Ο Πάπας εξέδωσε μια βούλα που περιελάμβανε, μεταξύ άλλων, πως οι Ναΐτες θα συνέχιζαν να έχουν τα ίδια προνόμια, που απολάμβαναν και στην Κύπρο.

Και ιδιαίτερα θα απαλλάσσονταν από φόρους και πως θα μπορούσαν να διεξάγουν το εξαγωγικό εμπόριο στα λιμάνια της Μέσης Ανατολής και Αιγύπτου με τις δικές τους γαλέρες. Ταυτόχρονα όμως άρχισαν να διαδίδονται, από κάποιους εκδιωχθέντες από το Τάγμα, διάφοροι ισχυρισμοί ενάντια στους Ναΐτες για φιλαργυρία, απάρνηση του Χριστού και σοδομισμό. Ένας απ’ αυτούς ο Εσκουΐν του Φλοράϊν, ηγούμενος της Μονής Μουφοκόν, μετέφερε τις κατηγορίες αυτές στο Βασιλιά της Γαλλίας Φίλιππο ΙV, τον Ωραίο, και αυτός με την σειρά του τις ανέφερε στον Πάπα Κλήμη Ε' το 1305. Ο Πάπας σε κατάσταση σοκ έγραφε στον Βασιλιά: «Μετά δυσκολίας θα μπορούσε ο νους μας να πιστεύσει αυτά τα πολλά και ανήκουστα πράγματα για τον Ναό» (Ναΐτες) δίδοντας οδηγίες για την διεξαγωγή έρευνας.

Στο μεταξύ ο Ιάκωβος Μολέ, ο Άρχων Μάγιστρος, στις 12 Οκτωβρίου 1307 ταξίδευσε από την Κύπρο στο Παρίσι για να παραστεί στην κηδεία της νύμφης του Βασιλιά Φιλίππου ΙV ως ένας υψηλός ευγενής εκπροσωπώντας το Τάγμα. Του προσεφέρθη μάλιστα και η θέση να είναι και ένας από εκείνους που μετέφεραν την σωρό. Την επόμενη όμως στις 13 Οκτωβρίου 1307, κατόπιν οδηγιών του Βασιλιά, συνελήφθη στα καταλύματα του Ναού έξω από το Παρίσι. Τρεις βδομάδες ενωρίτερα ο Βασιλιάς απέστειλε μυστικές οδηγίες στους Λόρδους και Φεουδάρχες σ’ ολόκληρη την Γαλλία για σύλληψη και προφυλάκιση όλων των μελών του Τάγματος, κατηγορώντας τους για εγκλήματα «τόσο τρομερά που κανείς δεν μπορούσε να διανοηθεί».

Μόνο σε μια μέρα συνελήφθησαν δεκαπέντε χιλιάδες ιππότες υπαξιωματικοί και απλά μέλη, ενώ η περιουσία του Τάγματος και των Μελών δημεύτηκε. Ο Πάπας που είχε εκ των υστέρων πληροφορηθεί για τις συλλήψεις έστειλε μια οργισμένη διαμαρτυρία στον Βασιλιά Φίλιππο, εκφράζοντας ταυτόχρονα την οδύνη του για τα βασανιστήρια που υπέστησαν κατά την φυλάκιση τους. Οι Ναΐτες είχαν καταστεί, μεταξύ των άλλων, μεγάλος κίνδυνος για τους διάφορους άρχοντες στη Γαλλία, Ιταλία, Κύπρο και αλλού, γιατί είχαν αποκτήσει ένα καταπληκτικό γόητρο ανάμεσα στους λαούς, ιδιαίτερα ανάμεσα στις χαμηλές τάξεις. Φαίνεται λοιπόν πως έπρεπε να εξευρεθεί τρόπος να φθαρούν.

Από την άλλη ο Βασιλιάς της Γαλλίας είχε δανειστεί τεράστια ποσά από τις τράπεζες των Ναϊτών, τα οποία δεν μπορούσε να επιστρέψει κι έτσι μπορεί κανείς να βγάλει το συμπέρασμα πως τον βόλευε τελικά να φύγουν από την μέση. Οι οδηγίες του Βασιλιά προς τους υπεύθυνους των ανακρίσεων ήσαν πως με κάθε μέσο, συμπεριλαμβανομένων και βασανιστηρίων, έπρεπε να αποσπάσουν τις ομολογίες των κρατουμένων.

Τα Βασανιστήρια που Χρησιμοποιούσε η Ιερά Εξέταση στους Κρατούμενους;

α) Το στεβλωτήριο, κατά το οποίο εκτείνονταν τα μέλη του σώματος πάνω σε μια σχάρα, με αποτέλεσμα να εξαρθρώνονται οι κλειδώσεις,

β) Το στραπάντο, όπου το θύμα εδένετο πισθάγκωνα, συρόταν με σχοινί ψηλά, απ’ όπου αφήνετο να πέσει με αποτέλεσμα την θραύση και θλάση των οστών,

γ) Η τριβή λίπους στις πατούσες, τοποθετούσαν τα πόδια μπροστά στη φωτιά, με αποτέλεσμα πολλές φορές να καίονται και τα οστά να πετάγονται έξω.

Το αποτέλεσμα ήταν πολλοί Ναΐτες να πεθάνουν εξ αιτίας των βασανιστηρίων και του αβάστακτου πόνου. Από την άλλη υπήρχαν εξ ίσου αποτελεσματικές και ψυχολογικές πιέσεις, όπως η στέρηση ύπνου, φαγητού, νερού, απειλή βασανιστηρίων, τρόμος και αποπροσανατολισμός, δέσιμο σε πάσσαλο που είχαν ως αποτέλεσμα να εξαναγκάζουν τους περισσότερους φυλακισμένους να παραδεχτούν οτιδήποτε τους επέβαλλαν να παραδεχτούν. Μέχρι τον Γεννάρη του 1308 εκατόν τριάντα τέσσερεις από τους εκατόν τριάντα οκτώ Ναΐτες που είχαν συλληφθεί στο Παρίσι είχαν παραδεκτεί τις κατηγορίες που τους είχαν αποδοθεί.

Ο ίδιος ο Άρχων Μάγιστρος Ιάκωβος Μολέ, σε δέκα μέρες μετά την σύλληψη του, παραδέκτηκε όλες τις κατηγορίες εκτός εκείνης της σοδομίας. Ο Πάπας Κλήμης Ε', ενώ προηγουμένως δυκολευόταν να πιστέψει τις κατηγορίες, μετά την ομολογία του ίδιου του Άρχοντα Μάγιστρου, άρχισε να αμφιταλαντεύεται. Ακολούθησαν και άλλες ομολογίες υψηλόβαθμων στελεχών ιδιαίτερα αυτής του Ούγου ντε Περό, όπου ο Ναΐτης περιηγητής της Γαλλίας παραδέχτηκε κι αυτός όλες τις κατηγορίες. Ο Πάπας δεν είχε άλλη επιλογή από του να αποδεχτεί το πραξικόπημα του Βασιλιά ενάντια στους Ναΐτες ως πράξη ήδη τετελεσμένων.

Στις 27 Νοεμβρίου 1307, μετά την ομολογία του Μολέ, ο Πάπας απέστειλε επιστολή σε όλους τους Βασιλείς, Πρίγκηπες και Λόρδους της Χριστιανοσύνης, ζητώντας τους «συνετά, διακριτικά και μυστικά» να συλλάβουν όλους τους Ναΐτες και να δημεύσουν τις περιουσίες τους προς όφελος της Εκκλησίας. Η Βούλα του Πάπα Κλήμη, όπου διέτασσε την σύλληψη των Ναΐτων σ’ ολόκληρη τη Χριστιανοσύνη, έφερε το όνομα «PASTORALIS PRAEEMINENTIAE».

Οι Κατηγορίες

Η δίκη των Ναϊτών στην Κύπρο άρχισε στις 15 Μαΐου 1308. Οι κατηγορίες ήταν τρομακτικές και σκοπό είχαν να σοκάρουν τους ανθρώπους και να αποδεχθούν τις καταδίκες σαν δίκαιες. Η πρώτη κατηγορία ήταν ότι οι Ναΐτες αρνούνταν την Παναγία και τον Ιησού, χαρακτηρίζοντας τον Χριστό σαν ψευδοπροφήτη. Η ασέβεια των Ναϊτών ήταν τέτοια, έλεγε η κατηγορία, που, κατά την διάρκεια των μυστικών τους τελετών, ποδοπατούσαν τον Σταυρό και στη συνέχεια τον έφτυναν και ουρούσαν πάνω του. Άλλη τρομερή κατηγορία απέβλεπε να κτυπήσει τον ευγενή τρόπο ζωής των Ναϊτών. Από τη στιγμή της εισόδου τους στο Τάγμα, ορκίζονταν να διατηρήσουν την αγνότητά τους.

Σύμφωνα με τις κατηγορίες, οι αξιωματικοί που ήσαν εντεταλμένοι για τις τελετές εισόδου των νέων Ναϊτών, τους υποχρέωναν σε απόδοση φιλιού στο στόμα, στον αμφαλό, στα οπίσθια και τελικά απαιτούσαν από τους νεοφώτιστους να δεχθούν ομοφυλοφιλική σχέση με τους άλλους αδελφούς. Η κατηγορία αυτή στόχευε να προκαλέσει αισθήματα αηδίας, καθότι ο σοδομισμός εθεωρείτο μεγάλο έγκλημα ακολασίας στον Μεσαίωνα. Αυτή όμως η κατηγορία δεν αποδείχθηκε με κανένα τρόπο. Μαζί με αυτή την κατηγορία αναφερόταν ότι οι Ναΐτες είχαν καταργήσει την Θεία Κοινωνία, την εξομολόγηση και την άφεση αμαρτιών που πραγματοποιούσαν οι ίδιοι οι αρχηγοί του Τάγματος.

Η Δίκη των Ναϊτών στην Κύπρο

Η Κύπρος, μετά την πτώση της Άκρας, κατέστη αρχηγείο του Τάγματος με τον Άρχοντα Μάγιστρο Ayme D’ Oselier. Οι σχέσεις των Ναϊτών με τον Βασιλιά της Κύπρου Ερρίκο ΙΙ ήταν μάλλον τεταμένες, γιατί ο Βασιλιάς δεν ήταν πρόθυμος να υποστηρίξει μια νέα σταυροφορία για την επανάκτηση της Παλαιστίνης. Στο τέλος φαίνεται πως οι Ναΐτες υπήρξαν συνεργοί για την εκθρόνισή του τον Απρίλιο του 1306, βοηθώντας τον αδελφό του Amaury de Lusignan να καταστεί Κυβερνήτης Αντιβασιλέας της Κύπρου. Όταν λοιπόν έφτασαν οι οδηγίες του Πάπα στη Νήσο στις 6 Μαΐου 1308, για την δίωξη των Ναϊτών, ο Amaury δεν έδειξε μεγάλο ζήλο για την εφαρμογή τους.

Στις 12 Μαΐου οι Ναΐτες αναγκάστηκαν από τον d’ Ibelin, Πρίγκηπα της Γαλιλαίας, να καταθέσουν τα όπλα και οι περιουσίες τους να τεθούν υπό φύλαξη. Τελικά δέκτηκαν να συγκεντρωθούν σε κάποιο χώρο στην Αρχιεπισκοπή Λευκωσίας. Με την παρουσίασή τους σε δίκη δεν ήθελαν να συμμορφωθούν, οπότε ο Amaury με την απειλή πως, αν δεν υπάκουαν, θα τους θανάτωνε όλους, αναγκάστηκαν να παρουσιαστούν ενώπιόν του κι έτσι η δίκη ξεκίνησε. Σ’ αυτή ο Balawin ιερέας του καθεδρικού ναού της Λευκωσίας έκαμε επίσημη δήλωση μπροστά σε μεγάλη συγκέντρωση του κόσμου πως οι Ναΐτες ήσαν καλοί Χριστιανοί και πως πολέμησαν σκληρά για την Χριστιανική πίστη, ιδιαίτερα στην άμυνα των οχυρών της Safed και Άκρας.

Όταν άρχισε η καταγραφή της περιουσίας των Ναϊτών, ο Ayme με τους πιο πολλούς ιππότες εγκατέλειψαν κρυφά τη Λευκωσία και κατέφυγαν στη Λεμεσό, έτοιμοι να πολεμήσουν. Στο τέλος όμως αναγκάστηκαν να παραδοθούν, αφού στο μεταξύ πρόφθασαν να κρύψουν τους θησαυρούς τους. Τελικά οι ιππότες φυλακίστηκαν στον πύργο της Χοιροκοιτίας και στα Λεύκαρα. Οι αριθμοί των ιπποτών δεν φαίνεται να ήταν μεγάλοι, 83 ιππότες και 35 υπολοχαγοί. Ακολούθησε μεγάλη καθυστέρηση στην παρουσίασή τους σε νέα δίκη που κράτησε μέχρι τον Μάιο του 1310.

Όλοι οι εξωτερικοί μάρτυρες, Πρίγκιπες, Λόρδοι, κληρικοί, απλοί πολίτες που καλέστηκαν ως μάρτυρες στη δίκη, δήλωσαν πως δεν είχαν προσέξει τίποτε το ενοχοποιητικό στην συμπεριφορά των Ναϊτών και πως ήταν καλοί Χριστιανοί. Μεταξύ τους ο J. de Plany που ήταν παρών στις μάχες και στην πτώση της Άκρας, δήλωσε πως πολλοί Ναΐτες θυσίασαν τον εαυτό τους για την Χριστιανοσύνη και πως ο Άρχων Μάγιστρος Quillame de Beauje έπεσε μαχόμενος για την προστασία της πίστης στην Άκρα. Μεταξύ της 5ης και 21ης Μαΐου καλέστηκαν στο εδώλιο να μαρτυρήσουν οι ίδιοι οι ιππότες. Τριάντα από αυτούς ήταν ιππότες και 23 υπολοχαγοί με χρόνια στο Τάγμα από 3 μέχρι 43.

Κανείς δεν παραδέχτηκε τις κατηγορίες ούτε και παραδέχτηκαν οποιεσδήποτε παρεκτροπές από το Χριστιανικό δόγμα. Μεταξύ 1ης και 4ης Ιουνίου παρουσιάσθηκαν 35 πρόσωπα μη μέλη του Τάγματος απ’ όλες τις τάξεις της κοινωνίας. Και αυτοί με την σειρά τους δεν πρόσεξαν τίποτε το επιλήψιμο. Οι διαδικασίες αυτές τερματίστηκαν απότομα, όταν στις 5 Ιουνίου το ακρωτηριασμένο σώμα του κυβερνήτη της Κύπρου Amaury βρέθηκε στα σκαλιά του σπιτιού του. Υπάρχουν υπόνοιες πως οι Ναΐτες είχαν πάρει ενεργό μέρος στη δολοφονία του. Η επιστροφή του Βασιλιά Ερρίκου ΙΙ στην Κύπρο από την εξορία του τον Αύγουστο του 1310 και η συμπεριφορά του έναντι των Ναϊτών όπως ανεμένετο δεν ήταν καθόλου φιλική.

Ταυτόχρονα έφθασε η επιστολή του Πάπα Κλήμη V τον Αύγουστο το 1311, όπου έδινε οδηγίες όπως οι Ναΐτες παρουσιαστούν ξανά σε νέα δίκη και βασανιστούν για την εξασφάλιση ομολογιών, αποστέλλοντας προς τούτο ειδικούς ιεροεξεταστές. Όπως γράφει ο Άγγλος ιστορικός Malcolm Barber, τα αποτελέσματα των δικών αυτών παραμένουν άγνωστα, όπως όμως γράφει ο χρονογράφος Franscesco Amadi, το έτος 1316 ο Άρχων Μάγιστρος Ayme d’ Οselier και πολλοί άλλοι ανώτεροι αξιωματούχοι απέθαναν στα μπουντρούμια των φυλακών στο κάστρο της Κερύνειας από τις κακουχίες. Οι δίκες τόσο στην Κύπρο όσο και στη Γαλλία απέδειξαν πως οι «ομολογίες» εξασφαλίστηκαν ύστερα από φρικτά βασανιστήρια σωματικά και ψυχολογικά.

Ο δικός μας Λεόντιος Μαχαιράς, ύστερα από πολλές δεκάδες χρόνια κάνει αναφορά σ’ αυτά τα γεγονότα στο «Χρονικόν Κύπρου» και επαναλαμβάνει τις οδηγίες του Πάπα προς τον προκαθήμενο της Παπικής Εκκλησίας στην Κύπρο. «Αγαπημένο μας τέκνο χαίρε, έχοντας την Αρχιερατική μας ευλογία. Μάθε μ’ αυτό μας το ανοικτό γράμμα που θα διαβάσεις (πως πρέπει) το σφραγισμένο μας γράμμα να το κρατήσεις ασφαλισμένο σε σίγουρο μέρος και να μη βρεθεί κανένας που να τολμήσει να το ανοίξει και να το διαβάσει, μέχρι την μέρα της Πεντηκοστής που θα έλθει. Τότε, όταν θα πάτε στην εκκλησία και όταν τελειώσει η πρώτη λειτουργία, πριν φύγει ο λαός, ν’ ανοίξετε το (δεύτερο) σφραγισμένο μας γράμμα και να κάμετε αυτό που διατάσσει. Κι αυτό σχετίζεται με Αφορισμό».

Διότι το σφραγισμένο γράμμα έλεγε. «όπως έχει μπροστά μας αποδειχθεί, η Κάστα των Ιπποτών του Τέμπλου βρίσκεται τοποθετημένη στο κακό και αρνείται τον Θεό και όλους τους Αγίους. Γι’ αυτό ορίζουμε όπως, πριν τελειώσει αυτή η μέρα, να δώσεις διαταγή να εκτελεστούν όλοι όσοι βρίσκονται στη χώρα σου και να μη δώσεις έλεος σε κανένα. Και εύχομαι και σ’ εξορκίζω στον Θεό (να υπακούσεις). Και όλα τους τα αγαθά και οι περιουσίες τους που βρίσκονται στη χώρα σου ν’ αποδοθούν στους Σπιταλιώτες. Κι αν, παρ’ ελπίδα, δεν εκτελέσεις την εντολή μου κι αφήσεις έστω κι έναν απ’ αυτούς ζωντανό, να δεχθείς την οργή του Θεού όπως την δέχθηκε ο Ιούδας».

«Ο λόγος του Πάπα μετεφέρθη σ’ όλη την Κύπρο και σκοτώθηκαν όλοι την μέρα της Πεντηκοστής. Μερικοί λέγουν πως ο Πάπας ήρθε σε ρήξη με τον Αρχηγό του Τέμπλου για κάποιον λόγο και αυτό στάθηκε η αφορμή. Και η οργή του Θεού έπεσε πάνω στους Τεμπλιώτες, λόγω των αμαρτιών τους… Και γι’ αυτό τους καθάρισαν όλους μέσα σε μια μέρα και κανένας δεν γλύτωσε γιατί κανένας αναμάρτητος δεν βρισκόταν ανάμεσά τους για να τον σώσει ο Θεός. Κι αυτό ήταν οργή Θεού». «Και όταν τέλειωσε η λειτουργία της Πεντηκοστής σε κάθε πόλη, ανοίχθηκε το σφραγισμένο γράμμα κι άκουσαν όλοι αυτά που έλεγε. Και όταν άκουσαν την διαταγή του Πάπα, σκότωσαν όλους τους Τεμπλιώτες, όπου κι αν βρίσκονταν, πριν τελειώσει η μέρα.

Κι ό,τι είχαν και δεν είχαν αποδόθηκε στο Σπιτάλλι». (Λεόντιου Μαχαιρά, «Εξήγησις της Γλυκείας Χώρας Κύπρου η οποία λέγεται κρόνακα τουτέστιν χρονικόν». Η αναφορά του Λεόντιου Μαχαιρά γύρω από τις δίκες των «Τεμπλιωτών» (Ναΐτες), η οποία γίνεται ύστερα από πολλές δεκάδες χρόνια δεν διαφέρει καθόλου σε ό,τι αφορά το κατηγορητήριο, ιδιαίτερα στα σημεία της ιεροτελεστίας, της εισδοχής νέων μελών, της ομοφυλοφιλίας και της άκρας μυστικότητας που ετηρείτο. Στην αναφορά του γύρω από τις ακατανόμαστες σεξουαλικές πράξεις είναι ταυτόσημη με εκείνο του επίσημου κατηγορητηρίου.

Εκεί όμως που διαφέρει και αξίζει ιδιαίτερης προσοχής, είναι η αναφορά του Χρονικού (σελ. 9) όπου ο Πάπας δίδει κρυφές οδηγίες προς τους προύχοντες της Κύπρου και τους εκπροσώπους του Πάπα στην Κύπρο για τον σφαγιασμό των Ναϊτών σε μια καθορισμένη μέρα και ώρα. Την αναφορά αυτή του Λεόντιου Μαχαιρά δεν την έχουμε συναντήσει σε άλλες επίσημες πηγές ή αξιόπιστα ιστορικά έργα επί του θέματος. Απεναντίας όλα δείχνουν πως οι Ναΐτες της Κύπρου παρουσιάσθησαν σε δίκες και οι οποίες τελικά δεν απέδειξαν τίποτε το ενοχοποιητικό σε βάρος τους.

Πώς Εκμαιεύτηκαν οι Ομολογίες

Οι κατηγορίες λοιπόν ενάντια στους Ναΐτες για πολλούς αξιόλογους ιστορικούς φαίνεται πως είχαν φτιαχτεί με σκοπό την εξόντωσή τους, γιατί ο ρόλος τους έπαυσε να υπάρχει μετά την εκδίωξη των Χριστιανών από την Παλαιστίνη και Συρία. Σ’ αυτό το συμπέρασμα έχουν φτάσει πολλοί αξιόλογοι ιστορικοί αναλυτές. Ο δικός μας Β. Φειδάς γράφει στην Εγκυκλοπαίδεια Λαρούς: «Ο πλούτος του Τάγματος, που θεμελίωσε την δύναμή του έγινε το κίνητρο για την διάλυσή του», ενώ στην «The new Encyclopaedia Britanica», αναφέρεται: «Το πρόβλημα της ενοχής ή όχι των Ναϊτών υπήρξε για αιώνες το θέμα άγριων διαφωνιών.

Η σύγχρονη άποψη τείνει να αποδεκτεί την ιδέα πως οι Ναΐτες υπήρξαν τα θύματα μιας άκρως άδικης και αππορτουνιστικής δίωξης». Το έργο του Θεόδωρου Κ. Πανάου «Ναΐτες στη Μεσόγειο» είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον και διαφωτιστικό πάνω στο θέμα αυτό. Ο Θεόδωρος Κ. Πανάος συμφωνεί με την πιο πάνω διαπίστωση.

Τα Βαθύτερα Αίτια των Δικών

Μέχρι το τέλος του 13ου αιώνα η Γαλλία περνούσε μια περίοδο μεγάλης οικονομικής κρίσης με τον ίδιο τον Βασιλιά να χρωστά τεράστια ποσά στους Ναΐτες που αδυνατούσε να αποπληρώσει. Ταυτόχρονα και ο Πάπας Κλήμης V. κι αυτός Γάλλος, υπήρξε ένας αδύνατος και αναποφάσιστος Πάπας, που σ’ αυτόν απέβλεπαν οι Ναΐτες για προστασία και υποστήριξη, πράγματα που στο τέλος δεν μπόρεσε να τους τα προσφέρει. «Η αποτυχία της Δυτικής Ευρώπης να οργανώσει μια νέα σταυροφορία μετά από τις μεγάλες απώλειες που υπέστησαν οι σταυροφόροι το 1291, είχε σαν αποτέλεσμα να αποδυναμώσει τον ρόλο των Ναϊτών ως μια οργανωμένη και αποτελεσματική στρατιωτική δύναμη.

Έτσι εκτίθενταν εύκολα σε επιθέσεις. Η μεν Γαλλική μοναρχία χρειαζόταν επειγόντως χρήματα, ενώ ο Πάπας Κλήμης V, υποχείριο του Βασιλιά Φιλίππου ΙV, δεν μπορούσε να επέμβει αποτελεσματικά στα τεκταινόμενα και να εμποδίσει την επερχόμενη λαίλαπα. Και τελικά οι ίδιοι οι Ναΐτες, παρόλους τους στενούς δεσμούς τους τόσο με την μοναρχία όσο και με τον Πάπα, φαίνεται πως είχαν ξεπεράσει την χρησιμότητά τους, έτσι παρείχετο τώρα η ευκαιρία στον Βασιλιά για την κατακρεούργηση του Τάγματος και ν’ απαλλαγεί μέσω της ιεράς εξετάσεως από τα βαρειά δάνεια. Υπενθυμίζεται πως η εξάπλωση της «αιρέσεως» υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα που συνετάραξαν την Ευρώπη.

Το γεγονός αυτό έδινε ερείσματα στον Βασιλιά να κατηγορήσει στο κοινό τους Ναΐτες για «αιρετική διαφθορά». Η δίκη που ακολούθησε ενάντια στους Ναΐτες ξεκίνησε σαν αποτέλεσμα των πιο πάνω συγκυριών και περιστάσεων. «The Trials of the Templars» by Malcolm Barber. Και ο Θεόδωρος Κ. Πανάος στο έργο του «Ναΐτες στη Μεσόγειο», καταλήγει στο ίδιο συμπέρασμα: «Κανείς δεν πρέπει να ξεχνάει ότι την εποχή εκείνη οι Ναΐτες είχαν γίνει ο πρώτος κίνδυνος τόσο για τον Βασιλιά Φίλιππο όσο και για τον Πάπα Κλήμη. Οι Ναΐτες είχαν αποκτήσει ένα καταπληκτικό γόητρο ανάμεσα στην κοινωνία και ιδιαίτερα στις χαμηλές τάξεις.

Έπρεπε λοιπόν να βρεθεί τρόπος να φθαρούν στη συνείδηση των απλών ανθρώπων, που ασφαλώς ακούγοντας αυτά (τις κατηγορίες) θα έκαναν πανικόβλητοι τον σταυρό τους». Από την άλλη «είναι πιθανόν ο Φίλιππος», γράφει η Bryson, μια σοβαρή ιστορικός, «να είχε πεισθεί πως οι διαδόσεις για αίρεση, ειδωλολατρία και σεξουαλικές παρεκτροπές ανάμεσα στους αδελφούς και άλλα σοβαρά αμαρτήματα ενάντια στον Θεό, αντιπροσώπευαν την πραγματική κατάσταση πραγμάτων. Ο Βασιλιάς εθωρείτο πως ήταν ένας βαθειά θρησκευόμενος και ευσεβής άνθρωπος. Δίδοντας τις οδηγίες αυτές για την έναρξη των δικών, απέβλεπαν να απαλλάξει την Γαλλία από αυτό που ο ίδιος αντιλαμβανόταν, την φθοροποιό κλίκα αληταρίων.

Οι οδηγίες του για τις συλλήψεις αντικαθρεφτίζουν τον αποτροπιασμό του για ένα Τάγμα που μέχρι τότε εθεωρείτο ο εκπρόσωπος της Εκκλησίας στους Αγίους Τόπους». Anne Gilmour - Bryson, «The Trial of the Templars in Cyprus».

Το Τέλος

Στο τέλος ο Ιάκωβος Μολέ, ο Άρχων Μάγιστρος, όταν τον έφεραν ενώπιον των Καρδιναλίων που απέστειλε ο Πάπας, ανακάλεσε την ομολογία του, την οποία είχε κάνει, όπως δήλωσε, κατόπιν βασανιστηρίων, δείχνοντας τα σημάδια στο σώμα του. Όταν τα αντίκρισαν οι Καρδινάλιοι, «έκλαψαν πικρά και δεν μπορούσαν να αρθρώσουν λέξη», αρνούμενοι να επικυρώσουν τις καταδίκες. Το ίδιο και ο Ούγος ανακάλεσε την ομολογία του. Όταν ο Βασιλιάς Φίλιππος IV πληροφορήθηκε το γεγονός, απείλησε τον Πάπα πως θα τον κατηγορούσε τον ίδιο με τις ίδιες κατηγορίες. Ο Πάπας απάντησε πως προτιμούσε να πεθάνει παρά να καταδικάσει αθώους ανθρώπους. Και τον Φεβρουάριο 1308 διέταξε την Ι.Ε. να αναστείλει τις διώξεις των Ναϊτών.

Κάτω από τις αφόρητες πιέσεις του Βασιλιά Φίλιππου ΙV ο Πάπας για το «καλό της Εκκλησίας» αναγκάστηκε να υπαναχωρήσει και να υποστηρίξει στο τέλος τις καταδίκες των Ναϊτών. Ο Βασιλιάς μπροστά στο κίνδυνο νέας δίκης του Μολέ και Ούγου δίδει αμέσως οδηγίες, συλλαμβάνονται και καίονται την ίδια νύχτα 18 Μαρτίου 1314 σε ένα μικρό νησάκι του Σηκουάνα. Ταυτόχρονα 54 Ναΐτες στοιβάστηκαν σαν ζώα σε άμαξες κοντά στη Μονή Αγίου Αντωνίου και εκάησαν στην πυρά. Στο τέλος όλοι τους χωρίς εξαίρεση αρνήθηκαν τις ομολογίες τους, που είχαν εκμαιευτεί κατόπιν σκληρών βασανιστηρίων.

Η δίκη των Ναϊτών κράτησε καιρό. Η τελική απόφαση για διάλυση του Τάγματος πάρθηκε από την Σύνοδο της Βιέν στις 3 Απριλίου 1312. Στην Κύπρο η διάλυση του Τάγματος αναγνώστηκε επίσημα στις 7 Νοεμβρίου 1313 στον Καθεδρικό Ναό Λευκωσίας.

Ο ΜΥΘΟΣ

Οι Ναΐτες στους Θρύλους

O συσχετισμός των Ναϊτών με όλα τα μεγάλα μυστήρια των καιρών μας διατηρεί το τάγμα στην επικαιρότητα και σήμερα. Μία ατέλειωτη σειρά από θρύλους και λαϊκούς μύθους έχουν ως θέμα τους Ναΐτες και την "αθέατη" πλευρά των δραστηριοτήτων τους. H ραγδαία ανάπτυξη του τάγματος και η τεράστια ισχύς που απολάμβανε σε ολόκληρο το Χριστιανικό κόσμο ώθησαν πολλούς να πιστέψουν ότι κρύβει σημαντικά μυστικά. Οι πρώτοι θρύλοι που έκαναν την εμφάνισή τους έχουν να κάνουν με τον τόπο όπου εγκατέστησαν το αρχηγείο τους, το συγκρότημα κτηρίων όπου βρισκόταν παλαιότερα ο Ναός του Σολομώντα.

Σύμφωνα με αυτές τις πρώτες απόπειρες για υπερφυσική εξήγηση της δύναμης του τάγματος, οι Ναΐτες είχαν ανακαλύψει κάτω από το τέμενος σημαντικά κειμήλια και ειδικότερα την Κιβωτό της Διαθήκης. Οι συνεχιστές αυτού του θρύλου υποστηρίζουν ότι οι ιππότες ανακάλυψαν στο ίδιο σημείο και τα "μυστικά" των αρχιτεκτόνων που έκτισαν τον πρώτο και το δεύτερο Ναό του Σολομώντα. Κάπου εδώ βασίζεται και -σε θεωρητικό επίπεδο- ο συσχετισμός των Ναϊτών με τους ελευθεροτέκτονες. Σε πρακτικό επίπεδο, υπογραμμίζεται ότι τα υπολείμματα των Γάλλων Ναϊτών κατέφυγαν στη Σκωτία, όπου λίγους αιώνες αργότερα "ξεπήδησε" η πρώτη τεκτονική Στοά.

Οι σχέσεις των Ναϊτών με τους τέκτονες "τεκμηριώνονται" και από το παρεκκλήσι του Ρόσλυν, το οποίο φέρεται -παρότι χτίστηκε πολλά χρόνια μετά τη διάλυση του τάγματος- να περιέχει όλες τις "μυστικές" γνώσεις τους. Το παρεκκλήσι αυτό κτίστηκε από τον πρώτο κόμη του Ρόσλυν, Σινκλαίρ, η οικογένεια του οποίου είχε αποδεδειγμένες σχέσεις με τον Σκωτσέζικο ελευθεροτεκτονισμό. Από τους Ναΐτες προέρχεται επίσης η δοξασία ότι η "Παρασκευή και 13" είναι γρουσούζικη μέρα για τους Αγγλοσάξονες. H σύλληψη των μελών του τάγματος έγινε την 13η Οκτωβρίου του 1307 και όντως ήταν Παρασκευή. Ωστόσο κάποιοι τοποθετούν την απαρχή της πρόληψης αυτής όχι στο Μεσαίωνα αλλά στις αρχές του 20ού αιώνα.

Οι σχέσεις των Ναϊτών με τη Σκωτία υπογραμμίζονται και από έναν άλλο θρύλο, αυτόν της συμμετοχής Ναϊτών στη μάχη του Μπάννοκμπερν, στο πλευρό του μετέπειτα βασιλιά της Σκωτίας Ρόμπερτ Μπρους. Πρόκειται για ένα μεταγενέστερο εφεύρημα, αφού ούτε μία από τις πολλές αναφορές σύγχρονων με τη μάχη χρονικογράφων δεν αναφέρει την παρουσία Ναϊτών (ή μάλλον τέως μελών του τάγματος) δίπλα στον Μπρους. O δημοφιλέστερος από τους μύθους με τους οποίους έχουν κατά καιρούς συνδεθεί οι ιππότες του Ναού, είναι ο σχετικός με το "Αγιο Δισκοπότηρο", όπως έχει μεταφραστεί στα Ελληνικά το "Ιερό Γκράαλ" (Holy Grail, Sangreal) της Γαλλικής και Αγγλοσαξονικής παράδοσης.

Πρόκειται για ένα μυθικό ιερό σκεύος ή αντικείμενο, που στις περισσότερες των περιπτώσεων ταυτίζεται με το Αγιο Δισκοπότηρο που χρησιμοποιήθηκε από τον Ιησού και τους μαθητές του κατά τη διάρκεια του Μυστικού Δείπνου ή με το ρηχό σκεύος από το οποίο έφαγε ο Χριστός στο ίδιο δείπνο. Αυτή είναι η "κυριολεκτική" εξήγηση του Γκράαλ, ωστόσο σε καμία περίπτωση δεν είναι η μόνη. Ιδιαίτερα στους κύκλους των αποκρυφιστών και των μελετητών των μυστικών αδελφοτήτων κυκλοφορούν δεκάδες διαφορετικές ερμηνείες ως προς τη φύση αυτού του μυστηριώδους αντικειμένου. Ορισμένες από αυτές είναι εξαιρετικά ευφάνταστες και συμπεριλαμβάνουν ακόμη και... πρόσωπα.

Θεωρούν δηλαδή ότι το Γκράαλ ήταν ένα πρόσωπο, σε ορισμένες μάλιστα παραλλαγές το υποτιθέμενο παιδί του Ιησού από τη Μαρία Μαγδαληνή. Μία από αυτές τις ερμηνείες δίδεται από το συγγραφέα Νταν Μπράουν (Dan Brown) στο best-seller του "Κώδικας Da Vinci", το οποίο πραγματεύεται την κληρονομιά των Ναϊτών και άλλων μυστικών αδελφοτήτων. Τι είναι όμως το Γκράαλ και ποια ακριβώς είναι η σχέση του με τους Ναΐτες; H λέξη έλκει την καταγωγή της, σύμφωνα με την επικρατέστερη θεωρία, από το βιβλίο που έγραψε ένας ερημίτης, περί τα 500 μ.X., ο οποίος είδε ένα όραμα σχετικά με ένα σκεύος που χρησιμοποιήθηκε από το Χριστό στο Μυστικό Δείπνο.

Το βιβλίο του ερημίτη ονομάστηκε ''Gradal'' και αυτό φέρεται ότι είχε υπόψη του ο Κιστερκιανός μοναχός Ελινάνδος (Helinandus), περί το 1200. O Ελινάνδος είναι εκείνος που πρότεινε την αρχική εξήγηση για το τι είναι το Γκράαλ. Στα Μεσαιωνικά Λατινικά, Gradale (Γκραντάλε) σημαίνει ένα πιάτο σχετικά βαθύ και ευρύ και ετυμολογείται από το gradus που σημαίνει σταδιακά. Ονομάστηκε έτσι διότι τα πιάτα αυτά χρησιμοποιούνταν για να σερβίρονται σταδιακά τα διάφορα εδέσματα στο τραπέζι. Από το gradus προέρχεται το σημερινό Αγγλικό gradual που σημαίνει "σταδιακά". Το Gradale παραφράστηκε στα μεσαιωνικά Γαλλικά ως Greal ή Graal ή Greel, εξ ου και το Αγγλικό Grail.

Δεν είναι όμως αυτή η ερμηνεία η μόνη που έχει προταθεί για τη λέξη. H δεύτερη ερμηνεία έχει να κάνει αποκλειστικά με τη Γαλλική του ονομασία (άλλωστε ο μύθος του Γκράαλ ξεκίνησε από τη Γαλλία). Το σκεπτικό πίσω από αυτή την ερμηνεία είναι το εξής: Το πλήρες όνομα στα Γαλλικά είναι Saint Graal (Ιερό Γκράαλ, προφέρεται "Σανγκράαλ"), προέρχεται από το Sangreal που, με τη σειρά του, προέρχεται από το Sang Real (Βασιλικό Αίμα). Ωστόσο σύμφωνα με τις επικρατέστερες εξηγήσεις, η τελευταία ερμηνεία "εφευρέθηκε" κατά τον ύστερο Μεσαίωνα και αποτελεί μάλλον μία προσπάθεια να εξηγηθεί η ύπαρξη του "αντικειμένου", αφού -όπως θα δούμε στη συνέχεια- έχει άμεση σχέση με το μύθο.

O μύθος του Γκράαλ θέλει το μαθητή του Ιησού, Ιωσήφ της Αριμαθαίας, να αποκτά το Γκράαλ (που ήταν είτε το Άγιο Δισκοπότηρο του Μυστικού Δείπνου είτε το πιάτο από το οποίο έφαγε ο Χριστός το Πασχαλινό αρνί στην ίδια περίσταση) και να το χρησιμοποιεί για να συλλέξει το αίμα του Ιησού, ενώ το σώμα του απομακρυνόταν από το σταυρό (εξ ου και "Βασιλικό Αίμα"). Στο σημείο αυτό ο θρύλος έχει δύο βασικές παραλλαγές, που σχετίζονται με το πού πήγε ο Ιωσήφ το Γκράαλ. Στην πρώτη παραλλαγή, που είναι ο μύθος από την Αγγλοσαξονική παράδοση κι έγινε περισσότερο γνωστός κατά τον 20ό αιώνα, ο μαθητής του Ιησού ταξίδεψε στο Γκλάστονμπερυ της Αγγλίας, όπου δημιούργησε την πρώτη Χριστιανική εκκλησία στο νησί.

Στην ουσία, πρόκειται για το μύθο της δημιουργίας της Αγγλικής Εκκλησίας και είναι ουσιαστικά ένας από τους κυριότερους λόγους που η επίσημη Καθολική Εκκλησία ουδέποτε δέχτηκε το μύθο του Γκράαλ. Διότι αν τον αποδεχόταν δεν θα μπορούσε να ισχυρίζεται ότι η Αγγλική Εκκλησία -ή η εκκλησία της Γαλλίας, όπως θα δούμε στη συνέχεια- δημιουργήθηκε απευθείας από τη Ρώμη. H δεύτερη παραλλαγή, που προέρχεται από τη Γαλλία και ήταν γενικά πιο γνωστή έως το 19ο αιώνα, θέλει τον Ιωσήφ να ταξιδεύει στη Νότια Γαλλία όπου δημιούργησε έναν ναό στο Μονσαλβά (Muntsalvach, το όρος της Σωτηρίας). Και στις δύο παραλλαγές, ο ναός δημιουργήθηκε για να φυλάσσεται σε αυτόν το ιερό σκεύος.

Και στις δύο παραλλαγές του -αλλά κυρίως στην Αγγλοσαξονική- ο μύθος αργότερα πλέχτηκε με τους (Κελτο-Ρωμαϊκής καταγωγής) Αρθουριανούς μύθους και το (μάλλον Γερμανικό, ίσως και Κελτικό) μύθο του Percefal ή Parsival ή Parzival και ως αποτέλεσμα προέκυψε η εκτεταμένη Μεσαιωνική βιβλιογραφία για την αναζήτηση του Ιερού Γκράαλ. Πολλές δεκάδες μυθιστορημάτων και ποιημάτων πραγματεύονται την αναζήτηση του ιερού αντικειμένου. H αναζήτηση των ιπποτών της Στρογγυλής Τραπέζης είναι ένας από τους δημοφιλέστερους μύθους όλων των εποχών και στο Μεσαίωνα δεν ήταν λίγοι οι ιππότες που θέλησαν να ακολουθήσουν τα βήματα του Αρθούρου και των ιπποτών του και να αναζητήσουν το Γκράαλ.

Τα έργα αυτά είδαν το φως κυρίως στις δύο τελευταίες δεκαετίες του 12ου αιώνα και το πρώτο μισό του 13ου, ενώ λίγα έργα συνέχισαν να γράφονται έως το τέλος του 13ου αιώνα. Το αντικείμενο αυτό στην πορεία απέκτησε τρομερές υπερφυσικές ιδιότητες, αφού, σύμφωνα με κάποιους, όποιος έπινε από αυτό, θα μπορούσε να αποκτήσει αιώνια νεότητα, σοφία, υπεράνθρωπη δύναμη ή οτιδήποτε άλλο μπορούσαν να φανταστούν οι δεισιδαίμονες κάτοικοι της Μεσαιωνικής Ευρώπης. Ποια είναι η σχέση των Ναϊτών με το Γκράαλ;

Ουσιαστικά, οι απαρχές της παράδοσης βρίσκονται στα τελευταία λόγια του έσχατου Μάγιστρου των Ναϊτών, Ζακ ντε Μολέ, ο οποίος -σύμφωνα με τις σχετικές ανεκδοτολογικές παραδόσεις- δήλωσε στους ιεροεξεταστές που τον ανέκριναν ότι θα επιθυμούσε να "τους πει κάποια πράγματα" αλλά δεν το έκανε διότι "δεν ήταν εντεταλμένοι". Αυτό βεβαίως βρισκόταν σε πλήρη αρμονία με το "μεγάλο μυστικό" που ψιθυριζόταν ότι κρατούσαν φυλαγμένο οι Ναΐτες. Το "μεγάλο μυστικό" ή "μεγάλος θησαυρός" που φύλασσαν -σύμφωνα με το θρύλο- οι Ναΐτες, είχε κατά καιρούς προταθεί ότι ήταν η Κιβωτός της Διαθήκης, τα Απόκρυφα Ευαγγέλια, η Φιλοσοφική Λίθος ή το Ιερό Γκράαλ.

Σιγά-σιγά, οι φήμες για "το μεγάλο μυστικό" των Ναϊτών πλέχτηκαν με τους θρύλους του Γκράαλ, σε σημείο που οι περισσότεροι ήταν σίγουροι ότι οι Ναΐτες ήταν οι "ιππότες του Γκράαλ", δηλαδή εκείνοι που, σύμφωνα με το θρύλο, ήταν εντεταλμένοι με τη φύλαξη του ιερού αντικειμένου. Στους κύκλους των αποκρυφιστών ουδείς αμφέβαλε ότι οι "φτωχοί ιππότες του Ναού" ήταν οι θεματοφύλακες του "ιερότερου όλων των μυστικών", δηλαδή του Γκράαλ, αν και ανά τους αιώνες οι απόψεις ως προς το τι ακριβώς είναι το Γκράαλ, είναι -όπως είδαμε- κυριολεκτικά δεκάδες. Σύμφωνα με κάποιες από αυτές, οι Ναΐτες είχαν στην κατοχή τους "τρομερά μυστικά", που θα "έθεταν σε κίνδυνο την ίδια την ύπαρξη της Χριστιανικής Εκκλησίας".

Με την απειλή αποκάλυψης των μυστικών αυτών, λέγεται ότι οι Ναΐτες "κατόρθωναν να επιβάλουν τη θέλησή τους στους Πάπες της Ρώμης". Σε αυτήν την παράδοση κινείται το ευφάνταστο μυθιστόρημα του Νταν Μπράουν. Μια εύλογη απορία είναι βέβαια, για ποιο λόγο οι Ναΐτες δεν χρησιμοποίησαν αυτή τη γνώση για να αμυνθούν όταν αντιμετώπισαν την επίθεση του Φιλίππου και της Ρώμης. Ένα ακόμη στοιχείο που φέρνει τους Ναΐτες κοντά στην παράδοση του Γκράαλ είναι ότι οι ιππότες έχουν άμεση σχέση με την περιοχή του Λανγκντόκ (Languedoc) στη Γαλλία, που σχετίζεται με "θαμμένους θησαυρούς" και θεωρείται από διάφορους αποκρυφιστές ως η τοποθεσία όπου ο Ιωσήφ είχε χτίσει το Μονσαλβά.

Οι αποκρυφιστές αρέσκονται να εφευρίσκουν ακόμη πιο μυστηριώδεις απόψεις του θέματος. Για κάποιους, οι Ναΐτες είναι οι απόγονοι της Μεροβίγγειας δυναστείας, της πρώτης δυναστείας των Φράγκων (Γάλλων) βασιλέων, οι οποίοι προέρχονταν -σύμφωνα με τους θρύλους- από την ίδια περιοχή της Γαλλίας με τους πρώτους Ναΐτες. Οι πιο ευφάνταστοι εξ αυτών ισχυρίζονται ότι οι Μεροβίγγιοι (συνακόλουθα και οι Ναΐτες) είναι στην πραγματικότητα απόγονοι των Σουμέριων. Αλλά κάπου εδώ περνάμε στο χώρο της επιστημονικής φαντασίας. Κάποιοι μελετητές του αποκρυφισμού θεωρούν ότι οι Ναΐτες είχαν στην κατοχή τους όχι ένα "ιερό αντικείμενο" αλλά μία "ιερή γνώση".

H πλέον ευφάνταστη από τις πολλές εκδοχές της "ιερής γνώσης" που έχουν κυκλοφορήσει για τους Ναΐτες είναι αυτή που αφορά σε μία αδιάσπαστη συνέχεια των αρχαίων μυστικών και ειδικότερα, του ότι πέραν του Ατλαντικού Ωκεανού υπήρχε μία άλλη ήπειρος -αυτή που μετά την "ανακάλυψή" της από τον Κολόμβο και τη χαρτογράφηση από τον Αμέρικο Βεσπούτσι ονομάστηκε Αμερική. Σύμφωνα με όσους υποστηρίζουν αυτή την άποψη, οι Ναΐτες είχαν τακτικές επαφές με τους ιθαγενείς και εμπορεύονταν προϊόντα και πρώτες ύλες με τους πλέον προηγμένους πολιτισμούς (λ.χ., Αζτέκους). Συνδυάζουν μάλιστα αυτή την "εξήγηση" με τις παραδόσεις των Μεσοαμερικανών για "λευκούς γενειοφόρους Θεούς".

Προτείνεται από κάποιους ότι αυτή η γνώση ήταν το "Ιερό Γκράαλ". Αυτή η εξήγηση δεν έχει την παραμικρή σχέση με το μύθο του Γκράαλ, αλλά εσχάτως έχει γίνει δημοφιλής μεταξύ κάποιων μελετητών της "απόκρυφης πλευράς" των Ναϊτών.

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΩΝ ΝΑΪΤΩΝ

1095:
Ο Πάπας Ουρβανός B' καλεί τη Χριστιανική Δύση υπό τα όπλα, για έναν Bellum Sacrum (Ιερό Πόλεμο) κατά του Ισλάμ. Αργότερα το γεγονός θα ονομαστεί ''σταυροφορία''.

1099:
Μετά από πολλές περιπέτειες και έχοντας υποστεί τεράστιες απώλειες από τις κακουχίες, ο στρατός των ''προσκυνητών'' καταλαμβάνει την Ιερουσαλήμ, αντικειμενικό σκοπό της A' Σταυροφορίας. Δημιουργούνται τα σταυροφορικά κρατίδια της Ουτρεμέρ.

1104 ή 1114:
Φθάνει στη Λατινική Μέση Ανατολή ο Ούγος του Παγιέν, στην ακολουθία του επικυρίαρχου του Ούγου της Καμπανίας.

1118 ή 1119:
O Ούγος του Παγιέν και οκτώ ακόμη σύντροφοί του, σχηματίζουν μία κολεκτίβα ιπποτών στους Αγίους Τόπους, επιθυμώντας να ακολουθήσουν έναν κοινοβιακό τρόπο διαβίωσης, δίχως ωστόσο να εγκαταλείψουν τα όπλα τους.

1120:
H σύνοδος της Ναμπλούς καλεί τους ιππότες του Ούγου να λάβουν τα όπλα για την υπεράσπιση των προσκυνητών των Αγίων Τόπων από τους ληστές. O Βαλδουίνος τους παραχωρεί κατάλυμα στον ''Ναό του Σολομώντα''.

1120:
O Φούλκος του Ανζού επισκέπτεται τους Αγίους Τόπους και γίνεται ο πρώτος επισκέπτης - αδελφός του τάγματος. Είναι και ο πρώτος δωρητής του Ναού εκτός Ουτρεμέρ.

1125:
O Ούγος, κόμης της Καμπανίας, γίνεται μέλος του τάγματος. Φέρνει μαζί του πλούσιες δωρεές και τη στενή φιλική σχέση με τον Βερνάρδο του Κλερβώ, που θα βοηθήσει αποφασιστικά στην παραπέρα πορεία του τάγματος.

1129:
H Σύνοδος του Τρουά, την οποία ουσιαστικά συγκάλεσε ο Βερνάρδος, έδωσε στους Ναΐτες την πολυπόθητη ''επίσημη'' αποδοχή της Καθολικής Εκκλησίας. Στους επόμενους μήνες ο Βερνάρδος θα συνθέσει τον Κανόνα του τάγματος.

1130 ή 1131:
O Βερνάρδος συνεχίζει την ευγενική προσφορά του προς τους ''φτωχούς ιππότες του Χριστού'': Γράφει το περίφημο έργο του ''Περί της Νέας Ιπποσύνης'', όπου υμνεί τους Ναΐτες, προκαλώντας ένα ισχυρό ρεύμα συμπάθειας για το τάγμα.

1131:
Οι Ναΐτες έχουν γίνει γνωστοί και εκτός Ουτρεμέρ. Αποκτούν το πρώτο κάστρο τους στην Ιβηρική, το Γκρανιένα, που τους παραχώρησε ο Ραμόν Μπερένγκουερ της Καταλονίας.

1134:
Οι Ναΐτες, από κοινού με τους Ιωαννίτες και τους Κανονικούς του Πανάγιου Τάφου, γίνονται κληρονόμοι ενός ολόκληρου βασιλείου, το οποίο όμως ουδέποτε θα περάσει στα χέρια τους: το βασίλειο της Αραγονίας, που τους άφησε στη διαθήκη του ο Αλφόνσο A'.

1139
H Παπική Βούλα, Omne Datum Optimum του Ιννοκέντιου B' αναγνωρίζει το Τάγμα των Ναϊτών ως επίσημο οργανισμό, παραχωρώντας τους παράλληλα εκτεταμένα προνόμια βάσει των οποίων θα λειτουργήσουν μέσα στα επόμενα χρόνια. Τα προνόμια θα επεκταθούν από τους επόμενους Πάπες.

1144:
O Πάπας Σελεστίνος B' θα προσφέρει στους Ναΐτες μία από τις σημαντικότερες ''Βούλες'', τη Milites Templi (ιππότες του Ναού), με την οποία δίδονται άφθονα προνόμια στους Ναΐτες. Την επόμενη χρονιά, η Βούλα του διαδόχου του, Ευγένιου B' Milites Dei (ιππότες του Θεού), θα διευρύνει τα προνόμια αυτά.

1144:
Πτώση της Έδεσσας στο Ζένγκι. H Κομητεία της Έδεσσας θα αντέξει λίγα χρόνια ακόμη αλλά θα καταλυθεί οριστικά το 1150.

1147:
Ξεκινά η B' Σταυροφορία. Οι Ναΐτες της Γαλλίας θα παίξουν καθοριστικό ρόλο, συνοδεύοντας το Γάλλο βασιλιά και προστατεύοντας το στρατό του, ενώ στη συνέχεια θα χρηματοδοτήσουν τις δυνάμεις του.

1149:
Οι Ναΐτες αποκτούν το κάστρο της Γάζας.

1153:
Πολιορκία της Ασκαλώνας. Οι Ναΐτες παίζουν καθοριστικό ρόλο στην πολιορκία, αλλά πληρώνουν βαρύ φόρο αίματος. H πόλη παραδίδεται στους Χριστιανούς.

1177:
H περίφημη Μάχη του Μοντγκισάρ. Οι δυνάμεις των Φράγκων, με τους Ναΐτες σε πρωτεύοντα ρόλο, αιφνιδιάζουν και συντρίβουν τις δυνάμεις του Σαλαντίν.

1179:
O Σαλαντίν ανακάμπτει και νικά τους Λατίνους στη μάχη του Μαρτζ Αγιούν. Βάζει στόχο τα κάστρα των Ναϊτών.

1187:
Οι Ναΐτες χάνουν τη συντριπτική πλειονότητα των αδελφών ιπποτών τους στους Αγίους Τόπους μετά την καθοριστική ήττα στο Χαττίν αλλά και τη μάχη στις Πηγές της Κρεσόν που προηγήθηκε. Χάνεται η Ιερουσαλήμ και ο ''Ναός του Σολομώντα'', το αρχηγείο του τάγματος.

1189:
Συμμετοχή των Ναϊτών, που ανέκαμψαν με ενισχύσεις από τα ευρωπαϊκά αρχηγεία, στην πολιορκία της Άκρας. O μάγιστρος και μεγάλος αριθμός αδελφών πέφτουν νεκροί σε μία από τις μάχες έξω από την Άκρα. Ξεκινά η Γ' Σταυροφορία.

1191:
H πτώση της Άκρας στις δυνάμεις των σταυροφόρων, των οποίων ηγούνται οι βασιλείς Αγγλίας και Γαλλίας. Μάχη της Αρσούφ και ήττα του Σαλαντίν. Οι Ναΐτες εγκαθιστούν το νέο αρχηγείο τους στην Άκρα.

1204:
Οι δυνάμεις της Δ Σταυροφορίας καταλαμβάνουν την Κωνσταντινούπολη. Οι Ναΐτες λαμβάνουν ως δωρεά κάποιες εκτάσεις γης στην Πελοπόννησο και εγκαθιστούν παράρτημα στην Ελλάδα.

1217:
H E' Σταυροφορία βάζει στόχο την Αίγυπτο, ωστόσο αποτυγχάνει να πετύχει τους αντικειμενικούς σκοπούς της.

1218:
Οι Ναΐτες ολοκληρώνουν την ανέγερση ενός από τα εντυπωσιακότερα κάστρα τους, του ''Αθλίτ'', του περίφημου Κάστρου των Προσκυνητών.

1228:
O Γερμανός Αυτοκράτορας Φρειδερίκος B' κατορθώνει να ανακτήσει μέρος της Ιερουσαλήμ, ωστόσο όχι και τον ''Ναό του Σολομώντα'', οπότε οι Ναΐτες δεν ανακαταλαμβάνουν το κατεξοχήν στρατηγείο τους.

1230:
Οι Ναΐτες επεκτείνονται στην Ανατολική Ευρώπη, αφού λαμβάνουν τις πρώτες δωρεές γης στη Βοημία.

1237:
Τραγική ήττα των Ναϊτών από τους Τούρκους, στην προσπάθειά τους να ανακαταλάβουν το κάστρο του Νταρμπσάκ.

1240:
Οι Ναΐτες ανακατασκευάζουν και ενισχύουν το κάστρο του Σαφέντ.

1244:
Οι Χωράσμιοι Τούρκοι, τους οποίους έχουν ''σπρώξει'' στη Μέση Ανατολή οι Μογγόλοι, καταλαμβάνουν την Ιερουσαλήμ. Βαρύτατη ήττα των Χριστιανών από τους Χωράσμιους και τους Μαμελούκους της Αιγύπτου στη μεγάλη μάχη του Λα Φορμπί. Τρομερές απώλειες για το μεγάλο τμήμα των Ναϊτών που μάχεται στο πλευρό των Φράγκων.

1248:
O Λουδοβίκος Θ' της Γαλλίας, μετέπειτα Άγιος της Καθολικής Εκκλησίας, εκστρατεύει στους Αγίους Τόπους και έρχεται σε σύγκρουση με τους Ναΐτες.

1250:
Ακόμη μία ήττα για τους σταυροφόρους και τους Χριστιανούς της Ουτρεμέρ, αυτή τη φορά στο Αλ Μανσουράχ της Αιγύπτου.

1260:

Οι Μαμελούκοι σταματούν τους Μογγόλους στην περίφημη μάχη του Αϊν Τζαλούτ και συντρίβουν τις ελπίδες των Λατίνων ότι οι Μογγόλοι θα έβγαζαν από τη μέση τους Μουσουλμάνους.

1266:
O νέος σουλτάνος της Αιγύπτου Μπαϊμπάρς παίρνει το κάστρο του Σαφέντ και εξοντώνει τη φρουρά των Ναϊτών.

1268:
O Μπαϊμπάρς καταλαμβάνει και την Αντιόχεια.

1289:
Το τέλος είναι κοντά για τις Λατινικές ηγεμονίες της Ουτρεμέρ: οι Αιγύπτιοι καταλαμβάνουν και την Τρίπολη της Συρίας.

1291:
O Αλ Ασράφ Χαλίλκ, νέος σουλτάνος της Αιγύπτου, καταλαμβάνει την Ακρα, την οποία υπερασπίζονται μέχρι τέλους οι Ναΐτες. Τέλος των ''σταυροφορικών'' βασιλείων. Οι Ναΐτες εκκενώνουν τα τρία κάστρα (της Σιδώνας, της Τορτόσας και το Αθλίτ) και καταφεύγουν στην Κύπρο. Τελευταίο προπύργιό τους η νησίδα Ρουάντ, έξω από την Τορτόσα.

1302:
Οι Ναΐτες χάνουν και το Ρουάντ. Προσπάθειες για συμμαχία με τους Μογγόλους πέφτουν στο κενό.

1306:
Οι Ναΐτες συνεχίζουν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στα πράγματα της Χριστιανοσύνης. Με την υποστήριξη του τάγματος ο Αμορί ντε Λουζινιάν γίνεται βασιλιάς της Κύπρου στη θέση του αδελφού του, Ερρίκου.

1307:
O βασιλιάς της Γαλλίας, Φίλιππος ο Ωραίος, δίνει εντολή για σύλληψη όλων των Ναϊτών στην επικράτειά του. Ξεκινά η εκστρατεία εξόντωσης των Ναϊτών σε ολόκληρη την Ευρώπη.

1310:
Ούτε οι Ναΐτες της Κύπρου γλιτώνουν, αφού ο Ερρίκος επιστρέφει και τους φυλακίζει.

1312:
O Πάπας Κλεμέντιος βάζει την επίσημη σφραγίδα στη διαδικασία διάλυσης του τάγματος, με τη Βούλα Vox in excelso. H περιουσία των Ναϊτών κατάσχεται και αποδίδεται στους Ιωαννίτες.

1314:
O Ζακ ντε Μολέ, τελευταίος Μεγάλος Μάγιστρος του Τάγματος, πεθαίνει στην πυρά. Κλείνει με τον τρόπο αυτό η ''επίσημη'' ιστορία του τάγματος.

ΜΕΓΑΛΟΙ ΜΑΓΙΣΤΡΟΙ ΑΠΟ ΤΟ 1118 ΕΩΣ ΤΟ 1314

1. Hughes de Payens (1118 - 1136)

2. Robert de Craon (1136 - 1146)

3. Everard des Barres (1146 - 1149)

4. Bernard de Tremelay (1149 -1153)

5. André de Montbard (1153 - 1156)

6. Bertrand de Blanchefort (1156 - 1169)

7. Philippe de Milly (1169 - 1171)

8. Odo de St Amand|Odo (Eudes) de St. Amand (1171 - 1179)

9. Arnaud de Toroge (1179 -1184)

10. Gerard de Ridefort|Gérard de Ridefort (1185 - 1189)

11. Robert de Sablé (1191 - 1193)

12. Gilbert Horal (1193 - 1200)

13. Phillipe de Plessis (1201 - 1208)

14. Guillaume de Chartres (1209 - 1219)

15. Pedro de Montaigu|Pierre (Pedro) de Montaigu (1219 - 1230)

16. Armand de Périgord (1232 - 1244)

17. Richard de Bures (1245 - 1247)

18. Guillaume de Sonnac (1247 - 1250)

19. Renaud de Vichiers (1250 - 1256)

20. Thomas Bérard (1256 - 1273)

21. Guillaume de Beaujeu (1273 - 1291)

22. Thibaud Gaudin (1291 - 1292)

23. Jacques de Molay (1292 - 1314)

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Οι ιστορικοί γνωρίζουν σήμερα πολλά για τη φανερή δράση των Ναϊτών, την ίδια στιγμή που για τα επίσημα χρονικά τους δεν υπάρχει και μεγάλη αμφισβήτηση. Τα γνωσιακά μας κενά όμως γύρω από την απόκρυφη ζωή τους και τις τελευταίες περιπέτειές τους στην Ευρώπη αφήνουν πολλές χαραμάδες ανοιχτές, κι εκεί ακριβώς έρχεται ο μύθος, η εικασία και η σπέκουλα να καλύψουν τις ιστορικές τρύπες. Οι Ναΐτες Ιππότες παραμένουν δημοφιλέστατοι στον λαϊκό πολιτισμό της Δύσης, με τόσους και τόσους να ανατροφοδοτούν πονηρά τον σκοτεινό μύθο και την υποτιθέμενη θρησκευτική κληρονομιά τους. Όποιος έχει διαβάσει Νταν Μπράουν ξέρει εξάλλου καλά τι εννοούμε.

Αν και ο «Κώδικας Ντα Βίντσι» παραμένει λογοτεχνικό έργο, οπότε μικρό το κακό. Το θέμα είναι με πραγματείες και σοβαρές ιστορικές έρευνες που αποπειρώνται να ανατρέψουν τα παραδεδομένα, δίνοντας στο χριστιανικό ιπποτικό τάγμα την αχλή του θρύλου. Αν χωράει η πραγματική ιστορία των Ναϊτών στη μικρότερη ή μεγαλύτερη φαντασία των συνωμοσιολόγων, αυτό παραμένει ακόμα και σήμερα αντικείμενο έριδας. Ας καταβυθιστούμε λοιπόν στα άδυτα του απόκρυφου Χριστιανισμού για να παρακολουθήσουμε τη μακροβιότερη θεωρία συνωμοσίας όλων των εποχών.

Το 1065 μ.Χ., η Ιερουσαλήμ πέφτει για άλλη μια φορά στα χέρια των αλλόπιστων και η ασφάλεια των Χριστιανών προσκυνητών στους Άγιους Τόπους διακυβεύεται και πάλι. Εννιά ιππότες μοναχοί από τη Γαλλία, με επικεφαλής τον Hugues de Payens, σχηματίζουν λοιπόν προοδευτικά το τάγμα Φτωχοί Συστρατιώτες του Χριστού και του Ναού του Σολομώντα για να εγγυηθούν το ασφαλές πέρασμα των χριστιανικών καραβανιών. Μπορεί η επίσημη ιστορία των Ναΐτών να ξεκινά στον απόηχο της Α' Σταυροφορίας, κάπου 23 χρόνια μετά το 1096 μ.Χ. δηλαδή (περί τα 1118 μ.Χ.), το πρώτο όμως σενάριο συνωμοσίας αρχίζει πολύ πριν.

Με το που αποβιβάζονται λοιπόν οι 9 ιππότες - μοναχοί στην Ιερουσαλήμ, φτιάχνουν το στρατηγείο τους στο Όρος του Ναού και ξεκινάνε από την πρώτη κιόλας στιγμή να ψάχνουν για τον θησαυρό: Τα ιερά κειμήλια της Χριστιανοσύνης. Όταν βρήκαν αυτό που αναζητούσαν, αντιπροσωπεία τους ταξίδεψε μέχρι τη Ρώμη για να παρουσιάσει στον ποντίφικα το ιερό σεντούκι. Κάτι έκανε όμως τον Πάπα νευρικό, κάτι που η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία δεν ήθελε να ξέρουν οι πιστοί. Για να εξαγοράσει λοιπόν τη σιωπή του χριστιανικού τάγματος, ο Πάπας τους χαρίζει πλούτο και εξουσία: είναι η ιδρυτική πράξη των Ναϊτών Ιπποτών.

Ο αριθμός τους αρχίζει να μεγαλώνει και σύντομα προσελκύονται πολλοί σταυροφόροι και Ευρωπαίοι ιππότες στους Άγιους Τόπους, για να πολεμήσουν στο όνομα του Θεού κατά των άπιστων Μουσουλμάνων. Με τα χρόνια όμως και ενόσω ο πλούτος και η εξουσία τους έχουν αγγίξει πια πρωτόγνωρα επίπεδα, ο βασιλιάς της Γαλλίας, Φίλιππος Δ' (ο Ωραίος), πιέζει τον τότε Πάπα Κλήμη Ε' να τους χαρακτηρίσει αιρετικούς και εχθρούς τελικά της Χριστιανοσύνης. Ο Φίλιππος συλλαμβάνει τους Ναΐτες της Γαλλίας την Παρασκευή, 13 Οκτωβρίου 1307 και μέσω φρικτών βασανιστηρίων το μοναστικό τάγμα ομολογεί τις εξωχριστιανικές του δραστηριότητες.

Ακόμα και ο μέγας Μάγιστρος Jacques de Molay εξομολογείται τα ιερά κρίματά του, αν και αργότερα ανασκευάζει την κατάθεσή του. Πολλοί καίγονται στην πυρά και το τάγμα είναι πλέον παρελθόν. Το επίσημο τάγμα τουλάχιστον, καθώς όσοι γλίτωσαν τις διώξεις και τις σφαγές δρούσαν πια στο περιθώριο της Ευρωπαϊκής ιστορίας, αν και αυτό θα μας απασχολήσει αργότερα. Κι αυτό γιατί το άλυτο μυστήριο παραμένει: τι βρήκαν οι Ναΐτες που ήταν ικανό να τους εξασφαλίσει απαράμιλλα προνόμια, πρωτόγνωρες Παπικές Βούλες και βασιλικές τιμές στα πέρατα του Χριστιανικού κόσμου;

Πώς μετατράπηκαν δηλαδή οι Φτωχοί Στρατιώτες του Χριστού που στα πρώτα χρόνια τους ίππευαν τα άλογα ανά δύο λόγω της καταραμένης φτώχειας σε πολυεθνική μυστική σέχτα που έλεγχε πια το Ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα, το οποίο λίγο πολύ αυτοί είχαν ιδρύσει; Και γιατί το Βατικανό αποδείχθηκε τόσο πρόθυμο να τους εκχωρήσει προνόμια ζηλευτά και ανήκουστα για την εποχή, όπως φοροαπαλλαγές, λαφυραγωγία, λογοδοσία μόνο στον Πάπα και δυνατότητα επιβολής δικών τους φόρων;

Το ανεπανάληπτο δώρο του Πάπα Ιννοκέντιου Β' στους πρώην Φτωχούς Συστρατιώτες έκανε το τάγμα πόλο έλξης για την Ευρωπαϊκή αριστοκρατία και τσούρμο ευγενών εντάσσονταν πια εθελοντικά στις τάξεις του, καθώς η κάρτα μέλους στους Ναΐτες εξασφάλιζε τώρα μια ζωή τουλάχιστον χαρισάμενη. Εξοπλισμένοι σαν αστακοί και εκπαιδευμένοι στην εντέλεια, οι μοναχοί - μαχητές μετατράπηκαν σε ελίτ σώμα στρατού και διαδραμάτισαν κεφαλαιώδη ρόλο στην πολεμική ιστορία των Αγίων Τόπων. Πεντακόσιοι Ναΐτες έφταναν πια για να τα βάλουν με Μουσουλμανικές στρατιές ακόμα και 26.000 αντρών, όπως φέρεται να συνέβη σε μάχη του 1177 μ.Χ. Αν και ήταν τα εξωστρατιωτικά κατορθώματά τους που θα έμεναν κυρίως γνωστά.

Για τη διευκόλυνση των δραστηριοτήτων τους στο εχθρικό έδαφος της Μέσης Ανατολής, την προστασία των προσκυνητών δηλαδή αλλά και των τεσσάρων μικρών Χριστιανικών βασιλείων της περιοχής, οι Ναΐτες ανέπτυξαν ένα βολικό σύστημα για τους θρησκευτικούς ταξιδευτές: εμπιστεύονταν τα χρήματά τους στο παράρτημα των Ναϊτών στη χώρα τους και μπορούσαν κατόπιν να κάνουν ανάληψη της περιουσίας τους από το στρατηγείο του τάγματος στην Ιερουσαλήμ, μέσω κωδικοποιημένων μηνυμάτων. Οι ακαδημαϊκοί ισχυρίζονται σήμερα ότι οι Ναΐτες είχαν τη δυνατότητα να τοκίζουν τα χρήματα των προσκυνητών, κρατώντας την προμήθεια για τον εαυτό τους.

Μια πρακτική που απαγορευόταν μάλιστα από τον επίσημο καθολικισμό και είχε δαιμονοποιηθεί ως τοκογλυφία. Οι ιστορικοί ανασυγκροτούν από τη χρηματοπιστωτική αυτή δράση των Ναϊτών τη γέννηση του τραπεζικού συστήματος, απ’ όπου και ξεπήδησαν οι Ιππότες ως οι πρώτοι πανίσχυροι και ζάμπλουτοι τραπεζίτες της οικουμένης. Πλέον υποθηκεύονταν ακόμα και βασίλεια ολόκληρα για ένα χαμηλότοκο δάνειο, ενώ δεν ήταν καθόλου ασυνήθιστο να ενεχυριάζονται τα πετράδια του στέμματος Ευρωπαίων μοναρχών ως εγγύηση. Γαλλία, Πορτογαλία, Αγγλία, Αραγονία, Ουγγαρία και πολλά βασίλεια της Μέσης Ανατολής φιλοξενούσαν τώρα παραρτήματα του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος των Ναϊτών.

Το οποίο έφτασε να διαχειρίζεται περισσότερα από 9.000 κτήματα και ιδιοκτησίες στις τέσσερις γωνιές της Γηραιάς Ηπείρου. Πολλοί μύθοι που αφορούν στους υπερασπιστές του Ναού του Σολομώντα έλκουν την καταγωγή τους από την οικονομική Αυτοκρατορία που σκάρωσαν, μετατρέποντας το προσκύνημα στους Άγιους Τόπους σε μπίζνα ολκής. Αν και ήταν το όρος που είχαν το στρατηγείο τους και οι θησαυροί που υποτίθεται ότι κρύβονταν τόσο στον Ναό του Σολομώντα όσο και στο γειτονικό σημείο όπου σταυρώθηκε ο Χριστός που θα γεννούσε τη μερίδα του λέοντος των Ναΐτικων θρύλων.

Βρήκαν το Άγιο Δισκοπότηρο; Τμήμα από το Τίμιο Ξύλο; Κατείχαν τη Σινδόνη του Τορίνο (ήταν μάλιστα απόγονος Ναΐτη Ιππότη αυτός που έφερε για πρώτη φορά στο φως της δημοσιότητας την Ιερά Σινδόνη); Ή μήπως την Κιβωτό της Διαθήκης; Η ιστορία μας περιπλέκεται ωστόσο όταν το τάγμα έχασε τη στρατιωτική του αίγλη. Όπως ξέρουμε, ο Μουσουλμάνος Σαλαντίν έδιωξε τους Σταυροφόρους από την Ιερουσαλήμ το 1187, αναγκάζοντας τους μοναχούς - ιππότες να βαδίσουν πια τον δρόμο της υποχώρησης: το τελευταίο τους οχυρό στη Μέση Ανατολή (στη σημερινή Συρία) εγκαταλείφθηκε το 1303. Έκτοτε, η πτώση τους υπήρξε ραγδαία: αφού απέτυχαν να καταλάβουν την Κύπρο, έπεσαν θύμα στις ορέξεις του Φίλιππου Δ' μόλις 4 χρόνια αργότερα.

Ο λόγος και γνωστός είναι και καλά καταγεγραμμένος: Ο Γάλλος βασιλιάς χρωστούσε τα μαλλιοκέφαλά του στους Ναΐτες και βρήκε ευκολότερο να τους κατηγορήσει ως αιρετικούς παρά να αποπληρώσει το κρατικό του χρέος. Στη δίκη - παρωδία της Αβινιόν, ο σύμμαχος του Φίλιππου, Πάπας Κλημης Ε', αφόρισε το τάγμα και σηματοδότησε το (φανερό τουλάχιστον) αιματοβαμμένο τέλος του. Τα επίσημα πρακτικά της παπικής ετυμηγορίας του 1308 δόθηκαν από το Βατικανό στη δημοσιότητα το 2011: Ο Κλήμης δεν τους χαρακτήρισε αιρετικούς, παρά μόνο ανήθικους.

Ο ίδιος σκόπευε μάλιστα να αναμορφώσει το τάγμα και να το ξαναβάλει στον ίσιο δρόμο του Θεού, αν και ήταν οι πιέσεις από τον Γάλλο μονάρχη που τον ώθησαν να διαλύσει τελικά το τάγμα οριστικά το 1312, παραχωρώντας τα περιουσιακά του στοιχεία δεξιά και αριστερά (με τη μερίδα του λέοντος να πηγαίνει τώρα στους Ιωαννίτες Ιππότες). Αν και δεν είναι εύκολο να δεχτεί κανείς ότι τόσος πλούτος, εξουσία και πολιτική επιρροή μπορούν να χαθούν από ένα παπικό φιρμάνι. Επιβίωσαν λοιπόν οι Ναΐτες, προσαρμόστηκαν και αφομοιώθηκαν από άλλες, ακόμα πιο απόκρυφες, σέχτες της Ευρώπης; Έχουν δίκιο οι Ελευθεροτέκτονες που ισχυρίζονται ότι είναι άμεσοι απόγονοι του τάγματος;

Ξέρουμε ότι όταν έπεσαν οι Άγιοι Τόποι στα χέρια των Μουσουλμάνων, οι Ναΐτες (αλλά και τα άλλα μοναστικά τάγματα της Μέσης Ανατολής, όπως οι Ιωαννίτες και οι Τεύτονες Ιππότες) βρήκαν νέο σπίτι στη Γαλλία. Με τον τεράστιο πλούτο του και τη χώρα χρεωμένη στο ίδρυμά του, το τάγμα δεν έδινε λογαριασμό στον βασιλιά Φίλιππο, δημιουργώντας μια εκρηκτική κατάσταση κοντολογίς που καλούσε σε δραστικές λύσεις. Οι Ναΐτες της Γαλλίας κάηκαν στην πυρά και ο Πάπας αφόρισε το τάγμα μια και καλή, αν και εκτός Γαλλίας, πέρα από μερικές σποραδικές διώξεις, οι εναπομείναντες Ιππότες δεν πειράχτηκαν. Κι έτσι κάποιοι από αυτούς εντάχθηκαν στους Ιωαννίτες της Μάλτας και στους Τεύτονες, που είχαν επιστρέψει εν τω μεταξύ στην Πρωσία και τη Βόρεια Ευρώπη.

Αν και αυτό δεν θα ήταν το τέλος τους. Γιατί οι Τεύτονες Ιππότες επιβίωσαν για άλλα διακόσια χρόνια, πριν αφομοιωθούν από την Πρωσία και την Πολωνία. Είναι γεγονός ότι αρκετοί αιώνες χωρίζουν το τέλος των Ναϊτών από την ιδρυτική πράξη των Μασόνων το 1717. Οι Ελευθεροτέκτονες ήταν τότε ένα προοδευτικότατο τάγμα που φλέρταρε με τις ιδέες του Διαφωτισμού, της δημοκρατίας και του Συντάγματος. Οι Στοές τους ήταν άλλοτε πολιτιστικά κέντρα διακίνησης ιδεών που συγκέντρωναν φιλόσοφους, επιστήμονες και καλλιτέχνες. Τόσο οι φωτισμένοι πατέρες των ΗΠΑ, όπως ο Βενιαμίν Φραγκλίνος και ο Τζορτζ Ουάσιγκτον, αλλά και ο Βολταίρος και ο Μότσαρτ ήταν κάποτε μέλη τους.

Εννιά υπογραφές μάλιστα στη Αμερικανική Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας και 13 υπογραφές στο πρώτο Σύνταγμα των ΗΠΑ έχουν μασονική καταγωγή. Αρκετοί ιστορικοί και ακαδημαϊκοί μελετητές έχουν ωστόσο ισχυριστεί κατά καιρούς ότι υπάρχει συσχέτιση μεταξύ των Ναϊτών Ιπποτών και των τόσων παρακλαδιών της μασονίας. Οι Μασόνοι Ναΐτες Ιππότες γεννήθηκαν λοιπόν και επισήμως στη βιβλιογραφία και όχι φυσικά από τον διακαή πόθο των Ελευθεροτεκτόνων να είναι άμεσοι απόγονοι του Χριστιανικού Μεσαιωνικού τάγματος. Η ερμητική αυτή ιστορία διατείνεται ότι μια χούφτα Γάλλοι Ναΐτες που επιβίωσαν από τη σφαγή κατέφυγαν στη Σκοτία, ασφαλές καταφύγιο τότε από τις διώξεις του καθολικισμού αλλά και του μανιασμένου Φιλίππου Δ'.

Στη Σκοτία βρήκαν λοιπόν ένα δεύτερο σπίτι στην τοπική Μασονική Στοά, η οποία ήταν κάτι παραπάνω από πρόθυμη να τους εντάξει στις τάξεις της. Οι Ναΐτες δίδαξαν λέει στους Σκοτσέζους Ελευθεροτέκτονες τις αξίες του ιπποτισμού αλλά και της πειθαρχίας, διασφαλίζοντας έτσι τη μακροημέρευση του τάγματός τους. Το μοναστικό τάγμα επιβίωσε στη σκιώδη του αυτή μορφή μέχρι και την επίσημη διακήρυξη της Ενωμένης Μεγάλης Στοάς της Βρετανίας το 1717. Σύμβολα εξάλλου της σύμπραξης Ελευθερομασόνων και Ναϊτών βρίσκουμε συχνά στη Σκοτία, ακόμα και στις ΗΠΑ, αν και θα εδώ θα επιστρέψουμε αργότερα, καθώς οι Ναΐτες φέρονται να ανακάλυψαν και τον Νέο Κόσμο πολύ πριν τον Κολόμβο.

Διάφοροι θρύλοι αλλά και μαρτυρίες περιγράφουν το πώς οι Ναΐτες κατάφεραν να περισώσουν τους ιερούς θησαυρούς της Χριστιανοσύνης από τα αρπακτικά χέρια του Φιλίππου. Ο λεγόμενος «Θησαυρός των Ναϊτών» έζησε μια δεύτερη ζωή και συχνά - πυκνά στον ιστορικό χρόνο εμφανίζεται κάποιος που ανατροφοδοτεί τον μύθο. Καθ’ όλο τον 17ο, 18ο και 19ο αιώνα, πλήθος πηγών τοποθετούσαν τα ιερά κειμήλια που κρατούσαν επτασφράγιστο μυστικό οι Ναΐτες σε κρύπτες στην Πορτογαλία και την Καταλονία, ισχυρά Ευρωπαϊκά προπύργια του τάγματος. Η τοπογραφία των ιερών κειμηλίων των Ναϊτών απλώνεται σε όλη την Ευρώπη, αν και η Βόρεια Ισπανία συνεχίζει να κρατά τα συνωμοσιολογικά σκήπτρα.

Πλάι βέβαια στα κειμήλια της Χριστιανοσύνης, δεν είναι λόγοι αυτοί που δηλώνουν εμφατικά ότι οι Ναΐτες κατά τις περίφημες ανασκαφές τους στο Όρος του Ναού δεν βρήκαν (ή δεν βρήκαν μόνο) Χριστιανικούς θησαυρούς αλλά και Μουσουλμανικούς. Ιερά κειμήλια του Κορανιού υποτίθεται ότι είναι επίσης θαμμένα κοντά στα ερείπια του Ναού του Σολομώντα και αυτός ήταν λέει ο λόγος που τους αναθεμάτισε ο Πάπας, καθώς είχαν πλέον απομακρυνθεί από τη χριστιανική αποστολή τους. Αν και το Άγιο Δισκοπότηρο παραμένει σταθερά των θεωριών συνωμοσίας. Σύμφωνα με την παραδοσιακή σχολή συνωμοσιολογικής σκέψης, οι Ναΐτες μετέφεραν στις αποσκευές τους το ιερό κειμήλιο από τους Άγιους Τόπους στη Σκοτία, μετά τις διώξεις τους στη Γαλλία.

Το Παρεκκλήσι Rosslyn, γεμάτο από σύμβολα των Ναϊτών και των Μασόνων, υποτίθεται ότι κρύβει στα σπλάχνα του το κύπελλο που χρησιμοποίησε ο Ιησούς στον Μυστικό Δείπνο. Η ασίγαστη αρχαιολογική σκαπάνη των Ναϊτών φέρεται να έφερε στο φως τα πάντα: από μυστικά που περιλήφθηκαν αργότερα στη μυθολογία της Μασονίας, Εβραϊκά κειμήλια από τον Ναό του Σολομώντα, Ισλαμικούς θησαυρούς από το αρχαίο τέμενος, τα σύμβολα της Χριστιανοσύνης και την Κιβωτό της Διαθήκης φυσικά. Αν και όχι την ίδια την Κιβωτό, διορθώνουν λίγο αργότερα οι συνωμοσιολόγοι αυτής της γραμμής, παρά την ανεκτίμητη γνώση ότι οι Πλάκες του Νόμου μεταφέρθηκαν στην Αιθιοπία πριν από την πρώτη καταστροφή του Ναού του Σολομώντα.

Η πληροφορία αυτή χαράχτηκε με κωδικοποιημένο τρόπο σε παρεκκλήσι της Γαλλίας, η καταστροφή του οποίου διατάχθηκε από τον μέγα Μάγιστρο του τάγματος στο Παρίσι όταν άρχισαν οι περιπέτειες των Ναϊτών με το Γαλλικό στέμμα. Η Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στη Λαλιμπέλα της Αιθιοπίας είναι ο τόπος που φυλάσσεται υποτίθεται η Κιβωτός της Διαθήκης, γνώση που προσπάθησαν να εξαφανίσουν οι Ναΐτες, αν και ήταν αυτοί που έχτισαν τον συγκεκριμένο ναό πάνω στον χώρο φύλαξης του κειμηλίου. Ήταν το 1357 μ.Χ. όταν η χήρα του αριστοκράτη Geoffrey του Charney, απόγονου του Μάγιστρου Geoffroi de Charney που κάηκε δίπλα στον ίδιο τον de Molay, αποκάλυψε στην οικουμένη την Ιερά Σινδόνη.

Η θεωρία κάνει εδώ λόγο ότι η Σινδόνη ήταν στα χέρια των Ναϊτών τουλάχιστον από το 1204 μ.Χ., όπως και το πιστοποιητικό ταφής του Ιησού, γραμμένο στα Εβραϊκά, Ελληνικά και Λατινικά. Πιστό αντίγραφο της μορφής που απεικονίζεται στη Σινδόνη του Τορίνο έχει βρεθεί ήδη από το 1945 σε εκκλησία κωμόπολης της Αγγλίας, κάτι που αποδεικνύει σε όποιους είναι έτοιμους να πιστέψουν ότι το ιερό κειμήλιο ήταν στα χέρια των Ναϊτών εδώ και αιώνες. Η χρονολόγηση με άνθρακα έδειξε ότι το αντίγραφο χρονολογείται από το 1280 μ.Χ. Ο Jacques de Molay κάηκε στην πυρά δίπλα στον μισοτελειωμένο καθεδρικό της Νοτρ-Νταμ του Παρισιού πριν από 700 χρόνια.

Ο θάνατός του θα πυροδοτούσε τόσες θεωρίες συνωμοσίας όσο και η δολοφονία του Κένεντι, μόνο που οι αιώνες που μας χωρίζουν από τη μαρτυρική εκτέλεση του μέγα Μάγιστρου του τάγματος των Ναϊτών τις έχουν κάνει σαφώς πιο ιστορικές. Ως ο τελευταίος Μέγας Μάγιστρος των Ναϊτών Ιπποτών, ο de Molay κατηγορήθηκε για βλασφημία αλλά και σεξουαλική παρέκκλιση, όπως και τόσοι ακόμα Ναΐτες της εποχής. Ο σοδομισμός και οι ομοφυλοφιλικές περιπτύξεις περιλαμβάνονταν πια στην ημερήσια Παπική ατζέντα με τις κατηγορίες κατά του τάγματος, πλάι στις αιρετικές καταδικαστικές αποφάσεις.

Μέχρι και για σατανισμό κατηγορήθηκαν οι Φτωχοί Συστρατιώτες του Χριστού ώστε να κηλιδωθεί το όνομά τους και να χρησιμεύσει ως άλλοθι στον Φίλιππο για να εξαφανίσει το τάγμα από προσώπου γης. Ο Γάλλος ηγεμόνας έβαλε να τον βασανίσουν φριχτά πριν τον παλουκώσει στην πυρά πάνω στο μικροσκοπικό νησάκι του Σηκουάνα τον Μάρτιο του 1314: ήταν η ζοφερή κορύφωση του δράματος των Ναϊτών που είχε αρχίσει πριν από εφτά χρόνια. Ο ίδιος ο βασιλιάς διέδιδε τις φήμες για τις ιερόσυλες και ομοφυλοφιλικές πρακτικές μύησης του τάγματος, ώστε να στραφεί η κοινή γνώμη εναντίον τους. Ο de Molay καταράστηκε όμως στην πυρά τους ηθικούς αυτουργούς της εκτέλεσής του, τον Φίλιππο της Γαλλίας και τον Πάπα Κλήμη Ε'.

Προβλέποντας ότι θα τους συναντούσε στον άλλο κόσμο πριν από τέλος της χρονιάς. Όπως και έγινε. Ο Κλήμης πέθανε μόλις έναν μήνα αργότερα και ο μονάρχης της Γαλλίας σκοτώθηκε σε κυνηγετικό ατύχημα πριν εκπνεύσει το 1314. Ατάραχος και αγέρωχος ο Μάγιστρος ξεστόμισε την ώρα που τον τύλιγαν οι πύρινες γλώσσες την κατάρα, με την ευχή ότι με τη βοήθεια του Θεού οι Ναΐτες θα εκδικούνταν κάποια στιγμή το Ευρωπαϊκό κατεστημένο που τους γκρέμισε. Η απάνθρωπη εκτέλεση του Μέγα Μάγιστρου ήταν λοιπόν αυτή που πείσμωσε τους εναπομείναντες Ναΐτες όχι μόνο να εκδικηθούν μια μέρα τον θάνατό του, αλλά και να κυριαρχήσουν στον κόσμο.

Έτσι θα ξεπλήρωναν την ντροπή και βάλθηκαν λέει να το κάνουν πράξη μέσω της διάχυσής τους σε άλλες σκιώδεις οργανώσεις, όπως οι Τέκτονες, οι Illuminati και προσφάτως η Λέσχη Μπίλντερμπεργκ. Στο Σκοτσέζικο μάλιστα τάγμα των Ναϊτών υποτίθεται ότι υπήρχε και ο υψηλότατος βαθμός του «Εκδικητή», με τις δικές του αρμοδιότητες να είναι το ποδοπάτημα της καταδικαστικής Παπικής Βούλας και ο αφανισμός της Γαλλικής μοναρχίας. Μασονικός θρύλος έλκει την καταγωγή του από την εκτέλεση και την κατάρα του Jacques de Molay. Περιττό να αναφερθεί λοιπόν ποιος ήταν ο κινητήριος μοχλός της Γαλλικής Επανάστασης, του δημοκρατικού κινήματος που έφερε στην γκιλοτίνα τον Λουδοβίκο ΙΣΤ'.

Ανώνυμος Γάλλος Ελευθεροτέκτονας (ή μήπως Ναΐτης;) λέγεται μάλιστα πως όρμησε στη λαιμητόμο, βούτηξε τα χέρια του στο βασιλικό αίμα (ή, κατά άλλες πηγές, άρπαξε το κεφάλι και το σήκωσε από τα μαλλιά) και ούρλιαξε: «Jacques de Molay, δικαιώθηκες». Το τέλος, ώρα να δούμε το καλύτερο συνωμοσιολογικό σενάριο που αφορά στους Ναΐτες. Ήταν στη δεκαετία του 1980 κυρίως όταν ένα κύμα από εκδόσεις και δημοσιεύσεις βάλθηκε να βρει αναλογίες και συνέχεια μεταξύ της ιστορικής παρουσίας των Ναϊτών στη Σκοτία και της ανάδυσης των Μασόνων Σκοτσέζων Ναϊτών στον Νέο Κόσμο.

Η διασύνδεση του Παρεκκλησιού Rosslyn, των Ελευθεροτεκτόνων, των Ναϊτών και του Αγίου Δισκοπότηρου έχουν αποτελέσει αντικείμενο ευρύτερης υπόθεσης, με τη λογοτεχνία να έρχεται απλώς να εκμεταλλευτεί το πράγμα μέχρι εκεί που δεν παίρνει. Ήταν λοιπόν ένας μικρός και χαμένος στολίσκος των Ναϊτών που τα έκανε όλα, αν πιστέψουμε τα πρακτικά της φρικιαστικής ανάκρισης του Jean de Chalons από τη μεσαιωνική Ιερά Εξέταση, όταν τα είπε όλα χαρτί και καλαμάρι: Ο Μάγιστρος Gerard de Villiers, για να γλιτώσει τη σύλληψή του, είχε αποδράσει με 18 πλοιάρια και 50 άλογα, μεταφέροντας φυσικά στα αμπάρια τους όλο τον θησαυρό των Γάλλων Ναϊτών.

Όπως ξέρουμε, η Σκοτία έγινε ο τόπος προορισμού των κατατρεγμένων ιπποτών και σύντομα ο στολίσκος αυτός βρήκε τον δρόμο του προς την Αμερική, ακολουθώντας τα αρχαία θαλάσσια μονοπάτια των Βίκινγκ, τα οποία γνώριζαν εξάλλου καλά οι Σκοτσέζοι θαλασσοπόροι. Οι Ναΐτες φέρονται να κατέπλευσαν αρχικά στη Nova Scotia του Καναδά και από κει να βρήκαν αργότερα πέρασμα στην περιοχή που θα γινόταν αιώνες αργότερα γνωστή ως ΗΠΑ, όπου και αποθήκευσαν με πάσα μυστικότητα το σεβαστό τους κομπόδεμα. Ακόμα όμως κι αν αυτό το σενάριο δεν επιβιώνει στην ψύχραιμη ανάλυση, οι Ναΐτες πέρασαν στην Αμερική μέσα από τη Μασονία, καθώς όπως είπαμε ήταν οι κυνηγημένοι Ναΐτες που ίδρυσαν τον Ελευθεροτεκτονισμό.

Τα σύμβολά τους υιοθετήθηκαν εν πολλοίς από τους Ελευθεροτέκτοντες και αντίστοιχες παραστάσεις συναντάμε τόσο στη Σκοτία όσο και την Αμερική. Η απήχηση των Ναϊτών Ιπποτών παρά τους τόσους αιώνες που μας χωρίζουν από τη δράση τους παραμένει εντυπωσιακή σε παγκόσμιο επίπεδο. Πολύ μελάνι έχει χυθεί για τα Μεσαιωνικά τους καμώματα, αν και είναι περισσότερο αυτό που χύνεται για τη δραστηριότητά τους μέσα σε άλλες μυστικιστικές σέχτες, αυτές που επιβουλεύονται δηλαδή τον κόσμο μας και απεργάζονται μυστικά σχέδια για τη νέα παγκόσμια τάξη. Ολοκληρώνοντας, ένα ιστορικό ερώτημα παραμένει και δεν έχει ακόμα ικανοποιητική απάντηση:

Όταν ο Φίλιππος Δ' μάντρωσε τους Γάλλους Ναΐτες ώστε να απαλλαγεί από τον βραχνά της αποπληρωμής των δανείων που τους όφειλε, πίστευε ότι ο ζηλευτός πλούτος των ιπποτών θα περιερχόταν πια στα χέρια του. Δεν βρήκε όμως μήτε φράγκο ζωγραφιστό. Μπορεί ο Πάπας να είχε εκχωρήσει τώρα όλα τα ακίνητα περιουσιακά τους στοιχεία στους Ιωαννίτες Ιππότες και σε αντίστοιχα τάγματα, πού ήταν όμως το αμύθητο παραδάκι των άλλοτε Φτωχών Στρατιωτών του Χριστού; Όταν οι άντρες του περικύκλωσαν τους Ναΐτες, δεν υπήρχε τίποτα να βρεθεί. Μήπως είχαν ειδοποιηθεί για τη συνωμοσία εναντίον τους;

Ο στόλος τους εξαφανίστηκε εξάλλου τον ίδιο καιρό που χάθηκε από προσώπου γης και ο θησαυρός τους. Όσο δεν παίρνουμε ικανοποιητική απάντηση σε αυτό το ερώτημα, ο μύθος των Ναϊτών Ιπποτών θα συνεχίζει να ζει...!

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ